فارس آبشار سرآسیاب استهبان، آبشاری با شانزده پله

[T@NIN]

این آبشار یکی از مکان های دیدنی شهرستان استهبانه که در جنوب استهبان و در ۱۷۰ کیلومتری شیراز قرار داره. این آبشار در سال ۱۳۳۵ خورشیدی به همت حقیقت بخشدار آن زمان استهبان و به معماری حاج حسین بنا (معمارپور) و سنگ تراشی حاج احمد علی دژ ساخته شده. مسافرانی که راهی طولانی در پیش دارن و عازم سیرجان، بندرعباس، کرمان و زاهدان هستن مدتی در این منطقه توقف نموده و استراحت می کنن. این آبشار شانزده پله داره که با ریزش مداوم آبی زلال و گوارا که از چشمه های کوه های استهبان جاری می شه واقعا دیدنیه. در اصل آب این آبشار از یک رشته قنات دارای چندین حلقه چاه بسیار عمیق که در دامنه کوه های مرتفع جنوبی این شهرستان حفر شده تامین می شه. استهبان واژه ای پهلوی به معنای انگورستان یا نگهبان شهر استخر است.

 

[O_Q]

چشمه‌های زیبا و گوارای کوه‌های استهبان از پله‌های آبشار سرازیر می‌شود و باعث زیبایی هر چه بیشتر منظره می‌شود. این آبشار بهترین مکان برای استراحتگاه مسافران عازم سیرجان، بندرعباس، کرمان و زاهدان است.

در دامنه کوه‌های مرتفع جنوبی استهبان یک رشته قنات حفر شده است که چندین حلقه چاه خیلی عمیق دارد، آب آبشار از این قنات تامین می‌شود. در گذشته آب این قنات قدیمی در کوهپایه کوه به بیرون راه یافته و درمسیر خود از چند آسیاب آبی بزرگ عبور می‌کرده و باعث به کار انداختن آن‌ها می‌شده است. آثار این آسیاب‌های بزرگ هنوز هم نمایان است.

در گذشته از چشمه‌های «قهری»، «پازهری»، «مرخنه» و «بک بکو» آب زیادی سرازیر می‌شده که مردم استهبان با استفاده از این آب‌ها و شیب تند زمین، یازده آسیاب آبی را که از سنگ و ساروج ساخته شده است، در مسیر این آب‌ها جاسازی کرده‌اند که هشت تای این آسیاب‌ها سالم است که فعلا دوتای آنها (آسیاب هشتم و آسیاب نهم) مورد استفاده قرار گرفته است و سنگش می‌چرخد. ولی به جای گندم، جو، ذرت، الم و حنا، سنگ را آسیاب می‌کند و در تهیه سفید آب حمام مصرف می‌شود. بعضی از این آسیاب‌ها دو تنوره‌ای بود که در نتیجه دو دستگاه آرد کننده کار می‌کرد. ارتفاع تنوره ها از ۱۰ متر تا ۱۲ متر متغیر است. طول جدول تنوره‌ها به شیب زمین وابسته است و شیب ملایم‌تر باعث طولانی تر شدن جدول تنوره شده است. یازدهمین آسیاب بیشتر از ۲ تا ۳ متر جدول ندارد.

آبشار استهبان در محوطه باغ ملی احداث شده است که به جای آسیاب سوم و با استفاده از جدول تنوره آن ساخته شده است. انتهای مسیر آبشار به طور ساختگی و سنگ‌چین تزیین شده است.