سیده آمین ارمان
کاربر نگاه دانلود
هنگامی که سخن از وفاداری به زبان های برنامه نویسی به میان می آید، باید اعتراف کرد که کدنویسان از بی وفاترین نوع بشر هستند! با این حال، این جمعیت بی وفا همچنان به زبان جاوا پایبند بوده اند. از طرفی دیگر، نتایج آمارهای اخیر نشان می دهد که برنامه نویسان از زبان های جدید همانند Go و Swift با آغوشی باز استقبال کرده و به راحتی به زبان های قبلی خود پشت کرده اند! البته برای این کار خود دلیل بسیار قانع کننده ای نیز دارند. به هر حال در این مقاله نمی خواهیم از روابط دوستانه ی برنامه نویس و زبانش صحبت کنیم بلکه به همراه شما، آخرین رتبه بندی زبان های برنامه نویسی و میزان محبوبیت آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس با سکان آکادمی همراه باشید.
پیش از ادامه باید این نکته را روشن کنیم که یکی از دلایل استقبال کدنویسان و توسعه دهندگان جهانی از زبان هایی همچون Swift، سادگی، کارآمدی و قدرت بالای این زبان ها در پروژه های موبایل، پردازش ابری و Big Data است که امروزه به عنوان محور اصلی اکثریت پروژه های جهانی محسوب می شوند. (جهت اطلاع، Big Data به حجم عظیمی از اطلاعات گفته می شود که جهت پردازش آن ها نمی توان از روش های پردازش سنتی استفاده نمود.) چگونگی تعیین زبان برتر هر شش ماه یک بار، سایتی تحت عنوان Redmonk به بررسی زبان های مختلف در سطح جهانی پرداخته و آن ها را به ترتیب محبوبیت رتبه بندی می کند؛ البته خود "سایت" که این کار را انجام نمی دهد، در حقیقت یکی از بنیان گذاران و تحلیلگران ردمانک به نام Stephen O’Grady با جمع آوری و آنالیز زبان های مورد استفاده در سایت های GitHub و Stack Overflow که مجموعه ای عظیم از برنامه نویسان هستند، نتایج رسمی را اعلام می کند. ابتدا نتایج را به صورت یک نمودار داشته باشیم:
زبان برنامه نویسی سوئیفت شرکت اپل
و حالا به صورت لیست 10 زبان برتر: 1- JavaScript 2- Java 3- PHP 4- Python 5- C Sharp 6- C++ 7- Ruby 8- CSS 9- C 10- Objective-C کاملاً واضح است که جاوا و دوستانش به این زودی ها محو نخواهند شد. همانطور که استیون می گوید بسیاری از برنامه نویسان در گذشته زبان جاوا را مرده می دانستند اما آمار نشان می دهد که این زبان نه تنها کاملاً زنده و سرحال است (!)، بلکه از محبوبیت زیادی نیز برخوردار می باشد. حال اگر از لیست ده زبان برتر فاصله گرفته و به پایین جدول هم نگاهی بیاندازیم، متوجه تحولی ساختاری و عظیم خواهیم شد. شاید R به نهایت اوج خود رسیده باشد اما این زبان پیشرفت بسیار عالی داشته است. به عنوان یک ابزار تحلیلی، این زبان مشخصه های جذاب و گیرای زبان هایی همچون Python یا Ruby را ندارد اما با این وجود دستیابی به رتبه ی 13 (آن هم با پیشرفت های مداوم در ماه های اخیر) بسیار قابل تحسین است، آفرین! به طور حتم این زبان های تحلیلی متن باز توانسته اند به یکی از محبوب ترین ابزارهای تحلیلی برای دانشمندان و کسانی که با حجم وسیعی از داده های پیشرفته سر و کار دارند، تبدیل شوند. Go موشک وارانه در حال صعود است! با حمایت گوگل و نیز قدرت این زبان در آسان سازی برنامه نویسی در Cloud، زبان Go توانسته از شش ماه پیش تاکنون، از جایگاه 21 به 17 صعود کند. این زبان در دو سال پیش جایگاه بیست و هشتم را دارا بود. رشد Swift بی سابقه است.
از همان ابتدا قرار بود که Swift در جزو 20 زبان برتر دنیا قرار گیرد چرا که اپل این زبان را به عنوان وارث و جانشین Objective-C معرفی نمود. اما همانطور که استیون می گوید، رشد بی نظیر این زبان نشان دهنده ی جایگاه قدرتمند موبایل و همین طور اپل در دنیای امروزی است. استیون می خواهد این نکته را هم اضافه کند که: "رشدی که Swift داشته است تاکنون در تاریخ این رتبه بندی ها بی سابقه بوده است. زمانی می گوییم یک زبان رشد بسیار عالی داشته است که آن زبان در رتبه بندی ما پرش های 5 تا 10 پله ای داشته باشد. با افزایش محبوبیت زبان و ورود به جایگاه های بالاتر، رشد و پیشرفت نیز سخت تر می شود. با این حال Swift در رتبه بندی شش ماه پیش در جایگاه 68ام قرار داشت و هم اکنون به جایگاه 22 رسیده است، یعنی پرشی 46 پله ای!" مشخص است که اپل نقش بسیار تأثیرگذاری در دنیای موبایل و آینده ی این صنعت بازی می کند و آمار و ارقام نیز حاکی از همین موضوع است.
معنای این رتبه بندی چیست؟ بنابر عقیده ی استیون، این رشد تاحدودی قابل پیش بینی بوده است: "به طور کلی ساختار ده زبان برتر تا مدت زیادی ثابت می ماند و تمامی تغییراتی که در جایگاه های بعدی رخ می دهد – همانند پیشرفت Go و Swift – قابل پیش بینی و حتی مورد انتظار بوده است. نتیجه ای که از این رتبه بندی ها می توان گرفت آن است که جامعه ی برنامه نویسی کاملاً به دست خود توسعه دهندگان هدایت می شود؛ به جای استفاده از یک یا دو زبان به عنوان زبان های اصلی (همانند گذشته)، شاهد توزیع تمرکز و علاقه ی توسعه دهندگان میان چندین زبان سطح بالا و پیشرفته هستیم که در کنار آن ها نیز برخی ابزارهای تخصصی قرار گرفته اند." به بیانی دیگر، این توسعه دهندگان هستند که زبان مورد استفاده ی خود را تعیین می کنند و آن ها همواره می خواهند که از بهترین ابزار برنامه نویسی برای پروژه ی خود استفاده نمایند.
اگر بخواهیم منصفانه به مسأله نگاه کنیم، هیچ کس دلش نمی خواهد که با 100 ابزار و زبان برنامه نویسی گوناگون سر و کله بزند! به همین دلیل بسیاری از توسعه دهندگان از 10 یا نهایتاً 20 زبان اصلی در کارهای خود بهره می برند که با گذشت زمان نیز تغییرات چندانی در آن ها اعمال نمی شود. با این وجود آمارها حاکی از تغییری ساختاری و عمیق در بازار هستند، به خصوص در زمینه ی موبایل، Cloud و زبان های تحلیلی. اگرچه در دنیای امروزی تسلط بر سی شارپ یا جاوا بسیار مفید و ضروری است اما آینده در زبان های موبایل، Cloud و تحلیل داده نهفته است و دیر یا زود این زبان ها بخش گسترده ای از بازار را به خود اختصاص خواهند داد. پس اگر یک برنامه نویس می خواهد در این صنعت فعال باقی بماند، باید در کنار زبان های اصلی و ضروری امروزه، یکی از زبان های موبایل را نیز فرا گیرد (خبر خوشحال کننده این که زبان برنامه نویسی جاوا در عین حال که برای پروژه بسیار بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد، به عنوان زبان اصلی توسعه اپلیکیشن برای سیستم عامل متن باز اندروید نیز می باشد
پیش از ادامه باید این نکته را روشن کنیم که یکی از دلایل استقبال کدنویسان و توسعه دهندگان جهانی از زبان هایی همچون Swift، سادگی، کارآمدی و قدرت بالای این زبان ها در پروژه های موبایل، پردازش ابری و Big Data است که امروزه به عنوان محور اصلی اکثریت پروژه های جهانی محسوب می شوند. (جهت اطلاع، Big Data به حجم عظیمی از اطلاعات گفته می شود که جهت پردازش آن ها نمی توان از روش های پردازش سنتی استفاده نمود.) چگونگی تعیین زبان برتر هر شش ماه یک بار، سایتی تحت عنوان Redmonk به بررسی زبان های مختلف در سطح جهانی پرداخته و آن ها را به ترتیب محبوبیت رتبه بندی می کند؛ البته خود "سایت" که این کار را انجام نمی دهد، در حقیقت یکی از بنیان گذاران و تحلیلگران ردمانک به نام Stephen O’Grady با جمع آوری و آنالیز زبان های مورد استفاده در سایت های GitHub و Stack Overflow که مجموعه ای عظیم از برنامه نویسان هستند، نتایج رسمی را اعلام می کند. ابتدا نتایج را به صورت یک نمودار داشته باشیم:
زبان برنامه نویسی سوئیفت شرکت اپل
و حالا به صورت لیست 10 زبان برتر: 1- JavaScript 2- Java 3- PHP 4- Python 5- C Sharp 6- C++ 7- Ruby 8- CSS 9- C 10- Objective-C کاملاً واضح است که جاوا و دوستانش به این زودی ها محو نخواهند شد. همانطور که استیون می گوید بسیاری از برنامه نویسان در گذشته زبان جاوا را مرده می دانستند اما آمار نشان می دهد که این زبان نه تنها کاملاً زنده و سرحال است (!)، بلکه از محبوبیت زیادی نیز برخوردار می باشد. حال اگر از لیست ده زبان برتر فاصله گرفته و به پایین جدول هم نگاهی بیاندازیم، متوجه تحولی ساختاری و عظیم خواهیم شد. شاید R به نهایت اوج خود رسیده باشد اما این زبان پیشرفت بسیار عالی داشته است. به عنوان یک ابزار تحلیلی، این زبان مشخصه های جذاب و گیرای زبان هایی همچون Python یا Ruby را ندارد اما با این وجود دستیابی به رتبه ی 13 (آن هم با پیشرفت های مداوم در ماه های اخیر) بسیار قابل تحسین است، آفرین! به طور حتم این زبان های تحلیلی متن باز توانسته اند به یکی از محبوب ترین ابزارهای تحلیلی برای دانشمندان و کسانی که با حجم وسیعی از داده های پیشرفته سر و کار دارند، تبدیل شوند. Go موشک وارانه در حال صعود است! با حمایت گوگل و نیز قدرت این زبان در آسان سازی برنامه نویسی در Cloud، زبان Go توانسته از شش ماه پیش تاکنون، از جایگاه 21 به 17 صعود کند. این زبان در دو سال پیش جایگاه بیست و هشتم را دارا بود. رشد Swift بی سابقه است.
از همان ابتدا قرار بود که Swift در جزو 20 زبان برتر دنیا قرار گیرد چرا که اپل این زبان را به عنوان وارث و جانشین Objective-C معرفی نمود. اما همانطور که استیون می گوید، رشد بی نظیر این زبان نشان دهنده ی جایگاه قدرتمند موبایل و همین طور اپل در دنیای امروزی است. استیون می خواهد این نکته را هم اضافه کند که: "رشدی که Swift داشته است تاکنون در تاریخ این رتبه بندی ها بی سابقه بوده است. زمانی می گوییم یک زبان رشد بسیار عالی داشته است که آن زبان در رتبه بندی ما پرش های 5 تا 10 پله ای داشته باشد. با افزایش محبوبیت زبان و ورود به جایگاه های بالاتر، رشد و پیشرفت نیز سخت تر می شود. با این حال Swift در رتبه بندی شش ماه پیش در جایگاه 68ام قرار داشت و هم اکنون به جایگاه 22 رسیده است، یعنی پرشی 46 پله ای!" مشخص است که اپل نقش بسیار تأثیرگذاری در دنیای موبایل و آینده ی این صنعت بازی می کند و آمار و ارقام نیز حاکی از همین موضوع است.
معنای این رتبه بندی چیست؟ بنابر عقیده ی استیون، این رشد تاحدودی قابل پیش بینی بوده است: "به طور کلی ساختار ده زبان برتر تا مدت زیادی ثابت می ماند و تمامی تغییراتی که در جایگاه های بعدی رخ می دهد – همانند پیشرفت Go و Swift – قابل پیش بینی و حتی مورد انتظار بوده است. نتیجه ای که از این رتبه بندی ها می توان گرفت آن است که جامعه ی برنامه نویسی کاملاً به دست خود توسعه دهندگان هدایت می شود؛ به جای استفاده از یک یا دو زبان به عنوان زبان های اصلی (همانند گذشته)، شاهد توزیع تمرکز و علاقه ی توسعه دهندگان میان چندین زبان سطح بالا و پیشرفته هستیم که در کنار آن ها نیز برخی ابزارهای تخصصی قرار گرفته اند." به بیانی دیگر، این توسعه دهندگان هستند که زبان مورد استفاده ی خود را تعیین می کنند و آن ها همواره می خواهند که از بهترین ابزار برنامه نویسی برای پروژه ی خود استفاده نمایند.
اگر بخواهیم منصفانه به مسأله نگاه کنیم، هیچ کس دلش نمی خواهد که با 100 ابزار و زبان برنامه نویسی گوناگون سر و کله بزند! به همین دلیل بسیاری از توسعه دهندگان از 10 یا نهایتاً 20 زبان اصلی در کارهای خود بهره می برند که با گذشت زمان نیز تغییرات چندانی در آن ها اعمال نمی شود. با این وجود آمارها حاکی از تغییری ساختاری و عمیق در بازار هستند، به خصوص در زمینه ی موبایل، Cloud و زبان های تحلیلی. اگرچه در دنیای امروزی تسلط بر سی شارپ یا جاوا بسیار مفید و ضروری است اما آینده در زبان های موبایل، Cloud و تحلیل داده نهفته است و دیر یا زود این زبان ها بخش گسترده ای از بازار را به خود اختصاص خواهند داد. پس اگر یک برنامه نویس می خواهد در این صنعت فعال باقی بماند، باید در کنار زبان های اصلی و ضروری امروزه، یکی از زبان های موبایل را نیز فرا گیرد (خبر خوشحال کننده این که زبان برنامه نویسی جاوا در عین حال که برای پروژه بسیار بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد، به عنوان زبان اصلی توسعه اپلیکیشن برای سیستم عامل متن باز اندروید نیز می باشد
