آموزش تدریس ادبیات

[aaaaaaaa]

چکیده :

در عصر ارتباطات ، خواندن و مطالعه یکی از ضروریات جدا نشدنی زندگی بشر امروزی است . مهارت خواندن به ماهیت خواندن که شامل : رمز گشایی و درک معناست ارتباط پیدا می کند . روش های خواندن متن مبتنی بر رویکرد خبرپردازی یا پردازش اطلاعات با هدف تولید متن و نه صرفا ادراک ، راهنمای خوبی در جهت انتخاب روش های نوین تدریس زبان و ادبیات فارسی





هستند .

انتخاب روش تدریس مناسب باعث می شود تا هم معلمان در کار خود موفق تر عمل کننــــــد و هم دانش آموزان را به درسی که با روش خوب تدریس شده علاقه منـــد کنــد و در نهایت انگیزه ی مطالعـه ی عمومی نیز بهبود یابد .



واژگان کلیدی

خواندن - رمزگشایی - درک معنا - ادراک - تولید - پردازش اطلاعات - مدل تعاملی - شناخت فراشناخت - پرسش و پاسخ - روابط واژگانی

 

[aaaaaaaa]

مقدمه :

در عصر ارتباطات که خواندن و مطالعه جزو نیازهای ضروری بشر محسوب می شود ، آیا میزان مطالعه ی عمومی در کشور ما وضعیت مناسبی دارد ؟ آیا ضعف انگیزه ی مطالعه با مهارت خواندن فرد ارتباط پیدا می کند ؟

از بین مهارت های انسان می توان ادعا کرد که خواندن در عصر ما یکی از مهم ترین مهارت های انسان محسوب می شود زیرا نه فقط ادبیات بلکه هیچ درسی نیست که انگیزه ی یادگیری آن کم و بیش به میزان مهارت خواندن فرد ارتباط نداشته باشد در اهمیت خواندن همین نکته کافی است که اولین پیام فرشته ی وحی خطاب به پیامبر ( ص ) امر به خواندن ( اقرأ ) بوده است ، لذا در ابتدا لازم است ماهیت خواندن را بشناسیم .

ماهیت خواندن

هنگام خواندن ، دو عمل هم زمان در ذهن انجام می گیرد یکی رمز گشایی از نشانه های نوشتاری و دیگری درک معنای متن خوانده شده ، مرحله ی درک معنا نیز یکی صرفا با هدف ادراک متن و دیگری می تواند گذشته از ادراک با هدف تولید ، بازآفرینی و خلاقیت متن نیز انجام گیرد .

خواننده ای که در رمزگشایی مشکل داشته باشد دریافت او نیز تحت تاثیر قرار می گیرد ، بنابر این انگیزه ای برای مطالعه پیدا نمی کند . در نتیجه نیازهای مادی و معنوی خود را از راه های دیگری غیر از مطالعه تامین می کند ، لذا انگیزه ی مطالعه در جامعه کاهش می یابد .

بنابراین لازم است برای تمام مراحل مختلف خواندن یعنی ; ( رمز گشایی ، درک معنی در دو حوزه ی ادراک و تولید ) روش تدریس هایی متناسب با نیاز دانش آموز و دانشجوی کنونی پیش بینی شود تا هم وضعیت درس زبان و ادبیات فارسی بهبود پیدا کند و هم مشکل مطالعه ی عمومی تا اندازه ای مرتفع گردد .

معمولا هر شخصی خواندن را با مهارت رمز گشایی آغاز می کند ، بنابراین انتخاب روش تدریس مناسب این مرحله از اهمیت خاصی برخوردار است .

در کشور ما برای مرحلــه ی رمز گشـــایی سه روش تدریس متداول بوده اسـت : 1- روش جزء به کل 2- روش کل به جزء 3- روش ترکیبی .