اصفهان ارگ گوگد گلپایگان: ارگی سنتی یا هتلی مدرن؟

[❤ASAL_M❤]

[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]ارگ تاریخی گوگد از بناهای بزرگ خشت و گلی ایران است که زمان ساخت آن به حدود چهار قرن پیش می‌رسد. تنها سند مکتوبی که از این بنا موجود است متعلق به حدود ۱۳۰ سال پیش است که نشان می‌دهد نصف بنای ارگ توسط شخصی به نام علیخان به عنوان مهریه به همسرش واگذار شده‌است و از آن پس به عنوان ارگ علیخانی نامیده شده‌است.
ارگ گوگد در زمان صلح به عنوان کاروانسرا مورد استفاده قرار می‌گرفته و با توجه به وضع و موقعیت ویژه خود نسبت به کاروانسراهای مجاور، محل استراحت کاروان تجار سرشناس و یا حاکمان و والی‌های سایر ایالات ایران بوده‌است و حتی به استناد اظهارات افراد مسن شهر گوگد، آقا محمدخان قاجار نیز در لشکرکشی‌های خود چند روزی را در این محل اُتراق کرده‌است. ارگ تاریخی گوگد در زمان جنگ و حمله اشرار به عنوان دژ نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته و در بالای درب ورودی شمالی قسمتی به عنوان شاه‌نشین وجود داشته‌است که هم‌اکنون به عنوان سوئیت ویژه مورد استفاده قرار می‌گیرد و حوض آبی در این شاه‌نشین وجود دارد که هر زمان درب توسط مهاجمین آتش زده می‌شد محافظین با تخلیه آب حوض آتش را خاموش می‌کرده‌اند.[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]همچنین سوراخ‌هایی روی دیوارهای مرتفع وجود دارد که از آن به عنوان سیستم امنیتی هشدار دهنده استفاده می‌شد به این صورت که کبوترهایی را در این سوراخها اسکان می‌داده‌اند که شب‌ها با بی‌قراری و سر و صدای این کبوتران متوجه ورود مهاجمان توسط قلاب و یا نردبان می‌شدند. از طرفی چاهی در قسمت جنوب شرقی ارگ وجود دارد که نشان می‌دهد برای روزهای مقاومت فکر آب آشامیدنی نیز می‌شده‌است. بر روی در ورودی ارگ دو درکوب وجود دارد که بزرگتر را مردکوب و کوچکتر را زن کوب می‌نامیده‌اند. که برعکس بقیه مناطق ایران زن‌کوب در سمت راست قرار گرفته‌است. در ساختمان ارگ وجود بنا در اطراف و فضای باز در وسط، همچنین وجود طبقات پائین و بالا نشان از معماری کاروانسرایی دارد که بیانگر رعایت نظام طبقاتی در اجتماع آن روز است به این صورت که استر و استربانان در طبقه پایین و در مجاورت هم و بازرگانان و افراد شاخص در طبقات بالا مسکن می‌گزیده‌اند که این فضاها پس از بازسازی هم اینک به عنوان مهمانسرا با امکانات مدرن شامل سوئیت‌های زیبا با سرویس‌های بهداشتی، رستوران و… پذیرای گردشگران ایرانی و خارجی است.[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]یکی دژ برآمد ز راه نخست[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]ز رزم آوران نام آن را بجست[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]شنید این سخن نام دژ گوگد است[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]در او ایمن از هرچه دیو و دد است

[/BCOLOR]​

[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]

[/BCOLOR]​

 

[ATENA_A]

مقاله‌های مرتبط:

• دیدنی ‌های گلپایگان: سرزمینی کهن در اصفهان
• مسجد جامع گلپایگان: مسجد عصر سلجوقی با قدمت ۹۰۰ساله

ارگ در لغت به معنای قلعه‌ای کوچک در میان قلعه‌ای بزرگ است که دارای برج و بارو باشد. ارگ در اصطلاح به معنی اقامتگاه و فرمانرواست لذا به مکانی اطلاق می‌شود که در آن فرمانروای شهر، ایالت یا کشور اقامت داشته باشد و از آنجا امور را رعایت کند. در شهرهای کهن ایران آثار بسیاری از ارگ‌های قدیمی که روزگاری محل فرمانروایی و اداره امور شهر بوده به جای مانده است. ارگ‌ها در موقعیت‌های مختلف دارای کارکردهای مختلف بوده‌اند و با تغییر شرایط کارکرد و عملکرد متفاوتی را ارایه می‌دادند.

ارگ گوگد
ارگ گوگد در شهر گوگد گلپایگان از استان اصفهان واقع شده است. شهر گلپایگان در فاصله ۱۵۶کیلومتری شمال غرب استان اصفهان قرار گرفته و فاصله آن تا شهر اصفهان در حدود دو ساعت است. این شهر مابین شهرهای خوانسار، خمین و میمه واقع شده است. سابقه این شهر را به همای دختر بهمن از سلسله کیانیان نسبت می‌دهند. طبیعت خاص و زیبای شهر گلپایگان از بکرترین و بدیع‌ترین مناظر طبیعی استان است. ارگ گوگد در خیابان آیت‌الله گلپایگانی شهر گوگد، کوچه قلعه قرار دارد.

ارگ تاریخی گوگد دومین بنای خشتی و گلی ایران است. زمان ساخت این بنا را به ۴ قرن پیش نسبت داده‌اند. در حال حاضر هیچ سند مکتوبی از ساخت این قلعه برای اولین بار در دست نیست. تنها سندی که بر جای مانده، مربوط به ۱۳۰ سال پیش است که محتوای آن نشان‌دهنده این است که شخصی با نام علیخان بختیاری این ارگ را به عنوان مهریه به همسرش واگذار کرده و پس از آن، ارگ گوگد با نام ارگ علیخانی نیز معروف شده است.

 

[ATENA_A]

ارگ گوگد قلعه‌ای مربع شکل، به ابعاد ۷۰ در ۷۰ متر و مساحت تقریبی ۵۰۰۰ مترمربع است. این بنا دارای چهار برج در ۴ راس قلعه است. قلعه گوگد در بعضی قسمت‌ها دارای دو طبقه است. جرز پایه‌های برج ها حدود ۲٫۵ متر و ارتفاع برج‌‌ها ۱۲ متر است. نمای خارجی برج‌ها نقوش تزیینی دارد. قبل از بازسازی قلعه گوگد تنها برج‌ها، دیوار خارجی، بخشی از تالارهای ضلع غربی و بخشی ازخانه‌های داخل قلعه بر جای مانده بود. این ارگ که به صورت مربع شکل ساخته شده، دارای چهار برج قرینه زیبا با دیوارهایی سرخ رنگ و ارتفاع ۱۲ متر است. ساختمان ارگ سوراخ‌هایی در دیوارهای مرتفع خود دارد که از آن به عنوان سیستم امنیتی هشداردهنده استفاده می‌شد. گفته شده در دوره‌های پیش، این سوراخ‌ها محل جمع شدن کبوتران بوده، که با حضور مهاجمان، با سر و صدای خود به ساکنین داخل ارگ خبررسانی می‌کردند. در ارگ گوگد چاهی نیز در قسمت شرقی، وجود دارد که برای روزهای سخت که ممکن بود آب آشامیدنی وجود نداشته باشد، در نظر گرفته شده بود. روی درب ورودی دو درب وجود داشت که درب بزرگتر را مردکوب و درکوب کوچک را زن کوب می‌نامیدند. ارگ گوگد دارای چهار برج قرینه در چهار طرف ارگ است که نگهبانان در آنجا قرار می‌گرفتند و از ارگ حفاظت می‌کردند. ارگ گوگد دارای دیوارهای سرخ رنگ است که همین رنگ خاص دیوارها، زیبایی ارگ را چندین برابر کرده است.


ساختمان ارگ گوگد و معماری آن بسیار شبیه کاروانسراها ساخته شده است. این ارگ در وسط، دارای فضایی باز است و بناهای آن در اطراف قرار گرفته‌اند، ارگ همچنین دارای طبقاتی در بالا و پایین است. به نظر می‌رسد در این نوع معماری، نظام طبقاتی در نظر گرفته شده و بر اساس آن بزرگان در طبقات بالایی و کسانی که دارای مقامات پایین‌تری بوده‌‌اند، در طبقات پایینی ارگ، ساکن می‌شده‌اند.

 

[ATENA_A]

موقعیت ارگ در گذشته، در مسیر جاده ابریشم که از اصفهان عبور می‌کرد، قرار داشت. کارکرد ارگ در زمان‌های صلح، به عنوان کاروانسرای تاجران مورد استفاده بود. این ارگ با توجه به موقعیت و وضعیت خاص خود نسبت به کاروانسراهای مجاور محل استراحت کاروان تجار سرشناس یا حاکمان و والی‌های سایر ایالات بوده است و حتی به استناد اظهارات افراد مسن شهر گوگد، آقامحمدخان قاجار نیز در لشکرکشی‌های خود چند روز را در این محل استراحت کرده بود.

ارگ گوگد در زمان‌های جنگ و حمله مهاجمان کارکرد خود را تغییر می‌داد و به عنوان یک دژ نظامی مورد استفاده مردم شهر گلپایگان بود. درب شمالی ارگ که نام شاه‌نشین دارد و حوضی نیز در آن قرار دارد، در مواقع جنگ با آتش زدن درب شمالی، ساکنین ارگ با استفاه از آب حوض، آتش را خاموش می‌کردند.

هتل گوگد
ارگ گوگد با شماره ۲۵۷۴ ثبت ملی شده است. این ارگ در سال ۱۳۷۸ توسط اداره میراث فرهنگی گلپایگان بازسازی و مرمت شد. این ساختمان هم‌اکنون کارکرد جدیدی یافته است. این ارگ تبدیل به هتلی سه ستاره و محلی برای اقامت مسافران شهر گوگد شده است. این هتل با داشتن ۲۰ اتاق و سوئیت‌هایی زیبا در دو طبقه، دارای رستوران، چایخانه سنتی و تالار پذیرایی است. امروزه از ارگ گوگد به عنوان استراحتگاه گردشگرانشهر گلپایگان استفاده می‌شود. در حال حاضر این مجموعه با اتاق‌های زیبا همراه با امکانات مدرن و به روز رفاهی، بعنوان مهمانسرا آماده سرویس‌دهی به گردشگران داخلی و خارجی است.

در هتل ارگ گوگد غذاهای سنتی و ایرانی وجود دارد، اما سرو غذاهای جدید و خارجی به چشم می‌خورد. همچنین در فضای باز ارگ فروشگاه‌هایی تعبیه شده است که می‌توانند احتیاجات گردشگران را برطرف کنند. اتاق‌های هتل با گچ‌بری‌ها و معماری سنتی، اما امکانات مدرن، چشم‌انداز زیبایی را برای اقامت‌کنندگان رقم زده است.