فوتبال داخلی استقلال؛ کم‌اشتباه، بی‌رحم و باانگیزه

[*amir hossein*]

استقلال و وینفرد شفر با شکست دادن الهلال عربستان، یک بار دیگر هواداران این تیم و همه فوتبال دوستان ایرانی را غافلگیر کردند. از چند روز قبل از بازی با الهلال صفحه‌ها و کانال‌های هواداری استقلال در فضای مجازی حس و حال خوشی نداشتند. الهلال دو بازی قبلی‌اش در لیگ قهرمانان آسیا را با برد پشت سر گذاشته بودند. حریفانی که یکی‌شان استقلال بـرده بود و یکی‌شان در آزادی آبی‌ها را متوقف کرده بود. برای همین تصور عمومی از رویارویی با الهلال چندان خوشایند نبود. امیدی هم اگر بود بیشتر تمنای معجزه و شگفتی‌آفرینی بود. چرا که استقلال هم روزهای خوبی را پشت سر نمی‌گذاشت. اما آنچه در عمل اتفاق افتاد همه را غافلگیر کرد و استقلالی‌ها را به صعود امیدوار. استقلال با زدن یک گل زودهنگام روحیه مضاعفی پیدا کرد و توانست بازی را مطابق میل خودش پیش ببرد. الهلال که به وضوح دستپاچه شده بود نتوانست موقعیت‌هایی را که ایده‌هایش را در سر داشت روی دروازه استقلال ایجاد کند. تنها گل این تیم هم در پی اشتباه فردی مدافع استقلال وارد دروازه این تیم شد. حالا استقلال 4 امتیازی است و با تفاضل گل کمتر در رده سوم گروه است. اما شانس این تیم برای صعود نسبت به شانسی که قبل از این بازی برایش تصور می‌شد افزایش چشمگیری پیدا کرده. تیمی که توانسته تیم مقتدر و اول گروه مرگ را شکست بدهد قادر است در بازی‌های برگشت هم به نتایجی که می‌خواهد برسد.

راز بازگشت؛ فراموشی «دربی» و اعتماد به نفس
چطور تیمی که چند روز پیش نتوانست از پس سایپا بربیاید، آسان‌تر از حد تصور، غول قدرتمند غرب آسیا یعنی الهلال عربستان را زمین‌گیر کرد؟ این شاید سوال چندان منطقی و درستی نباشد. حداقل در فوتبال نمی‌شود این طور سوال کرد و از این سوال‌ها نتیجه گرفت. چه این که تیمی مثل بارسلونا در مقابل ویارئال با تساوی چهار بر چهار متوقف می‌شود اما یک هفته بعد اتلتیکو مادرید را در مهم‌ترین بازی فصل شکست می‌دهد. حقیقت این است که پتانسیل تیم‌ها مشخص است. اما به کار گیری این پتانسیل و استفاده از آن در بازی‌های مختلف متفاوت است. استقلالی که موفق شد الهلال را شکست بدهد از نظر فنی تفاوت چندانی با استقلالی که در مقابل سایپا متوقف شد نداشت. اما مهم‌ترین چیزی که فارغ از مسائل تاکتیکی و فنی توانست این تفاوت را ایجاد کند، درک درستی آبی‌ها از موقعیت‌شان بود. تیم وینفرد شفر بعد از شکست مقابل پرسپولیس وضعیتی بحرانی پیدا کرد و فشار ناشی از آن باخت در بازی با سایپا هم به وضوح دیده می‌شد. التهاب روی سکوها هم نشان می‌داد که هواداران استقلال هنوز با باخت در دربی کنار نیامده‌اند. اما بعد از پایان بازی با سایپا شفر و کادر فنی استقلال همه توان‌شان را روی این مساله گذاشتند که بازیکنان باخت به پرسپولیس را فراموش کنند و به مساله مهم‌تری مثل بازی با الهلال فکر کنند. سفر زودهنگام به دوحه و ادامه تمرینات در این کشور به آبی‌ها کمک کرد آرام آرام فشار را از روی دوش خود بردارند و با آرامش بیشتری به بازی با الهلال فکر کنند.

نکته بعدی درک اهمیت نتیجه گرفتن در بازی با الهلال بود. آبی‌های تهران کاملا توجیه شده بودند که برد مقابل الهلال می‌تواند همه حواشی و فضاهای منفی پیرامون استقلال را از بین ببرد. شفر و دستیارانش موفق شدند اعتماد به نفس بازیکنان را هم بالا ببرند. همین مساله باعث شد بازیکنان در ضربه زدن به توپ هم دقیق‌تر عمل کنند و در دوئل‌های متقابل هم عملکرد بهتری از خودشان نشان بدهند. نتیجه این شد که استقلال در بازی‌ای که الهلال بیش از دو برابر استقلال مالکیت توپ را در اختیار داشت به پیروزی برسد و خودش را به عنوان مدعی جدی صعود از گروه معرفی کند. توجه داشته باشید که استقلال تیمی را شکست داد که هر دو بازی قبلی‌اش را در مقابل تیم‌های قدرتمندی مثل العین و الدحیل با برد تمام کرده بود.

وقتی شفر اعاده حیثیت می‌کند
بعد از شکست در دربی و تساوی ناامید کننده مقابل سایپا جوی عجیب و غریب و البته ناامید کننده در باشگاه به وجود آمده بود. گذشته از تنش‌هایی که رختکن آبی‌ها را به تشنج کشانده بود و تبعات زیادی مثل توبیخ و جریمه چند بازیکن را در پی داشت، ناامیدی نسبت به وینفرد شفر هم فضای باشگاه و البته تعدادی از هواداران را هم فرا گرفته بود. برای چندمین بار بود که سرمربی آلمانی در مقابل تیم‌های بزرگ و همسطح، در نتیجه گیری ناموفق عمل می‌کرد. مثلا همین امسال در لیگ برتر استقلال به سپاهان و پرسپولیس و تراکتورسازی باخته بود. البته این گزاره درستی بود اما «فراموش کردن بردهای متوالی استقلال» و «رسیدن این تیم به جمع مدعیان قهرمانی» هم باور کردنی نبود. اوضاع وقتی بدتر شد که از داخل و بیرون باشگاه خبر می‌رسید برخی از همین حالا به دنبال یافتن جانشین مناسب برای وینفرد شفر هستند! در این هیاهو کار به بررسی امکان برکناری شفر و قرارداد او هم کشید. اما قرارداد سال سوم شفر و بالا بودن هزینه‌های برکناری شفر باعث شد فتیله این آتش پایین کشیده شود. اما حالا و بعد از برد مهم استقلال در مقابل الهلال دیگر بعید است کسی به برکناری شفر فکر کند. مربی آلمانی که معمولا ترکیب ثابتی برای تیمش در نظر نمی‌گیرد این بار هم با چینش بازیکنانش همه را غافلگیر و البته نگران کرد. اما روند بازی و نتیجه نهایی نشان داد او بر اساس آمادگی بازیکنان و شناخت از حریف، تیمش را به زمین می‌فرستد. هماهنگی بازیکنان استقلال چه در دفاع و چه در حمله فراتر از حد تصور بود.

تازه این اتفاق در حالی رخ داد که شفر چند بازیکن کلیدی و مهمش را هم در اختیار نداشت. اما مربی آلمانی برای بار چندم ثابت کرد که تیمش متکی به بازیکن نیست. از این لحاظ شاید بتوان دستاورد او برای استقلال را نزدیک به دستاوردی که کارلوس کی‌روش در تیم ملی داشت دانست. حالا و پس از شکست دادن الهلال، تردیدها درباره مربی آلمانی از بین رفته و جایش را به اعتماد و تحسین داده است. اما کار شفر هنوز تمام نشده. تیم او در بازگشت به تهران و پیش از بازی برگشت در مقابل الهلال یک مسابقه بسیار سخت در لیگ برتر در پیش دارد: بازی با سپاهان در اصفهان. شفر اگر بتواند مچ امیر قلعه‌نویی را بخواباند استقلال را دوباره تبدیل به مدعی قهرمانی خواهد کرد.

تاکتیک درست الهلال؛ فشار روی زکی‌پور
الهلال عربستان از همان ابتدای بازی تمرکزش برای حمله را روی سمت راست خودش و سمت چپ استقلال گذاشت. تاکتیکی که با توجه به اتفاقات بازی کاملا درست به نظر می‌رسید. استقلال در دفاع چپ میلاد زکی‌پور را داشت که در مقابل الهلال روز خوبی را سپری نکرد. تک گل الهلال روی دفع اشتباه او به ثمر رسید و باعث شد استرس نزد آبی‌ها بیشتر شود. یک بار هم نزدیک بود با یک ضربه سر اشتباه دروازه خودی را باز کند که حسینی دروازه‌بان استقلال با واکنش به موقعش مانع این اتفاق شد. اما برای اینکه ببینیم چرا الهلال بنای حملاتش را روی سمت راست گذاشته بود باید به پاس‌هایی که در این منطقه رد و بدل کردند نگاهی بیندازیم. هافبک راست الهلال در این بازی محمد الشلهوب باتجربه بود. طبیعی بود که بازیکنی با این تجربه و کیفیت بتواند به تنهایی فشار زیادی روی زکی‌پور ایجاد کند. اما چیزی که باعث شد فشار روی زکی‌پور بیشتر شود این بود که محمد ال بریک مدافع راست الهلال هم بیشتر زمان بازی را در زمین استقلال و با کمترین فاصله نسبت به شلهوب گذراند. همکاری این دو نفر روز سختی را برای زکی‌پور رقم زد. به این آمار عجیب توجه کنید: «محمد ال بریک در این بازی ۶۸پاس برای همبازیانش فرستاد که از این تعداد، ۲۸پاس برای شلهوب بود. عجیب‌تر این که از این ۲۸ پاس فقط ۶تایش در زمین خودی بود.» در بین بازیکنان دو تیم هیچ دو بازیکن دیگری نتوانستند این تعداد پاس را به هم بدهند.

آیاندا پاتوسی؛ ماشین گل‌سازی شفر
یکی از اتفاقاتی که به شکل دلپذیری در استقلال این روزها در حال تکرار شدن است، ثبت اسم آیاندا پاتوسی به عنوان سازنده گل‌های استقلال است. استقلال در لیگ قهرمانان آسیا 3 گل زده که هر 3 گل با ضربات سر بازیکنان استقلال روی سانترهای هنرمندانه پاتوسی شکل گرفته. در بازی با العین گل استقلال با سانتر پاتوسی و ضربه سر فرشید باقری به ثمر رسید. در بازی با الهلال هم کرنر دیدنی پاتوسی با ضربه سر علی کریمی وارد دروازه عبدالله مایوف شد. گل دوم را هم اگر چه محمد دانشگر با سر به منتظری پاس داد اما نباید از سانتر دیدنی پاتوسی چشم‌پوشی کرد. یک نکته مهم درباره ارسال‌های پاتوسی این است که او اغلب سانترهایش را به تیر اول دروازه حریف می‌فرستد. گل‌ کریمی به الهلال، گل فرشید باقری به العین و هر دو گل استقلال به پارس جنوبی جم در لیگ برتر نمونه‌ایی از این تاکتیک استقلال هستند. این اتفاق حتی در بازی با پرسپولیس هم افتاد. اما از بدشانسی استقلالی‌ها ضربه سر منشا از تیر یک که روی کرنر پانوسی به سمت دروازه پرسپولیس رفت دقیقا به جایی رفت که بیرانوند ایستاده بود. اما این که چرا در بازی با پرسپولیس سانترهای پاتوسی بی‌ثمر بود و در بازی با الهلال به نتیجه رسید به دقت و هوشیاری پرسپولیسی‌ها در جاگیری مناسب برمی‌گردد. چیزی که مدافعان الهلال در انجامش ناتوان بودند. سانترهای پاتوسی شباهت زیادی به سانترهایی دارد که محسن مسلمان در دو سه فصل گذشته برای همبازیانش در پرسپولیس ارسال می‌کرد. حتی پاس‌های در عمق این دو نفر هم بسیار شبیه هم هستند.

لـ*ـذت هواداران؛ تماشای جانفشانی و دوندگی
در آمار نهایی بازی چیزی که به وضوح مشخص بود برتری الهلالی‌ها در تصاحب توپ بود. سفیدپوشان الهلال بیش از دوبرابر استقلال توپ را در اختیار داشتند و حتی بیش از دو برابر استقلالی‌ها شوت زدند. اما در پایان دست خالی زمین را ترک کردند. یکی از شاخصه‌های بازی استقلال در مقابل الهلال پیروزی در اغلب دوئل‌های دو نفره بود. بازیکنان استقلال در دوئل‌های زمینی کمی بهتر از الهلالی‌ها بودند. اما این تفاوت در دوئل‌های هوایی چشمگیر بود و در نهایت همین برتری هم بود که سرنوشت بازی را رقم زد. فقط کافی است به گل دوم استقلال توجه کنید. سانتر خوب پاتوسی به پشت مدافعان الهلال ارسال شد. دو بازیکن استقلال (دانشگر و نورافکن) به سمت توپ هجوم بردند. در عین حال یک مدافع الهلال هم (علی هادی البلیهی) وارد داستان شد تا در یک محوطه کوچک یک جنگ فشرده صورت بگیرد. برنده این جنگ محمد دانشگر بود که با تیزهوشی توپ را در عرض و به تیر مخالف فرستاد. در تیر دوم پژمان منتظری پشت مدافع شماره دوی الهلال (محمد ال بریک) جاگیری کرده بود و در حالیکه ال بریک فکر می‌کرد منتظری در آفساید است اما مدافع باتجربه استقلال بدون مزاحمت خاصی دروازه را برای بار دوم باز کرد. پیروزی بیشتر در دوئل‌ها علاوه بر آمادگی جسمانی به فاکتوری ذهنی به اسم تلاش و تعصب هم نیاز دارد. این تلاش و تعصب در یک فاکتور دیگر از بازی استقلال هم قابل مشاهده بود. استقلالی‌ها ۵شوت از ۱۳شوت الهلال را با بدن‌شان «بلاک» کردند. چیزی که باعث لـ*ـذت بردن هوادار از بازی تیمش شد.

تشکر از آقای ناصر نامدار