با مصرف ریتالین، تنها یک قدم تا جون فاصله است

[آیدا.ف]

با مصرف ریتالین, تنها یک قدم تا جون فاصله است

شب های امتحان که می شود شاید یکی از مهم ترین دغدغه های دانش آموزان و دانشجویان خواندن درس های عقب مانده و کاهش استرس امتحان به علت نخواندن حجم زیادی از مطالب باقیمانده درس باشد

افراد بسیاری هستند که بهترین راه حل و شاید تنها راه حل را بیدار ماندن در شب های امتحان می یابند، چون خواندن دروس در سال تحصیلی را رها کرده اند و به امید شب امتحان به کارهای دیگر پرداخته اند.

متاسفانه یکی از راه هایی که این افراد برای بیدار ماندن در شب های امتحان استفاده می کنند استفاده از قرص های روانگردانی مانند آمفتامین ها و به خصوص ریتالین است که به گفته متخصصان عوارض زیادی برای فرد ایجاد می کند که اولین عارضه آن از دست دادن تمرکز در سر جلسه امتحان در فردای آن شب است.


ریتالین چیست؟

متیل فنیدات در سال 1954 در ابتدا به نام «نوآرتیس» به بازار دارویی دنیا معرفی شد و بعد از آن از سال 1960 به ریتالین تغییر نام داد.

کاربرد اصلی این دارو مربوط به درمان کودکان بیش فعال است. این کودکان دچار مشکل عدم تمرکز حواس هستند و نمی توانند بیش از چند ثانیه به یک موضوع فکر کنند و تجویز ریتالین از سوی پزشک باعث می شود این کودکان تا 75 درصد قدرت فکر کردن مداوم را به دست آ ورند و در حد کودکان عادی باشند و البته این کودکان در سنین نوجوانی و حتی بزرگسالی نیز نباید مصرف این قرص ها را ترک کنند.

کاربرد دیگر این دارو برای افراد سالمندی است که به علت سن بالا قسمت عمده ای از شبانه روز را در خواب به سر می برند و با مصرف این دارو هوشیاری خود را در طول روز به دست می آورند.

تا زمانی که این دارو با تجویز پزشک و به عنوان دارو مصرف شود، مشکلی پیش نمی آید. مشکل از آنجا آغاز می شود که عده ای از دانشجویان و دانش آموزان برای بیدار ماندن در شب امتحان یا میهمانی شبانه از آن به جای چای و قهوه استفاده می کنند تا بیشتر بیدار بمانند و البته باید منتظر عوارضی مانند عوارض تزریق کوکائین باشند.

مصرف مداوم این دارو باعث اعتیاد به آن می شود و افراد مصرف کننده دیگر نمی توانند بدون مصرف آن درس بخوانند و تمرکز داشته باشند. از طرف دیگر باید به طور مداوم دوز مصرف خود را بالا ببرند. شایع ترین عوارض مصرف خودسرانه ریتالین عبارتند از؛ عصبی شدن و بی خوابی، حالت تهوع و استفراغ، احساس سرگیجه و سردرد، افزایش ضربان قلب و فشارخون، بیماری پوستی، دردهای شکمی و مشکلات گوارشی، اعتیاد و وابستگی، بروز حالت های روان پریشی و حتی در مواردی اقدام به خودکشی.

 

[آیدا.ف]

مصرف زیاد این دارو همچنین باعث سرخوشی، هذیان، کوما، از دست دادن اشتها، لرزش و پرش عضلات، مشکلات کبدی، خشکی دهان، تب، تشنج و سردرد، تکرار حرکات و اعمال بی هدف، ایجاد توهم، سوءظن و احساس حرکت و جنبش حشرات زیر پوست می شود.


ریتالین و ریسپریدون بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود

مصطفی تبریزی، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی می گوید: مصرف ریتالین و ریسپریدون و هر نوع دارویی بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود و دانش آموزان و دانشجویان باید توجه داشته باشند که ضرر استفاده از آنها بیش از منفعت آنها است.

وی افزود: علت استفاده این گروه از داروها این است که در کوتاه مدت این داروها تمرکز را بیشتر می کنند و توفیق بیشتری در حفظ کردن به فرد می دهد اما در طولانی مدت به آن گرایش پیدا می کنند غافل از اینکه عوارض کوتاه مدت و بلندمدتی در انتظار آنها است.


ریتالین موجب از دست دادن تمرکز هنگام امتحان می شود

ایرج خسرونیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی می گوید: مصرف ریتالین در شب امتحان موجب ازدست دادن تمرکز و خواب آلودگی هنگام امتحان می شود و مطمئنا این افراد امتحان خوبی نخواهند داد.

وی می افزاید: ریتالین موجب می شود فعالیت مغز بیشتر شود و حالت خواب آلودگی کمتر شود اما پس از آنکه اثر این دارو از بین رفت حالت گیجی، بی حواسی و اختلال تفکر در فرد ایجاد می شود و بیشتر افرادی که در شب امتحان از این ماده استفاده می کنند هنگام امتحان تمرکز لازم را نخواهند داشت.

خسرونیا همچنین اضافه می کند: ریتالین باعث بی خوابی طبیعی نمی شود. این ماده مانند دارو اثر می کند و پس از اینکه اثر آن از بین رفت عوارض آن آغاز می شود. اگر از این دارو به مقدار زیادی استفاده شود مانند افرادی که به شیشه و مواد دیگری معتاد هستند موجب تحـریـ*ک اعصاب، استرس، عصبانی شدن، اضطراب و گاهی اوقات اختلال دستگاه گوارش و مغز و اعصاب می شود.


مصرف ریتالین باعث پرخاشگری غیرقابل کنترل می شود

غلامعلی شهیدی، متخصص مغز و اعصاب و عضو هیات علمی دانشگاه علوم ایران نیز می گوید: اختلال روانی و پرخاشگری غیرقابل کنترل ازجمله عوارض مصرف ریتالین در شب امتحان است. مصرف کوتاه مدت ریتالین و آمفتامین ها در شب های امتحان نه تنها کارآیی طبیعی فرد را در روز امتحان به هم می ریزد، بلکه عوارض جدی را به همراه دارد. وی می افزاید: مصرف این مواد در شب های امتحان توصیه نمی شود، چراکه خواب دانشجو را به هم می ریزد و این نخوابیدن استراحت مغز را مختل می کند. از طرف دیگر این مواد اعتیاد آور است.

 

[آیدا.ف]

این متخصص مغز و اعصاب تصریح می کند: مصرف این مواد در کوتاه مدت و درازمدت عوارضی را به دنبال دارد. اختلالات روانی، خلقی و رفتاری و تکانه ای، اختلال در تکانه ها، انجام رفتارهای بی پروا و بی مهابا مانند رانندگی های شبانه برخی جوانان در اتوبان ها، بی توجهی به اطرافیان، سرخوشی، عدم تمرکز، پرش افکار، بی خوابی ای که منجر به خستگی و خماری می شود، افسردگی پس از اتمام دوره مصرف، افکار پارانوئید و سوءظن نسبت به دوستان، اطرافیان و خانواده و پرخاشگری فیزیکی از مهم ترین عوارض مصرف این مواد است.


ریتالین داروی بچه های بیش فعال است نه برای شب های امتحان

حمید صادقیان، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران می گوید: متاسفانه برخی برای بیدار ماندن در شب های امتحان از ریتالین استفاده می کنند، اما باید توجه داشت ریتالین داروی بچه های بیش فعال است نه برای استفاده در شب های امتحان.

وی می افزاید: ریتالین دارویی است که برای تنظیم فعالیت های مغزی بیشتر برای بچه های بیش فعال استفاده می شود اما به خاطر برخی خواص آن متاسفانه مصرف سوء هم دارد و می تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این دارو ابتدا تحت کنترل بود و فقط توسط دانشگاه توزیع می شد ولی به علت عدم دسترسی آسان مردم، داروهای منتخبی را از جمله ریتالین در داروخانه های مشخص در نقاط مختلف شهر مجوز توزیع دادیم و البته با توجه به ضوابط تدوین شده این داروها توزیع می شود.

صادقیان ادامه می دهد: اگر ریتالین به غیر از تجویز توسط پزشکان متخصص، تجویز و مصرف شود مورد تایید دانشگاه نیست. همچنین از طرف دیگر متاسفانه برخی داروخانه ها از مجاری غیرقانونی دارو را تهیه کرده و آن را با قیمت بسیار زیاد توزیع می کنند که این خلاف قانون است و باید برخورد قانونی صورت گیرد. وی اضافه می کند: به علت اینکه بحث تقلب و قاچاق و فروش تاییدنشده ریتالین هم مطرح است بنابراین فروش آزاد آن ممنوع شده است.


ریتالین قدرت مغز را به شدت کاهش می دهد

محمدرضا شانه ساز، مدیرکل نظارت بر دارو و مواد مخـ ـدر وزارت بهداشت نیز در این باره می گوید: فروش بدون نسخه ریتالین در داروخانه ها اساسا ممنوع است اما متاسفانه برخی داروخانه ها که تعداد آنها هم محدود است، این دارو را بدون نسخه هم می فروشند که خلاف مقررات است و اگر گزارش آن به وزارت بهداشت برسد، حتما از طریق مراجع قانونی با متخلف برخورد می شود.

وی می افزاید: البته برای جلوگیری از این مساله ماموران وزارت بهداشت به صورت نامحسوس از داروخانه ها خرید می کنند و اگر با موردی مواجه شوند، برخورد قانونی صورت می گیرد اما چون معمولا افراد متقاضی این داروها و داروخانه ها هیچ کدام شاکی این مساله نمی شوند، شکایتی از این نظر تاکنون به وزارت بهداشت نرسیده است.

شانه ساز اضافه می کند: انتظار ما این است که والدین دانش آموزان و دانشجویان این دارو را بشناسند و در صورت مشاهده مصرف آن توسط فرزندان شان شکایت کنند.

وی می گوید: ریتالین و داروهای مشابه آن مانند داروهای دوپینگ عمل می کنند و در مدت کوتاهی مغز را برای تمرکز و فعالیت بیشتر تحـریـ*ک می کنند اما فرد بعد از چند بار مصرف این دارو حالت زندگی نرمال و طبیعی خود را از دست می دهد، قدرت فعالیت مغزی وی به شدت کاهش می یابد و حتی توانایی های ذهنی او از آدم های معمولی نیز کمتر می شود و البته اعتیاد به این ماده روانگردان نیز ازجمله عوارض مصرف خودسرانه این دارو است.


تبلیغات کاذبی درباره ماده مخـ ـدر ریتالین در حال انجام است

طاها طاهری، جانشین دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخـ ـدر نیز درباره ریتالین هشدار می دهد: تبلیغات کاذبی درباره ماده مخـ ـدر صنعتی ریتالین در حال انجام است. متاسفانه مصرف این ماده براساس یک باور غلط در شب امتحان بین دانشجویان شیوع یافته است و افرادی که آن را مصرف کرده اند تاثیر تبلیغ شده آن را رد کرده اند. وی می افزاید: وزارت بهداشت به همراه ستاد مبارزه با مواد مخـ ـدر در آخرین گردهمایی درخصوص پیش سازها به این نتیجه رسیدند که باید ساماندهی مناسبی درخصوص داروهای مخـ ـدر انجام شود و براساس نیازهای واقعی کشور و نسخه های پزشک این داروها توزیع شود. طاهری خاطرنشان می کند: ریتالین یک ماده مخـ ـدر بر پایه دارو است و دانش آموزانی که شب امتحان از این دارو استفاده می کنند به آن وابسته شده و در آینده به مواد مخـ ـدر صنعتی نیز وابسته می شوند و در نهایت سر از جنون در می آورند.