تاریخچه لوازم آرایش

[مهربانوی ایرانی]

تاریخچه لوازم آرایش
آرمان کارگری

با بیش از ده هزار سال تجربه، شیمی‌دان‌ها، متخصصان آرایش و زیبایی، طراحان مد، رهبران مذهبی و دولت‌ها نقش بسزایی در دنیای لوازم آرایش و زیبایی داشته‌اند. از آن‌جا که آدمی همواره به طور ذاتی سعی داشته بی‌نقص به نظر برسد و به‌دنبال راه‌های جدیدی بوده که از طریق آن‌ها بتواند خصایص درونی خود را نشان دهد، لوازم آرایش نقش مهمی در پیشرفت و ارتقاء جوامع بشری از تمدن‌های باستانی به سوی سبک زندگی مدرن ایفا کرده‌اند. لوازم آرایش در طول تاریخ، به ما انسان‌ها کمک کرده‌اند که ظاهرمان را تغییر دهیم و در مواقع بیماری، عیب‌های بدنمان را مخفی نماییم. هم‌چنین انسان از طریق لوازم آرایش توانسته باورهای مذهبی و اعتقادات خود را بیان نماید.
استفاده از لوازم آرایش به 12 هزار سال پیش باز‌ می‌گردد. زمانی که مصریان باستان، خاصیت درمانی روغن‌های معطر را کشف کردند. بعد از آن، هر روز به اهمیت لوازم آرایش افزوده شد. تا جایی که به بخش مهمی از مذهب مصریان باستان تبدیل گشت. مردم آن زمان برای پرستش خدایان، تا حد زیادی خود را آرایش می‌کردند. آن‌ها با استفاده از روغن‌ و خط چشم، به زیبایی خود می‌افزودند تا با ظاهری زیبا نزد خدایان حاضر شوند. حتی با‌ این‌که تعدادی از مواد آرایشی که مصریان باستان مصرف می‌کردند حاوی ترکیبات سمی بودند، از محبوبیت آن‌ها کاسته نشد. با این حال، وقتی صنعت لوازم آرایش پا را فراتر از مرزهای مصر گذاشت، در رم و یونان با مقاومت مواجه شد. هرچند صنعت آرایش در روم و یونان جمعیت وسیعی را به خود جذب کرد، اما بسیاری از مردم آن‌ کشور‌ها صرف کردن هزینه برای استفاده از لوازم آرایش را عملی غیرضروری و نامعقول می‌دانستند. رم دورانی را به خود دیده است که در آن، زنان بدون داشتن آرایش زیبا در نظر گرفته نمی‌شدند. همین باعث شد که قیمت مواد آرایشی افزایش پیدا کند. به گونه‌ای که تعداد کمی از زنان طبقه مرفه می‌توانستند مبلغ گزافی را بابت محصولات و لوازم آرایش گران‌قیمتی بپردازند که از هندوستان و خاورمیانه وارد می‌شدند. برای مقابله با ترویج و همه‌گیر شدن استفاده از لوازم آرایش، مجلس سنای روم قانونی را وضع کرد که به موجب آن، در تمامی شهرهای جمهوری روم، نمایش لوازم آرایش و لباس‌های زنانه بسیار گران قیمت در انظار عمومی ممنوع شد (هرچند که این قانون، برای مدت کوتاهی اجرا شد). صنعت آرایش در تمدن‌های دیگر نیز گاهی با این رفتار خشن و سرسختانه مواجه ‌شده است. برای مثال در چین، اگر فردی از طبقه معمولی با ناخن‌های لاک‌زده در میان مردم ظاهر می‌شد، مجازاتش اعدام بود. چرا که تنها افراد طبقه مرفه می‌توانستند از این امتیاز برخوردار باشند. همچنین در ژاپن، زنان طبقه اشرافی مجاز نبودند بدون آرایش تمامی بدن‌شان، در انظار عمومی پیاده‌روی کنند.
دوران سیاه اروپا زمانی بود که در طول آن، لوازم آرایش تقریبا از ذهن مردم محو شدند. در آن دوران به این علت که آرایش کردن بیش از حد بین زنان بدکاره رایج بود تا سن بالای‌شان را پنهان کنند و خود را زیباتر از آن چیزی که هستند نشان دهند، استفاده از لوازم آرایش برای طولانی‌ترین مدت توسط اکثریت مردم کنار گذاشته شد. پادشاهان و وزرای آن‌ها در سخنرانی‌های عمومی‌شان از آرایش کردن به عنوان کاری نانجیبانه یاد می‌کردند و کشیش‌های کلیسا این اعتقاد را در میان مردم ترویج داده بودند که تنها انسان‌های کافر و شیطان‌پرست‌ها آرایش می‌کنند. از این رو، برای طولانی‌ترین زمان تنها بازیگران صحنه نمایش، آن هم فقط در طول اجرای‌شان مجاز بودند آرایش کنند.

توسعه تاریخی
در نهایت تغییر نگرش مردم نسبت به لوازم آرایش، زمانی اتفاق افتاد که سربازان اروپایی بعد از بازگشت از جنگ‌های صلیبی در خاورمیانه دانش و محصولات غیربومی را به خانه‌های‌شان آوردند. در بین آن محصولات، تعداد زیادی لوازم آرایش وجود داشت که در ابتدا تنها توسط اشراف و شهروندان طبقه بالا مصرف می‌شدند. بعد از گسترش رنسانس در تمام اروپا، لوازم آرایش جایگاه خود را پیدا کردند اما باز هم در آن عصر، به استثنا بعضی دوران دگرگونی مد (مانند دوران سلطنت ملکه الیزابت بین سال‌های 1559 تا 1603 در انگلستان) مورد پذیرش عموم مردم قرار نگرفتند.
پیشرفت‌های صورت گرفته در صنعت شیمی و داروسازی در قرن‌های 18 و 19، باعث توسعه‌ی چشم‌گیر صنایع آرایشی شد. اما لوازم آرایش هنوز نیز مورد پذیرش نبودند. با این حال، سبک ویکتوریایی جدید که در قرن 19 پدیدار گشت، موجب افزایش تقاضاها در حوزه‌ی لوازم آرایش شد به گونه‌ای که تمام «خانم‌‌های متشخص» باید با پوشیدن لباس‌های پر زرق‌ و برق و جلوه دادن به اجزای صورت‌شان، خود را افرادی زیبا و دارای روحیه‌ای لطیف و شکننده معرفی می‌کردند. به این ترتیب، دوران محبوبیت سایه چشم‌، رژ لب‌، لاک‌های ناخن و سایر لوازم آرایش در بین مردم آغاز شد.
اوایل قرن بیستم بدون هیچ تردیدی نقطه‌ی شروع صنعت لوازم آرایش مدرن است. ظهور فیلم، عکس، لوازم ارتباطی سریع، مخترعان بی‌شمار و وجود پشتیبانی از جانب طیف وسیعی از صنعتگران، همه و همه باعث شدند که خانواده‌های دنیای غرب با لوازم آرایش آشنا شوند. در طی چند دهه‌ی آغازین قرن 20، شرکت‌های تولید کننده‌ی لوازم آرایش (که بسیاری از آن‌ها با سرعت بالا در حال تبدیل شدن به مراکز تولیدی بین‌المللی بودند)، رژ لب‌های جامد، برق لب، ریمل (که با کشفیات اعجاب انگیز صورت گرفته در داخل اهرام مصر، بسیاری از مردم به آن متمایل شده بودند)، محصولات برنزه کننده، رنگ مو، ژل مو و انواع پودرها را به بازار عرضه کردند. با این پیشرفت‌های صورت گرفته، عجیب نبود که شاهد به فراموشی سپرده شدن سبک‌های قدیمی ویکتوریایی باشیم. بعد از سال‌های دهه 1930، با پدیدار شدن سبک‌های تازه در هر دهه، مدهای بین‌المللی مرتبا در حال دگرگونی و پیشرفت بودند.
با ظهور جنبش هیپی‌ها (اعتقاد به آرایش طبیعی از خصوصیات بارز این مکتب بود) و پدیدار شدن سبک‌های موسیقی همچون گلم راک (داشتن آرایش غلیظ و پوشیدن لباس‌های پر زرق و برق ویژگی‌های برجسته این سبک بودند) و پانک راک (اعضای گروه‌های اجرا کننده این سبک، برای شوکه کردن افراد خود را به سبک‌های شیطانی و با رنگ‌های تیره آرایش می‌کردند) در دهه‌های 1960 و 1970، سبک‌های آرایشی سنتی، به طور گسترده‌ای کنار گذاشته شدند. این سبک‌های موسیقایی و جنبش‌های اجتماعی، باعث ظهور بسیاری از سبک‌های جدید دیگر شدند که صنعت مد را تغییر داده و به شکل کنونی درآورده‌اند.

منبع : Historyofcosmetics ، مجله ایرانگان​