تنهای تنها
کاربر نگاه دانلود
کتاب مرجع کتابی است كه نه براي مطالعه ی سراسر آن بلكه براي پاسخ يابي از بخش و يا بخش هايي از آن به کار می آید. كتاب هاي مرجع اطلاعات مورد نياز جوينده را يا مستقيما در اختيار او قرار مي دهند مانند : واژه نامه ها، فرهنگنامه ها، راهنماها ... يا جوينده را به منابع ديگري كه اطلاعات مورد نیاز او را در بردارند، راهنمايي مي كنند همچون
هدفکتاب مرجع به كودك و نوجوان كمك مي كند تا برای پرسش هاي گوناگون خود در زمينه هاي مختلف دانش بشري پاسخ یابد. در واقع کتاب : كتابشناسي ها، فهرست ها، مقاله نامه ها ومرجع به کودک و نوجوان آگاهی می دهد كه اطلاعات مورد نياز خود را چگونه و در كجا
| كيفيت محتوا تنظیم کتاب مرجع باید به گونه• ای باشد که جوينده بتواند به آساني پاسخ خود را در آن بيابد . کتاب باید مقدمه• ی جامع و ساده اي در زمينه ی گستره ی كار ، شيوه تنظيم اطلاعات ، نشانه های اختصاری به کار رفته و هرگونه اطلاعات مفيد ديگر براي بازيابي آسان اطلاعات مندرج در آن داشته باشد. دامنه اطلاعاتي كه در كتاب مرجع داده مي شود بايد با حجم آن و• گروه مخاطبانی که از کتاب استفاده می کنند ، همخوانی داشته باشد. ذکر تاريخ• چاپ يا تجديدنظر در كتاب مرجع بسيار مهم است زيرا نشان می دهد به تغييرات جديد و به کارگیری آخرين اصلاحات ، توجه شده است . از كوته نوشت ها ( نشانه های اختصاري• ) و نشانه ها به شرط توضيح و توجيه در مقدمه، استفاده شود . از ارجاع دادن• برای ايجاد رابـ ـطه ميان اجزاء و عناصر اطلاعات ، تفهيم مفاهيم برابر يا همپايه ،ارتباط ميان اجزاء و كليات(و بالعكس )و مانند آن استفاده شود . مطالب شبه• دایرةالمعارف ها معمولاٌ كوتاه و پراكنده اند ولي در عين حال به يكديگر وابسته اند . در آمارنامه ها و سالنامه هاي آماري بیشتر،از انواع نمودارها و جدول ها• استفاده مي شود . كيفيت ساخت و پرداخت کتاب مرجع ضمن• کامل و فراگیر بودن مطالب ، بايد ساختي هنرمندانه و پركشش داشته باشد تا خواننده نسبت به استفاده از آن ترغيب و تشويق شود . در صورت استفاده از طرح ها و• تصاوير مختلف براي ارائه اطلاعات ، ضمن رعايت انتظام و انسجام ويژه ی كتاب هاي مرجع ، به درستی و دقت مطالب آن آسیب نرسد . تنظيم كتاب هاي مرجع به شيوه هاي• متداول الفبايي ، موضوعي – الفبايي و يا تاريخي انجام می شود. در هر حال بايد شيوه ی تنظيم به بياني ساده و روشي آسان در مقدمه توضیح داده شود تا جوینده در یافتن پاسخ مورد نیاز خود سردرگم نشود. تنظيم كتاب هاي مرجع به هر شيوه اي كه باشد• نياز به نمايه هايي دارد كه كليد بازيابي اطلاعات در داخل كتاب به شمار می آید . چگونگی تنظيم نمايه ها و بازيابي اطلاعات از طريق آن ها، لازم است در مقدمه کتاب به روشي آسان همراه با نمونه نوشته شود . در برخي موارد افزودن اطلاعات جانبي در• كتاب هاي مرجع ، مانند چگونگی تلفظ بعضي از واژه ها از طريق علامت و اعراب گذاري ضروری است. هماهنگي مطالب و نظم منطقي در نوشته ها و ارائه اطلاعات از اهميت• ويژه ای برخوردار است . روند نگارش مقاله ها بايد هماهنگ با هدف و همسان با كل• مطالب باشد . تهيه و تدوين كتاب هاي مرجع بايد توسط افراد کارشناس انجام• شود. مخاطب و نوع اطلاعات ارائه شده در كتاب مرجع بايد مشخص باشد• . كيفيت زبان و بيان در کتاب مرجع زبان و بيان بايد درست• ، سليس و روان ، ساده و متناسب با توانايي خوانندگان باشد . شيوه نگارش باید• با نوع كتاب مرجع تناسب داشته باشد . قابليت گروه سني خوانندگان ، از دیدگاه• سادگي زبان و انتخاب شيوه نگارش دست كم گرفته نشود . واژگان تخصصي با تعريف و• توضيح در مقدمه و يا زیر هر مدخل ( در پانويس ) و همچنين از طريق تكرارهاي منطقي تثبیت شوند . از به كاربردن زبان محاوره اي و شكسته يا لهجه ها و گویش های• محلي خودداري شود مگر آن كه اطلاعات منطقه ی خاصي مورد نظر باشد كه در اين صورت مي توان از لهجه ها و گویش های محلي همراه با معني و توضيح فارسي متداول استفاده کرد . از پرگویی در بيان توصيف ها باید پرهيز كرده و سادگي و ايجاز رعايت شود• . در مورد كتاب هاي مرجع مربوط به حوزه علوم و فنون بايد از زبان علمي و در• عين حال قابل فهم خواننده استفاده شود . نقطه گذاري ، حركت و اعراب كلمه ها• رعايت شود . واژه هاي نو در حد لازم به کار گرفته شود .• |
كيفيت تصوير
تصویر ارائه شده باید با متن• ، پيوندي منطقي داشته باشد .
قدرت خلاقيت كودكان و نوجوانان را برانگيزد• .
به ايجاد مفهوم درست و دقيق از موضوع مورد بحث ( مدخل ) در ذهن خواننده كمك• كند .
به درك آسان تر و بيان بهتر مطالب كمك كند .•
مستند باشد .•
• داراي زيرنويس باشد .
تصويرها ، نمودارها ، جدول ها و ... در نزديك ترين مكان• مرتبط با متن اثر قرار گرفته باشد تا دريافت خواننده از مطالب آسان تر و سريع تر باشد .
تصویر ضمن برخورداري از كيفيت هنري بايد از نظر بيان تصويري قوي باشد• .
تصاوير انسان و جانوران و طبيعت باید دقيق و واقعي باشند مگر بنا به ضرورت• متن، كه می تواند تغييراتي در شکل هاي واقعي صورت گيرد .
تصويرها بايد ارزش• هاي فرهنگي و موقعيت زمان و مكان موضوع مورد نظر را حفظ كنند .
كيفيتارائه
شکل ارائه ی كتاب باید با محتواي آن متناسب باشد .•
ظاهر• كتاب ، خواننده را به استفاده ترغيب كند .
صفحه ها، هنرمندانه تنظيم شده باشند• .
فهرست مندرجات ، مقدمه ، متن اصلي ، نمايه ها و در صورت امكان فهرست منابع و• مآخذ به ترتيب در جاي اصلي خود قرار گرفته باشند .
نوع كاغذ و جلد و• صحافي،امكان استفاده ممتد از كتاب را بدهد .
کتاب تا حد امكان ارزان باشد• .
حروف انتخابي ، مناسب با قدرت خواندن كودكان و نوجوانان باشد. به عنوان• نمونه براي كودكان گروه سني ب كه خواندن را تازه آغاز كرده اند، از حروف درشت استفاده شود .
روي جلد كتاب جالب توجه باشد .•
مشخصات اثر در پشت اولين• صفحه بعد از جلد ( صفحه عنوان ) به طور كامل درج شده باشد .
اندازه و قطع كتاب مرجع متناسب با پسند و كتاب مرجع باید از• تنظيمي هنرمندانه برخوردار باشد .
كودكان و نوجوانان می باشد توانايي گروه هاي مختلف سني معیارهاي ویژه ی ارزشيابي انواع كتاب هاي مرجع برايكودكان و نوجوانان
هر يك از انواع گوناگون كتاب هاي مرجع داراي ويژگي هاي خاصي هستند كه براي ارزشيابي آن ها به جز رعايت ملاك هاي كلي ، بايد ملاك هاي ويژه اي را نيز در نظر گرفت.
انواع كتاب هاي مرجع عبارت اند از :
واژه• نامه هاي زبان ( فرهنگ لغات )
واژه نامه هاي موضوعي يا تخصصي ( فرهنگ• اصطلاحات )
دايرةالمعارف ها ( فرهنگنامه ها / دانشنامه ها )•
شبه• دايرةالمعارف ها(آمارنامه ها، سالنامه ها، گاهنامه ها یا تقويم ها )
دستنامه• ها و دستورنامه ها
منابع جغرافيايي (نقشه ها ، اطلس ها ، فرهنگ هاي جغرافيايي• و راهنماها)
سرگذشتنامه ها (زندگينامه ها )•
نشان نامه ها (راهنماها)•
• كتابشناسي ها
فهرست ها•
واژه نامه هاي زبان ( فرهنگ لغات ) و واژههاي موضوعي يا تخصصي (فرهنگ اصطلاحات )
واژه نامه بایداطلاعات لازم• در باره ی واژه ها ، عبارت ها و اصطلاحات يك يا چند زبان را ارائه دهد .
• خواننده با دانستن املاي يك كلمه و ترتيب الفبايي حروف يك زبان بتواند اطلاعات دلخواه خود را بيابد .
در صورت يك زبانه بودن ،واژه هاي يك زبان را به يك يا• چند زبان ديگر معني كند .
در صورت لزوم ، فرهنگ هاي تفصیلی،اطلاعات مربوط به• ريشه شناسي و سير تاريخي واژه ها را نیز ارائه دهند .
چگونگي كاربرد ضرب المثل• ها و اصطلاحات يك زبان، كلمات و اصطلاحات يك زمينه موضوعي و بررسي آنها در واژه نامه هاي تخصصي يا موضوعي ( فرهنگ هاي اصطلاحات ) ارائه شود .
واژه هاي علمي و• شكل هاي متفاوت لهجه ها و گويش ها در مورد كلمات مختلف مي تواند در واژه نامه هاي تخصصي و يا موضوعي ( فرهنگ هاي اصطلاحات ) منظور شود .
كاربردهاي مختلف معاني• ( گروه هاي معاني ) يك واژه و صورت هاي مختلف يك كلمه ( از نظر نوشتاري ) مورد توجه قرار گيرد .
دايرةالمعارف ها ( فرهنگنامه ها / دانشنامه ها )
دايرةالمعارف باید حاوي مقاله های اطلاعاتي گوناگون در مورد موضوع• های مختلف دانش بشري باشد .
مقاله های آن برحسب نوع اطلاعات و منطبق با• توانايي ها و مهارت هاي گروه مخاطبان تنظيم شوند .
اطلاعات مندرج در آن به• پرسش هايي از قبيل كه؟ چه؟ كي؟ كجا؟ و چگونه؟ پاسخ دهد .
اطلاعات ارائه شده در• دائرةالمعارف ها ضمن فراگیر بودن به دور از گزافه گويي و حاشيه پردازي باشند و به جاي لفاظي و واژه آرايي، به شفافيت مفاهيم توجه شود .
از انواع تصاوير مناسب و• متناسب با مدخل ها ( سرشناسه ها ) و مقاله هاي دائرةالمعارف و همچنين منطبق با نيازها و توانايي هاي مخاطبان استفاده شود زيرا گروهي از مطالب و مقاله ها بدون وجود تصوير قابل درك نيستند .
شبه دايرةالمعارف ها ( آمارنامه ها ،سالنامه ها ،گاهنامه ها)و دستنامه ها و دستورنامه ها
شبه• دایرةالمعارف ها به عنوان مكمل اطلاعات دائرةالمعارف ها براي پاسخ به پرسش هايي كه در دائرةالمعارف ها وجود ندارند و با توجه به گروه هاي سني خوانندگان تهيه و تنظيم می شوند .
در مورد آمارنامه ها و يا سالنامه هاي آماري ارائه اطلاعات تنها از• طريق ارقام و آمار صورت مي گيرد .
اطلاعات ويژه اي كه در دستنامه ها ( ويژه• نامه ها )درج مي شود بر بنيان هاي ثابت و مورد قبول متخصصان هر يك از رشته هاي علوم و فنون تکیه دارد . مطالب دستنامه ها (دستورالعمل ها) معمولاٌ جنبه خاص و دستورالعملي دارد و تفكيك اين دو نيز دشوار است .
رويدادهاي تاريخي ايران و• جهان با توجه به مشخص بودن زمان وقوع آنها، محتواي گاهنامه ها را تشكيل مي دهند و معمولاٌ پاسخگوي پرسش هايي از قبيل چه موقع؟ كجا؟ چه اتفاقي افتاده؟ هستند .
• روزآمد و صحيح بودن اطلاعات گاهنامه ها ( تقويم ) اهميت بسيار دارد .
منابع جغرافيايي شامل نقشه ها ، اطلس ها ، فرهنگ هايجغرافيايي و راهنماها
منابع جغرافیایی، به عنوان مكمل اطلاعات• دائرةالمعارف ها براي پاسخ به پرسش هايي در حوزه جغرافيا – كه در دائرةالمعارف ها وجود ندارند – با توجه به گروه های سنی خوانندگان، به طور دقیق تر،گسترده تر و سهل الوصول تر از دائرةالمعارف ها تهيه و تنظيم می شوند .
اطلاعات بیشتر از راه• تصوير بيان می شوند .
باید شناخت علمي از طبيعت و پديده هاي آن داده شود• .
نقشه ها كه تمام يا بخشي از سطح زمين ، سطح كرات ديگر ، نماهاي گوناگون از• فضا ، سرزمين ها و نقاط مختلف و يا هر موضوع جغرافیایی ديگر از قبيل آب و هوا، گياهان، جانوران، بيماري ها و ... را نشان مي دهند باید با مقياس هاي مختلف ترسيم و تنظيم شوند تا اطلاعات جامع و گسترده اي را ارائه دهند .
اطلس ها در برگيرنده• نقشه ها، اطلاعات مختصر جغرافيايي و نمايه هاهستند و به شكل عمومي ( جهاني، ملي و محلي ) و موضوعي( اختصاصي ) تهيه و تنظيم مي شوند .
فرهنگ هاي جغرافيايي (• جاينامه ها ) سياهه اي الفبايي از نام محل هاي مختلف با اطلاعاتي درباره شهرها، روستاها، رودها ،كوه ها ،درياها و درياچه ها، جمعيت، طول و عرض جغرافيايي و گاه تاريخچه مختصري از وضع سياسي و اقتصادي محل مورد نظر ارائه می دهند .
• راهنماهاي گردشگري كه به قصد راهنمايي مسافران، گردشگران و جهانگردان تهيه و تدوين مي شوند،مطالبي را درباره يك شهر، يك استان يا يك كشور شامل اطلاعات مربوط به موقعيت و مشخصات جاده ها، هتل ها، رستوران ها، مسجد ها، موزه ها، كتابخانه ها ، سينماها و ساير اماكني كه مورد علاقه گردشگران است به همراه اطلاعات مربوط به خدمات رفاهي و شهري ارائه مي دهند .
اطلاعات مندرج در راهنماهاي جغرافيايي– برخلاف• دائرةالمعارف ها – بايد به طور کامل و دقیق جنبه كاربردي داشته باشند و دور از كلي گويي تنظيم شوند .
نقشه هاي تهيه شده به صورت مستقل و يا همراه و پيوسته با• ساير منابع بايد در واحدهاي معتبر كارتوگرافي ترسيم و تهيه شده باشند .
نشانه• ها و اختصارات نقشه ها اعم از مستقل يا پيوسته بايد در زیر آن ها درج شوند .
• درج تاريخ ترسيم و چاپ نقشه ها اعم از مستقل یا پيوسته، از نظر روزآمد بودن اطلاعات و توجه به تغييرات و دگرگوني هاي فراوان در حوزه مرزهاي سياسي ،راه ها و وسايل ارتباطي، ساختار شهرها و روستاها، تقسيم بندي سياسي يك سرزمين،تغييرات اساسي خيابان ها و كوچه ها و معابر مختلف و ... از اهميت بسيار برخوردار است .
سرگذشتنامه ها ( زندگينامه ها )
سرگذشتنامه به بيان• شرح زندگي و احوال انسان هایی كه به نوعي بر جريان جامعه خود يا جامعه بزرگ بشري اثر گذاشته اند، می پردازد.
سرگذشتنامه باید كودكان و نوجوانان را با ابعاد• مختلف تلاش ها و مشكلات انسان هايي كه در راه خدمت به جامعه و بشريت گام برداشته اند، آشنا سازد .
جنبه هاي مختلف شخصيت هاي مورد نظر را به كودكان و نوجوانان• نشان دهد .
روحيه مبارزه و تلاش در راه رسيدن به هدف هاي والا را در كودك و• نوجوان تقويت كند .
چهره انسان هاي مورد نظر را به دور از تعصب هاي قومي و• نژادي و فرهنگي ترسيم کندنشان نامه ها ( راهنماها )
نشان نامه ها• سياهه اي از نام اشخاص يا سازمان ها را همراه با مشخصات، نشاني، نوع فعاليت و ساير اطلاعات مشابه با توجه به گروه هاي سني خوانندگان ارائه می دهند .
نشان نامه• ها مي توانند به ارائه اطلاعات مخصوص يك شهر يا منطقه اي خاص از يك شهر بپردازند.
نشان نامه ها مي توانند حاوي اطلاعات مربوط به انواع فعاليت هاي فرهنگي،• اجتماعي و اقتصادي سازمان ها و مؤسسات مختلف دولتي و غير دولتي باشند مانند راهنماي موزه مردم شناسي و يا راهنمای تحصيلي دانشگاه تهران.
نشان نامه ها مي توانند• اطلاعاتي را درباره فعاليت هاي بازرگاني، صنعتي و توليدي ارائه دهند مانند فهرست نام و نشان كتابفروشي هاي تهران و يا راهنماي ناشران ايران .
درستی اطلاعات• همراه با تجديد نظر و روزآمد ساختن آنها در فواصل زماني از مهم ترين ویژگی ها در مورد نشان نامه ها است .
كتابشناسي ها
کتاب شناسی سياهه• اي از نام و مشخصات ( و احتمالاٌ توصيف و بررسي ) انواع منابع خواندني اعم از مكتوب ( چاپي و غير چاپي )، ديداري – شنيداري و رايانه اي شامل كتاب، جزوه، مجله، مقاله، نوار، فيلم، فيلم استريپ، اسلايد، ميكروفيش ،لوح هاي ساده (CD- ROM ) ارائه می دهد .
اطلاعات کتاب شناسی باید به صورت جامع ( عمومي )، گزيده و يا اختصاصی (• موضوعي ) طبق نيازها، توانائي ها و مهارت هاي گروه هاي سني خوانندگان تنظيم شود .
اطلاعات كتابشناختي مندرج در كتابشناسي ها شامل نام مؤلف، عنوان اثر، محل• نشر( يا توليد)، نام ناشر( يا توليد كننده )، تاريخ انتشار ( يا توليد ) است و در برخي موارد تعداد صفحه يا تعداد جلدهای اثر ( در موارد ديداري – شنيداري و رايانه اي از اصطلاحات خاص آن استفاده مي شود )، وجود تصوير، جدول و نمودار نيز به آن اضافه مي شود . گاهي شرح مختصري نیز از محتواي كتاب و يا ساير منابع خواندني در آن درج مي شود .
موضوعات كتابشناختي ارائه شده بايد درست و دقيق باشد تا امكان• دستيابي به منابع معرفي شده، ميسر شود .
تهيه كننده و مؤلف كتابشناسي به ويژه• كتابشناسي موضوعي بايد از صلاحيت علمي و تجربي برخوردار باشد تا اعتبار آن تاييد شود.
کتاب شناسی ها كتاب هاي مرجعي هستند كه به طور غير مستقيم اطلاعات مورد• نياز جوينده را در اختيار او مي گذارند .
فهرست ها
فهرست• سياهه اي از نام و مشخصات ( و احتمالاٌ توصيف و بررسي ) انواع منابع خواندني اعم از مكتوب ( چاپي و غير چاپي )، ديداري – شنيداري و رايانه اي شامل كتاب، جزوه، مجله، مقاله، فيلم، فيلم استريپ، اسلايد، ميكرو فيلم، ميكروفيش، لوح هاي ساده و فشرده را كه در يك يا چند كتابخانه ی هم موضوع و يا يك يا چند مركز اطلاع رساني مشابه و مشخص وجود دارد،ارائه مي دهد .
فهرست ها مي توانند حاوي اطلاعات كتابشناختي مربوط• به يك زمينه موضوعي خاص باشند نظير فهرست كتاب هاي علمی كتابخانه شوراي كتاب كودك .
فهرست ها ممكن است اطلاعات آن دسته از موارد ديداري و شنيداري را كه متعلق• به يك كتابخانه و يا يك مركز اطلاع رساني خاصي نیست و برحسب مورد زماني و مكاني خاصی تهيه و تنظيم می شوند،ارائه دهند مانند فهرست فيلم هاي كودكان در جشنواره هاي مختلف .
اطلاعات كتابشناختي مندرج در فهرست ها بايد منطبق با نيازها، توانايي• ها و مهارت هاي گروه های مخاطب تهیه و تنظیم شوند .
اطلاعات كتابشناختي مندرج• در فهرست ها شامل نام مؤلف، عنوان اثر، محل نشر، نام ناشر ( يا توليد كننده )،تاريخ انتشار( يا توليد ) است . در برخي موارد تعداد صفحه يا تعداد جلد ( در مورد موارد ديداري – شنيداري و رايانه اي از اصطلاحات خاص آن استفاده مي شود )، وجود تصوير، جدول و نمودار نيز به آن اضافه مي شود . گاهي شرح مختصري از محتواي منابع مذكور نيز درج می شود .
اطلاعات ارائه شده باید درست و دقيق باشد تا خواننده بتواند به• سهولت و سرعت منابع معرفي شده را بازيابي كند .
منابع جغرافیایی، به عنوان مكمل اطلاعات• دائرةالمعارف ها براي پاسخ به پرسش هايي در حوزه جغرافيا – كه در دائرةالمعارف ها وجود ندارند – با توجه به گروه های سنی خوانندگان، به طور دقیق تر،گسترده تر و سهل الوصول تر از دائرةالمعارف ها تهيه و تنظيم می شوند .
اطلاعات بیشتر از راه• تصوير بيان می شوند .
باید شناخت علمي از طبيعت و پديده هاي آن داده شود• .
نقشه ها كه تمام يا بخشي از سطح زمين ، سطح كرات ديگر ، نماهاي گوناگون از• فضا ، سرزمين ها و نقاط مختلف و يا هر موضوع جغرافیایی ديگر از قبيل آب و هوا، گياهان، جانوران، بيماري ها و ... را نشان مي دهند باید با مقياس هاي مختلف ترسيم و تنظيم شوند تا اطلاعات جامع و گسترده اي را ارائه دهند .
اطلس ها در برگيرنده• نقشه ها، اطلاعات مختصر جغرافيايي و نمايه هاهستند و به شكل عمومي ( جهاني، ملي و محلي ) و موضوعي( اختصاصي ) تهيه و تنظيم مي شوند .
فرهنگ هاي جغرافيايي (• جاينامه ها ) سياهه اي الفبايي از نام محل هاي مختلف با اطلاعاتي درباره شهرها، روستاها، رودها ،كوه ها ،درياها و درياچه ها، جمعيت، طول و عرض جغرافيايي و گاه تاريخچه مختصري از وضع سياسي و اقتصادي محل مورد نظر ارائه می دهند .
• راهنماهاي گردشگري كه به قصد راهنمايي مسافران، گردشگران و جهانگردان تهيه و تدوين مي شوند،مطالبي را درباره يك شهر، يك استان يا يك كشور شامل اطلاعات مربوط به موقعيت و مشخصات جاده ها، هتل ها، رستوران ها، مسجد ها، موزه ها، كتابخانه ها ، سينماها و ساير اماكني كه مورد علاقه گردشگران است به همراه اطلاعات مربوط به خدمات رفاهي و شهري ارائه مي دهند .
اطلاعات مندرج در راهنماهاي جغرافيايي– برخلاف• دائرةالمعارف ها – بايد به طور کامل و دقیق جنبه كاربردي داشته باشند و دور از كلي گويي تنظيم شوند .
نقشه هاي تهيه شده به صورت مستقل و يا همراه و پيوسته با• ساير منابع بايد در واحدهاي معتبر كارتوگرافي ترسيم و تهيه شده باشند .
نشانه• ها و اختصارات نقشه ها اعم از مستقل يا پيوسته بايد در زیر آن ها درج شوند .
• درج تاريخ ترسيم و چاپ نقشه ها اعم از مستقل یا پيوسته، از نظر روزآمد بودن اطلاعات و توجه به تغييرات و دگرگوني هاي فراوان در حوزه مرزهاي سياسي ،راه ها و وسايل ارتباطي، ساختار شهرها و روستاها، تقسيم بندي سياسي يك سرزمين،تغييرات اساسي خيابان ها و كوچه ها و معابر مختلف و ... از اهميت بسيار برخوردار است .
سرگذشتنامه ها ( زندگينامه ها )
سرگذشتنامه به بيان• شرح زندگي و احوال انسان هایی كه به نوعي بر جريان جامعه خود يا جامعه بزرگ بشري اثر گذاشته اند، می پردازد.
سرگذشتنامه باید كودكان و نوجوانان را با ابعاد• مختلف تلاش ها و مشكلات انسان هايي كه در راه خدمت به جامعه و بشريت گام برداشته اند، آشنا سازد .
جنبه هاي مختلف شخصيت هاي مورد نظر را به كودكان و نوجوانان• نشان دهد .
روحيه مبارزه و تلاش در راه رسيدن به هدف هاي والا را در كودك و• نوجوان تقويت كند .
چهره انسان هاي مورد نظر را به دور از تعصب هاي قومي و• نژادي و فرهنگي ترسيم کندنشان نامه ها ( راهنماها )
نشان نامه ها• سياهه اي از نام اشخاص يا سازمان ها را همراه با مشخصات، نشاني، نوع فعاليت و ساير اطلاعات مشابه با توجه به گروه هاي سني خوانندگان ارائه می دهند .
نشان نامه• ها مي توانند به ارائه اطلاعات مخصوص يك شهر يا منطقه اي خاص از يك شهر بپردازند.
نشان نامه ها مي توانند حاوي اطلاعات مربوط به انواع فعاليت هاي فرهنگي،• اجتماعي و اقتصادي سازمان ها و مؤسسات مختلف دولتي و غير دولتي باشند مانند راهنماي موزه مردم شناسي و يا راهنمای تحصيلي دانشگاه تهران.
نشان نامه ها مي توانند• اطلاعاتي را درباره فعاليت هاي بازرگاني، صنعتي و توليدي ارائه دهند مانند فهرست نام و نشان كتابفروشي هاي تهران و يا راهنماي ناشران ايران .
درستی اطلاعات• همراه با تجديد نظر و روزآمد ساختن آنها در فواصل زماني از مهم ترين ویژگی ها در مورد نشان نامه ها است .
كتابشناسي ها
کتاب شناسی سياهه• اي از نام و مشخصات ( و احتمالاٌ توصيف و بررسي ) انواع منابع خواندني اعم از مكتوب ( چاپي و غير چاپي )، ديداري – شنيداري و رايانه اي شامل كتاب، جزوه، مجله، مقاله، نوار، فيلم، فيلم استريپ، اسلايد، ميكروفيش ،لوح هاي ساده (CD- ROM ) ارائه می دهد .
اطلاعات کتاب شناسی باید به صورت جامع ( عمومي )، گزيده و يا اختصاصی (• موضوعي ) طبق نيازها، توانائي ها و مهارت هاي گروه هاي سني خوانندگان تنظيم شود .
اطلاعات كتابشناختي مندرج در كتابشناسي ها شامل نام مؤلف، عنوان اثر، محل• نشر( يا توليد)، نام ناشر( يا توليد كننده )، تاريخ انتشار ( يا توليد ) است و در برخي موارد تعداد صفحه يا تعداد جلدهای اثر ( در موارد ديداري – شنيداري و رايانه اي از اصطلاحات خاص آن استفاده مي شود )، وجود تصوير، جدول و نمودار نيز به آن اضافه مي شود . گاهي شرح مختصري نیز از محتواي كتاب و يا ساير منابع خواندني در آن درج مي شود .
موضوعات كتابشناختي ارائه شده بايد درست و دقيق باشد تا امكان• دستيابي به منابع معرفي شده، ميسر شود .
تهيه كننده و مؤلف كتابشناسي به ويژه• كتابشناسي موضوعي بايد از صلاحيت علمي و تجربي برخوردار باشد تا اعتبار آن تاييد شود.
کتاب شناسی ها كتاب هاي مرجعي هستند كه به طور غير مستقيم اطلاعات مورد• نياز جوينده را در اختيار او مي گذارند .
فهرست ها
فهرست• سياهه اي از نام و مشخصات ( و احتمالاٌ توصيف و بررسي ) انواع منابع خواندني اعم از مكتوب ( چاپي و غير چاپي )، ديداري – شنيداري و رايانه اي شامل كتاب، جزوه، مجله، مقاله، فيلم، فيلم استريپ، اسلايد، ميكرو فيلم، ميكروفيش، لوح هاي ساده و فشرده را كه در يك يا چند كتابخانه ی هم موضوع و يا يك يا چند مركز اطلاع رساني مشابه و مشخص وجود دارد،ارائه مي دهد .
فهرست ها مي توانند حاوي اطلاعات كتابشناختي مربوط• به يك زمينه موضوعي خاص باشند نظير فهرست كتاب هاي علمی كتابخانه شوراي كتاب كودك .
فهرست ها ممكن است اطلاعات آن دسته از موارد ديداري و شنيداري را كه متعلق• به يك كتابخانه و يا يك مركز اطلاع رساني خاصي نیست و برحسب مورد زماني و مكاني خاصی تهيه و تنظيم می شوند،ارائه دهند مانند فهرست فيلم هاي كودكان در جشنواره هاي مختلف .
اطلاعات كتابشناختي مندرج در فهرست ها بايد منطبق با نيازها، توانايي• ها و مهارت هاي گروه های مخاطب تهیه و تنظیم شوند .
اطلاعات كتابشناختي مندرج• در فهرست ها شامل نام مؤلف، عنوان اثر، محل نشر، نام ناشر ( يا توليد كننده )،تاريخ انتشار( يا توليد ) است . در برخي موارد تعداد صفحه يا تعداد جلد ( در مورد موارد ديداري – شنيداري و رايانه اي از اصطلاحات خاص آن استفاده مي شود )، وجود تصوير، جدول و نمودار نيز به آن اضافه مي شود . گاهي شرح مختصري از محتواي منابع مذكور نيز درج می شود .
اطلاعات ارائه شده باید درست و دقيق باشد تا خواننده بتواند به• سهولت و سرعت منابع معرفي شده را بازيابي كند .
