جعبه لوازم آرایش زنان دوره قاجار

[Elka Shine]

تاریخچه آرایش و استفاده از لوازم آرایشی به بیش از شش هزار سال پیش بر می گردد و از دیرباز آدمی همراه با پیشرفت دیگر حواسش، میل به زیبایی و زیبایی شناختی خود را پرورش داد. برخی از محققین و مورخان معتدند که استفاده از هنر آرایش بدن از نخستین سنن مذهبی آدم ها بوده و قدمت آن به ۱۰۰ هزار سال پیش باز می گردد و در واقع آرایش کردن از دل دوره میان سنگی آفریقا بر آمده است. شواهد باستان شناسی نیز به قطع محل ظهور مواد آرایشی را مصر و یونان باستان اعلام می کنند. به طور مثال مصریان باستان برای محافظت از پوست خود از کرم هایی طبیعی و معطر ساخته شده از موم، روغن زیتون و گلاب به کار می بردند و همچنین از موادی طبیعی برای آرایش لب ها، چشم ها و ابروها استفاده می کردند.

قدمت استفاده از لوازم آرایشی در ایران نیز به هزاران سال پیش بر می گردد و در آن میان می توان به وضوح به سرمه اشاره کرد که از آن برای سیاه کردن دور چشم مورد استفاده قرار می گرفت. گواه آن نیز کشف سرمه دان های ۲۵۰۰ ساله در غرب ایران و منطقه لرستان است. آرایش در ایران تا دوره قاجار با استفاده از لوازم آرایش طبیعی صورت می گرفت که از آن جمله می توان به سرمه، نگار یا حنا، سفیداب، سرخاب یا قاضه، وسمه (برای پرپشت کردن ابرو)، زرک (گردی طلایی) و خال اشاره کرد. تمام این موارد با هم هفت عدد می شوند و حال می توان منشأ اصطلاح «هفت قلم آرایش» را دریافت. خوب است بدانید که استفاده از این لوازم آرایشی تنها برای زنان متأهل امکان پذیر بود.

در پیش رو جعبه ای چوبی از لوازم آرایشی می بینید که به آینه کاری های جالب توجهی آراسته شده و بر روی بدنه نیز مزین به تذهیب است. این جعبه چندین کشو دارد که هر کدام از هفت لوازم آرایشی درون آن قرار می گرفتند. این جعبه چوبی و آینه کاری شده آرایش در دوره قاجاری ساخته شده و امروزه در مجموعه نیاوران تهران، طبقه زیرین کاخ صاحبقرانیه، سرسرای غربی حوضخانه نگهداری می شود.

دوره تاریخی: اسلامی، قاجار
زمان ساخت: قرن دوازدهم خورشیدی
جنس: چوبی، مزین به آینه کاری
محل ساخت: ایران
محل نگهداری: مجموعه موزه های نیاوران، کاخ صاحبقرانیه، تهران