گل و گیاه جوت برگ پنیرکی:

ساینا · 2015/06/04

خصوصیات گیاهشناسی:
جنس Corchorus دارای حدود 40 تا 100 گونه گیاه گلدار می باشد. این جنس از خانواده پنیرک (Malvaceae) است. این گیاهان بومی نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان می باشند.
نام جوت (Jute) یا کنف هندی به دلیل تولید فیبر از این گیاه به آن داده شده و نام پنیرک (mallow) نیز به دلیل برگ های پنیرکی شکل آن می باشد.
"جوت برگ پنیرکی" گیاهی علفی و یکساله (در برخی نواحی بصورت چندساله) است که ارتفاع آن به 2 تا 4 متر می رسد. بدون شاخه های جانبی یا دارای تعداد کمی شاخه ی جانبی است.
برگ ها متناوب، ساده، نیزه ای، دارای 5 تا 15 سانتیمتر طول، با انتهای نوک تیز و حاشیه ای دندانه دار می باشند.
گل ها کوچک (دارای 2 تا 3 سانتیمتر قطر) و زرد رنگ، با پنج گلبرگ هستند. زمان گلدهی طی ماه های آگست تا اکتبر است و بذرها در ماه اکتبر می رسند. این گل ها هرمافرودیت (دارای اندام های نر و ماده روی یک گل) بوده و گرده افشانی توسط حشرات انجام می شود.
میوه به صورت کپسولی و دارای تعدادی بذر می باشد.

شرایط محیط رشد:
این گیاه برای رشد بهینه به آب و هوای گرم و مرطوب، خاک هایی با پی اچ خنثی تا کمی اسیدی یا کمی قلیایی و مرطوب و دارای مواد غذایی کافی را ترجیح می دهد. همچنین به نور زیاد نیاز دارد و در مکان های سایه نمی تواند به خوبی رشد کند. به رطوبت بالای خاک نیز مقاوم است.
میانگین دمای مورد نیاز برای رشد حدود 25 تا 32 درجه سانتیگراد است. و رشد
گیاه در دمای کمتر از 15 درجه سانتیگراد متوقف می شود. این گیاه به حدود 600 تا 2000 میلیمتر بارندگی سالانه نیز نیاز دارد.

خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
این گیاه بعد از گیاه کتان، از جمله سبزی هایی است که دارای فیبر فراوان می باشد و به عنوان یک سبزی فیبری کشت می گردد. برگ های این گیاه به عنوان غذای برای پخت در کشورهای مختلف کاربرد دارند. مردم نواحی جنوبی آسیا، آسیای میانه و شمال آفریقا از برگ های این گیاه در پخت انواع غذاها استفاده می کنند. همچنین از برگ های آن به عنوان دمنوش گیاهی نیز استفاده می شود. برگ های جوان برای تهیه سالاد و برگ های مسن بصورت پخته و مصرف می شوند. میوه های نابالغ نیز در تهیه سالادها مورد استفاده قرار می گیرند.
این گیاه زمانی که پخته می شود، همانند بامیه دارای ساختار موسیلاژی است.
بذور این گیاه نیز به عنوان طعم دهنده و چاشنی غذا مورد استفاده قرار می گیرند.
طی تحقیقات اخیر مشخص شد که این گیاه برای درمان بیماری ویروسی اِبولا (Ebola) نیز کاربرد دارد.
برگ های این گیاه غنی از بتاکاروتن، آهن، کلسیم و ویتامین C، ریبوفلاوین، پروتئین، ترکیبات فنولی و موسیلاژ می باشند. و دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است. این گیاه دارای یک آلفاتوکوفرول اصلی معادل ویتامین E نیز می باشد. و به عنوان مسکن، مدر، تب بر و مقوی کاربرد دارند. هچنین برای درمان بیماری هایی نظیر ورم مثانه، سوزاک و سوزش ادرار نیز استفاده می شوند. بذور این گیاه نیز خواص مسهلی دارند.

ساقه های جوت برگ پنیرکی، زمانی که گیاه به گلدهی رسید، برداشت شده، نرم می شود و سپس فیبر از ساقه ها استخراج می گردد. میزان عملکرد فیبر در هکتار حدود 800 تا 1600 (یا 2400 در هندوستان) می باشد. ساقه های جوان و نرم تر نیز برای ساخت چوب کبریت به مصرف می رسند.

تکثیر:
تکثیر این گیاه از طریق کشت بذرهای آن صورت می گیرد. این بذرها در فصل بهار در گلخانه کشت می شوند. سپس نهال ها پس از رشد کافی به زمین اصلی منتقل می گردند. در نواحی با زمستان های بسیار گرم، بذور در اواسط بهار کشت می شوند.

: منابع

http://avrdc.org/jute-mallow-corchorus-olitorius/

http://database.prota.org/PROTAhtml/Corchorus%20olitorius_En.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Corchorus

http://practicalplants.org/wiki/Corchorus_olitorius

http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Corchorus+olitorius