آشناترین_غریبه
کاربر نگاه دانلود
در هفته های اخیر بحث در مورد حذف کردن چند صفر (ظاهراً ۴ صفر) از واحد پول ملی کشور توسط بانک مرکزی بالا گرفته و بسیاری امکان پذیر بودن و حتی تاثیر گذاری آن بر تورم شدید ماه های اخیر را به چالش کشیده اند. بعد از این چالش ها بود که عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی، اعلام کرد که این کار برای پایین آوردن یا مهار تورم نبوده و تنها با هدف تسهیل محاسبات مالی انجام شده و در صورت تصویب در هیئت دولت و مجلس، طی دو سال اجرایی خواهد شد. به همین بهانه می خواهیم در این مطلب در مورد حذف صفر از واحد پول ملی در مقیاس جهانی صحبت کنیم. تمامی قدرت های اقتصادی جهان نیز روزگاری با افت شاخص های اقتصادی و سقوط محدود واحد پول ملی خود مواجه شده یا می شوند اما حتی بدبین ترین اقتصاد دانان نیز می دانند که در نهایت کشورها با اتخاذ تصمیم هایی می توانند خود را از این بحران اقتصادی خارج کنند.
کمتر پیش می آید که اقتصاد یک کشور به طور گسترده نابود شود به نحوی که تورم افسار گسیخته یا ابرتورم (Hyperinflation) را در پی داشته باشد. در نتیجه ابرتورم، واحد پولی یک کشور در مدت کوتاهی ارزش و اعتبار خود را از دست داده و مقامات کشورها راهی جز تغییر آن از تغییر حذف صفر یا جایگزین کردن آن با یک واحد پولی دیگر نمی بینند. این مشکل اقتصادی در نتیجه مناقشات سیـاس*ـی، نظامی یا اقتصادی رخ می دهد که در نهایت با سقوط ارزش پول ملی همراه است. در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با ۹ مورد از حذف صفر از پول ملی در سطح بین المللی آشنا کنیم که در آن، کشورها به دلیل سقوط ارزش پول ملی خود چاره ای جز حذف چند صفر از پول ملی و تعویض آن ندیدند.
۱۰- جمهوری ویمر آلمان: ۱۹۲۲- ۱۹۲۳ میلادی
در پایان سال ۱۹۲۲ میلادی دولت وقت آلمان به این نتیجه رسید که دیگر توان پرداخت غرامت هایی که در پیمان ورسای به این کشور تحمیل شده بود را ندارد. در نتیجه ارتش های فرانسه و بلژیک با اشغال مناطق صنعتی و تولیدی آلمان به این ناتوانی پاسخی تهاجمی دارند. صاحبان صنایع آلمانی به کارگران خود دستور دست کشیدن از کار و اعتصاب دادند که فشار مضاعفی را به اقتصاد نابود شده و بدهکار کشور وارد کرد. دولت آلمان برای حل مشکلات خود به چاپ اسکناس بدون پشتوانه روی آورد و بدین ترتیب سعی کرد دستمزد کارگران بخش صنعت و بدهی های بین المللی خود را پرداخت نماید. عرضه و تقاضا به دنبال این تصمیم آمد و پول بسیاری زیادی به گردش افتاد و خیلی زود پول ملی کشور ارزشش را از دست داد.
در سال ۱۹۲۲ میلادی، بزرگ ترین اسکناس مارک آلمان ۵۰٫۰۰۰ مارکی بود اما یک سال بعد جای خود را به اسکناس ۱۰۰ تریلیون مارکی داد. بدین ترتیب در دسامبر ۱۹۲۳ برابری مارک در برابر دلار آمریکا به ۴٫۲ تریلیون مارک در برابر یک دلار رسید، بدین معنی که هر ۴٫۲ تریلیون مارک معادل یک دلار ایالات متحده بود. در نوامبر ۱۹۲۳، تورم سالیانه کشور به ۳۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ درصد رسید. بدین ترتیب قیمت اجناس هر دو روز یک بار دو برابر می شد. در نهایت دولت تصمیم گرفت که رنتنت مارک را جایگزین مارک سابق کند و هر ۱ مارک جدید معادل یک تریلیون مارک سابق گردید. بدین ترتیب پرداخت غرامت های جنگی از سر گرفته شده و ارتش های فرانسه و بلژیک با خروج از مراکز صنعتی آلمان موافقت کردند.
۹- مجارستان: ۱۹۴۵- ۱۹۴۶ میلادی
رکود بزرگ اقتصاد مجارستان در سال ۱۹۲۶ رخ داده و حتی با جایگزینی پنگو اتریشی به جای کورونا اتریشی-مجاری در جریان معاهده ورسای نیز متوقف نشده و سال ها بعد از پایان جنگ جهانی دوم نیز ادامه یافت. در سال ۱۹۴۴، بزرگ ترین اسکناس پنگو مجارستانی اسکناس ۱٫۰۰۰ پنگویی بود. سال بعد نوبت به اسکناس ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پنگویی رسید و در اواسط سال ۱۹۴۶ اسکناس ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پنگویی چاپ شد. در نهایت دولت مجارستان با ۲۰ سال تاخیر به این نتیجه رسید که افزایش رقم اسکناس ها تاثیری در ابر تورم کشور نداشته و پنگو را با فورینت جایگزین کرد.
در تصاویری که اکنون نیز موجود هستند می توان دید که دریایی از اسکناس های پنگو در خیابان های کشور توسط رفتگران جارو می شد. در آن زمان نسبت جایگزینی پنگو به فورینت ۴۰۰ اوکتیلیون (۲۹ صفر) در مقابل ۱ بود و نسبت ارزش فورینت نسبت به دلار ایالات متحده نیز ۱۱٫۷۴ به ۱ بود. این واحد پولی نیز دچار کاهش ارزش شده و در سال های اخیر به نسبت ۲۰۰ به ۱ در مقابل دلار رسیده است. در آن دوران ارزش تمام پول های مجارستان، یک هزارم یک دلار ایالات متحده عنوان شده است.
۸- شیلی: ۱۹۷۱- ۱۹۸۱ میلادی
مدت کوتاهی پس از به قدرت رسیدن سالوادور آلنده، رییس جمهور سوسیالیست شیلی، وی اعلام کرد که بسیاری از صنایع پیشرو و شناخته شده کشور ملی خواهند شد. به دلیل سوء مدیریت و در اختیار داشتن اقتصاد توسط بوروکرات ها، دولت شیلی خیلی زود با مشکل مواجه شد و برای جبران این مشکلات اقتصادی، بانک مرکزی کشور شروع به چاپ اسکناس بدون پشتوانه کرد. بدین ترتیب در پایان سال ۱۹۷۲ میلادی نرخ تورم به ۶۰۰ درصد رسید و این عدد در پایان سال بعد از مرز ۱۲۰۰ درصد گذشت. این همان سالی بود که ژنرال آگوستو پینوشه به کمک آمریکا و در یک کودتای نظامی، آلنده را به قتل رسانده و رژیم پوپولیستی نظامی خود را جایگزین کرد. مدتی بعد در سال ۱۹۸۵، واحد پول اسکودو با پزوی جدید و با نرخ مبادلاتی ۱٫۰۰۰ به ۱ جایگزین شد. به جز یک رکود اقتصادی کوچک در سال ۱۹۸۱، اقتصاد شیلی توانست خود را بازیابد که بیش از هر چیزی ناشی از تصمیم دولت وقت برای فروش موسسات و دارایی های خود بود.
۷- آرژانتین: ۱۹۷۵-۱۹۹۲ میلادی
بعد از یک رشد اقتصادی سالانه بی سابقه و مازاد تجاری قابل توجه، درگیری سیـاس*ـی بین طرفداران سیاست های تروتسکی و وفاداران به پرون در آرژانتین درگرفت که عمدتاً پس از بحران نفت در سال ۱۹۷۳ ایجاد شده بود. این درگیری ها در سال ۱۹۷۵ به بدترین شرایط خود رسید، زمانی که رکود شدید اجتناب ناپذیر شده بود. دولت وقت آرژانتین نیز با امتناع از استقراض برای جبران کسری بودجه و مشکلات تجاری خود بر این رکود افزود. در سال ۱۹۷۵ بزرگ ترین اسکناس آرژانتین اسکناس ۱٫۰۰۰ پزویی بود و سال بعد اسکناس ۵٫۰۰ پزویی منتشر شد. در مارس ۱۹۷۶ یک کودتای خونین نظامی توسط رهبران ارتش کشور که قول آوردن ثبات به کشور را می دادند رخ داد.
در سال ۱۹۷۹ اسکناس ۱۰٫۰۰۰ پزویی منتشر شده و در سال ۱۹۸۱ بانک مرکزی آرژانتین چاره ای جز چاپ اسکناس ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ پزویی ندید. در بین سال های ۱۹۸۱ و ۱۹۸۲ قتصاد کشور دچار رکودی شدیدی شد که بدتر شدن اوضاع اقتصادی و کاهش بیشتر ارزش پول ملی را در پی داشت. تولید ناخالص داخلی آرژانتین در سال ۱۹۸۲ بیش از ۱۲ درصد کاهش داشت که بدترین و بیشترین میزان کاهش تولید ناخالص داخلی سالانه کشور پس از رکود بزرگ جهانی به شمار می رفت. در نهایت در سال ۱۹۸۳ تصمیم به تغییر واحد پول ملی گرفته شده و ۱ پزوی جدید جایگزین ۱۰٫۰۰۰ پزوی قدیمی شد. سپس در سال ۱۹۸۵، واحد پولی آسترال معرفی شد که با نسبت ۱ به ۱۰٫۰۰۰ جایگزین پزوی جدید شد. در سال ۱۹۹۲ بار دیگر پزوی جدید با همان نسبت قبلی جایگزین آسترال شد. از این دوران با لقب دوران «رژه صفرها» یاد می شود که در آن ۱ پزوی جدید معادل ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پزوی پیش از سال ۱۹۸۳ بود.
۶- آنگولا: ۱۹۹۱-۱۹۹۹ میلادی
داستان ابرتورم در آنگولا حذف چندین صفر از واحد پولی این کشور یکی از موارد بسیار ناخوشایند است. اگر چه در سال های اخیر اقتصاد آنگولا رشد قابل توجهی داشته اما این کشور در دوران جنگ داخلی که بین سال های ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۲ میلادی ادامه داشت شرایط اقتصادی بسیار فلاکت باری را تجربه می کرد. جنگ داخلی فشار بسیار زیادی به اقتصاد کشور و واحد پول آن، کوانزا، تحمیل می کرد.
در سال ۱۹۹۱، بزرگ ترین اسکناس این کشور اسکناس ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی بود و در سال ۱۹۹۴ آنگولایی ها اسکناس ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی را به چشم دیدند. در سال ۱۹۹۵، اسکناس جدیدی چاپ شد که معادل ۱٫۰۰۰ کوانزای قدیمی بود اما نمونه ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی آن نیز چاپ شد. در سال ۱۹۹۹ کشور بار دیگر شاهد حذف صفرهای متعدد و تغییر واحد پول بود که در نتیجه آن ۱ کوانزای جدید معادل ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ کوانزای قدیمی گردید که در برابر کوانزای قبل از سال ۱۹۹۳ دارای ارزش مبادلاتی ۱ به ۱ میلیارد بود.
ادامه دارد....
کمتر پیش می آید که اقتصاد یک کشور به طور گسترده نابود شود به نحوی که تورم افسار گسیخته یا ابرتورم (Hyperinflation) را در پی داشته باشد. در نتیجه ابرتورم، واحد پولی یک کشور در مدت کوتاهی ارزش و اعتبار خود را از دست داده و مقامات کشورها راهی جز تغییر آن از تغییر حذف صفر یا جایگزین کردن آن با یک واحد پولی دیگر نمی بینند. این مشکل اقتصادی در نتیجه مناقشات سیـاس*ـی، نظامی یا اقتصادی رخ می دهد که در نهایت با سقوط ارزش پول ملی همراه است. در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با ۹ مورد از حذف صفر از پول ملی در سطح بین المللی آشنا کنیم که در آن، کشورها به دلیل سقوط ارزش پول ملی خود چاره ای جز حذف چند صفر از پول ملی و تعویض آن ندیدند.
۱۰- جمهوری ویمر آلمان: ۱۹۲۲- ۱۹۲۳ میلادی
در پایان سال ۱۹۲۲ میلادی دولت وقت آلمان به این نتیجه رسید که دیگر توان پرداخت غرامت هایی که در پیمان ورسای به این کشور تحمیل شده بود را ندارد. در نتیجه ارتش های فرانسه و بلژیک با اشغال مناطق صنعتی و تولیدی آلمان به این ناتوانی پاسخی تهاجمی دارند. صاحبان صنایع آلمانی به کارگران خود دستور دست کشیدن از کار و اعتصاب دادند که فشار مضاعفی را به اقتصاد نابود شده و بدهکار کشور وارد کرد. دولت آلمان برای حل مشکلات خود به چاپ اسکناس بدون پشتوانه روی آورد و بدین ترتیب سعی کرد دستمزد کارگران بخش صنعت و بدهی های بین المللی خود را پرداخت نماید. عرضه و تقاضا به دنبال این تصمیم آمد و پول بسیاری زیادی به گردش افتاد و خیلی زود پول ملی کشور ارزشش را از دست داد.
در سال ۱۹۲۲ میلادی، بزرگ ترین اسکناس مارک آلمان ۵۰٫۰۰۰ مارکی بود اما یک سال بعد جای خود را به اسکناس ۱۰۰ تریلیون مارکی داد. بدین ترتیب در دسامبر ۱۹۲۳ برابری مارک در برابر دلار آمریکا به ۴٫۲ تریلیون مارک در برابر یک دلار رسید، بدین معنی که هر ۴٫۲ تریلیون مارک معادل یک دلار ایالات متحده بود. در نوامبر ۱۹۲۳، تورم سالیانه کشور به ۳۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ درصد رسید. بدین ترتیب قیمت اجناس هر دو روز یک بار دو برابر می شد. در نهایت دولت تصمیم گرفت که رنتنت مارک را جایگزین مارک سابق کند و هر ۱ مارک جدید معادل یک تریلیون مارک سابق گردید. بدین ترتیب پرداخت غرامت های جنگی از سر گرفته شده و ارتش های فرانسه و بلژیک با خروج از مراکز صنعتی آلمان موافقت کردند.
۹- مجارستان: ۱۹۴۵- ۱۹۴۶ میلادی
رکود بزرگ اقتصاد مجارستان در سال ۱۹۲۶ رخ داده و حتی با جایگزینی پنگو اتریشی به جای کورونا اتریشی-مجاری در جریان معاهده ورسای نیز متوقف نشده و سال ها بعد از پایان جنگ جهانی دوم نیز ادامه یافت. در سال ۱۹۴۴، بزرگ ترین اسکناس پنگو مجارستانی اسکناس ۱٫۰۰۰ پنگویی بود. سال بعد نوبت به اسکناس ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پنگویی رسید و در اواسط سال ۱۹۴۶ اسکناس ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پنگویی چاپ شد. در نهایت دولت مجارستان با ۲۰ سال تاخیر به این نتیجه رسید که افزایش رقم اسکناس ها تاثیری در ابر تورم کشور نداشته و پنگو را با فورینت جایگزین کرد.
در تصاویری که اکنون نیز موجود هستند می توان دید که دریایی از اسکناس های پنگو در خیابان های کشور توسط رفتگران جارو می شد. در آن زمان نسبت جایگزینی پنگو به فورینت ۴۰۰ اوکتیلیون (۲۹ صفر) در مقابل ۱ بود و نسبت ارزش فورینت نسبت به دلار ایالات متحده نیز ۱۱٫۷۴ به ۱ بود. این واحد پولی نیز دچار کاهش ارزش شده و در سال های اخیر به نسبت ۲۰۰ به ۱ در مقابل دلار رسیده است. در آن دوران ارزش تمام پول های مجارستان، یک هزارم یک دلار ایالات متحده عنوان شده است.
۸- شیلی: ۱۹۷۱- ۱۹۸۱ میلادی
مدت کوتاهی پس از به قدرت رسیدن سالوادور آلنده، رییس جمهور سوسیالیست شیلی، وی اعلام کرد که بسیاری از صنایع پیشرو و شناخته شده کشور ملی خواهند شد. به دلیل سوء مدیریت و در اختیار داشتن اقتصاد توسط بوروکرات ها، دولت شیلی خیلی زود با مشکل مواجه شد و برای جبران این مشکلات اقتصادی، بانک مرکزی کشور شروع به چاپ اسکناس بدون پشتوانه کرد. بدین ترتیب در پایان سال ۱۹۷۲ میلادی نرخ تورم به ۶۰۰ درصد رسید و این عدد در پایان سال بعد از مرز ۱۲۰۰ درصد گذشت. این همان سالی بود که ژنرال آگوستو پینوشه به کمک آمریکا و در یک کودتای نظامی، آلنده را به قتل رسانده و رژیم پوپولیستی نظامی خود را جایگزین کرد. مدتی بعد در سال ۱۹۸۵، واحد پول اسکودو با پزوی جدید و با نرخ مبادلاتی ۱٫۰۰۰ به ۱ جایگزین شد. به جز یک رکود اقتصادی کوچک در سال ۱۹۸۱، اقتصاد شیلی توانست خود را بازیابد که بیش از هر چیزی ناشی از تصمیم دولت وقت برای فروش موسسات و دارایی های خود بود.
۷- آرژانتین: ۱۹۷۵-۱۹۹۲ میلادی
بعد از یک رشد اقتصادی سالانه بی سابقه و مازاد تجاری قابل توجه، درگیری سیـاس*ـی بین طرفداران سیاست های تروتسکی و وفاداران به پرون در آرژانتین درگرفت که عمدتاً پس از بحران نفت در سال ۱۹۷۳ ایجاد شده بود. این درگیری ها در سال ۱۹۷۵ به بدترین شرایط خود رسید، زمانی که رکود شدید اجتناب ناپذیر شده بود. دولت وقت آرژانتین نیز با امتناع از استقراض برای جبران کسری بودجه و مشکلات تجاری خود بر این رکود افزود. در سال ۱۹۷۵ بزرگ ترین اسکناس آرژانتین اسکناس ۱٫۰۰۰ پزویی بود و سال بعد اسکناس ۵٫۰۰ پزویی منتشر شد. در مارس ۱۹۷۶ یک کودتای خونین نظامی توسط رهبران ارتش کشور که قول آوردن ثبات به کشور را می دادند رخ داد.
در سال ۱۹۷۹ اسکناس ۱۰٫۰۰۰ پزویی منتشر شده و در سال ۱۹۸۱ بانک مرکزی آرژانتین چاره ای جز چاپ اسکناس ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ پزویی ندید. در بین سال های ۱۹۸۱ و ۱۹۸۲ قتصاد کشور دچار رکودی شدیدی شد که بدتر شدن اوضاع اقتصادی و کاهش بیشتر ارزش پول ملی را در پی داشت. تولید ناخالص داخلی آرژانتین در سال ۱۹۸۲ بیش از ۱۲ درصد کاهش داشت که بدترین و بیشترین میزان کاهش تولید ناخالص داخلی سالانه کشور پس از رکود بزرگ جهانی به شمار می رفت. در نهایت در سال ۱۹۸۳ تصمیم به تغییر واحد پول ملی گرفته شده و ۱ پزوی جدید جایگزین ۱۰٫۰۰۰ پزوی قدیمی شد. سپس در سال ۱۹۸۵، واحد پولی آسترال معرفی شد که با نسبت ۱ به ۱۰٫۰۰۰ جایگزین پزوی جدید شد. در سال ۱۹۹۲ بار دیگر پزوی جدید با همان نسبت قبلی جایگزین آسترال شد. از این دوران با لقب دوران «رژه صفرها» یاد می شود که در آن ۱ پزوی جدید معادل ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ پزوی پیش از سال ۱۹۸۳ بود.
۶- آنگولا: ۱۹۹۱-۱۹۹۹ میلادی
داستان ابرتورم در آنگولا حذف چندین صفر از واحد پولی این کشور یکی از موارد بسیار ناخوشایند است. اگر چه در سال های اخیر اقتصاد آنگولا رشد قابل توجهی داشته اما این کشور در دوران جنگ داخلی که بین سال های ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۲ میلادی ادامه داشت شرایط اقتصادی بسیار فلاکت باری را تجربه می کرد. جنگ داخلی فشار بسیار زیادی به اقتصاد کشور و واحد پول آن، کوانزا، تحمیل می کرد.
در سال ۱۹۹۱، بزرگ ترین اسکناس این کشور اسکناس ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی بود و در سال ۱۹۹۴ آنگولایی ها اسکناس ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی را به چشم دیدند. در سال ۱۹۹۵، اسکناس جدیدی چاپ شد که معادل ۱٫۰۰۰ کوانزای قدیمی بود اما نمونه ۵۰۰٫۰۰۰ کوانزایی آن نیز چاپ شد. در سال ۱۹۹۹ کشور بار دیگر شاهد حذف صفرهای متعدد و تغییر واحد پول بود که در نتیجه آن ۱ کوانزای جدید معادل ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ کوانزای قدیمی گردید که در برابر کوانزای قبل از سال ۱۹۹۳ دارای ارزش مبادلاتی ۱ به ۱ میلیارد بود.
ادامه دارد....
