یوتاب درخشنده
کاربر اخراجی
- عضویت
- 2016/06/15
- ارسالی ها
- 1,259
- امتیاز واکنش
- 2,478
- امتیاز
- 0
- سن
- 24
ناباروري و نازايي از جمله مشکلاتي است که اين روزها گريبان بسياري از زوجهاي جوان را در سراسر جهان گرفته است. ناباروريهايي که ناشي از ابتلا به بيماري، زندگي در شرايط پراسترس و تنش، مصرف غذاها و داروهاي شيميايي و ناسالم و فعاليت در محيطهاي صنعتي و آلوده است. اگرچه به باور متخصصان و پزشکان اين حوزه، امروز با وجود شيوههاي درمان نازايي و ناباروري متعددي که در جهان و کشور ما ايران وجود دارد، ديگر هيچ زوج جواني نبايد نگران مشکلات و اختلالات ناباروري و نازايي باشد اما با وجود اين، هستند زوجهايي که به دليل نداشتن توان مالي براي تامين هزينههاي درمان يا نپذيرفتن شيوهها و شرايط درمان ناباروري و نازايي مانند استفاده از تخمک يا لقاح اهدايي امکان ناباروري را براي هميشه از دست ميدهند. با مطالعه اين گزارش علاوه بر آگاهی از دلايل و علائم نازايي در زوجهاي جوان با روشهاي درماني اين اختلال و تاثير آن در روند زندگي زوجها بيشتر آشنا ميشويم.
نکاتي که هر زوج جواني بايد بداند
به چه مراکزي براي درمان ناباروري مراجعه کنيم؟
زوج ها براي درمان ناباروري بايد به مراکز سرشناس و معتبر در زمينه درمان ناباروري مراجعه کنند. مراکزي که در آنها متخصص ناباروري مردان، متخصص ناباروري زنان و جنين‌شناس وجود داشته باشند و مشکلات و احتمالهايي که باعث ناباروري در مردان و زنان ميشود به طور کامل بررسي شود. بهترين مراکز، مراکزي هستند که تمامي اين بخشها در آنها وجود داشته باشد و به صورت تيمي براي درمان ناباروري اقدام کنند. در اين شرايط بيمار مجبور نيست براي انجام آزمايشهاي مختلف و تکميل پروندهاش به مراکز درماني مختلف مراجعه کند. مراکزي که در وهله اول تشخيص درستي از ناباروري و دلايل ناباروري مراجعان خود داشته باشند و با بهترين انتخاب برای درمان آنها اقدام کنند. به طور کلي مراکز درماني داريم که موفقيت در آنها 10 درصد است و مراکزي که موفقيت در آنها بيش از 30 درصد است. مشخص است که اگر به مراکز درماني دوم مراجعه شود، نتيجه بهتري به دست خواهد آمد. بنابراين با مشاوره با پزشک و انجمن ناباروري ميتوان با مراکز معتبر و صاحبنام در زمينه درمان آشنا شد و براي درمان به آنها مراجعه کرد.
از اهميت روند درمان چه ميدانيد
يکي از مهم‌ترين نکاتي که موفقيت روند درمان را بيشتر ميکند، رعايت فاصله درمانهاست. در صورتي که فاصله درمانها رعايت نشود احتمال از بين رفتن تاثير داروها در زوج زياد ميشود و روند درمان با اختلالهايي روبه‌رو ميشود که بر نتيجه درمان نيز تاثير ميگذارد. اين مسئله با توجه به هزينههاي سرسام‌آور درمان ناباروري در کشور بار مضاعفي را بر مشکلات زوجها اضافه ميکند. از سوي ديگر با توجه به افزايش سن زوج بهتر است آنها روند درمان را به تعويق نياندازند زيرا شانس درمان براي زنان 40 ساله 10 تا 15 درصد و براي زنان 25 تا 32 ساله 30 تا 35 درصد است.
اين نکته را جدي بگيريد
زوج هاي نابارور بايد توجه داشته باشند که در حال حاضر 50 مرکز براي درمان ناباروري با حضور متخصصان مختلف در حوزه تشخيص و درمان در کشور فعاليت ميکنند که انتخاب بهترين آنها بايد با مشاوره و بررسي با صاحبنظران اين حوزه انجام شود. چرا که مراجعه به مرکزي که توانايي کامل در تشخيص و انتخاب درمان مناسب براي زوجها را نداشته باشد صرفا تلف کردن وقت مفيد، صرف هزينههاي گزاف و در نهايت تشخيص نادرست علت ناباروري و دستکاريهاي بيهوده بدن زن و شوهر است که هرکدام ميتواند تاثير‌های منفي بر روند درمان ناباروري آنها داشته باشد.
هزينههاي درمان چقدر است؟
از آنجا که بسياري از تجهيزات و داروهايي که براي درمان ناباروري در کشور مورد استفاده قرار ميگيرد وارداتي است، تحريمهاي اخير تاثير زيادي بر هزينههاي تامين دارو و تجهيزات داشته و اين مسئله موجب شده تا هزينههاي درمان ناباروري دو برابر شود. در حال حاضر هزينه هر دوره درمان ناباروري اعم از دارو، خدمات پاراکلينيکي و اتاق عمل بسته به ميزان مشکلات زوجها بين 5/2 تا 5 ميليون تومان است و هر زوج براي درمان بايد 3 تا 4 دوره درماني را پشت سر بگذارد که بخشي از اين هزينهها مربوط به بخش تشخيص دلايل نازايي براي برخي از زوجهاست. در اين شرايط جراحيهاي تشخيصي به زوجها توصيه ميشود که در کنار سونوگرافي و آزمايشهاي مختلف حدود 50 تا 500 هزار تومان هزينه دارد. مابقي هزينهها در بخش درمان مربوط به داروهايي است که بايد توسط زوج مصرف شود. نسخه‌ها و داروهايي که گاهي بايد 3 تا 4 بار براي درمان قطعي براي زوج تجويز شود.
متخصصان چه ميگويند
از ناباروري بيشتر بدانيد
در تعريفي که سازمان جهاني بهداشت who درباره ناباروري مطرح کرده که به عنوان تعريف کلي ناباروي مورد استفاده قرار ميگيرد، زوجي که يک سال به صورت مداوم و بيوقفه بدون استفاده از هيچ وسيله پيشگيري براي بچهدار شدن تلاش کنند و بارداري صورت نگيرد، در اين حالت آنها بايد نزد متخصص ناباروري بروند تا موقعيت خود را بررسي کنند. نکته مهم اين است که زوج بايد يک سال به طور مستمر براي بچهدار شدن اقدام کند. به اين ترتيب با شروع سيکل قاعدگي خونريزي آغاز ميشود و همزمان با ريختن لايههاي داخل رحم و ساخته شدن لايههاي جديد تغييرات هورموني نيز در بدن اتفاق ميافتد و مکانيسم آماده شدن تخمک در بدن انجام ميشود. به اين ترتيب در هر سيکل قاعدگي 10 تا 20 تخمک بالغ ميشود و در نهايت یک تا 2 عدد از آنها آزاد ميشود. در اين شرايط یک روز بعد از رابـ ـطه زناشويي، اسپرم خود را به لولههاي رحمي که تخمک در آنجا مستقر است ميرساند و سرانجام بارداري شکل ميگيرد. در اين شرايط نيز پس از لانهگزيني جنين در رحم شکل ميگيرد. اما اگر بعد از 19 روز اسپرم به تخمک نرسيد و بارداری شکل نگرفت و اين روند 12 بار بعد از سيکلهاي قاعدگي زن تکرار شد، بايد احتمال نازايي مورد بررسي قرار گيرد. نمی‌توان به راحتی به زوج يا يکي از زوجين برچسب ناباروري زد.
دلايل ناباروري در زنان و مردان
دلايل مختلفي احتمال ناباروري را در مردان و زنان به وجود ميآورد. بروز هر يک از اين احتمالها ميتواند بارداري را در زوج دچار اختلال کند. در اين شرايط نيز متخصصان پس از 12 بار تکرار تلاش براي بچهدار شدن، در صورت به دست نيامدن نتيجه به زوج اعلام ميکنند که احتمال ناباروي آنها به يکي از دلايل زير وجود دارد و آنها براي درمان بايد اقدام کنند.
در چه شرايطی بايد فورا براي درمان اقدام کرد؟
شرايطي براي مردان و زنان وجود دارد که در صورت بروز آنها نياز به 12 بار تلاش براي بچهدار شدن به مدت یک سال نيست و زوج بايد هر چه زودتر براي درمان اقدام کند.
دلايل ناباروري در دنياي مدرن را بشناسيم؟
متخصصان و کارشناسان ناباروري در سراسر جهان براي ناباروري در ميان زوجها دلايل مختلفي را ميشناسند:
سن زوج مهم‌ترين فاکتور
امروزه در دنياي مدرن دلايل مختلفي براي ناباروي مردان و زنان وجود دارد که يکي از مهم‌ترين آنها از ديدگاه متخصصان و کارشناسان سن زوج است. زوجها بايد توجه داشته باشند که ميزان باروري زنان در زير 25 سال بيش از 80 درصد و در زناني که از مرز 35 سالگي گذشته‌اند به کمتر از 50 درصد ميرسد. چرا که در اين سن و سال احتمال محدود شدن تعداد تخمکها وجود دارد؛ عاملي که خود به تنهايي ميتواند موجب کاهش باروري و افزايش خطر ناهنجاريهاي مادرزادي در جنين و نوزاد شود. علاوه بر اين، مردان بالای 35 سال است در مقايسه با مرداني که سن آنها کمتر از 35 سال است شانس باروري کمتري دارند و احتمال افزايش ناهنجاريهاي کروموزومي در فرزندان آنها بيشتر است.
آلودگيهاي محيطي و صنعتي
يکي از مواردي که ميتواند تاثير زيادي بر ناباروري مردان داشته باشد، آلودگي محيطي، صنعتي و آلودگي هواست که موجب کاهش ميزان اسپرم و ضعف آنها در باروري ميشود. تحقيقات گسترده‌اي در اين زمينه انجام شده که از ميان آنها ميتوان به تحقيقات انجمن طب توليدمثل ايتاليا اشاره کرد که در تحقيقاتش زندگيشهرنشيني و قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا ناشي از رفت و آمد خودروها را در سطح شهر از جمله دلايل کاهش و ضعف اسپرم مردان براي باروري معرفي کردهاند. آنها زندگي شهري و بيتحرکي شديد و چاقي را از مهم‌ترين عوامل آسيب رساندن به سلولهاي جنسي مردانه ميدانند.
چاقي و افزايش ناباروري در زنان
مطالعات متعددي در جهان انجام شده که نشان ميدهد زنان چاق يا مبتلا به اضافه وزن در مقايسه با زناني که وزن طبيعي و استاندارد دارند، مدت زمان بيشتري را براي باردار شدن لازم دارند. ضمن آنکه احتمال ناموفق بودن بارداري در گروه زنان چاق نيز بيشتر است. به گفته متخصصان اضافه وزن درمردان و زنان منجر به افزايش ميزان هورمونها در بدن آنها ميشود و اين هورمونها فرآيند باروري را تحت تاثير قرار ميدهند. در حقيقت ترشح غيرطبيعي هورمونها ميتواند منجر به افزايش وزن و تاثيرات منفي بر توليد سلولهاي جنسي مردان و زنان شود. به گفته محققان تجمع سلولهاي چربي در بدن بر تنظيم تخمکگذاري در زنان و همينطور بر توليد اسپرم در مردان ضروري است. و اين روند ميتواند بر ناباروري آنها تاثير بگذارد.
نقص عملکرد تخمدان در زنان
يکي از شايعترين دلايل ناباروري نقص تخمکگذاري در زنان است. اين حالت معمولا به دليل نقص در عملکرد هيپوتالاموس و در نتيجه اختلال در تحريک غده هيپوفيز زنان به وجود ميآيد. استرس، تروما، افزايش يا کاهش وزن شديد، بياشتهايي يا اختلال در خوردن غذا، فعاليتهاي ورزشي سخت از جمله عوامل تاثيرگذار در فعاليت تخمدانهاست که با بررسي بيماريهاي زمينه‌اي و همينطور اصلاح شيوه و سبک زندگي و مشاوره با متخصص زنان ميتوان تا حد زيادي براي درمان و پيشگيري از بروز اين اختلال اقدام کرد.
سيگاريها سخت بچهدار ميشوند
بر اساس تازهترين تحقيقات پزشکي کشیدن سیگار و دخانيات توسط مردان توان باروری را کاهش می دهد. اين اتفاق در شرايطي که مردان در سن باروري قرار دارند و تصميم دارند صاحب فرزند شوند تاثير بيشتري دارد. چرا که از ديدگاه اين متخصصان کشيدن سيگار ميتواند آسيب جدي به اسپرمها وارد کند و از طرفي با افت توانايي اسپرمها موجب بروز اختلال در باروري زوجين شود. علاوه بر مادران سيگاري، زنان سيگاري نيز احتمال باروري خود را دستخوش تغيير قرار ميدهند. زنان سيگاري در صورتي که در سنين بالاتر از 30 قرار داشته باشند با هر سيگاري که ميکشند احتمال بارداري خود را کم و کمتر ميکنند.
بيمه جبران هزينه ناباروري و نازايي چيست؟
با توجه به فناوريهاي جديد در حوزه تشخيص و درمان نازايي و ناباروري اميدها و دريچههاي جديدي در زندگي بسياري از زوجهاي نابارور گشوده ميشود، به گونهاي که اميد به زندگي و بهبود کيفيت و روند زندگي آنها موجب افزايش نشاط و شادابي آنها نيز ميشود. بيمه درمان نازايي و ناباروري زوجين اين روزها نقطه روشني را در زندگي زوجهاي نابارور به همراه داشته است. زوجهايي که مجبور به تامين هزينههاي کمرشکن درمان نابارويي هستند و براي تامين اين هزينهها مشکلات زيادي دارند. سازمان بيمه خدمات درماني و بيمه البرز از جمله بيمههايي هستند که خدمات طرح ناباروري و نازايي را به زوجهاي جوان ارائه ميدهند. با کمک اين بيمه زوجها ميتوانند جبران آن بخش از هزينههاي درماني که براي درمان ناباروري و نازايي اعمال کردهاند و همينطور هزينههاي جانبي آن را جبران کنند. براساس اساسنامه اين طرح تمام زوجهاي جواني که براي بار اول ازدواج کردهاند و بيش از 4 ماه از تاريخ رسمي ازدواج آنها نمي‌گذرد و سن خانم کمتر از 40 سال است ميتوانند از بيمه جبران هزينه ناباروري و نازايي استفاده کنند.
کدام هزينهها تحت پوشش بيمه است؟
بر اساس خدماتي که توسط بيمهها به منظور پوشش هزينههاي درمان نازايي ارائه ميشود، تمام بيمهشدگان در طرح بيمه نازايي ميتوانند تمام هزينه درمان سرپايي يا بستري ناشي از نازايي و ناباروري زوجين را تا سقف 4 ميليون تومان دریافت کنند. علاوه بر اين، جبران هزينههاي آمبولانس و ساير فوريتهاي پزشکي مرتبط با درمان ناباروري تا سقف 70 هزار تومان داخل شهر و 150 هزار تومان بينشهري به بيمهشدگان ارائه ميشود. البته بايد توجه داشت که در اين ميان استثناءهايي هم وجود دارد که از ميان آنها ميتوان به هزينه اتاق خصوصي و همراه و همينطور درمان نازاييها و ناباروري‌هاي ناشي از هر گونه سوءاستفاده از مواد يا عوامل فيزيکي و شيميايي، هستهاي يا نازاييهاي ناشي از جنگ، اشاره کرد.
روشهاي درماني ناباروي کدامند؟
متناسب با دلايل و علتهاي مختلفي که براي ابتلا به ناباروري و نازايي در مردان و زنان وجود دارد، شيوههاي مختلفي براي درمان نازايي و ناباروري وجود دارد که متناسب با علت بيماري توسط متخصص به بيماران توصيه ميشود.
تحريک تخمکگذاري
اين شيوه در مورد زناني به کار گرفته ميشود که مبتلا به اختلال تخمکگذاري هستند و براي به دست آوردن تعداد کافي تخمک به منظور انجام سيکل درماني نيازمند استفاده از روش‌هايي مانند IUI، IVF و ICSI ميشوند. به اين ترتيب آنها در دوره‌هاي درماني که پيشرو دارند با استفاده از دارودرماني و هورمون درماني اختلال تخمکگذاري را پشت سر ميگذارند.
ميکرواينجکشن
در شيوه ميکرواينجکشن که يک شيوه تخصصي و موثر براي درمان ناباروري با علت مردانه است، پيش از هر چيز تخمدانها توسط داروهاي محرک تخمکگذاري تحريک ميشود و پس از آمادهسازي تخمکها يک اسپرم در شرايط آزمايشگاهي خاص به داخل تخمک تزريق ميشود و تقريبا پس از 48 ساعت جنين‌هاي تقسيم شده و مناسب به داخل رحم زن انتقال داده ميشود.
لقاح خارج از رحمي
IVF که از آن با عنوان لقاح خارج رحمي ياد ميشود، يکي از شيوههايي است که براي درمان نازايي مورد استفاده قرار ميگيرد. در اين شيوه لقاح خارج رحمي يا باروري در محيط آزمايشگاه انجام ميشود. اين روش در شرايطي که لولههاي رحمي آسيبديده باشند يا اختلال در عملکرد آنها مشاهده شود از سوي متخصص به بيمار توصيه ميشود. اين شيوه نه تنها در مورد زنان مبتلا به مشکلات و اختلالات تخمداني بلکه در برخي موارد درباره ناباروريها با علت مردانه نيز به زوجها توصيه ميشود.
IUI
در شيوه درماني IUI اسپرمهاي فعال پس از جداسازي و آمادهسازي به شکل مصنوعي همزمان با تحريک تخمکگذاري به رحم هدايت ميشوند. در اين شيوه از آنجا که تحريک تخمکگذاري با سونوگرافيهاي متعدد در روزهاي متوالي يا با اندازهگيري هورمونهاي جنسي موجود در ادرار مشخص ميشود و متناسب و همزمان با ورود اسپرم اين اتفاق انجام ميشود، بنابراين احتمال بارداری و باروري زياد است.
روشهاي جايگزين براي درمان ناباروي
گاهي پيش ميآيد که زوجها پس از بررسيهای مختلف و تجربه روشهاي درماني متعدد به اين نتيجه ميرسند که بايد از شيوههاي جايگزيني براي درمان ناباروري و نازايي از قبيل استفاده از تخمک، جنين اهدايي يا رحم جايگزين استفاده کنند. در اين شرايط در صورت احراز ضرورت درمان به روش جايگزين مرکز درماني براي انتخاب اهداکنندگان و دريافتکنندگان شرايطي را در نظر ميگيرد که در صورت برآورده شدن آنها مشاوره نهايي براي انجام کار با متخصصان رشته‌هاي مختلف زنان زايمان، جنين شناسي، آندرولوژي، غدد، داخلي، ژنتيک، عفوني و روانپزشکي انجام ميگيرد.
از اهداءتخمک چه ميدانيد
در شرايطي که برخي از زوجها به دليل عدم پاسخ تخمدانها و بروز اختلال در توليد تخمکها در زن، از داشتن فرزند محروم ميشوند، با کمک اين شيوه ميتوان فرصتي را براي آنها فراهم کرد تا تجربه بچهدار شدن را در زندگي داشته باشند. بنابراین در برخي مراکز درمان ناباروري و نازايي اهدا تخمک که شامل تهيه و جمعآوري تخمک از زن اهدا کننده و باروري آن تخمک در آزمايشگاه با اسپرم مرد و انتقال جنينها به رحم زن نابارور است، صورت ميگيرد.
حال بايد ديد که اهدا تخمک در چه شرايطي و براي چه گروهي از زنان انجام ميشود:
شرايط اهدا جنين را بدانيد
بسياري از زوجها به دليل ابتلا به مشکلاتي از قبيل نداشتن تخمک يا اسپرم سالم، يا عدم امکان باروري جنين يا مشکلات ديگر براي تشکيل جنين بيولوژيکي مجبور به استفاده از گامت اهدايي يا جنين اهدايي ميشوند. در اين شرايط جنين در رحم زن گيرنده شکل گرفته و بزرگ ميشود و به اين ترتيب هم زن و هم جنين تعلق خاطر بيشتري به عنوان مادر و فرزند به يکديگر احساس ميکنند. اهدا جنين يا تخمک در هر صورت با توجه به قوانين و راهنماييهاي اخلاقي انجام ميگيرد و مشاوراني پيش از انجام کار درباره مسائل پزشکي و اجتماعي اين موضوع با خانوادهها صحبت ميکنند و در نهايت پس از بررسيهاي نهايي و آگاهسازيهاي لازم اهدا جنين براي زوج صورت ميگيرد.
رحم جايگزين راهحلي ديگر
يکي از دلايل ناباروري و ناتواني مادر عدم توانايي او در حمل، نگهداري و پرورش جنين در رحم است. در اين شرايط استفاده از رحم جايگزين از سوي متخصصان ناباروري به زوج توصيه ميشود. استفاده از رحم جايگزين زماني ضرورت پيدا ميکند که زوج همه شرايط دخيل در شکلگيري فرزند را دارند و تنها به دليل فقدان رحم سالم، امکان بچهدار شدن از آنها سلب شده است. در اين شرايط تکنولوژي لقاح خارج رحمي انجام ميشود و جنين حاصل از لقاح تخمک مادر و اسپرم پدر متقاضي درمان به رحم شخص ثالث که قرار است از رحم او به عنوان رحم جايگزين استفاده کنند،
منتقل ميشود.
در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوجها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آنها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد.
روانپزشکان چه می‌گویند
مشاوره با روان‌شناسان را دست کم نگیرید
در شرایطی که متخصصان به زوجی اعلام می‌کنند که آنها توانایی بچهدار شدن ندارند، هر یک از زوجین در موقعیت خاصی قرار می‌گیرند. هرکدام از آنها متناسب با شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارند برای رویارویی و پذیرش موضوع وارد عمل می‌شوند و بی‌شک لحظات سخت و طاقت‌فرسایی را پشت سر می‌گذارند.
همراهی زوجین، شرط اول موفقیت
در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوجها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آنها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد. بنابراین زوجین ممکن است به دلیل ویژگی‌های متفاوتی که دارند، عکس‌العمل‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. گاهی یکی از زوجین راحت‌تر به نقطه «پذیرش» می‌رسد. بنابراین دراین شرایط زوج دیگر مدت زمان بیشتری را باید صرف رسیدن به نقطه «پذیرش» کند و برای رسیدن به این نقطه همراهی هر دو فرد لازم است.
انکار و چانه‌زنی زوجین
پس از گذشتن از مرحله «انکار» زوج وارد مرحله «چانه‌زنی با خدا» می‌شوند. در این مرحله آنها از قرار گرفتن در این شرایط ناراحتند و با خدا گفت‌و‌گو و راز و نیاز می‌کنند که چرا آنها باید در این شرایط قرار بگیرند و چرا خانواده آنها باید این سرنوشت را تجربه کند. در این شرایط هر یک از زوجین به صورت همزمان یا با فاصله زمانی و در موقعیت‌های مختلف این مرحله را پشت سر می‌گذارد و پس از گذار از این مرحله ممکن است دوره «افسردگی» را پشت سر بگذارد. سرانجام پس از مرحله افسردگی، زوج به مرحله پذیرش می‌رسند و سرانجام باور می‌کنند که آنها دچار این مشکل هستند و باید برای درمان آن اقدام کنند.
این نکته را آویزه گوش کنید
زوجین و خانوادهها باید هوشیار باشند که برای عبور از مرحله انکار، چانه‌زنی با خدا و افسردگی گاهی زوجین پابه‌پای هم پیش می‌روند و گاهی یکی از زوجین زودتر این مراحل را پشت سر می‌گذارد و دیگری مدت زمان بیشتری را باید صرف پذیرش این موضوع کند. بنابراین همراهی خانواده در این زمینه بسیار موثر است و می‌تواند به تسریع روند پذیرش این مشکل و تصمیم‌گیری برای درمان آن اقدام کنند.
زندگی بدون فرزند هم زیباست
مدیریت زندگی هر فرد و هر زوجی به فرمول شخصی آنها برای زندگی بازمی‌گردد. گاهی دیده می‌شود که زوج‌های زیادی علیرغم وجود مسئله ناباروری و نازایی، زندگی‌های شاد، پرامید و موفقی دارند و می‌توانند بدون بچه نیز از کنار هم بودن لـ*ـذت ببرند. قطعا بدون حضور بچه هم می‌توان زندگی شادی را پشت سر گذاشت. توصیه ما به این گروه از زوجها که توانایی داشتن بچه ندارند یا هیچ یک از شیوه‌های درمان برای آنها جواب نمی‌دهد این است که شبکه اجتماعی خود را گسترش دهند و رفت و آمد خود را با گروه دوستان، اقوام و نزدیکان‌شان افزایش دهند. البته باید توجه داشت که این موفقیت و شادی در زندگی در شرایطی برای زوجین به وجود می‌آید که هر دوی آنها آگاهانه و بعد از گذراندن دوره افسردگی و رسیدن به مرحله پذیرش آمادگی خود را برای زندگی بدون فرزند اعلام کرده‌باشند و گرنه در صورتی که یکی از آنها دچار یاس و افسردگی باشد این افسردگی نه تنها زندگی زناشویی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه زندگی اجتماعی، شعل و دیگر موقعیت‌های او در زندگی را نیز به خطر می‌اندازد.
شاید شما هم در این وضعیت باشید
هرگز فراموش نکنید در شرایطی که برای درمان نازایی یا ناباروی نیازمند استفاده از اسپرم، تخمک یا جنین اهدایی شده‌اید این موضوع را با توافق همسر خود به سرانجام برسانید. توافق زوجین برای اجرای این شیوه از درمان بسیار ضروری و لازم است. توصیه ما این است که افرادی که تصمیم دارند از این شیوه برای بچهدار شدن استفاده کنند حتما از رضایت همسر خود مطمئن باشند چرا که عدم رضایت یکی از آنها موجب می‌شود زندگی آنها به مخاطره بیفتد.
نکاتي که هر زوج جواني بايد بداند
به چه مراکزي براي درمان ناباروري مراجعه کنيم؟
زوج ها براي درمان ناباروري بايد به مراکز سرشناس و معتبر در زمينه درمان ناباروري مراجعه کنند. مراکزي که در آنها متخصص ناباروري مردان، متخصص ناباروري زنان و جنين‌شناس وجود داشته باشند و مشکلات و احتمالهايي که باعث ناباروري در مردان و زنان ميشود به طور کامل بررسي شود. بهترين مراکز، مراکزي هستند که تمامي اين بخشها در آنها وجود داشته باشد و به صورت تيمي براي درمان ناباروري اقدام کنند. در اين شرايط بيمار مجبور نيست براي انجام آزمايشهاي مختلف و تکميل پروندهاش به مراکز درماني مختلف مراجعه کند. مراکزي که در وهله اول تشخيص درستي از ناباروري و دلايل ناباروري مراجعان خود داشته باشند و با بهترين انتخاب برای درمان آنها اقدام کنند. به طور کلي مراکز درماني داريم که موفقيت در آنها 10 درصد است و مراکزي که موفقيت در آنها بيش از 30 درصد است. مشخص است که اگر به مراکز درماني دوم مراجعه شود، نتيجه بهتري به دست خواهد آمد. بنابراين با مشاوره با پزشک و انجمن ناباروري ميتوان با مراکز معتبر و صاحبنام در زمينه درمان آشنا شد و براي درمان به آنها مراجعه کرد.
از اهميت روند درمان چه ميدانيد
يکي از مهم‌ترين نکاتي که موفقيت روند درمان را بيشتر ميکند، رعايت فاصله درمانهاست. در صورتي که فاصله درمانها رعايت نشود احتمال از بين رفتن تاثير داروها در زوج زياد ميشود و روند درمان با اختلالهايي روبه‌رو ميشود که بر نتيجه درمان نيز تاثير ميگذارد. اين مسئله با توجه به هزينههاي سرسام‌آور درمان ناباروري در کشور بار مضاعفي را بر مشکلات زوجها اضافه ميکند. از سوي ديگر با توجه به افزايش سن زوج بهتر است آنها روند درمان را به تعويق نياندازند زيرا شانس درمان براي زنان 40 ساله 10 تا 15 درصد و براي زنان 25 تا 32 ساله 30 تا 35 درصد است.
اين نکته را جدي بگيريد
زوج هاي نابارور بايد توجه داشته باشند که در حال حاضر 50 مرکز براي درمان ناباروري با حضور متخصصان مختلف در حوزه تشخيص و درمان در کشور فعاليت ميکنند که انتخاب بهترين آنها بايد با مشاوره و بررسي با صاحبنظران اين حوزه انجام شود. چرا که مراجعه به مرکزي که توانايي کامل در تشخيص و انتخاب درمان مناسب براي زوجها را نداشته باشد صرفا تلف کردن وقت مفيد، صرف هزينههاي گزاف و در نهايت تشخيص نادرست علت ناباروري و دستکاريهاي بيهوده بدن زن و شوهر است که هرکدام ميتواند تاثير‌های منفي بر روند درمان ناباروري آنها داشته باشد.
هزينههاي درمان چقدر است؟
از آنجا که بسياري از تجهيزات و داروهايي که براي درمان ناباروري در کشور مورد استفاده قرار ميگيرد وارداتي است، تحريمهاي اخير تاثير زيادي بر هزينههاي تامين دارو و تجهيزات داشته و اين مسئله موجب شده تا هزينههاي درمان ناباروري دو برابر شود. در حال حاضر هزينه هر دوره درمان ناباروري اعم از دارو، خدمات پاراکلينيکي و اتاق عمل بسته به ميزان مشکلات زوجها بين 5/2 تا 5 ميليون تومان است و هر زوج براي درمان بايد 3 تا 4 دوره درماني را پشت سر بگذارد که بخشي از اين هزينهها مربوط به بخش تشخيص دلايل نازايي براي برخي از زوجهاست. در اين شرايط جراحيهاي تشخيصي به زوجها توصيه ميشود که در کنار سونوگرافي و آزمايشهاي مختلف حدود 50 تا 500 هزار تومان هزينه دارد. مابقي هزينهها در بخش درمان مربوط به داروهايي است که بايد توسط زوج مصرف شود. نسخه‌ها و داروهايي که گاهي بايد 3 تا 4 بار براي درمان قطعي براي زوج تجويز شود.
متخصصان چه ميگويند
از ناباروري بيشتر بدانيد
در تعريفي که سازمان جهاني بهداشت who درباره ناباروري مطرح کرده که به عنوان تعريف کلي ناباروي مورد استفاده قرار ميگيرد، زوجي که يک سال به صورت مداوم و بيوقفه بدون استفاده از هيچ وسيله پيشگيري براي بچهدار شدن تلاش کنند و بارداري صورت نگيرد، در اين حالت آنها بايد نزد متخصص ناباروري بروند تا موقعيت خود را بررسي کنند. نکته مهم اين است که زوج بايد يک سال به طور مستمر براي بچهدار شدن اقدام کند. به اين ترتيب با شروع سيکل قاعدگي خونريزي آغاز ميشود و همزمان با ريختن لايههاي داخل رحم و ساخته شدن لايههاي جديد تغييرات هورموني نيز در بدن اتفاق ميافتد و مکانيسم آماده شدن تخمک در بدن انجام ميشود. به اين ترتيب در هر سيکل قاعدگي 10 تا 20 تخمک بالغ ميشود و در نهايت یک تا 2 عدد از آنها آزاد ميشود. در اين شرايط یک روز بعد از رابـ ـطه زناشويي، اسپرم خود را به لولههاي رحمي که تخمک در آنجا مستقر است ميرساند و سرانجام بارداري شکل ميگيرد. در اين شرايط نيز پس از لانهگزيني جنين در رحم شکل ميگيرد. اما اگر بعد از 19 روز اسپرم به تخمک نرسيد و بارداری شکل نگرفت و اين روند 12 بار بعد از سيکلهاي قاعدگي زن تکرار شد، بايد احتمال نازايي مورد بررسي قرار گيرد. نمی‌توان به راحتی به زوج يا يکي از زوجين برچسب ناباروري زد.
دلايل ناباروري در زنان و مردان
دلايل مختلفي احتمال ناباروري را در مردان و زنان به وجود ميآورد. بروز هر يک از اين احتمالها ميتواند بارداري را در زوج دچار اختلال کند. در اين شرايط نيز متخصصان پس از 12 بار تکرار تلاش براي بچهدار شدن، در صورت به دست نيامدن نتيجه به زوج اعلام ميکنند که احتمال ناباروي آنها به يکي از دلايل زير وجود دارد و آنها براي درمان بايد اقدام کنند.
- گاهي ممکن است اسپرم سالم وجود نداشته باشد يا شکل مناسب را براي باروري نداشته باشد.
- در برخي شرايط اسپرم فعال و محرک وجود ندارد.
- اسپرم در مسير رسيدن به رحم از بين برود يا امکان رسيدن اسپرم به تخمک وجود نداشته باشد.
- عوامل مناسب براي لقاح وجود نداشته باشد که در اين شرايط بايد فاکتورهاي مناسب در اسپرم و تخمک وجود داشته باشد.
- در برخي موارد تخمک سالم وجود ندارد يا لولههاي رحمي دچار اختلالي هستند که مانع رسيدن تخمک به اسپرم ميشود.
- گاهي محيط مناسب براي لقاح وجود ندارد و رحم شرايط لازم را براي باروري ندارد.
در چه شرايطی بايد فورا براي درمان اقدام کرد؟
شرايطي براي مردان و زنان وجود دارد که در صورت بروز آنها نياز به 12 بار تلاش براي بچهدار شدن به مدت یک سال نيست و زوج بايد هر چه زودتر براي درمان اقدام کند.
- در صورتي که بيضه مرد دچار عفونت ناشي از جراحي شده باشد يا ضربه خورده باشد.
- اگر رويش موها در بدن مرد به صورت نرمال و طبيعي نباشد.
- مرداني که دچار کوتاهي يا بلندي قد مفرط هستند.
- افرادي که سابقه ناباروري در خانواده آنها وجود دارد نيز بايد مانند گروه‌هاي قبلي باید زودتر براي درمان اقدام کنند.
- زناني که سابقه جراحي در ناحيه شکم داشتند يا سابقه چسبندگي در ناحيه شکم داشتند نيز در اين گروهاند.
- در صورتي که سن زني از مرز 35 گذشته باشد يا سن زوج به طور کلي بالا باشد نيز بايد سريعتر براي درمان اقدام کند و نيازي نيست تا 12 مرحله را پشت سر بگذارد.
دلايل ناباروري در دنياي مدرن را بشناسيم؟
متخصصان و کارشناسان ناباروري در سراسر جهان براي ناباروري در ميان زوجها دلايل مختلفي را ميشناسند:
سن زوج مهم‌ترين فاکتور
امروزه در دنياي مدرن دلايل مختلفي براي ناباروي مردان و زنان وجود دارد که يکي از مهم‌ترين آنها از ديدگاه متخصصان و کارشناسان سن زوج است. زوجها بايد توجه داشته باشند که ميزان باروري زنان در زير 25 سال بيش از 80 درصد و در زناني که از مرز 35 سالگي گذشته‌اند به کمتر از 50 درصد ميرسد. چرا که در اين سن و سال احتمال محدود شدن تعداد تخمکها وجود دارد؛ عاملي که خود به تنهايي ميتواند موجب کاهش باروري و افزايش خطر ناهنجاريهاي مادرزادي در جنين و نوزاد شود. علاوه بر اين، مردان بالای 35 سال است در مقايسه با مرداني که سن آنها کمتر از 35 سال است شانس باروري کمتري دارند و احتمال افزايش ناهنجاريهاي کروموزومي در فرزندان آنها بيشتر است.
آلودگيهاي محيطي و صنعتي
يکي از مواردي که ميتواند تاثير زيادي بر ناباروري مردان داشته باشد، آلودگي محيطي، صنعتي و آلودگي هواست که موجب کاهش ميزان اسپرم و ضعف آنها در باروري ميشود. تحقيقات گسترده‌اي در اين زمينه انجام شده که از ميان آنها ميتوان به تحقيقات انجمن طب توليدمثل ايتاليا اشاره کرد که در تحقيقاتش زندگيشهرنشيني و قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا ناشي از رفت و آمد خودروها را در سطح شهر از جمله دلايل کاهش و ضعف اسپرم مردان براي باروري معرفي کردهاند. آنها زندگي شهري و بيتحرکي شديد و چاقي را از مهم‌ترين عوامل آسيب رساندن به سلولهاي جنسي مردانه ميدانند.
چاقي و افزايش ناباروري در زنان
مطالعات متعددي در جهان انجام شده که نشان ميدهد زنان چاق يا مبتلا به اضافه وزن در مقايسه با زناني که وزن طبيعي و استاندارد دارند، مدت زمان بيشتري را براي باردار شدن لازم دارند. ضمن آنکه احتمال ناموفق بودن بارداري در گروه زنان چاق نيز بيشتر است. به گفته متخصصان اضافه وزن درمردان و زنان منجر به افزايش ميزان هورمونها در بدن آنها ميشود و اين هورمونها فرآيند باروري را تحت تاثير قرار ميدهند. در حقيقت ترشح غيرطبيعي هورمونها ميتواند منجر به افزايش وزن و تاثيرات منفي بر توليد سلولهاي جنسي مردان و زنان شود. به گفته محققان تجمع سلولهاي چربي در بدن بر تنظيم تخمکگذاري در زنان و همينطور بر توليد اسپرم در مردان ضروري است. و اين روند ميتواند بر ناباروري آنها تاثير بگذارد.
نقص عملکرد تخمدان در زنان
يکي از شايعترين دلايل ناباروري نقص تخمکگذاري در زنان است. اين حالت معمولا به دليل نقص در عملکرد هيپوتالاموس و در نتيجه اختلال در تحريک غده هيپوفيز زنان به وجود ميآيد. استرس، تروما، افزايش يا کاهش وزن شديد، بياشتهايي يا اختلال در خوردن غذا، فعاليتهاي ورزشي سخت از جمله عوامل تاثيرگذار در فعاليت تخمدانهاست که با بررسي بيماريهاي زمينه‌اي و همينطور اصلاح شيوه و سبک زندگي و مشاوره با متخصص زنان ميتوان تا حد زيادي براي درمان و پيشگيري از بروز اين اختلال اقدام کرد.
سيگاريها سخت بچهدار ميشوند
بر اساس تازهترين تحقيقات پزشکي کشیدن سیگار و دخانيات توسط مردان توان باروری را کاهش می دهد. اين اتفاق در شرايطي که مردان در سن باروري قرار دارند و تصميم دارند صاحب فرزند شوند تاثير بيشتري دارد. چرا که از ديدگاه اين متخصصان کشيدن سيگار ميتواند آسيب جدي به اسپرمها وارد کند و از طرفي با افت توانايي اسپرمها موجب بروز اختلال در باروري زوجين شود. علاوه بر مادران سيگاري، زنان سيگاري نيز احتمال باروري خود را دستخوش تغيير قرار ميدهند. زنان سيگاري در صورتي که در سنين بالاتر از 30 قرار داشته باشند با هر سيگاري که ميکشند احتمال بارداري خود را کم و کمتر ميکنند.
بيمه جبران هزينه ناباروري و نازايي چيست؟
با توجه به فناوريهاي جديد در حوزه تشخيص و درمان نازايي و ناباروري اميدها و دريچههاي جديدي در زندگي بسياري از زوجهاي نابارور گشوده ميشود، به گونهاي که اميد به زندگي و بهبود کيفيت و روند زندگي آنها موجب افزايش نشاط و شادابي آنها نيز ميشود. بيمه درمان نازايي و ناباروري زوجين اين روزها نقطه روشني را در زندگي زوجهاي نابارور به همراه داشته است. زوجهايي که مجبور به تامين هزينههاي کمرشکن درمان نابارويي هستند و براي تامين اين هزينهها مشکلات زيادي دارند. سازمان بيمه خدمات درماني و بيمه البرز از جمله بيمههايي هستند که خدمات طرح ناباروري و نازايي را به زوجهاي جوان ارائه ميدهند. با کمک اين بيمه زوجها ميتوانند جبران آن بخش از هزينههاي درماني که براي درمان ناباروري و نازايي اعمال کردهاند و همينطور هزينههاي جانبي آن را جبران کنند. براساس اساسنامه اين طرح تمام زوجهاي جواني که براي بار اول ازدواج کردهاند و بيش از 4 ماه از تاريخ رسمي ازدواج آنها نمي‌گذرد و سن خانم کمتر از 40 سال است ميتوانند از بيمه جبران هزينه ناباروري و نازايي استفاده کنند.
کدام هزينهها تحت پوشش بيمه است؟
بر اساس خدماتي که توسط بيمهها به منظور پوشش هزينههاي درمان نازايي ارائه ميشود، تمام بيمهشدگان در طرح بيمه نازايي ميتوانند تمام هزينه درمان سرپايي يا بستري ناشي از نازايي و ناباروري زوجين را تا سقف 4 ميليون تومان دریافت کنند. علاوه بر اين، جبران هزينههاي آمبولانس و ساير فوريتهاي پزشکي مرتبط با درمان ناباروري تا سقف 70 هزار تومان داخل شهر و 150 هزار تومان بينشهري به بيمهشدگان ارائه ميشود. البته بايد توجه داشت که در اين ميان استثناءهايي هم وجود دارد که از ميان آنها ميتوان به هزينه اتاق خصوصي و همراه و همينطور درمان نازاييها و ناباروري‌هاي ناشي از هر گونه سوءاستفاده از مواد يا عوامل فيزيکي و شيميايي، هستهاي يا نازاييهاي ناشي از جنگ، اشاره کرد.
روشهاي درماني ناباروي کدامند؟
متناسب با دلايل و علتهاي مختلفي که براي ابتلا به ناباروري و نازايي در مردان و زنان وجود دارد، شيوههاي مختلفي براي درمان نازايي و ناباروري وجود دارد که متناسب با علت بيماري توسط متخصص به بيماران توصيه ميشود.
تحريک تخمکگذاري
اين شيوه در مورد زناني به کار گرفته ميشود که مبتلا به اختلال تخمکگذاري هستند و براي به دست آوردن تعداد کافي تخمک به منظور انجام سيکل درماني نيازمند استفاده از روش‌هايي مانند IUI، IVF و ICSI ميشوند. به اين ترتيب آنها در دوره‌هاي درماني که پيشرو دارند با استفاده از دارودرماني و هورمون درماني اختلال تخمکگذاري را پشت سر ميگذارند.
ميکرواينجکشن
در شيوه ميکرواينجکشن که يک شيوه تخصصي و موثر براي درمان ناباروري با علت مردانه است، پيش از هر چيز تخمدانها توسط داروهاي محرک تخمکگذاري تحريک ميشود و پس از آمادهسازي تخمکها يک اسپرم در شرايط آزمايشگاهي خاص به داخل تخمک تزريق ميشود و تقريبا پس از 48 ساعت جنين‌هاي تقسيم شده و مناسب به داخل رحم زن انتقال داده ميشود.
لقاح خارج از رحمي
IVF که از آن با عنوان لقاح خارج رحمي ياد ميشود، يکي از شيوههايي است که براي درمان نازايي مورد استفاده قرار ميگيرد. در اين شيوه لقاح خارج رحمي يا باروري در محيط آزمايشگاه انجام ميشود. اين روش در شرايطي که لولههاي رحمي آسيبديده باشند يا اختلال در عملکرد آنها مشاهده شود از سوي متخصص به بيمار توصيه ميشود. اين شيوه نه تنها در مورد زنان مبتلا به مشکلات و اختلالات تخمداني بلکه در برخي موارد درباره ناباروريها با علت مردانه نيز به زوجها توصيه ميشود.
IUI
در شيوه درماني IUI اسپرمهاي فعال پس از جداسازي و آمادهسازي به شکل مصنوعي همزمان با تحريک تخمکگذاري به رحم هدايت ميشوند. در اين شيوه از آنجا که تحريک تخمکگذاري با سونوگرافيهاي متعدد در روزهاي متوالي يا با اندازهگيري هورمونهاي جنسي موجود در ادرار مشخص ميشود و متناسب و همزمان با ورود اسپرم اين اتفاق انجام ميشود، بنابراين احتمال بارداری و باروري زياد است.
روشهاي جايگزين براي درمان ناباروي
گاهي پيش ميآيد که زوجها پس از بررسيهای مختلف و تجربه روشهاي درماني متعدد به اين نتيجه ميرسند که بايد از شيوههاي جايگزيني براي درمان ناباروري و نازايي از قبيل استفاده از تخمک، جنين اهدايي يا رحم جايگزين استفاده کنند. در اين شرايط در صورت احراز ضرورت درمان به روش جايگزين مرکز درماني براي انتخاب اهداکنندگان و دريافتکنندگان شرايطي را در نظر ميگيرد که در صورت برآورده شدن آنها مشاوره نهايي براي انجام کار با متخصصان رشته‌هاي مختلف زنان زايمان، جنين شناسي، آندرولوژي، غدد، داخلي، ژنتيک، عفوني و روانپزشکي انجام ميگيرد.
از اهداءتخمک چه ميدانيد
در شرايطي که برخي از زوجها به دليل عدم پاسخ تخمدانها و بروز اختلال در توليد تخمکها در زن، از داشتن فرزند محروم ميشوند، با کمک اين شيوه ميتوان فرصتي را براي آنها فراهم کرد تا تجربه بچهدار شدن را در زندگي داشته باشند. بنابراین در برخي مراکز درمان ناباروري و نازايي اهدا تخمک که شامل تهيه و جمعآوري تخمک از زن اهدا کننده و باروري آن تخمک در آزمايشگاه با اسپرم مرد و انتقال جنينها به رحم زن نابارور است، صورت ميگيرد.
حال بايد ديد که اهدا تخمک در چه شرايطي و براي چه گروهي از زنان انجام ميشود:
- زناني که مبتلا به بيماري نارسايي زودرس تخمدان هستند يا تخمدان‌هاي آنها به دليل سابقه جراحي از بدن خارج شده يا سابقه درمان بيماري با شيوههاي شيميدرماني و پرتو درماني دارند ميتوانند از اين شيوه جايگزين براي درمان استفاده کنند.
- افرادي که با توجه به تحريک تخمکگذاري و مصرف داروهاي تجويز شده پاسخي از سوي تخمدانها دريافت نميکنند و زناني که به ذخيره پايين تخمدان مبتلا هستند.
- زناني که سقط مکرر غيرقابل درمان و شکستهاي مکرر روشهاي باروري خارج رحمي را تجربه ميکنند و دست کم 3 بار ناموفق بودهاند.
- افراد مبتلا به بيماري ژنتيکي که بيماري از طريق مادر به فرزند قابل انتقال است و با استفاده از روشهاي آزمايشگاهي در دسترس و تشخيص متخصص ژنتيک بيماري قابل شناسايي و درمان نيست، در اين شرايط نيز ميتوان از درمان‌هاي جايگزين استفاده کرد.
- در افرادي که ناباروري در سنين بالا را تجربه ميکنند در صورتي که زن بيش از 40 سال داشته باشد نيز اين شيوه توصيه ميشود.
شرايط اهدا جنين را بدانيد
بسياري از زوجها به دليل ابتلا به مشکلاتي از قبيل نداشتن تخمک يا اسپرم سالم، يا عدم امکان باروري جنين يا مشکلات ديگر براي تشکيل جنين بيولوژيکي مجبور به استفاده از گامت اهدايي يا جنين اهدايي ميشوند. در اين شرايط جنين در رحم زن گيرنده شکل گرفته و بزرگ ميشود و به اين ترتيب هم زن و هم جنين تعلق خاطر بيشتري به عنوان مادر و فرزند به يکديگر احساس ميکنند. اهدا جنين يا تخمک در هر صورت با توجه به قوانين و راهنماييهاي اخلاقي انجام ميگيرد و مشاوراني پيش از انجام کار درباره مسائل پزشکي و اجتماعي اين موضوع با خانوادهها صحبت ميکنند و در نهايت پس از بررسيهاي نهايي و آگاهسازيهاي لازم اهدا جنين براي زوج صورت ميگيرد.
رحم جايگزين راهحلي ديگر
يکي از دلايل ناباروري و ناتواني مادر عدم توانايي او در حمل، نگهداري و پرورش جنين در رحم است. در اين شرايط استفاده از رحم جايگزين از سوي متخصصان ناباروري به زوج توصيه ميشود. استفاده از رحم جايگزين زماني ضرورت پيدا ميکند که زوج همه شرايط دخيل در شکلگيري فرزند را دارند و تنها به دليل فقدان رحم سالم، امکان بچهدار شدن از آنها سلب شده است. در اين شرايط تکنولوژي لقاح خارج رحمي انجام ميشود و جنين حاصل از لقاح تخمک مادر و اسپرم پدر متقاضي درمان به رحم شخص ثالث که قرار است از رحم او به عنوان رحم جايگزين استفاده کنند،
منتقل ميشود.
در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوجها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آنها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد.
روانپزشکان چه می‌گویند
مشاوره با روان‌شناسان را دست کم نگیرید
در شرایطی که متخصصان به زوجی اعلام می‌کنند که آنها توانایی بچهدار شدن ندارند، هر یک از زوجین در موقعیت خاصی قرار می‌گیرند. هرکدام از آنها متناسب با شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارند برای رویارویی و پذیرش موضوع وارد عمل می‌شوند و بی‌شک لحظات سخت و طاقت‌فرسایی را پشت سر می‌گذارند.
همراهی زوجین، شرط اول موفقیت
در شرایطی که زوجین با مسئله نازایی و ناباروری روبه‌رو می‌شوند متناسب با روحیات و ویژگی‌های شخصیتی رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. اولین واکنش زوجها در مقابل ناباروری و نازایی مسئله «انکار» است. در این شرایط گاهی یکی از زوجین یا هر دو آنها نمی‌توانند این مسئله را بپذیرند و با این موضوع کنار بیایند. بنابراین وارد اولین مرحله شده‌اند. باید توجه کنید که مکانیسم سازگاری در افراد مختلف متفاوت است، گاهی فردی در مقابل بیشترین استرس‌ها می‌تواند واکنش‌ها و عکس‌العمل مناسبی نشان دهد و برعکس فرد مقابل او در مقابل خفیف‌ترین تنش‌ها، بیشترین حساسیت و عکس‌العمل را بروز دهد. بنابراین زوجین ممکن است به دلیل ویژگی‌های متفاوتی که دارند، عکس‌العمل‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. گاهی یکی از زوجین راحت‌تر به نقطه «پذیرش» می‌رسد. بنابراین دراین شرایط زوج دیگر مدت زمان بیشتری را باید صرف رسیدن به نقطه «پذیرش» کند و برای رسیدن به این نقطه همراهی هر دو فرد لازم است.
انکار و چانه‌زنی زوجین
پس از گذشتن از مرحله «انکار» زوج وارد مرحله «چانه‌زنی با خدا» می‌شوند. در این مرحله آنها از قرار گرفتن در این شرایط ناراحتند و با خدا گفت‌و‌گو و راز و نیاز می‌کنند که چرا آنها باید در این شرایط قرار بگیرند و چرا خانواده آنها باید این سرنوشت را تجربه کند. در این شرایط هر یک از زوجین به صورت همزمان یا با فاصله زمانی و در موقعیت‌های مختلف این مرحله را پشت سر می‌گذارد و پس از گذار از این مرحله ممکن است دوره «افسردگی» را پشت سر بگذارد. سرانجام پس از مرحله افسردگی، زوج به مرحله پذیرش می‌رسند و سرانجام باور می‌کنند که آنها دچار این مشکل هستند و باید برای درمان آن اقدام کنند.
این نکته را آویزه گوش کنید
زوجین و خانوادهها باید هوشیار باشند که برای عبور از مرحله انکار، چانه‌زنی با خدا و افسردگی گاهی زوجین پابه‌پای هم پیش می‌روند و گاهی یکی از زوجین زودتر این مراحل را پشت سر می‌گذارد و دیگری مدت زمان بیشتری را باید صرف پذیرش این موضوع کند. بنابراین همراهی خانواده در این زمینه بسیار موثر است و می‌تواند به تسریع روند پذیرش این مشکل و تصمیم‌گیری برای درمان آن اقدام کنند.
زندگی بدون فرزند هم زیباست
مدیریت زندگی هر فرد و هر زوجی به فرمول شخصی آنها برای زندگی بازمی‌گردد. گاهی دیده می‌شود که زوج‌های زیادی علیرغم وجود مسئله ناباروری و نازایی، زندگی‌های شاد، پرامید و موفقی دارند و می‌توانند بدون بچه نیز از کنار هم بودن لـ*ـذت ببرند. قطعا بدون حضور بچه هم می‌توان زندگی شادی را پشت سر گذاشت. توصیه ما به این گروه از زوجها که توانایی داشتن بچه ندارند یا هیچ یک از شیوه‌های درمان برای آنها جواب نمی‌دهد این است که شبکه اجتماعی خود را گسترش دهند و رفت و آمد خود را با گروه دوستان، اقوام و نزدیکان‌شان افزایش دهند. البته باید توجه داشت که این موفقیت و شادی در زندگی در شرایطی برای زوجین به وجود می‌آید که هر دوی آنها آگاهانه و بعد از گذراندن دوره افسردگی و رسیدن به مرحله پذیرش آمادگی خود را برای زندگی بدون فرزند اعلام کرده‌باشند و گرنه در صورتی که یکی از آنها دچار یاس و افسردگی باشد این افسردگی نه تنها زندگی زناشویی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه زندگی اجتماعی، شعل و دیگر موقعیت‌های او در زندگی را نیز به خطر می‌اندازد.
شاید شما هم در این وضعیت باشید
هرگز فراموش نکنید در شرایطی که برای درمان نازایی یا ناباروی نیازمند استفاده از اسپرم، تخمک یا جنین اهدایی شده‌اید این موضوع را با توافق همسر خود به سرانجام برسانید. توافق زوجین برای اجرای این شیوه از درمان بسیار ضروری و لازم است. توصیه ما این است که افرادی که تصمیم دارند از این شیوه برای بچهدار شدن استفاده کنند حتما از رضایت همسر خود مطمئن باشند چرا که عدم رضایت یکی از آنها موجب می‌شود زندگی آنها به مخاطره بیفتد.
