SAYEH79
کاربر نگاه دانلود
دستگاه گوارش
الف) اندامهای اصلی دستگاه گوارش
شامل دهان و لوله گوارش است.
لوله گوارش شامل مری، معده، روده‌ها، رکتوم و مقعد می‌باشد.
دهان :
پوشش دهان مطبق سنگفرشی کراتینه شده یا نیمه کراتینه
آستر مخاط و پوشش رویهم بنام مخاط بر روی زیر مخاط قرار دارد.
زیر مخاط دارای غدد بزاقی است و در سقف دهان زیر مخاط وجود ندارد.
زبان :
زبان دارای ماهیچه مخطط است.
سطح زبان دارای برجستگی‌های مختلف بنام جوانه چشایی است.
درساختمان جوانه چشایی چهار نوع سلول IV ،III ،II ،I وجود دارد.
جوانه‌های چشایی در مجاور برجستگی‌های قارچی و جامی قراردارند.
دندان:
از نظر ترکیبات شیمیایی ، ساختمانی شبیه استخوان است.
عاج هم در تاج و هم در ریشه بر روی مغز قرار دارد
سلولهای ادنتوبلاست ( عاج ساز) حفره مغز و دندان را احاطه می‌کند.
تشکیل عاج در تمام دوران زندگی ادامه دارد.
سلولهای آمیلوبلاست مینای دندان را می‌سازند.
سیمان دندان
سیمانتوبلاست سیمان دندان را می‌سازد
از نظر ترکیبات و ساختمان شبیه بافت استخوان است.
رباط حفره دندانی، لثه و حفره دندانی دندان را محکم در جای خود نگه می‌دارد.
ساختمان کلی لوله گوارش:
لوله گوارش از مری تا رکتوم تو خالی است.
دیواره لوله گوارش از 4 طبقه تشکیل شده است:
1-مخاط خود ازسه لایه تشکیل شده است: پوشش مخاطی -آستر مخاط شامل بافت پیوندی -ماهیچه ( صاف)
ریز مخاط – شامل بافت پیوندی سست، رگهای خونی، اعصاب و گره لنفاوی
طبقه ماهیچه‌ای – دارای ماهیچه صاف در دو لایه حلقوی در داخل و طولی در خارج
4-طبقه خارجی از نوع بافت پیوندی نامنظم یا سروز
مری:
طول 25 سانتی‌متر و پوشش آن مطبق سنگفرشی است.
ماهیچه مخاطی ماهیچه صاف طولی دارد.
ریز مخاط از نوع فیبروالاستیک است .
طبقه ماهیچه‌ای
یک سوم ابتدا مخطط
یک سوم میانی مخطط و صاف
یک سوم تحتانی صاف
معده :
پوشش مخاطی معده استوانه‌ای ساده
آستر مخاط شامل رشته‌های رتیکولر و کلاژن و غدد لوله‌ای منشعب یا ساده
دارای سه نوع غده : غدد طاق و تنه ، غدد کاردیا و غدد پیلور
غدد تنه و یا طاق معده دارای چهار نوع سلول اصلی، مرزنشین یا حاشیه‌ای، سلولهای موکوسی گردن غده و سلولهای نقره دوست می‌باشد.
سلولهای اصلی مکعبی یا استوانه‌ای هستند پپسینوژن تولید می‌کنند.
سلولهای مرز نشین یا حاشیه‌ای هرمی‌اند و اسید کلریدریک و هموپویی تین تولید می‌کنند
سلولهای موکوسی موکوس تولید می‌کنند.
سلولهای نقره دوست موادی شبیه هورمون تولید می‌کنند.
طبقه ماهیچه‌ای معده در سه لایه طولی ،حلقوی و مایل از خارج به داخل قراردراد.
طبقه خارجی سروز است
در غدد پیلور و کاردیا سلولهای مرزنشین یا حاشیه‌ای و سلولهای اصلی وجود ندارد.
روده کوچک :
طول آن 4 متر است.
از نظر بافت شناسی به 3 قسمت دوازدهه، ژوژنوم و ایلیوم تقسیم میشود.
چهار قسمت مهم در مخاط روده کوچک قرار دارد:
1 -چین‌های حلقوی
در دوازدهه برگی شکل و در زیر مخاط دوازدهه غدد برونر وجود دارد که ماده قلیایی تولید می‌کند. و در ژوژنوم نخی شکل است و در یلیوم انگشتی شکل است.
2-پرز
3-کرپیتهای روده (غده لیبرکون )
4-میکروویلی
پوشش مخاطی پرز از سه نوع سلول تشکیل شده است:
1 -سلولهای جاذب استوانه‌ای
2 -سلولهای جامی شکل
3 -سلولها نقره دوست
در عمق کریپتها دو نوع سلول اضافی وجود دارد:
1 -سلولهای تمایز نیافته
2 -سلولهای پانت – وظیفه آن ترشحی است و لیزوزیم تولید می‌کنند.
روده بزرگ:
چین‌های حلقوی و پرز ندارند و سلولهای جامی فراوان دارند.
سلولهای پانت ندارند و کریپت وجود دارد و بسیار عمیق است.
گره لنفاوی دارند و لایه خارجی سروز است.
رکتوم
کریپت ها کمترو عمیق‌ترند.
رکتوم به مخرج ختم میشود.
مخاط مخرج مطبق سنگفرشی است.
طبقه ماهیچه‌ای مخرج در ابتدای مخرج صاف و در انتها مخطط است
اندامهای ضمیمه:
شامل غدد لوزالعمده ، کبد ، کیسه صفرا وغدد بزاقی است.
لوزالمعده :
دو کار مهم انجام می‌دهد
تهیه و آزاد کردن آنزیمهای هاضمه ( برون ریز)
تهیه و آزاد کردن هورمونهایی که بر روی متابولیسم قندها اثر دارد (درون ریز)
الف) لوزالمعده برون ریز:
یک غده حبابی مرکب است.
دارای یک حباب ترشحی در انتهای یک سیستم مجاری منشعب می‌باشد.
از الحاق این مجاری مجرای ویرسونگ و مجرای سانتورینی شکل می‌گیرد.
ترشحات این مجاری به دوازدهه می‌ریزند
ب) لوزالمعده درون ریز :
سلولها به شکل یک خوشه مدور بنام جزایر لانگرهانس است
سلولها بشکل طنابهای فشرده قراردارند.
مجرایی در جزایر لانگرانس دیده نمیشود.
سلولهای آلفا (سلولهای( Aگلوکاگن ترشح می‌کنند.
سلولهای بتا(سلولهای( B انسولین تشرح می‌کنند.
سلولهای دلتا ( سلولهای ( C سوماتواستاتین تشرح می‌کنند.
سوماتواستاتین مانع ترشح گلوکاگن و انسولین میشود.
کبد:
سلولهای کبد هپاتوسیت نام دارد.
هپاتوسیت‌ها گلوکز را به شکل گلیکوژن و چربی را به شکل تری گلیسرید ذخیره می‌کنند.
تهیه آلبومین ، پروترومبین ، فیبرینوژن (گلوبولین به غیر از ایمونو گلوبین) و غالب لیپوپروتئینها ( به استثنای کیلومیکرونها) به عهده هپاتوسیت است.
سلولهای کوپفر خاصیت ماکروفاژی دارند.
سلولهای کوپفر دفع بیلی روبین و ذخیره آهن بصورت هموسیدرین را بعهده دارند.
کیسه صفرا:
پوشش مخاطی استوانه‌ای ساده با هسته دراز کشیده است.
غده‌ای در کیسه صفرا وجود ندارد
( فقط در ناحیه گردن نزدیک مجرای کیسه‌ای )
ماهیچه مخاطی از نوع صاف بصورت طولی، حلقوی و مایل وجود دارد.
خارجی‌ترین لایه کیسه صفرا سروز است.
غدد بزاقی :
سه نوع غدد بزاقی ( هر کدام یک جفت) وجود دارد.
بطور کلی کپسولی از فیبروالاستیک اطراف غده‌ها را فرا می‌گیرد.
از این کپسول استطاله‌هایی به درون غده نفوذ می‌کند و آن را به لوبولهایی تقسیم می‌کند.
الف) غدد بناگوشی:
سلولهای ترشحی آن همگی سروزی اند.
سلولهای سروزی سه گوش هستند که دارای دانه‌های زیموژن می‌باشند
مجرای بین لوبولی استنون نام دارد.
ب) غدد زیر فکی:
سلولهای ترشحی آن سروزی – موکوسی‌اند.
سلولهای موکوسی مخروطی شکل‌اند و موکوس ترشح می‌کنند.
موکوس ماده‌ای چسبناک و غلیظ است و دارای گلیکوپروتئین ، املاح و آب می‌باشد.
مجرای بین لوبولی وارتون نام دارد
ج) غدد زیر زبانی :
سلولهای ترشحی آن موکوسی – سروزی‌اند.
مجرای بین لوبولی بارتولن نام دارد
الف) اندامهای اصلی دستگاه گوارش
شامل دهان و لوله گوارش است.
لوله گوارش شامل مری، معده، روده‌ها، رکتوم و مقعد می‌باشد.
دهان :
پوشش دهان مطبق سنگفرشی کراتینه شده یا نیمه کراتینه
آستر مخاط و پوشش رویهم بنام مخاط بر روی زیر مخاط قرار دارد.
زیر مخاط دارای غدد بزاقی است و در سقف دهان زیر مخاط وجود ندارد.
زبان :
زبان دارای ماهیچه مخطط است.
سطح زبان دارای برجستگی‌های مختلف بنام جوانه چشایی است.
درساختمان جوانه چشایی چهار نوع سلول IV ،III ،II ،I وجود دارد.
جوانه‌های چشایی در مجاور برجستگی‌های قارچی و جامی قراردارند.
دندان:
از نظر ترکیبات شیمیایی ، ساختمانی شبیه استخوان است.
عاج هم در تاج و هم در ریشه بر روی مغز قرار دارد
سلولهای ادنتوبلاست ( عاج ساز) حفره مغز و دندان را احاطه می‌کند.
تشکیل عاج در تمام دوران زندگی ادامه دارد.
سلولهای آمیلوبلاست مینای دندان را می‌سازند.
سیمان دندان
سیمانتوبلاست سیمان دندان را می‌سازد
از نظر ترکیبات و ساختمان شبیه بافت استخوان است.
رباط حفره دندانی، لثه و حفره دندانی دندان را محکم در جای خود نگه می‌دارد.
ساختمان کلی لوله گوارش:
لوله گوارش از مری تا رکتوم تو خالی است.
دیواره لوله گوارش از 4 طبقه تشکیل شده است:
1-مخاط خود ازسه لایه تشکیل شده است: پوشش مخاطی -آستر مخاط شامل بافت پیوندی -ماهیچه ( صاف)
ریز مخاط – شامل بافت پیوندی سست، رگهای خونی، اعصاب و گره لنفاوی
طبقه ماهیچه‌ای – دارای ماهیچه صاف در دو لایه حلقوی در داخل و طولی در خارج
4-طبقه خارجی از نوع بافت پیوندی نامنظم یا سروز
مری:
طول 25 سانتی‌متر و پوشش آن مطبق سنگفرشی است.
ماهیچه مخاطی ماهیچه صاف طولی دارد.
ریز مخاط از نوع فیبروالاستیک است .
طبقه ماهیچه‌ای
یک سوم ابتدا مخطط
یک سوم میانی مخطط و صاف
یک سوم تحتانی صاف
معده :
پوشش مخاطی معده استوانه‌ای ساده
آستر مخاط شامل رشته‌های رتیکولر و کلاژن و غدد لوله‌ای منشعب یا ساده
دارای سه نوع غده : غدد طاق و تنه ، غدد کاردیا و غدد پیلور
غدد تنه و یا طاق معده دارای چهار نوع سلول اصلی، مرزنشین یا حاشیه‌ای، سلولهای موکوسی گردن غده و سلولهای نقره دوست می‌باشد.
سلولهای اصلی مکعبی یا استوانه‌ای هستند پپسینوژن تولید می‌کنند.
سلولهای مرز نشین یا حاشیه‌ای هرمی‌اند و اسید کلریدریک و هموپویی تین تولید می‌کنند
سلولهای موکوسی موکوس تولید می‌کنند.
سلولهای نقره دوست موادی شبیه هورمون تولید می‌کنند.
طبقه ماهیچه‌ای معده در سه لایه طولی ،حلقوی و مایل از خارج به داخل قراردراد.
طبقه خارجی سروز است
در غدد پیلور و کاردیا سلولهای مرزنشین یا حاشیه‌ای و سلولهای اصلی وجود ندارد.
روده کوچک :
طول آن 4 متر است.
از نظر بافت شناسی به 3 قسمت دوازدهه، ژوژنوم و ایلیوم تقسیم میشود.
چهار قسمت مهم در مخاط روده کوچک قرار دارد:
1 -چین‌های حلقوی
در دوازدهه برگی شکل و در زیر مخاط دوازدهه غدد برونر وجود دارد که ماده قلیایی تولید می‌کند. و در ژوژنوم نخی شکل است و در یلیوم انگشتی شکل است.
2-پرز
3-کرپیتهای روده (غده لیبرکون )
4-میکروویلی
پوشش مخاطی پرز از سه نوع سلول تشکیل شده است:
1 -سلولهای جاذب استوانه‌ای
2 -سلولهای جامی شکل
3 -سلولها نقره دوست
در عمق کریپتها دو نوع سلول اضافی وجود دارد:
1 -سلولهای تمایز نیافته
2 -سلولهای پانت – وظیفه آن ترشحی است و لیزوزیم تولید می‌کنند.
روده بزرگ:
چین‌های حلقوی و پرز ندارند و سلولهای جامی فراوان دارند.
سلولهای پانت ندارند و کریپت وجود دارد و بسیار عمیق است.
گره لنفاوی دارند و لایه خارجی سروز است.
رکتوم
کریپت ها کمترو عمیق‌ترند.
رکتوم به مخرج ختم میشود.
مخاط مخرج مطبق سنگفرشی است.
طبقه ماهیچه‌ای مخرج در ابتدای مخرج صاف و در انتها مخطط است
اندامهای ضمیمه:
شامل غدد لوزالعمده ، کبد ، کیسه صفرا وغدد بزاقی است.
لوزالمعده :
دو کار مهم انجام می‌دهد
تهیه و آزاد کردن آنزیمهای هاضمه ( برون ریز)
تهیه و آزاد کردن هورمونهایی که بر روی متابولیسم قندها اثر دارد (درون ریز)
الف) لوزالمعده برون ریز:
یک غده حبابی مرکب است.
دارای یک حباب ترشحی در انتهای یک سیستم مجاری منشعب می‌باشد.
از الحاق این مجاری مجرای ویرسونگ و مجرای سانتورینی شکل می‌گیرد.
ترشحات این مجاری به دوازدهه می‌ریزند
ب) لوزالمعده درون ریز :
سلولها به شکل یک خوشه مدور بنام جزایر لانگرهانس است
سلولها بشکل طنابهای فشرده قراردارند.
مجرایی در جزایر لانگرانس دیده نمیشود.
سلولهای آلفا (سلولهای( Aگلوکاگن ترشح می‌کنند.
سلولهای بتا(سلولهای( B انسولین تشرح می‌کنند.
سلولهای دلتا ( سلولهای ( C سوماتواستاتین تشرح می‌کنند.
سوماتواستاتین مانع ترشح گلوکاگن و انسولین میشود.
کبد:
سلولهای کبد هپاتوسیت نام دارد.
هپاتوسیت‌ها گلوکز را به شکل گلیکوژن و چربی را به شکل تری گلیسرید ذخیره می‌کنند.
تهیه آلبومین ، پروترومبین ، فیبرینوژن (گلوبولین به غیر از ایمونو گلوبین) و غالب لیپوپروتئینها ( به استثنای کیلومیکرونها) به عهده هپاتوسیت است.
سلولهای کوپفر خاصیت ماکروفاژی دارند.
سلولهای کوپفر دفع بیلی روبین و ذخیره آهن بصورت هموسیدرین را بعهده دارند.
کیسه صفرا:
پوشش مخاطی استوانه‌ای ساده با هسته دراز کشیده است.
غده‌ای در کیسه صفرا وجود ندارد
( فقط در ناحیه گردن نزدیک مجرای کیسه‌ای )
ماهیچه مخاطی از نوع صاف بصورت طولی، حلقوی و مایل وجود دارد.
خارجی‌ترین لایه کیسه صفرا سروز است.
غدد بزاقی :
سه نوع غدد بزاقی ( هر کدام یک جفت) وجود دارد.
بطور کلی کپسولی از فیبروالاستیک اطراف غده‌ها را فرا می‌گیرد.
از این کپسول استطاله‌هایی به درون غده نفوذ می‌کند و آن را به لوبولهایی تقسیم می‌کند.
الف) غدد بناگوشی:
سلولهای ترشحی آن همگی سروزی اند.
سلولهای سروزی سه گوش هستند که دارای دانه‌های زیموژن می‌باشند
مجرای بین لوبولی استنون نام دارد.
ب) غدد زیر فکی:
سلولهای ترشحی آن سروزی – موکوسی‌اند.
سلولهای موکوسی مخروطی شکل‌اند و موکوس ترشح می‌کنند.
موکوس ماده‌ای چسبناک و غلیظ است و دارای گلیکوپروتئین ، املاح و آب می‌باشد.
مجرای بین لوبولی وارتون نام دارد
ج) غدد زیر زبانی :
سلولهای ترشحی آن موکوسی – سروزی‌اند.
مجرای بین لوبولی بارتولن نام دارد
