MILAD_A
کاربر نگاه دانلود
اما امروزه تهیه نقشه تنها برای دستیابی بشر به این خواسته ها نیست بلکه حساب دو دو تا چهارتای توانایی های هر کشور در توسعه پایدار، آبادی و عمران مرز و بومش است، از این رو سازمان نقشه برداری کشور برای تحقق این امر مهم همزمان با برپایی بیستمین همایش و نمایشگاه ملی نقشه و اطلاعات مکانی «ژئوماتیک 92» ضمن افتتاح آزمایشگاه ژئوپرتال ملی و راه اندازی سامانه ملی هدی، از آخرین برگ طرح ملی تهیه نقشه یک در 25 هزارم نیز رونمایی کرد.
فرخ توکلی، مدیرکل نقشه برداری زمینی سازمان نقشه برداری کشور گفت: در زمان های دور نقشه هایی از ایران تهیه می شد، اما کار علمی و فنی تهیه این نقشه ها از سال 1332 و با تاسیس سازمان نقشه برداری آغاز شد.
وی با اشاره به تفاوت نقشه های پیشین و امروزی کشور افزود: در گذشته برای تهیه نقشه از دستگاه های صنعتی شیب سنج و زاویه سنج استفاده می شد. این ابزارهای قدیمی تنها جوابگوی بررسی محدوده های چند متری بود، اما اینک و با استفاده از ابزارهای پیشرفته و دقیق مانند ماهواره های ناوبری GPS، نقشه ها با دقت سانتی متری و میلی متری تهیه می شود.
به عنوان مثال اکنون با کمک ماهواره GPS می توان با تعیین موقعیت دقیق در مقیاس متر به کمک سیستم ناوبری رفت یا با دقت یک میلی متر تا یک صدم پی پی ام (یعنی یک صدم میلی متر در هر کیلو متر) حرکت پوسته زمین و جابه جایی های آن را برای سیستم نقشه برداری و ژئودینامیک اندازه گیری کرد.
وی با اشاره به این که ایران برای اولین بار در سال1386 مجهز به سیستم GIS شد، گفت: اولین گیرنده های تک فرکانسه مورد استفاده ایران، سامانه دبلیو ام 100 لایکا بود، اما اینک گیرنده های دو فرکانسه ای که ترکیبی از اطلاعات GPS، گلوناس و گالیله (گیرنده هایی که قادرند اطلاعات 3 دسته ماهواره مختلف ناوبری را پردازش کنند) مورد استفاده قرار می گیرد.
توکلی اظهار کرد: متاسفانه به دلیل گران بودن برخی تکنولوژی های دنیا مانند VLVA (برای اندازه گیری کوازارها) و ماهواره هایی که با فرستادن لیزر تعیین موقعیت می کنند، نتوانسته ایم به این فناوری ها مجهز بشویم، اما امیدواریم با بهبود شرایط از این سیستم ها هم بهره بگیریم.
مدیرکل نقشه برداری زمینی سازمان نقشه برداری کشور تصریح کرد: ما در گذشته نقشه هایی با مقیاس یک پنجاه هزارم یا یک 250 هزارم در اختیار داشتیم که خود تهیه نکرده بودیم، بلکه تهیه این نقشه ها با برنامه ریزی و مدیریت وزارت دفاع آمریکا انجام شده بود، اما الان باید به خودمان افتخار کنیم که نقشه ای با مقیاس یک 25 هزارم تهیه کرده ایم که می توانیم به واسطه آن کل کشور را پوشش دهیم.
توکلی با تاکید بر این که نقشه ها در سه مقیاس بزرگ، کوچک و متوسط تعریف شده است، گفت: معمولا عکسبرداری در مقیاس کوچک باید برای سطح وسیعی از منطقه انجام شود، بنابراین برنامه های خاص خود را می طلبد، اما نقشه های بزرگ تر عمدتا برای مناطق شهری و کارهای عمرانی انجام می شود.
وی مقیاس یک 10 هزارم و یک 2 هزارم را به ترتیب برای انجام کارهای عمرانی و شهری دانست و گفت: ما برای تهیه این نقشه از برخی تصاویر هوایی و عکسبرداری های دوربین استفاده کرده ایم و از روی این نقشه، نقشه های یک 50 هزارم و یک 100 هزارم را تهیه کردیم.
اجرای طرح انقلاب پس از 16 سال
هادی واعظی، معاون فنی سازمان نقشه برداری کشور نیز نقشه یک در 25 هزارم را یک طرح ملی دانست که به علت اهمیت داده های آن و وسعت زیاد، جغرافیای متنوع و گسترده کشور در مجلس شورای اسلامی به عنوان طرح انقلاب نامیده شده است.وی گفت: بیشتر مشاوران خارجی در دهه 60 با آنالیز و مطالعه سنجی بر این باور بودند که این طرح توسط ایران و نیروهای داخلی ناممکن است و تحقق این امر برای ایران در صورت همکاری یکی از کشورهای پیشرفته طی 30 سال آینده عملی خواهد شد، اما ما توانستیم در مدت 16 تا 17 سال با آموزش های لازم به نیروهای داخلی و خرید تجهیزات مورد نیاز افتخار تمام مراحل عکسبرداری پوششی را از آن خود کنیم.
| نکته: در گذشته برای تهیه نقشه از دستگاه های صنعتی شیب سنج و زاویه سنج استفاده می شد. اما اینک و با استفاده از ابزارهای پیشرفته و دقیق مانند ماهواره های ناوبری نقشه ها با دقت سانتی متری و میلی متری تهیه می شود |
وی درخصوص چگونگی تهیه این نقشه گفت: برای تهیه این نقشه ابتدا باید نقشه برداری دقیقی انجام شود. سازمان نقشه برداری کشور با در اختیار داشتن پنج فروند هواپیمای مخصوص عکسبرداری، دوربین های عکسبرداری رقومی و آنالوگ و همچنین سامانه های ناوبری، این عکسبرداری پوششی را انجام داد.
مرحله بعدی آن محاسباتی است که این عکس ها موزاییک شود و روی مختصات زمینی استقرار پیدا کند، زیرا مختصات آن عکس است و این مختصات باید روی زمین افراز شود به همین دلیل کار محاسبات دقیق دفتری و زمینی پیچیده ای خواهد داشت.
مرحله بعدی آن ترسیم سه بعدی تمام عوارض طبیعی و مصنوعی منطقه است. پس از آن که ویرایش این عوارض نیز انجام شد، عملیات زمینی آن آغاز می شود. با عملیات زمینی، جمع آوری اطلاعات توصیفی یا گویا سازی این نقشه ها غنی می شود، یعنی تمام خط و خطوط های جغرافیایی با آن اطلاعات توصیفی استخراج شده هماهنگ می شود.
واعظی به روز نگهداشتن و بهنگام سازی این نقشه ها و پایگاه های اطلاعاتی را از دیگر دغدغه های اصلی مجریان این طرح برشمرد و گ
وی افزود: قطعا کار بازنگری این نقشه ها با توجه وسعت و عوارض جغرافیایی بسیار دشوار و متنوع کشور بسادگی انجام نخواهد شد. تلاش ما بر این است با توجه به امکانات مالی و تجهیزاتمان طی پنج تا ده سال آینده بحث بازنگری نقشه های یک در مقیاس 25 هزارم را به پایان برسانیم.
شناسایی مناطق در معرض خطر با نقشه های پایه
محمود ایلخان، رئیس سازمان نقشه برداری کشور نیز تهیه نقشه یک در مقیاس 25 هزارم را یکی از افتخارات کشور دانست و گفت: اکنون بیش از 70 درصد اطلاعات از حوزه فضا تا صنعت و نفت به طور مستقیم وابسته به مکان است.وی تعیین وضع طبیعی، پستی و بلندی خشکی ها، مناطق پوشیده از آب و پوشش های گیاهی را ازجمله مهم ترین مزایا و کاربردهای مهم نقشه های پوششی برشمرد و گفت: از این نقشه علاوه بر استفاده در کارهای عمرانی، تحقیقاتی و برنامه ریزی های مورد نیاز می توان برای شناسایی مناطق در معرض خطر سیل و زلزله نیز استفاده کرد.
ایلخان اظهار کرد: هم اکنون سازمان نقشه برداری کشور با برپایی 120 ایستگاه ژئودینامیک رفتار پوسته زمین را برای پیشگیری از حوادث طبیعی و احتمالی زلزله به صورت آنلاین و لحظه ای رصد می کند.
اطلاعات این ایستگاه ها از رفتار پوسته زمین پس از انتقال به این سازمان به طور مدام در اختیار محققان گروه ژئودینامیک این سازمان و دیگر حوزه های تخصصی مانند موسسه ژئوفیزیک و سازمان زمین شناسی قرار می گیرد. پس از آن محققان این داده ها را تحلیل و پردازش می کنند.
وی افزود: اکنون طبق تحلیل ها و اندازه گیری های دقیق انجام شده این ایستگاه ها، هر ساله بر اثر فشار دو لایه زمین شناسی عربستان و لایه شمالی اوراسیا، پلیت ایران حدود 2 میلی متر فشرده تر از گذشته می شود که همین امر باعث ایجاد فعالیت زمین و زلزله می شود، بنابراین رصد پوسته زمین برای پیش بینی فعالیت های احتمالی حوادث غیرمترقبه از طریق سامانه GIS در کشور ضرورت دارد.
