CAPRICORN
کاربر نگاه دانلود
براساس یافته های پژوهش گسترده سازمان بهزیستی درباره کودکان کار و خیابان ، کودکان ١٠ساله بیشترین تعداد کودکان خیابانی را تشکیل میدهند. میانگین درآمد این کودکان ٢٣هزارتومان در روز است.
٣ /١٧درصد کودکان خیابانی حداقل یکبار در عمر مصرف الـ*کـل داشته اند. ٢٣درصد این کودکان حداقل یکبار مواد، الـ*کـل یا سیگار مصرف کرده اند و٩ /٦درصد این کودکان در ششماه اخیر مصرف داشته اند. ٢١درصد کودکان تجربه رابـ ـطه جنـ*ـسی داشته اند. میانگین سن شروع روابط جنـ*ـسی در دختران ٥ /١٢سال و در پسران ٧/ ١٣سال است و ٤ /٥درصد این کودکان آزار جنـ*ـسی را گزارش کرده اند. سازمان بهزیستی در طول سال، پنج هزار کودک را جمع آوری میکند و این پژوهش نتایج طرح سنجش رفتارهای پرخطر در کودکان کار و خیابان است که از سال ٩١ کلید خورده.
سن ورود کودکان به خیابان چهار تا ١٨سالگی بوده است. میانگین سن ورود به خیابان سه تا ١٠سال بوده و کودکان ١٠ساله بیشترین تعداد کودکان خیابانی را تشکیل میدهند. بیشتر کودکان خیابانی به کارهای متعارف به ویژه دستفروشی (٢ /٧٣درصد)، باربری و پادویی (٦ /٨درصد) و نوازندگی (٦ /٤درصد) یا نیمه متعارف زباله گردی و جمع آوری ضایعات نان (٦ /٩درصد) و تکدیگری (٧ /٥درصد) مشغولند و تعداد بسیار اندکی از کودکان (دودرصد) تنها به مشاغل غیرمتعارف شامل تن فروشی، خریدوفروش مواد و جیب بری می پردازند.
مشاغل نیمه متعارف (زباله گردی و تکدیگری) در پسران و کودکان افغان به شکل معناداری بالاتر از کودکان ایرانی است (٨/٨درصد در مقابل ٨/ ٣درصد). در کودکان ایرانی کولی نیز تکدیگری به شکل معناداری بیش از سایر کودکان ایرانی است (٤/ ١١درصد) در مقابل (٦/ ١درصد). تعداد اندکی از کودکان (٩درصد) در کنار کار خیابانی کارهای غیرمتعارف شامل تن فروشی و خریدوفروش مواد نیز انجام می دهند. بیشترین فراوانی محل کار و کودکان خیابانی در تهران مناطق ٢ (٥/ ٢٤درصد)، ١٢ (١٨درصد) و یک (١/ ١١درصد) است.
بالاترین سهم متعلق به کودکانی است که بین ساعات ١٣ تا ١٤ در خیابان هستند (٣/ ١٦درصد)، اما ١ /١٣درصد کودکان خیابانی کل روز (از ٨ صبح تا ٢٣) را در خیابانند.
میانگین درآمد این کودکان از مشاغل ذکر شده به عنوان کار اول ٢٣هزارو٤٨٨تومان در روز است که از حداقل روزانه دوهزارتومان تا حداکثر ٥٠هزارتومان نیز تغییر میکند. بیشتر کودکان تمام یا بخشی از درآمد خود را به خانواده میدهند (٧٩درصد). آنها علت کارکردن خود را تامین معاش خانواده می دانند به خصوص در میان کودکان افغان این دلیل به شکل معناداری بیشتر از سایر کودکان است. همچنین در میان ایرانیان کولی کارکردن و کسب درآمد عمدتا وظیفه کودکان خانواده است.
کودکان خیابانی به شکل روزمره، مجموعهای از آسیب های روانی و اجتماعی را در خیابان تجربه میکنند. مطالعه کمی نشان می دهد که ٢/ ٤٠درصد کودکان تحمل سرما و گرما، ٩/٣٤درصد توقیف اجناس، ٢ /٣٣درصد تصادف با ماشین و ٧ /٢٦درصد مریض شدن را ذکر کرده اند. در میان انواع تجارب کودکان، خشونت از سوی مردم، همسالان و ماموران یک تجربه رایج در زندگی کودکان خیابانی است.
یافته های کمی مطالعه نشان میدهد که ٤/ ٢٧درصد کودکان اهانت و کتک خوردن از ماموران، ٦/ ٢٦درصد کتک خوردن از همسالان، ٢/ ١٦درصد اهانت و کتک خوردن از مردم، ٥/٨درصد خفتشدن و ٤/٥درصد آزار جنـ*ـسی را گزارش کرده اند.
دخترها بیشتر از پسرها در خیابان مریض شدهاند (٤/ ٣٢درصد در مقابل ٥/ ٢١درصد) و تصادف کرده اند. (٣ /٤٩ درصد در مقابل ٢ /٢٩درصد) و سابقه آزاردیدگی جنـ*ـسی (٧/ ١٢درصد در مقابل ٧٥ /٢درصد) و کتک خوردن و اهانت از طرف مردم (٨/ ٢٦ درصد در مقابل ٨ /١١درصد) را گزارش کرده اند. اما توقیف اجناس پسران بیشتر از دختران (٦/٦٥درصد در مقابل ٩ /٤٧درصد) است.
در شش ماه قبل از مطالعه، ٤/ ٤٨درصد کودکان اظهار کرده اند که توسط شهرداری و ٨/١٢درصد توسط نیروهای انتظامی در خیابان دستگیر شده اند. کودکان ایرانی بیش از کودکان غیرایرانی و بزرگترها (١٥ تا ١٨ سال) بیش از کوچکترها (١٠ تا ١٤سال) دستگیر شده اند.
یافته های مصرف مواد
کودکان خیابانی در مقایسه با جمعیت عمومی، مصرف الـ*کـل بالاتری دارند و مصرف مواد آنها نیز بالا و احتمالا بالاتر از جمعیت عمومی زیر ١٨ سال است. براساس یافته های کمی این مطالعه، ٣ /١٧درصد کودکان خیابانی حداقل یکبار در عمر مصرف الـ*کـل داشته اند. مصرف شش ماه اخیر الـ*کـل در کودکان خیابانی ٠٧/ ١١درصد است و در حدود هفت درصد کودکان خیابانی هر روز الـ*کـل مصرف میکنند.
نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد ٩/ ٦درصد کودکان خیابانی یکبار مصرف یکی از مواد مخـ ـدر را (با یا بدون الـ*کـل) داشته اند. مصرف حداقل یکبار مواد، الـ*کـل و سیگار در جمعیت کودکان خیابانی ٢٣درصد و مصرف شش ماه اخیر مواد در کودکان خیابانی ٩/ ٦درصد است. دخترها از حیث مصرف الـ*کـل و سیگار تفاوت معناداری با پسران ندارند. اما پسران به طور معناداری بیش از دختران در خطر مصرف مواد هستند.
مصرف سیگار و الـ*کـل در کودکان ایرانی به طور معناداری بیش از کودکان افغان است. اما از حیث مصرف مواد تفاوت معناداری میان دو گروه نیست.
سن شروع مصرف مواد در کودکان خیابانی پایین است به طوری که در حدود ٥٦درصد کودکان مصرف مواد را قبل از ١٤سالگی شروع کرده اند. در عین حال مصرف سیگار، الـ*کـل و مواد در کودکان خیابانی بزرگتر (١٥ تا ١٨سال) به شکل معناداری بالاتر از کوچکترهاست. بسیاری از کودکان مصرف کننده در مطالعه حاضر دارای خانواده معتاد (عمدتا پدر معتاد) هستند و ٨/ ٤٣درصد کودکان، داشتن پدر معتاد و ٩/٣٦درصد، دوستان نزدیک معتاد را گزارش کرده اند.
یافته های روابط جنـ*ـسی
کودکان خیابانی به دلیل شرایط و روش زندگی خانواده از سنین پایین با روابط جنـ*ـسی آشنا شده و آن را تجربه میکنند. سن شروع رابـ ـطه جنـ*ـسی در کودکان خیابانی پایین است. میانگین سن شروع روابط جنـ*ـسی در دختران ٥/ ١٢سال و در پسران ٧/ ١٣سال است.
بیشتر کودکان خیابانی (٨/ ٧٦درصد) شبها در خانه خود یا بستگان میخوابند و از حمایت خانوادگی نسبی برخوردارند. اما ٢١درصد کودکان که محل خواب آنها خانه مشترک با دوستان است یا به تنهایی در خیابان، مراکز حمایتی یا در محل کار میخوابند، فاقد مراقبت خانوادگی هستند.
در حدود یک سوم کودکان خیابانی تهران (٣١درصد) سابقه ترک خانه را گزارش کردهاند که تایید کننده وجود مشکلات در خانواده است.
میان دختران و پسران و گروه های سنی مختلف تفاوتی از حیث ترک خانه دیده نشده اما ترک خانه توسط کودکان ایرانی (٩ /٣٦درصد) به شکل معناداری بالاتر از کودکان افغان (٤ /٢١درصد) است. ٩ /٢٣درصد کودکان سابقه آزار جسمی در خانواده را گزارش کرده اند.
خانواده های کودکان خیابانی وضعیت اقتصادی مطلوبی ندارند.
بیکاری و مشاغل کم درآمد پدران، مشارکت ضعیف مادران در درآمد خانواده و جمعیت زیاد خانواده، مهمترین علل وضعیت نامطلوب اقتصادی خانواده های کودکان خیابانی است. شرایط نامطلوب اقتصادی، فرهنگی و حقوقی افغانها در ایران نیز سبب کار کودکان افغان در خیابان میشود. نداشتن کارت اقامت در مورد بسیاری از افغان ها، عدم امکان کار رسمی و کسب درآمد کافی، دسترسی سخت کودکان به آموزش رسمی و نیاز خانواده به درآمد کودکان، برخی عواملی هستند که به کار کودکان افغان در ایران منجر میشوند.
منبع : روزنامه شرق
نیک صالحی
٣ /١٧درصد کودکان خیابانی حداقل یکبار در عمر مصرف الـ*کـل داشته اند. ٢٣درصد این کودکان حداقل یکبار مواد، الـ*کـل یا سیگار مصرف کرده اند و٩ /٦درصد این کودکان در ششماه اخیر مصرف داشته اند. ٢١درصد کودکان تجربه رابـ ـطه جنـ*ـسی داشته اند. میانگین سن شروع روابط جنـ*ـسی در دختران ٥ /١٢سال و در پسران ٧/ ١٣سال است و ٤ /٥درصد این کودکان آزار جنـ*ـسی را گزارش کرده اند. سازمان بهزیستی در طول سال، پنج هزار کودک را جمع آوری میکند و این پژوهش نتایج طرح سنجش رفتارهای پرخطر در کودکان کار و خیابان است که از سال ٩١ کلید خورده.
سن ورود کودکان به خیابان چهار تا ١٨سالگی بوده است. میانگین سن ورود به خیابان سه تا ١٠سال بوده و کودکان ١٠ساله بیشترین تعداد کودکان خیابانی را تشکیل میدهند. بیشتر کودکان خیابانی به کارهای متعارف به ویژه دستفروشی (٢ /٧٣درصد)، باربری و پادویی (٦ /٨درصد) و نوازندگی (٦ /٤درصد) یا نیمه متعارف زباله گردی و جمع آوری ضایعات نان (٦ /٩درصد) و تکدیگری (٧ /٥درصد) مشغولند و تعداد بسیار اندکی از کودکان (دودرصد) تنها به مشاغل غیرمتعارف شامل تن فروشی، خریدوفروش مواد و جیب بری می پردازند.
مشاغل نیمه متعارف (زباله گردی و تکدیگری) در پسران و کودکان افغان به شکل معناداری بالاتر از کودکان ایرانی است (٨/٨درصد در مقابل ٨/ ٣درصد). در کودکان ایرانی کولی نیز تکدیگری به شکل معناداری بیش از سایر کودکان ایرانی است (٤/ ١١درصد) در مقابل (٦/ ١درصد). تعداد اندکی از کودکان (٩درصد) در کنار کار خیابانی کارهای غیرمتعارف شامل تن فروشی و خریدوفروش مواد نیز انجام می دهند. بیشترین فراوانی محل کار و کودکان خیابانی در تهران مناطق ٢ (٥/ ٢٤درصد)، ١٢ (١٨درصد) و یک (١/ ١١درصد) است.
بالاترین سهم متعلق به کودکانی است که بین ساعات ١٣ تا ١٤ در خیابان هستند (٣/ ١٦درصد)، اما ١ /١٣درصد کودکان خیابانی کل روز (از ٨ صبح تا ٢٣) را در خیابانند.
میانگین درآمد این کودکان از مشاغل ذکر شده به عنوان کار اول ٢٣هزارو٤٨٨تومان در روز است که از حداقل روزانه دوهزارتومان تا حداکثر ٥٠هزارتومان نیز تغییر میکند. بیشتر کودکان تمام یا بخشی از درآمد خود را به خانواده میدهند (٧٩درصد). آنها علت کارکردن خود را تامین معاش خانواده می دانند به خصوص در میان کودکان افغان این دلیل به شکل معناداری بیشتر از سایر کودکان است. همچنین در میان ایرانیان کولی کارکردن و کسب درآمد عمدتا وظیفه کودکان خانواده است.
کودکان خیابانی به شکل روزمره، مجموعهای از آسیب های روانی و اجتماعی را در خیابان تجربه میکنند. مطالعه کمی نشان می دهد که ٢/ ٤٠درصد کودکان تحمل سرما و گرما، ٩/٣٤درصد توقیف اجناس، ٢ /٣٣درصد تصادف با ماشین و ٧ /٢٦درصد مریض شدن را ذکر کرده اند. در میان انواع تجارب کودکان، خشونت از سوی مردم، همسالان و ماموران یک تجربه رایج در زندگی کودکان خیابانی است.
یافته های کمی مطالعه نشان میدهد که ٤/ ٢٧درصد کودکان اهانت و کتک خوردن از ماموران، ٦/ ٢٦درصد کتک خوردن از همسالان، ٢/ ١٦درصد اهانت و کتک خوردن از مردم، ٥/٨درصد خفتشدن و ٤/٥درصد آزار جنـ*ـسی را گزارش کرده اند.
دخترها بیشتر از پسرها در خیابان مریض شدهاند (٤/ ٣٢درصد در مقابل ٥/ ٢١درصد) و تصادف کرده اند. (٣ /٤٩ درصد در مقابل ٢ /٢٩درصد) و سابقه آزاردیدگی جنـ*ـسی (٧/ ١٢درصد در مقابل ٧٥ /٢درصد) و کتک خوردن و اهانت از طرف مردم (٨/ ٢٦ درصد در مقابل ٨ /١١درصد) را گزارش کرده اند. اما توقیف اجناس پسران بیشتر از دختران (٦/٦٥درصد در مقابل ٩ /٤٧درصد) است.
در شش ماه قبل از مطالعه، ٤/ ٤٨درصد کودکان اظهار کرده اند که توسط شهرداری و ٨/١٢درصد توسط نیروهای انتظامی در خیابان دستگیر شده اند. کودکان ایرانی بیش از کودکان غیرایرانی و بزرگترها (١٥ تا ١٨ سال) بیش از کوچکترها (١٠ تا ١٤سال) دستگیر شده اند.
یافته های مصرف مواد
کودکان خیابانی در مقایسه با جمعیت عمومی، مصرف الـ*کـل بالاتری دارند و مصرف مواد آنها نیز بالا و احتمالا بالاتر از جمعیت عمومی زیر ١٨ سال است. براساس یافته های کمی این مطالعه، ٣ /١٧درصد کودکان خیابانی حداقل یکبار در عمر مصرف الـ*کـل داشته اند. مصرف شش ماه اخیر الـ*کـل در کودکان خیابانی ٠٧/ ١١درصد است و در حدود هفت درصد کودکان خیابانی هر روز الـ*کـل مصرف میکنند.
نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد ٩/ ٦درصد کودکان خیابانی یکبار مصرف یکی از مواد مخـ ـدر را (با یا بدون الـ*کـل) داشته اند. مصرف حداقل یکبار مواد، الـ*کـل و سیگار در جمعیت کودکان خیابانی ٢٣درصد و مصرف شش ماه اخیر مواد در کودکان خیابانی ٩/ ٦درصد است. دخترها از حیث مصرف الـ*کـل و سیگار تفاوت معناداری با پسران ندارند. اما پسران به طور معناداری بیش از دختران در خطر مصرف مواد هستند.
مصرف سیگار و الـ*کـل در کودکان ایرانی به طور معناداری بیش از کودکان افغان است. اما از حیث مصرف مواد تفاوت معناداری میان دو گروه نیست.
سن شروع مصرف مواد در کودکان خیابانی پایین است به طوری که در حدود ٥٦درصد کودکان مصرف مواد را قبل از ١٤سالگی شروع کرده اند. در عین حال مصرف سیگار، الـ*کـل و مواد در کودکان خیابانی بزرگتر (١٥ تا ١٨سال) به شکل معناداری بالاتر از کوچکترهاست. بسیاری از کودکان مصرف کننده در مطالعه حاضر دارای خانواده معتاد (عمدتا پدر معتاد) هستند و ٨/ ٤٣درصد کودکان، داشتن پدر معتاد و ٩/٣٦درصد، دوستان نزدیک معتاد را گزارش کرده اند.
یافته های روابط جنـ*ـسی
کودکان خیابانی به دلیل شرایط و روش زندگی خانواده از سنین پایین با روابط جنـ*ـسی آشنا شده و آن را تجربه میکنند. سن شروع رابـ ـطه جنـ*ـسی در کودکان خیابانی پایین است. میانگین سن شروع روابط جنـ*ـسی در دختران ٥/ ١٢سال و در پسران ٧/ ١٣سال است.
بیشتر کودکان خیابانی (٨/ ٧٦درصد) شبها در خانه خود یا بستگان میخوابند و از حمایت خانوادگی نسبی برخوردارند. اما ٢١درصد کودکان که محل خواب آنها خانه مشترک با دوستان است یا به تنهایی در خیابان، مراکز حمایتی یا در محل کار میخوابند، فاقد مراقبت خانوادگی هستند.
در حدود یک سوم کودکان خیابانی تهران (٣١درصد) سابقه ترک خانه را گزارش کردهاند که تایید کننده وجود مشکلات در خانواده است.
میان دختران و پسران و گروه های سنی مختلف تفاوتی از حیث ترک خانه دیده نشده اما ترک خانه توسط کودکان ایرانی (٩ /٣٦درصد) به شکل معناداری بالاتر از کودکان افغان (٤ /٢١درصد) است. ٩ /٢٣درصد کودکان سابقه آزار جسمی در خانواده را گزارش کرده اند.
خانواده های کودکان خیابانی وضعیت اقتصادی مطلوبی ندارند.
بیکاری و مشاغل کم درآمد پدران، مشارکت ضعیف مادران در درآمد خانواده و جمعیت زیاد خانواده، مهمترین علل وضعیت نامطلوب اقتصادی خانواده های کودکان خیابانی است. شرایط نامطلوب اقتصادی، فرهنگی و حقوقی افغانها در ایران نیز سبب کار کودکان افغان در خیابان میشود. نداشتن کارت اقامت در مورد بسیاری از افغان ها، عدم امکان کار رسمی و کسب درآمد کافی، دسترسی سخت کودکان به آموزش رسمی و نیاز خانواده به درآمد کودکان، برخی عواملی هستند که به کار کودکان افغان در ایران منجر میشوند.
منبع : روزنامه شرق
نیک صالحی
