آیدا.ف
کاربر نگاه دانلود
- عضویت
- 2017/02/07
- ارسالی ها
- 5,830
- امتیاز واکنش
- 35,457
- امتیاز
- 1,120
- سن
- 20
ساختار نهاد زندان در تاریخ معاصر چگونه بوده است
ترسیم ساختار یک نهاد و نشان دادن تحدید و تسهیل عمل کنش گران در چارچوب ساختارهای موجود از جمله موضوعات مهم در حوزه علوم اجتماعی است مهم ترین وجه این تحلیل پژوهش هایی است که به تحلیل ساختاری و تحلیل فضای کالبدی نهادها می پردازند
هر نهاد اجتماعی در اصل عبارت است از «نوعی نظام متشکل از بعضی روابط اجتماعی و عناصر فرهنگی ویژه که در یک جامعه معین برای پاسخ گویی به پاره ای از نیازمندی های اساسی و پایدار به وجود آمده است». نهاد زندان از جمله این نهادها است. مضاف بر اینکه زندان را می توان در زمره نهادهای سیـاس*ـی به شمار آورد که در مناسبات قدرت حائز اهمیت است و وجود چنین نهادی در تمام دولت های امروزی امری الزام آور به شمار می رود. اگرچه بررسی نهادها عمدتا در حوزه کار جامعه شناسی است، از نظرگاه تاریخی نیز می توانند بررسی شوند. مطالعه سیر تحول نهاد زندان نیز پیوندی در حدفاصل دو علم جامعه شناسی و تاریخ قرار دارد. شاید یکی از مهم ترین آثار فلسفی در این زمینه کتاب «مراقبت و تنبیه» میشل فوکو باشد.
فوکو در این کتاب به تبارشناسی مجازات در دوران قدیم و جدید می پردازد و معتقد است با ورود به دوران جدید و با ظهور اصلاحات فایده گرایانه در آغاز قرن نوزدهم جامعه انضباطی یا مبتنی بر مراقبت شکل گرفت که مفاهیم مجازات در آن به طور بنیادین تغییر کردند. به تازگی انتشارات آگاه کتابی با این موضوع و در زمینه تاریخی ایران منتشر کرده است که می کوشد با نگاهی تبارشناسانه به تاریخچه این نهاد در ایران، از قلعه و بندی خانه تا انبار و محبس، به گسست های میان زندان مدرن و پیشامدرن بپردازد. درهمین حال، صورت بندی کنش ها در بستر ساختار زندان با توجه به نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز بررسی می شود. کتاب «فرآیند ساخت یابی نهاد زندان: از مشروطه تا پایان پهلوی» تحولات زندان های ایران را در دوره مشروطه و پهلوی اول، با مرور مجموعه متنوعی از منابع ادبی، اسناد رسمی دولتی، تاریخ شفاهی و... بررسی کرده، هرچند می کوشد نگاه انتقادی خود را نیز در این میانه حفظ کند. کتاب حاضر از رهگذر ابزار روش شناختی و نظریه پردازانه در علوم مختلف نظیر تاریخ، فلسفه و جامعه شناسی بحث خود را پیش می برد و درکل برای تبیین و تحلیل نهاد زندان از «نظریه» استفاده می کند.
کتاب «فرآیند ساخت یابی نهاد زندان» اهمیت موضوع حاضر را از چند باب توضیح می دهد: نخست اینکه مطالعه نهاد زندان می تواند تنوع جرم ها، زیست زندانیان، نوع زندان ها را روشن سازد و این بررسی نشان می دهد که هم حکومت و هم جامعه مورد بحث به چه رفتارها و کنش هایی برچسب انحراف می زدند. اهمیت دیگر موضوع پیوندی است که زندان میان اقشار مختلف اجتماع با نهاد قدرت برقرار می سازد. با تحلیل نهاد زندان می توان گوشه های ناپیدایی از مناسبات اقشار اجتماعی را با نهاد قدرت در دوره مورد نظر مشاهده کرد. دیگر اینکه با بررسی دقیق زندان در ایران می توان ابعاد سیـاس*ـی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بخشی از جامعه ایران را ارزیابی کرد. کتاب حاضر می کوشد به این مسائل بپردازد و نشان دهد کنش ها در زندان چگونه شکل می گیرند. بدین منظور ابتدا ساختار نهاد زندان را بررسی می کند. البته نه ساختار مورد نظر ساختارگرایان، بلکه ساختار در چارچوب نظریه ساخت یابی. در تبیین ساختار نیز دو مؤلفه ساختار فیزیکی نهاد زندان (نظیر کارخانه، بیمارستان، اتاق ملاقات و...) و نیز ساختارهای ذهنی عاملان و کنش گران صحنه زندان (مانند قواعد و مقررات زندان و حقوق کیفری) را در نظر دارد. سپس به بررسی کنش های زندان می پردازد و منطق کنش ها را بر بنیاد رابـ ـطه دیالکتیکی ساختار و عاملان بررسی می کند. ازاین رو، در تحلیل حاضر کنش های زندان به جبر ساختاری زندان تقلیل داده نشده اند و اراده و فاعلیت کنش گران در چارچوب ساختارها نشان داده شده است. به همین دلیل در کتاب دو متغیر بنیادین ساختار و کنش گر بدون دیگری فهم نمی شود. ضمن اینکه تغییروتحولات در تکنیک و فن آوری مجازات در صحنه زندان از رهگذر نظریه ساخت یابی و در زمینه تاریخی اش تبیین می شود.
ترسیم ساختار یک نهاد و نشان دادن تحدید و تسهیل عمل کنش گران در چارچوب ساختارهای موجود از جمله موضوعات مهم در حوزه علوم اجتماعی است مهم ترین وجه این تحلیل پژوهش هایی است که به تحلیل ساختاری و تحلیل فضای کالبدی نهادها می پردازند
هر نهاد اجتماعی در اصل عبارت است از «نوعی نظام متشکل از بعضی روابط اجتماعی و عناصر فرهنگی ویژه که در یک جامعه معین برای پاسخ گویی به پاره ای از نیازمندی های اساسی و پایدار به وجود آمده است». نهاد زندان از جمله این نهادها است. مضاف بر اینکه زندان را می توان در زمره نهادهای سیـاس*ـی به شمار آورد که در مناسبات قدرت حائز اهمیت است و وجود چنین نهادی در تمام دولت های امروزی امری الزام آور به شمار می رود. اگرچه بررسی نهادها عمدتا در حوزه کار جامعه شناسی است، از نظرگاه تاریخی نیز می توانند بررسی شوند. مطالعه سیر تحول نهاد زندان نیز پیوندی در حدفاصل دو علم جامعه شناسی و تاریخ قرار دارد. شاید یکی از مهم ترین آثار فلسفی در این زمینه کتاب «مراقبت و تنبیه» میشل فوکو باشد.
فوکو در این کتاب به تبارشناسی مجازات در دوران قدیم و جدید می پردازد و معتقد است با ورود به دوران جدید و با ظهور اصلاحات فایده گرایانه در آغاز قرن نوزدهم جامعه انضباطی یا مبتنی بر مراقبت شکل گرفت که مفاهیم مجازات در آن به طور بنیادین تغییر کردند. به تازگی انتشارات آگاه کتابی با این موضوع و در زمینه تاریخی ایران منتشر کرده است که می کوشد با نگاهی تبارشناسانه به تاریخچه این نهاد در ایران، از قلعه و بندی خانه تا انبار و محبس، به گسست های میان زندان مدرن و پیشامدرن بپردازد. درهمین حال، صورت بندی کنش ها در بستر ساختار زندان با توجه به نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز بررسی می شود. کتاب «فرآیند ساخت یابی نهاد زندان: از مشروطه تا پایان پهلوی» تحولات زندان های ایران را در دوره مشروطه و پهلوی اول، با مرور مجموعه متنوعی از منابع ادبی، اسناد رسمی دولتی، تاریخ شفاهی و... بررسی کرده، هرچند می کوشد نگاه انتقادی خود را نیز در این میانه حفظ کند. کتاب حاضر از رهگذر ابزار روش شناختی و نظریه پردازانه در علوم مختلف نظیر تاریخ، فلسفه و جامعه شناسی بحث خود را پیش می برد و درکل برای تبیین و تحلیل نهاد زندان از «نظریه» استفاده می کند.
کتاب «فرآیند ساخت یابی نهاد زندان» اهمیت موضوع حاضر را از چند باب توضیح می دهد: نخست اینکه مطالعه نهاد زندان می تواند تنوع جرم ها، زیست زندانیان، نوع زندان ها را روشن سازد و این بررسی نشان می دهد که هم حکومت و هم جامعه مورد بحث به چه رفتارها و کنش هایی برچسب انحراف می زدند. اهمیت دیگر موضوع پیوندی است که زندان میان اقشار مختلف اجتماع با نهاد قدرت برقرار می سازد. با تحلیل نهاد زندان می توان گوشه های ناپیدایی از مناسبات اقشار اجتماعی را با نهاد قدرت در دوره مورد نظر مشاهده کرد. دیگر اینکه با بررسی دقیق زندان در ایران می توان ابعاد سیـاس*ـی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بخشی از جامعه ایران را ارزیابی کرد. کتاب حاضر می کوشد به این مسائل بپردازد و نشان دهد کنش ها در زندان چگونه شکل می گیرند. بدین منظور ابتدا ساختار نهاد زندان را بررسی می کند. البته نه ساختار مورد نظر ساختارگرایان، بلکه ساختار در چارچوب نظریه ساخت یابی. در تبیین ساختار نیز دو مؤلفه ساختار فیزیکی نهاد زندان (نظیر کارخانه، بیمارستان، اتاق ملاقات و...) و نیز ساختارهای ذهنی عاملان و کنش گران صحنه زندان (مانند قواعد و مقررات زندان و حقوق کیفری) را در نظر دارد. سپس به بررسی کنش های زندان می پردازد و منطق کنش ها را بر بنیاد رابـ ـطه دیالکتیکی ساختار و عاملان بررسی می کند. ازاین رو، در تحلیل حاضر کنش های زندان به جبر ساختاری زندان تقلیل داده نشده اند و اراده و فاعلیت کنش گران در چارچوب ساختارها نشان داده شده است. به همین دلیل در کتاب دو متغیر بنیادین ساختار و کنش گر بدون دیگری فهم نمی شود. ضمن اینکه تغییروتحولات در تکنیک و فن آوری مجازات در صحنه زندان از رهگذر نظریه ساخت یابی و در زمینه تاریخی اش تبیین می شود.
