هرمزگان شهری شگفت‌انگیز در دل جزیره کیش+تصاویر

[Behtina]

شهری شگفت‌انگیز در اعماق جزیره کیش

ایجاد یك شهر زیرزمینی در مسیر قنات‌ها به‌گونه‌ای كه بتواند مجموعه‌ای طبیعی تاریخی و فرهنگی را برای گردشگران فراهم آورد از سال 78 با انگیزه یك مهندس ایرانی مقیم آلمان آغاز شد



«همه چیز از یك برنامه تلویزیونی در شبكه جهانی جام‌جم شروع شد، تصاویر جزیره كیش را پخش می‌كردند و من با مشاهده آن مناظر زیبا و ساحل مجذوب‌كننده، مصمم شدم بعد از 30 سال دوری از وطن به ایران و ساحل جزیره کیشسفركنم.»

این را منصور حاجی حسینی مؤسس شهر زیرزمینی كیش یا همان كاریز كیش می‌گوید. او مردی است كه به گفته خودش سرمایه‌‌اش را از آن سوی آبها به این جزیره آورده است تا شهری بسازد كه تاریخ ایران را در پیكره‌‌اش دارد.


«در همان سفربود كه با این قنات آشنا شدم. قنات قدیمی كیش با طول 15 كیلومتر كه در طول دو رشته از منطقه صفین و فرودگاه تا محل فعلی مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی كیش به 3 رشته تبدیل می شود و از این محل دوباره با تبدیل به یك رشته، به شهر قدیمی حریره می‌ریزد.


در طول مسیر این قناتهای قدیمی تعداد زیادی چاه برای برداشت آب وجود دارد كه نشان‌دهنده آن است كه در این قنات آب هم به‌صورت ساكن و هم به سمت مظهر قنات جریان و حركت داشته است. از آب این قنات برای آبیاری فضای سبز و مصرف شرب ساكنان استفاده می شده و در عین حال كشتی‌ها نیز از آب جزیره كیش برای مصرف و فروش و یا معاوضه با اجناس دیگر در كشورهای حاشیه خلیج فارس استفاده می‌كردند.»


او می‌گوید: با مشاهده این قنات قدیمی و نوشیدن آب زلال آن به قول محلی‌ها پاگیر آب جزیره شدم و بعد از سال‌ها دوری از وطن، اقامت در كشور آلمان، تحصیل در رشته مهندسی در آن كشور، ازدواج با زنی تبعه آلمان و 2 پسر تبعه آن كشور راهی ایران شدم، ولی نه تنها من بلكه آنها نیز مجذوب این خاك شدند.


«قنات كیش بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد و آب شیرین قابل شرب ساكنان جزیره را تامین می‌كرده، قنات كیش از نظر طول رشته قنات و یا عمق چاه‌ها قابل مقایسه با قنات‌های دیگر نقاط ایران نیست‌، اما با توجه به شیب بسیار كم جزیره‌، چگونگی هدایت آب‌های زیرزمینی به سطح زمین در كیش بسیار مهم بوده و نشان می‌دهد كه در زمان خود از پیشرفته‌ترین روش‌ها برای حفر قنات استفاده می‌كردند.»

منصور حاجی‌حسینی مؤسس شهر زیرزمینی كیش با بیان این جملات ادامه داد: در مسیر ساخت این شهر زیرزمینی فسیل بسیاری از جانوران دریایی از سقف مرجانی تونل بدست آمد. آزمایش‌های دقیق در دانشگاه مونیخ نشان داد كه این سقف زیبا بین 110 تا 550 میلیون سال عمر دارد. در حال حاضر طراحان شهر زیرزمینی سقف مرجانی را برای بازدید مردم به‌صورت یك موزه حفظ كرده‌اند و دیوارها و محیط‌های داخلی كاریز را با الهام از شیوه‌های كهن معماری ایرانی آراسته‌اند.


وی اضافه كرد: به‌زودی در تالارهای كاریز مجموعه‌ای شامل موزه، آمفی تئاتر، بازارچه‌های صنایع دستی، رستوران و چایخانه‌های سنتی ایجاد می‌شود. بر روی كاریز هم مجموعه تفریحی بزرگی شامل: سینما، آمفی‌تئاتر، پاركینگ و پاویون و 2 قلعه شبیه قلعه‌های باستانی با بخش‌هایی مانند رستوران، فروشگاه، محل بازی كودكان و سوییت‌های اقامتی ساخته خواهد شد.


اما با این حال نمی‌گویم چقدر هزینه ساخت این شهر زیرزمینی شد ولی فقط می‌گویم كه امروزه مجموعه قنات با تغییر كاربری به یك شهر زیر‌زمینی بدل شده كه بیش از 10 هزار مترمربع وسعت دارد و اكنون كاریز كیش خوانده می‌شود.


در طرح بازسازی قنات كیش (كاریزكیش) با حفظ بافت تاریخی آن كاربری‌های جدیدی در این شهر زیرزمینی ایجاد كرده‌اند كه باعث جذب توریست شده است. شهر زیرزمینی كاریز در فاز یك خود به قسمت‌های مختلف از جمله غرفه‌های صنایع دستی ایران و جهان، رستوران سنتی و جدید، موزه سالن آمفی تئاتر سالن كنفرانس، گالری‌های هنری تجهیز شده و قابل بهره‌برداری خواهد بود.


شهر كاریز در عمق 16 متری زمین قرار دارد. سقف آن هشت متر ارتفاع و بیشتر آن مملو از سنگواره، صدف و مرجان‌هایی است كه به‌نظر كارشناسان 270 تا 570 میلیون سال قدمت دارد و تك‌تك آن شناسایی شده و دارای شناسنامه رسمی است.



منصور حاج حسینی افزود: 2 ویژگی كاریز را در فهرست ابنیه جهانی قرار خواهد داد. اول اینكه كاریز در دل تنها جزیره مرجانی دنیا واقع است. دوم آنكه تنها بنایی است كه سقف آن مملو از صدف‌ها و مرجان‌های طبیعی است. صدف‌ها و مرجان‌هایی كه برای بازدید آنها 2 راه وجود دارد بازدید از موزه‌های طبیعی یا غواصی در آب‌های آزاد و اكنون كاریز فصلی جدید و استثنایی در پیش روی تمامی دوستداران طبیعت گشوده كه بی واسطه خواهند توانست از بزرگ‌ترین مجموعه مرجانی بازدید كنند.


گفتنی است كه خاك‌های برداشت شده از كاریز دارای خواص درمانی زیادی است كه در گل درمانی استفاده‌های فراوان خواهد داشت. همچنین مراكز گوناگونی همچون مراكز اقامتی، تجاری و تفریحی در محدوده‌ای معادل 60 هزار مترمربع در روی زمین كاریز احداث خواهد شد. زمین سطحی كاریز به پارك وسیعی بدل خواهد شد كه دارای 2 تپه مرتفع خواهد بود. این تپه‌ها از خاك‌های برداشت شده زیر زمین ساخته شده و به چشم‌انداز بی نظیر جزیره كیش مبدل خواهد شد.


نكته قابل توجه این است كه این كاریز‌ها به‌طوری استادانه و ماهرانه به دست ایرانیان باستان حفاری شده‌اند كه با شیبی ملایم در طول 15 كیلومتر حركت، هم از آب آن برای آبیاری استفاده شده و هم امكان برداشتن آن با چیزی شبیه به دلو نیز فراهم بوده است.


در گذشته دور اهالی بومی نشین جزیره كوزه به دوش از این محل آب شرب خود را تامین می كرده‌اند. قدمت این پایاب‌ها به بیش از 800 سال می‌رسد.


در گذشته‌های دور، به‌خصوص قرون پنجم و ششم هجری كه جزیره كیش مركز تجارت خلیج فارس و دریای عمان بوده آب آشامیدنی جزیره كیش برای مصرف كشورهای حاشیه خلیج فارس از ارزش بسیار بالایی برخوردار بوده است.

افسانه‌های كهن ایران باستان همواره بر قداست آب تاكید داشته‌اند. اینجا نیز یكی از این باورهای كهن رایج است كه آب این قنات‌ها حاجت می‌دهد و اگر كسی سكه‌ای درون یكی از چاه‌های آن بیندازد آرزوی او به سرعت برآورده می‌شود!


اما مهم‌ترین بخش این مجموعه تونل شاهنامه است كه گردشگران در آن سوار بر قایقی كوچك بر آب جاری قنات به حركت در می‌آیند و در هر پیچ تونل با یكی از صحنه‌های شاهنامه و هفت خان رستم آشنا می‌شوند. همچنین با بهره‌گیری از روش‌های سنتی نقالی بازی نور و صدا اطلاعات لازم در اختیار گردشگران گذاشته می‌شود.


مهندس حاجی حسینی در پایان این گفت‌وگو گفت: شهر زیرزمینی كیش به‌صورت كامل تا پایان امسال به بهره‌برداری خواهد رسید اما اكنون تونل‌های شگفت‌انگیز آن كه موزه‌ای است از تاریخ و طبیعت خلیج فارس برای بازدید عموم مهیاست.



سیری در ایران

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
جزیره کیش، یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگری در ایران به شمار می رود؛ جزیره ای آرام و زیبا که در میان آب های خلیج فارس قرار گرفته است و همچون جواهری درخشان در این پهنه نیلگون خودنمایی می کند. همه ساله مسافران زیادی برای گذراندن تعطیلات به این جزیره می روند و لحظات خوشی را در کنار سواحل آن می گذرانند. اگر هـ*ـوس هیجان کنند به سراغ تفریحات آبی این جزیره می روند و طرفداران خرید و پاساژگردی، گردشی شیرین را در مراکز خرید جزیره تجربه می کنند. با وجود آنکه این خطه از سرزمین مان با آب و هوایی گرم و مرطوب از میهمانان خود استقبال می کند، آفتاب داغ تابستانی هم جلوی گشت و گذار در کیش را نمی گیرد و این جزیره در همه فصول سال طرفداران خاص خود را دارد.

بر خلاف تصور عموم مردم، همه خوشگذرانی های کیش به تفریحات آبی و خرید و تماشای جُنگ های متنوع آن ختم نمی شود بلکه این جزیره دیدنی ها و جاذبه های دیگری نیز در خود دارد. امروز می خواهیم به سراغ یکی از همین جاذبه ها برویم که در گوشه ای از کیش جا خوش کرده است و با فضا و حال و هوایی متفاوت، گردشی جذاب را برای تان رقم می زند. بازدید از این جاذبه می تواند رنگ تازه ای به گشت و گذارتان در این جزیره جذاب بدهد و شما را با یکی از میراث ایران زمین نیز آشنا سازد.

کوله بار می بندیم و راهی پهنه نیلگون خلیج فارس می شویم و در جزیره کیش به سراغ شهر زیرزمینی کاریز می رویم.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Photo by : Unknown

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
چرا شهر زیرزمینی کاریز کیش؟

• این جاذبه بیش از 2500 سال قدمت دارد و نمونه ای جذاب از هنر حفر قنات در ایران است.
• ویژگی های منحصر به فرد این ساختار زیرزمینی از جمله مرجانی بودن، جریان آب شیرین، هوای خنک در زیر زمین و سقف مرجانی مملو از فسیل های کهن، این جاذبه را در زمره مهم ترین جاذبه های ایران و حتا جهان قرار می دهد.
• شهر زیرزمینی کاریز در کیش واقع شده است؛ جزیره ای پر از دیدنی ها و تفریحات جذاب که می توانید بر روی همه آنها حساب باز کنید.
  
  

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
آشنایی با شهر زیرزمینی کیش | نمونه ای از هنر حفر کاریز در ایران
شهر زیرزمینی کیش که با نام های قنات کیش، کاریز کیش و شهر زیرزمینی کاریز نیز خوانده می شود، یکی از جاذبه های گردشگری و تاریخی جزیره کیش است که قدمت آن به بیش از 2500 سال پیش باز می گردد. این مجموعه، هرگز یک شهر زیرزمینی تاریخی نبوده و در اصل شبکه‌ای از مسیرهای زیرزمینی است که توسط ایرانیان برای هدایت آب حفر شده است.

کاریز معادل فارسی قنات است و به سازه ای خطاب می شود که در گذشته برای هدایت آب های زیرزمینی مورد استفاده قرار می گرفت. از دیرباز، هنر احداث کاریز، مخصوص ایرانیان و در انحصار آنان بوده است و از آنجا که قدمت برخی کاریزهای ایران به شش هزار سال نیز می رسد، می توان ایرانیان را صاحبان اصلی هنر ایجاد قنات دانست.

کاریز کیش حدود 15 کیلومتر طول دارد و در عمق 14 متری زیرِ زمین ایجاد شده است. این کاریز حدود 10000 متر مربع وسعت دارد و از نظر طول رشته قنات و یا عمق چاه ها قابل مقایسه با قنات‌هاى دیگر در سایر نقاط ایران نیست‌. این ساختار تماشایی، بدون ابزارآلات پیشرفته و با وسایلی مانند تیشه و كلنگ احداث شده است و هنوز آثار این ابزار بر سقف مشاهده می شود.

از ویژگی های منحصر به فرد این ساختار زیرزمینی می توان به مرجانی بودن، جریان آب شیرین، هوای خنک در زیرِ زمین و سقف مرجانی مملو از فسیل های با قدمت بسیار بالا اشاره کرد. همه این ویژگی ها باعث می شوند از کاریز کیش در زمره مهم ترین جاذبه های ایران و حتا جهان نام بـرده شود.

تا مدت ها این کاریز جاذبه چندانی برای گردشگران نداشت تا اینکه آب شیرین، هوای خنک و معتدل آن و بافت فسیلی سنگ های مرجانی، توجه سرمایه گذاران را به خود جلب کرد و برای احیای آن دست به کار شدند. در شهریور ماه 1378 این جاذبه جانی تازه گرفت و با عنوان مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش - کاریز پذیرای گردشگران شد. در این طرح سعی شده که این کاریز برای بازدیدکنندگان مناسب سازی شود و آنها بتوانند در مسیر جریان آب، حرکت کنند؛ شاید به همین دلیل است که این مجموعه به نام شهر زیرزمینی خوانده می شود.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
داستان شکل گیری کاریز کیش | جانی تازه در کالبد یک مخروبه

سال ها پیش، کاریز کیش در حال از بین رفتن بود و داشت به فراموشی سپرده می شد تا اینکه فردی به نام مهندس حاجی حسینی، که یک تهرانیِ مقیم آلمان بود، پس از 32 سال دوری از وطن به ایران بازگشت و در سال 1378 این قنات را مورد بررسی قرار داد. وی با سرمایه گذاری خصوصی، کاریز فراموش شده کیش را به مجموعه ای گردشگری تبدیل کرد و در احیای آن از سنت معماری ایرانی بهره گرفت. این طرح در 3 فاز تعریف شد که هم اکنون نیمه دوم فاز دو تکمیل شده است.

طی این مرمت و بازسازی، کاریز قدیمی که فقط حفره ای جهت هدایت آب شیرین قنات بود، کول گذاری شد تا آسیبی به آن وارد نشود. کول به استوانه های سیمانی گفته می شود که در اندازه های مختلف وجود دارند و از آنها برای افزایش استحکام چاه ها، تونل ها و قنات های حفر شده استفاده می شود. کول گذاری عملیاتی است که طی آن با استفاده از کول های سیمانی، ستونی برای چاه درست می کنند تا از ریزش آن جلوگیری به عمل آورند. پس از عملیات کول گذاری، در بالای کاریز کیش یک مجموعه فرهنگی سیاحتی ساختند و در طول مسیر آن بازارچه، موزه و رستوران با معماری سنتی ایجاد کردند.

کارگزاران این مجموعه بر این باورند که کاریز کیش قابلیت جهانی شدن را دارد چرا که این کاریز از یک سو در دل یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس واقع شده و از سوی دیگر تنها بنایی است که سقف آن را صدف‌ها و مرجان های طبیعی پوشانده اند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
ساختار حیرت انگیز کاریز کیش

ویژگی های مختلفی هستد که باعث شده اند این کاریز به عنوان نمونه ای جالب و خاص از کاریزها شناخته شود. در ادامه تعدادی از این ویژگی ها را با هم مرور می کنیم:

*استحکام شگفت انگیز کاریز

علت موفقیت سازندگان کاریز کیش در احداث این سازه، استفاده خلاقانه از لایه گِل مارن در زمین است که اهمیت و ارزش این جاذبه را دو چندان می کند. گل مارن نوعی گل رس است که در حالت طبیعی نرم و انعطاف پذیر بوده و با قرارگیری در معرض هوا، تغییر حالت می دهد. چنانچه این گِل، یک سوم از حجم خود، که در واقع همان آب است را از دست بدهد، ساختاری خشک پیدا کرده و شروع به ترک خوردن می کند. ساخت این کاریز در لایه گل مارن یکی از علل دوام و پایداری آن به شمار می رود چرا که این محل همیشه مرطوب است و ویژگی منحصر به فرد گل مارن استحکام آن را تضمین می کند. جهت حفاظت از این لایه ارزشمند و حفظ رطوبت آن، دیوارهایی جلوی آن ساخته شده که در ایجاد آنها از سنت های ایرانی الهام گرفته شده و چهره خاصی به مجموعه بخشیده اند.

از این گل در پخت آجر، سفال و ظروف سفالی نیز استفاده می شود و بهترین نوع سیمان موسوم به سیمان پرتلند نیز از آن به دست می آید. ترکیب گل مارن با مواد دیگر، در جداره چاه های نفت و در مکمل غذایی دام و طیور و آبزیان نیز کاربرد دارد. این گل خواص درمانی نیز دارد و برای درد مفاصل و نرمی پوست مورد استفاده قرار می گیرد.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
*هوای خنک دایمی در زیر زمین

یکی از ویژگی های قنات کیش، هوای خنک و معتدل آن است که در طول سال هیچ تغییری نمی کند. فرقی ندارد که چه فصلی از سال وارد کاریز شوید؛ در تمام ایام سال دمای این ساختار زیرزمینی بین 22 تا 25 درجه سانتی گراد است و گردش شما را دلپذیر می سازد. همین هوای معتدل آب را نیز در دمای مناسبی نگه می دارد و کیفیت آن را برای شرب حفظ می کند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Photo by : Unknown
*سقف مرجانی با میلیون ها سال قدمت

آن چه که کاریز کیش را متمایز از دیگر کاریزها جلوه می دهد، سقف مرجانی آن است که زمانی بستر آب دریا بوده و قطر آن به 7 متر می رسد. این سقف، مملو از صدف ها و آبزیانی است که به صورت فسیل در آمده اند و به وضوح قابل مشاهده هستند. کافی‌ست به هنگام قرارگیری در کاریز، به بالا نگاه کنید تا متوجه این فسیل ها شوید که میلیون ها سال قدمت دارند و در کنار یکدیگر چیده شده اند. آزمایش های انجام شده در دانشگاه مونیخ آلمان بر روی تعدادی از این فسیل ها، قدمت این سقف را بین 53 تا 570 میلیون سال نشان می دهد و حکایت از عمر بالای این سقف دارند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
*تصفیه خانه طبیعی | آبی گوارا و ارزشمند

آبی که در کاریز کیش جریان دارد، حاصل بارندگی های فصلی جزیره است. مرجان ها به صورت یک فیـلتـ*ـر طبیعی عمل می کنند و آب با عبور از آنها تصفیه شده و در لایه گل مارن ذخیره می شود تا در قنات جریان یابد. از این آب گوارا برای مصرف شرب ساکنان جزیره استفاده می شد و برای آبیاری گیاهان نیز به کار می رفت. کشتی ها نیز این آب را برای مصرف و فروش و یا معاوضه با اجناس دیگر به نواحی حاشیه خلیج فارس می بردند چرا که در حدود قرون پنجم و ششم هجری، جزیره کیش مرکز تجارت خلیج فارس و دریای عمان به شمار می آمد و آب آشامیدنی آن نزد اعراب حاشیه جنوبی خلیج فارس از ارزش بسیار بالایی برخوردار بود.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
*غلبه بر شیب کم زمین

مسیر همه کاریزها از ارتفاعات آغاز شده و به مظهر یا همان نخستین محل پدیدار شدن آب می رسند. جزیره کیش ارتفاع چندانی ندارد و شیب بسیار کم آن می توانسته حرکت آب را با مشکل مواجه کند. ارتفاع کاریز کیش در بیشترین حالت به 45 متر می رسد و همین امر باعث شده تا این جاذبه به نمونه ای منحصر به فرد از کاریزها تبدیل شود. چگونگى هدایت آب‌هاى زیرزمینى به سطح زمین در كیش نشان از به کارگیری پیشرفته ترین و هوشمندانه ترین روش ها به هنگام حفر قنات دارد.

نکته قابل توجه در مورد کاریز کیش، حفاری استادانه و ماهرانه آن به دست ایرانیان باستان است که باعث شده شیبی ملایم در طول قنات به وجود آید. این شیب ملایم، هم موجب حرکت مناسب آب و سهولت آبیاری شده و هم امکان برداشتن آن را با چیزی شبیه به دلو (ظرف آب کشی از چاه) فراهم کرده است. ایرانیان در آن زمان با حفر گاو چاه ها در بعضی از نقاط این مسیر باعث حرکت نامحسوس آب به سوی مظهر شده اند. سازندگان این امکان را به وجود آورده اند که مردم در طول مسیر با دلوهای مخصوص، آب را از چاه ها به سطح زمین کشیده و نیازهای خود را برطرف کنند.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]




*چاه های کاریز

ابتدای این کاریز دو رشته دارد که از دو سوی جزیره، منطقه صفین و باغو سرچشمه می گیرند. این رشته ها پس از پیمودن مسیری مشخص به محل فعلی مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش می رسند و به سه رشته تبدیل می شوند. آب پس از این محل در یک رشته، جریان پیدا کرده و به شهر قدیمی حریره منتهی می شود که در انتهای مسیر بازدید از کاریز کیش قابل مشاهده است.

در طول مسیر گذر آب، 274 حلقه چاه برای برداشت آب به چشم می خورد که تعداد 74 چاه در مجموعه کاریز کیش قرار دارند. وجود این تعداد چاه در مسیر یک قنات، حکایت از این دارد که در این کاریز، آب هم به صورت ساکن بوده و هم به سمت مظهر کاریز جریان و حرکت داشته است. اگر به هنگام بازدید به سقف کاریز نگاه کنید، یکی از حلقه های چاه را می بینید که اخیرا در لایه مرجانی به ضخامت 7 متر ایجاد شده است و فرمی مخروطی دارد.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]