Autumn Girl
کاربر نگاه دانلود
ایا میدانستید شوش دانیال(ع) قدیمی ترین
شهرجهان است
و
از معدود شهرهایی در ایران که پیامبر
دارد
شوش شهری است با ۵/۶ کیلومتر مربع مساحت در ۲۴ کیلومتری جنوب غربی و ۱۱۵ کیلومتری شمال غربی بین ۳۲ درجه و ۲ دقیقه عرض شمالی و۴۷ درجه و ۱ دقیقه طول شرقی نسبت به نصف النهار قرار دارد. بلندی شهر شوش از سطح دریا ۸۷ متر و فاصله هوایی تا ۴۷۹ کیلومتر است. فاصله زمینی شوش تا تهران ۷۶۶ کیلومتر، تا ۱۱۵ کیلومتر، تا دزفول ۲۴ و تا ۳۸ کیلومتر است. حدود ۱۳۲۹ هـ. ش به مرکز بخش تبدیل شد.شهرجهان است
و
از معدود شهرهایی در ایران که پیامبر
دارد
شهر باستانی شوش از مراکز تمدن قدیم، از معروفترین شهرهای دنیا، پایتخت چند هزار ساله مملکت و همچنین پایتخت زمستانی بودهاست. و از طوایف لر کوچک و لر بزرگ بختیاری از دزفولی شوشتری و اقوام دیگر ایرانی همچون عرب زندگی می کنند شوش را چنین توصیف نموده: شوش به معنی شهر زیبا، باصفا، خوب و لطیف. در و در قاموس موسی درباره شوش آمدهاست: شوشن یا شوشان در عبری زنبق بوده، در سوسنای میگفتند و نامهای دیگرش «سوسا» «سوس» بوده، قسمت بزرگی از ولایت شوش و عیلام را هم «سوسیانا» یا «سوزیانا» میگفتند. شوش یا شوشن نام همه گیاهان تیره سنبل و زنبق و نرگس و اسپرغم به شمار میرود. شوش در قرون وسطی آباد و مرکزی بزرگ برای خوزستان بودهاست که در آن روزگار چندین شهر، آبادی و حومه داشته و در آن شهر قلعهای محکم و قدیمی، بازارهایی با شکوه و مسجدی با ستونهای گرد وجود داشتهاند. این شهر به داشتن منسوجات ابریشمی خام، ، و معروف بودهاست. آرامگاه در شهر شوش واقع گردیدهاست. شوش در دوره اسلامی نیز مدتها از شهرهای پرجمعیت و پررونق بود، هنگامی که مرکز به منتقل شد شوش کم کم اهمیت خود را از دست داد. در طبقات پایین تر این شهر آثاری بدست آمده که آنها را مربوط به ۸ هزار سال پیش میدانند.
نمای هوایی از شهر شوش که مرقد پیامبر دانیال و قلعه آپادانا در آن مشخص است
قلعه شوش.
بزرگان شهر شوش
- دانیال در باور یکی از پیامبران (قرن هفتم پیش از میلاد) است. دانیال به به معنای «خدا حاکم من است» میباشد. در سال ۶۵۵ پیش از میلاد وی را به دربار «نبوکد نصر» پادشاه به اسارت بردند. وی در آنجا به علوم کلدانیان و زبان مقدس واقف گردید و در حکمت از آنان پیشی گرفت. اولین واقعهای که سبب نفوذ دانیال نبی گردید تعبیر خواب نبوکد نصر بود. بدین گونه ادعای پیغمبری نمود و مورد توجه آن پادشاه قرار گرفت. وی به همراه عدهای از به مهاجرت نمود ودر شوش ساکن شد ودر آنجا درگذشت.
آرامگاه در ساحل شرقی و روبروی قرار دارد. بنای زیارتگاه او شامل دو حیاط است. بر روی گنبد مخروطی – پلهای قرار دارد که نوع رایج گنبدهای منطقهاست.
- (زاده ۱۴۸-درگذشته ۲۶۴ قمری) با نام کامل ابوعلی، دعبل بن علی بن رزین بن عثمان بن عبدالله بن بدیل بن ورقاء خزاعی کوفی، ، ادیب و عالم شیعی که مدیحهسرا و ذاکر فضایل بود.
آرامگاه دانیال نبی (ع)
این بقعه در ساحل شرقی رودخانه شائور، رو به روی تپه ارگ، واقع و مدفن یکی از پیامبران بنی اسرائیل (دانیال) است که در تورات یک کتاب با دوازده باب به او اختصاص دارد.بقعه شامل دو حیاط است که دور تا دور آنها حجره ها و ایوان هایی ساخته شده است.
بقعه در انتهای حیاط دوم که بزرگتر و وسیع تر است ساخته شده است. این حیاط از سه طرف دارای اتاق هایی است که برای اقامت زوار ساخته شده است. مقبره در ضلع مقابل مربع مستطیل حیاط دوم واقع و دارای مساحت کوچکی است که دور آن را دالانی فرا گرفته است.
در این بقعه ضریحی و در زیر آن مرقدی با سنگ های زرد قدیمی بدون نوشته و لوح قرار دارد.در زیر بقعه زیرزمینی به طول و عرض 3 در 7 و ارتفاع 1.80 واقع است. بنای بارگاه که بر روی زمین واقع می باشد اتاقی است که ضریحی آهنین در آن قرار دارد. سقف محوطه بقعه که ضریح در آن قرار دارد آیینه کاری است و دریچه های نورگیری بر روی هشت گوش زیر گنبد تعبیه شده است. بدنه گوشواره ها و بدنه های دیواره اتاق ضریح، گچبری قدیمی دارد که روی آن را رنگ کرده اند.
پی های بقعه قطور و قدیمی اند.ورودی به محل اتاق ضریح شرقی است و ورودی به حیاط نیز شرقی می باشد. هشتی ورودی به بقعه ایوانی است که چهار متر عرض دارد و از دو طرف دو کفش کن بدان راه دارد و آیینه کاری شده است. دو نیم مناره کوتاه در دو طرف در ورودی و دو گلدسته بر فراز جبهه های در ورودی بنا شده است.پیشانی هشتی، مناره ها، گلدسته ها و همچنین سردر و پیشانی و اطراف ورودی حیاط اول با کاشی های رنگارنگ بسیار زیبایی کاشی کاری شذه است. پیشانی ضلع شرقی بنای بقعه، کاشیکاری شده و عبارت " افوض امری الی الله و من یتوکل علی الله" بر آن نوشته شده است. در سمت چپ جبهه ورودی نیز همین نقش تکرار شده است.
اتاق ضریح به ابعاد 7 در 7 متر است. گنبد بارگاه دانیال پیغمبر به صورت کثیر الاضلاعی شش ضلعی در 25 طبقه مضرس است که بر قاعده مدور استوار شده و در سال 1330 هجری قمری دو گلدسته بدان افزوده شده است. گنبد نیز بعد از خرابی گنبد اصلی در سال 1287 هجری قمری به دست " حاج ملا حسین معمار" - پدر معمار سازنده گلدسته ها- ساخته شده است.
بقعه دعبل بن خزایی
یکی از بناهای تاریخی و مذهبی شهرستان شوش، آرامگاه دعبل بن خزاعی است حسن بن علی معروف به دعبل خزاعی که به شاعر اهل بیت مشهور است. گفته میشود این شاعر متولد سال ۱۳۴ هجری قمری و همزمان عصر چهار امام بود. در بخش شمالی شهر باستانی شوش، در قبرستان قدیمی این شهر و در کنار بقعه امامزاده عبدالله بن علی، آرامگاه شخصیتی واقع شده که یکی از چهرههای بزرگ فرهنگی جهان تشیع در قرون دوم و سوم هجری بشمار میرود. شخصیتی که توانست با نبوغ بی نظیر خود، شیعیان را اعتلای بیشتری بخشد. وی در روزگاری میزیست که خلفای بنی عباس ظالمانه تمام امور زندگی مردم را در دست داشتند؛ بیشتر این خلفا به سرودن و شنیدن شعر، به ویژه در مدح آنها اهمیتی وافر میدادند. شاعران زیادی در این زمان، با سرودن شعرهایی در مدح ایشان هزاران هزار جایزه و صله دریافت میکردند.
نصب و حذف مجسمه دعبل در شهر شوش
اوایل دهه ۷۰ شمسی بود که شهرداری شوش اقدام به ساخت مجسمه نمادین برای دعبل خراعی کرد. شهرداری نام یکی از میادین اصلی این شهر را نیز به میدان دعبل خراعی تغییر داد. پس از چند ماه بدون اظهار نظر خاصی درباره دلایل برکناری مجسمه، این اثر هنری از محلش برداشته شد و به محوطه حرم منتقل شد. میدان دعبل خراعی نیز به نامی دیگر تغییر نام داد. پس از سالها که این مجسمه در گوشهای از حیاط حرم نگهداری میشد، مجدد این مجسمه را به انبار شهرداری شهر شوش منتقل کردند. پس از حدود ۲۰سال فعالان اجتماعی شهر شوش نصب مجدد این مجسمه که یکی از مولفههای هنری فرهنگی شهر بود را خواستار شدند. در این خصوص نماینده مردم شهرستان شوش در مجلس شورای اسلامی ایران نیز در آستانه ثبت جهانی این شهر تاکید به نصب مجدد این مجسمه کرد. رئیس شورای شهر شوش و دیگر هنرمندان نیز خواستار نصب این مجسمه در شهر شدند.
تاریخ شوش
بازار تره بار شوش دانیال، سال ۱۳۸۳
شهر باستانی شوش مرکز تمدن بوده که واقع در یکصد و پنجاه کیلومتری شرق در است.
شوش یکی از قدیمیترین سکونتگاههای شناخته شدهٔ منطقهاست که تاریخ بنای ۴۲۰۰ سال پیش ازمیلاد است. با وجود اینکه نخستین آثار یک دهکدهٔ مسکونی در آن مربوط به ۷۰۰۰ سال پیش از میلاد هستند.
شهر باستانی شوش روزگاری مرکز برخورد دو تمدن مهم بوده، که هریک به سهم خود در دیگری تأثیر داشتهاست، یکی ودیگری . قرار گرفتن این منطقه در شمال و نیز همسایگی با در پیدایش این وضع ویژه تأثیر بسیاری داشتهاست.
شوش در دوره شکوه گذشته خویش را باز یافته و چهار راه شرق وغرب گردید. با توجه به اهمیت و موقعیت جغرافیایی و سیـاس*ـی خاص شوش بود که راههای بسیاری و به ویژه راه بزرگ موسوم به «» ارتباط این شهر را به نقاط گوناگون جهان برقرار کرد.
که در و به دستور ساخته شد، شهر شوش، پایتخت سیـاس*ـی دولت هخامنشیان را به ، و دیگر شهرهای امپراتوری، از جمله شهر نامی سارد پایتخت پیوند میداد.
میتوان گفت اداره سرزمین پهناور ایران وحفظ امنیت آن و انتقال سریع یگانهای نظامی و گسترش بازرگانی و ترابری و تسهیل در امر مسافرت از مهمترین عوامل ساخت و گسترش شبکه راهها در این دوره بودهاست.
از سوی دیگر ایجاد راهها و برقراری امنیت و تسهیل و بازرگانی، خود موجب پیوند و آشنایی ملتهای گوناگون گردید که این امر مایه انتقال فرهنگها و باورهای گونهگون گردید و بسیاری از نظرات فلسفی و باورهای دینی از این راه میان ملتها مبادله شد. بر طبق تاریخ فتح الفتوح و همچنین ، به هنگام فتح شهر شوش بیشتر از ۳۰ هزار نفر را به قتل رساندند و تعداد ۲۰ هزار - ، زن و دختر را به غنیمت بردند این شهر تا قرنها بعد از رونق افتاد.
به سبب اخلاص مسلمانان شیعه و به ، شوش یک دهکدهٔ مسکونی است. امروزه شهر شوش در شمال استان خوزستان از یادمانهای تاریخی کهن؛ دیگر آن شکوه و اهمیت دیرین خود را دارا نیست. نامهایی مانند سوس - شوشا- سوسه - سویس و سویز که در بعضی مناطق شمال وجود دارد نیز مرتبط با نام شهر شوش است مهاجران ایرانی و عرب که از این منطقه به شمال آفریقا مهاجرت کردهاند این نامها را در دوره اسلامی رایج نمودهاند شهر شوش در دوره قبل از اسلام شهرت بینالمللی داشته و به همان اندازه شهرت داشته که ، ، ، و...
محوطه آپادانا نوروز سال ۱۳۸۸
شوش یکی از قدیمی ترین شهرهای جهان است. حفاریهای باستان شناسی نشان میدهد که این منطقه در ۹۰۰۰ سال پیش از میلاد محل سکونت کشاورزان بوده. آنها از زندگی خود آثاری بر جای گذاشتهاند که اکنون به صورت تپههای گوناگون باستانی کشف شدهاست. در ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد در این مکان مردم در زندگی میکردند و از ۴۰۰۰ سال پیش زندگی در شوش به صورت شهری در آمدهاست. این منطقه که بین رودهای و قرار دارد پایتخت سیـاس*ـی ایلامیها بودهاست. قلعه ایلامیها روی تپهای در مرکز شهر شوش واقع بوده که روی آن قلعه جدیدی احداث نمودهاند. در کنار آن تپه شاهی قرار دارد که احتمالاً به صورت بودهاست و در نزدیکی آن تپه صنعتگران قرار دارد. بین سالهای ۴۶۵-۴۶۰ قبل از میلاد شهر شوش را فتح کرد و آنرا مانند دیگر فتوحات با خاک یکسان کرد. آنجا را بازسازی نمود و خود را در تپه شاهی برپا نمود. نیز در شوش زندگی میکردهاست. در زمان متأسفانه در اثر آتش سوزی بزرگی اکثر بناهای شوش از بین رفتند. بقایای این آثار باستانی در قرن بیستم از زیر خاک بیرون آمدند. قسمت عمدهای از آنها در اثر تسطیح دشت خوزستان برای اهداف از بین رفتهاست و نیز خسارات زیادی به آثارباستانی وارد کردهاست. حفاریهای غیر مجاز ساکنین دشت و حمله باستان شناسان غربی، باعث شدهاست قسمت عمدهای از این آثار از بین برود یا به موزههایی همچون برسد.
شمال دشت خوزستان که محل ورود سه رود و به این دشت رسوبی و حاصلخیز است محل مناسبی برای استقرار بشر اولیه بودهاست، که به تازگی با تکثیر نباتات و اهلی کردن حیوانات آشنا شده بود. در ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد آنها با احداث آبراهها و سدهایی مشکل آبرسانی را حل نمودند. باستان شناسانی همچون و ژان پرو بقایای ساختمانهای عظیمی را در تپههای شوش کشف کردند که نشان از اهمیت این تپهها در منطقه میدهد. در کل دشت شوش تپههای فراوانی وجود دارد و نشان میدهد در پهنه عظیم این دشت اجتماعات فراوان پراکنده کشاورزی وجود داشتهاست که مرکز همه آنها در شوش بوده و همگی از نظر فرهنگ صنعت و نحوه زندگی با هم وحدت داشتهاند.
مذهب در اوایل دوران اسلامی
مقدسی میگوید: مردم شوش و توابعش و جبّی، و نیمی از مردم اهواز اند، بسیار نیز آنجا هست. فقیهان و پیشوایان بزرگ دارند. مردم جندی شاپور و شوشتر حنفی و شافعی هستند و در رامهرمز همه رنگ یافت میشود.
تپههای باستانی شوش
از آثار به جا مانده از ایلامیان که پایتخت آنها شهر شوش بود.
تپه جوی در شمال تپه جعفر آباد، تپه بند بال، بوهلان و تپه معروف شوش از تپههای معروف پیش از تاریخ منطقه شوش هستند که آثار متعددی در آنها پیدا شدهاست و به دوره سوزیانا تعلق دارند و در این تپهها آدمیان در روستاها ساکن شدهاند و در این منطقه تپههای باستانی بسیاری دیده میشود و آنهایی که نام بـرده شدند معروف ترین هستند. شوش بخشی از کشور ایران است که اولین آثار شهر نشینی و تجارت در آن ظهور کردهاست و انسان در نه هزار سال پ م در این منطقه کشاورزی میکردهاست. در این منطقه پیشرفت خانه سازی و تشکیل خانواده همزمان با صورت گرفتهاست. از هزاره چهارم پ م از شوش دراز باریک به دست آمدهاست. اوایل هزاره سوم پ م بر لوحهای گلی خط تصویری نوشته شدهاست که کلید واژه آن هنوز رمز گشایی نشدهاند. این لوحها برای مصارف تجاری ساخته شدهاست. در این دوره تاریخی ایلامیها در شوش قدرت گرفتهاند.
اقتصاد شهر شوش
حیات اقتصادی شهر شوش با احداث راه اصلی – و سراسری آغاز گردید. اهمیت تاریخی آن نیز موجبات توجه و جذب جهانگردان و مشتاقان زیارت بارگاه دانیال نبی را فراهم آورد به نحوی که با افزایش جمعیت این شهر در سال ۱۳۳۵ دارای شهرداری گردید و با احداث شبکه خطوط انتقال انرژی، سیستم آبیاری مدرن، ایجاد کشت و صنعتها به خصوص و واحدهای صنعتی متعدد منطقه شمال خوزستان به خصوص ناحیه اطراف، شهر شوش شاهد تحول اقتصادی عظیمی است که جایگاه ویژهای در اقتصاد ملی و توسعه کشور بدست آورد. با فراهم شدن زمینههای مناسب سرمایه گذاری و توسعه فعالیتهای جدید اقتصادی در منطقه بخش خدمات ویژه بازرگانی و مبادله کالا از یک سو، خدمات بانکی و اداری از سوی دیگر گسترش یافت به نحوی که بخش عظیمی از نیروی انسانی شاغل در منطقه را به خود جذب نمود. در شهر شوش نقش بخش خدمات و بازرگانی برجسته تر از سایر بخشها است.
کشاورزی
در منطقه شوش
وجود اراضی مستعد کشاورزی، رودخانههای پرآب دائمی، سفرههای آبهای زیرزمینی سطح نسبتاًوسیع جنگل در حواشی رودخانه، سواحل و آب بندهای متعدد، مراتع و مراکز کشت و صنعت در شهرستان شوش سبب شدهاند که فعالیت کشاورزی (زراعت، دامداری و صید ماهی) مهمترین فعالیت اقتصادی منطقه به شمار آید و بالاترین جمعیت فعال را به خود جذب نماید و در این میان بخش زراعت از اهمیت ویژهای برخوردار است به طوری که ۸۵ درصد شاغلین بخش کشاورزی را به خود مشغول کردهاست. در بررسی وضعیت دما و بارش شهرستان شوش مشخص شده که این منطقه حداقل در ۶ ماه از سال با کمبود بارش مواجهاست و از آنجایی که سالانه سطح وسیعی از اراضی به زیر کشت زراعتهایی چون گندم، نیشکر، ذرت، برنج، چغندرقند و دیگر میرود بهره برداری و توزیع آبهای سطحی منطقه از اهمیت ویژهای برخوردار است.
شیوه های آبیاری زمین های زراعی
اراضی زیر شبکه مدرن آبیاری دز
سطح بسیار وسیعی از اراضی شهرستان شوش زیر پوشش این سیستم آبیاری میباشد که از کانالهای مدرن درجه ۱ و ۲ تشکیل شدهاست. کل زمینهای زیر پوشش این شبکه ۳۸۹۹۴ هکتار میباشد که بالاترین رقم مربوط به دهستان حسین آباد است که رقم ۱۲۸۵۵ هکتار را به خود اختصاص دادهاست.
اراضی زیر ایستگاه پمپاژ چاهها
بسیاری از اراضی غرب شهرستان شوش که در غرب رودخانه کرخه قرار دارند به وسیله چاههای عمیق و نیمه عمیق آبیاری میشوند و انتظار میرود با بهره برداری از و اجرای سیستم کانال کشی آن باعث رشد و توسعه کشاورزی و اقتصادی منطقه گردد. بیشتر محصولات کشت شده شامل و میباشد ولی صیفی جات مرکبات و شالی کاری نیز در بعضی مناطق رواج دارد. کشت و که از دیر باز در این منتطقه رواج داشتهاست به دلیل واردات بی رویه شکر و قند کشت چقندر بسیار کم و کشت نیشکر محدود به اراضی اطراف هفت تپهاست.
آب و هوا
هوای شوش گرم و خشک است. در مرکز این شهرستان بالاترین دما در بالای ۵۳ درجه سانتی گرد و کم ترین دمای ۱ درجه بالای صفر است آب و هوای این شهر متأثر از اثر پرفشار ای است که باعث میشود بعضی از ایام تابستان هوا باشد.
از ۲۱۹ روستای این شهرستان فقط ۱۵۵ روستا آب دارند. از چهار هزار و ۱۵ روستای خوزستان یک هزار و ۱۱۸ روستا فاقد آب هستند و فقط ۳۰۲ روستا به وسیله تانکر آبرسانی میشوند.
منابع طبیعی
وجود سه رود خانه کرخه، دز و شاوور شهرستان شوش را از نظر کشاورزی در استان خوزستان ویژه و ممتاز نمودهاست.
وجود پوشش گیاهی اطراف رودخانه کرخه و دز امکان ایجاد بزرگترین اماکن تفریحی منطقه را به وجود آوردهاست.
جاذبههای توریستی و گردشگری و تفریح
کودکان در شوش
از جاذبههای توریستی میتوان به:
قلعه شوش
قلعهٔ شوش قلعهای است که توسط ژاک دمورگان فرانسوی برای سکونت باستانشناسان فرانسوی در نزدیکی آرامگاه دانیال نبی در شوش بر روی تپهای تاریخی بناشدهاست. از مهمترین آثار بدست آمده از این تپهها، میتوان به مجمسهٔ معروف ملکه ناپیر اسوستون، لیوان مشهور سفالی شوش به رنگ نخودی و نقش بزکوهی و قانون حمورابی اشاره کرد. این قلعه دارای نقشهای قرونوسطایی است و توسط فرانسویها با استفاده از نیروی کار ایرانی و نظارت خاندان فیلی که امنیت ساخت را بر عهده داشتند و حاج مصطفی دزفولی ساخته شده است. ساخت قلعه با استفاده از آجرهای کاخ داریوش هخامنشی (کاخ آپادانای شوش) و تعدادی از آجرهای منقوش به خط میخی چغازنبیل که ناشی از تخریب قسمتهایی از این بناها بوده انجام شده است. نقشهٔ قلعه ذوزنقهشکل است، که قاعدهٔ کوچک آن در سمت شمال واقع شده و دور تا دور آن را راهرویی احاطه کرده و چند ردیف اتاق به سمت حیاط، بر گِرد آن قرار گرفتهاست. برج شمالغربی قلعه مربعشکل و برج شمالشرقی، دایرهشکل است.
کاخ اردشیر (کاخ شاوور)
در سمت غربی رودخانه شاوور در سال 1347 خورشیدی كاخ جدیدی كشف شد كه به سبب همجواری با این رودخانه به همین نام مشهور است . این كاخ دارای تالاری به اندازه 6/34 *5/37 متر با 64 ستون است . پایه ستونها از سنگ بوده ودیوارها از خشت ساخته شده اند . این كاخ در 350 متری غرب آپادانا واقع است وتوسط اردشیر دوم بنا گردید .
ایوان کرخه
ایوان کرخه آثار شهری از دوره ساسانیان است و در زمان شاپور دوم ساسانی (۳۷۹-۳۰۹)ساخته شدهاست.این بنا در ۲۰ کیلومتری شمالغربی ویرانههای شوش و ۲۰ کیلومتری جنوب غربی دزفول، در سمت راست رود کرخه در جاده دهلران قرار دارد و کامل ترین و بزرگ ترین شهر مدفون شده ساسانی است. در حال حاضر فقط بخش اندکی از بنا باقیماندهاست.به موازات دیوار، بنای بلند ۵۵ متری وجود دارد که در آن سه اتاق قابل تمیز هستند:در مرکز، یک سرسرای مربع به ضلع ۷مترکه در شمال و جنوب با دو سرسرای مستطیل (۹متر*۱۷متر) همجوار است.در روی دیوار شرقی، تنها دیوار حفاظت شده تا امروز حرکت قوسهای عرضی به عرض ۶۰/۱متر با فاصله ۷۲/۱ تا ۵۸/۱ متر مشهود است. در فاصله بین قوسها، دیوار دارای پنجرههای باریکی است که پایه آنها اندکی بالاتر از پاکار قوسها است.ساختمان بوسیله آجر به اضلاع ۲۸ تا ۳۲ سانتیمتر با ملات گچ ساخته شدهاست.
کاخ آپادنای شوش
کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی بودهاست. این کاخ به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سالهای ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد در شوش (شهر باستانی) روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاد شد. دیوارهای کاخ از خشت و ستونهای آن از جنس سنگ است. کاخ داریوش واحدهای مختلفی از جمله تالار بار عام، حرمسرا، دروازه و کاخ پذیرایی و همچنین سه حیاط مرکزی دارد. دیوارهای داخلی کاخ با آجر لعابدار منقوش با طرحهای سپاه جاویدان، شیر بالدار و نقش گل نیلوفر آبی مزین بودهاند که بقایای بهجایماندهٔ آنها در موزههای خارجی و داخلی نگهداری میشوند. مساحت تالار یا کاخ آپادانا ۱۰۴۳۴ متر است. این کاخ که بارگاه یا آپادانه نامیده شده توسط اردشیر دوم تجدید بنا شده است. طرح کاخ بنایی کوشک مانند با ۳ ایوان ستوندار در جبهه شمالی ، شرقی و غربی آن است. تالار مرکزی با ابعاد ۵۸ در ۵۸ متر است و دارای ۳۶ ستون می باشد. ارتفاع ستونها حدودا ۲۰ متر است و با ستون های کله گاوی شکل ساخته شده است. ایوان ها هر کدام دارای دو ردیف ستون ۶ تایی می باشند. از کلیه مجموعه کاخ ۱۱۰ اتاق و تالار مکشوف گردیده است. شش حیاط که سه تای آنها بسیار بزرگ دور یک محور شرقی و غربی قرار گرفته اند، در داخل مجموعه کاخ ها وجود داشته اند که به وسیله یک راهروی بزرگ به بخش شمالی مربوط می گردیده است. سه حیاط کوچکتر در بخش شمالی مجموعه کاخ قرار داشته اند. اتاق ها و ساختمان های مختلف کاخ به وسیله این حیاط ها روشنایی گرفته و تهویه می شدند. در سال ۱۸۸۰ میلادی، یک گروه از باستان شناسان فرانسوی این کاخ را از دل خاک بیرون کشیدند و ستونها و سرستونهای کاخ را با اره بریدند و به فرانسه منتقل کردند و امروزه در شوش، فقط چند زیرستون وجود دارد و کاخ به شکل سابقش وجود ندارد. بیشتر اشیا خارج شده، اکنون در موزه لوور نگهداری میشوند.
هفت تپه
محوطه باستانی هَفتتَپه حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و همانطور که از نام آن پیداست از تپههای متعددی تشکیل شدهاست. گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفتهاست. بررسیهای سطح الارضی که قبلاً مَک آدامز (Robert McC Adams) در این ناحیه انجام داده بود، گویای این مسئله بودند که این محوطه گسترده باستانی فقط در دوره محدودی مسکونی بودهاست. در هفت تپه قسمتی از یک دیوار خشتی و طاقی آجری در هنگام تسطیح زمین و راه سازی توسط بولدوزرهای طرح نیشکر هفت تپه نمایان گردید. این محل توسط هیأت حفاری به عنوان نقطه شروع کار انتخاب شده و با ایجاد شبکهای که دارای خانههای ۱۰ × ۱۰ متر بود که عملیات حفاری از این محل به سمت جنوب ادامه پیدا میکرد. خاکهای ناشی از حفاری در قسمت شمال غربیِ محوطه حفاری، در مجاورت تپهای که مجموعه آرامگاهها بر روی آن واقع شده، انباشته شدهاند. با ادامه کاوش در طول فصلهای بعدی، ترانشههای متعددی به ابعاد ۱۰ ×۱۰ متر حفاری شدند که تعداد آنها مجموعاً حدود ۱۵۰ ترانشه میباشد. در آرامگاه سکوی بزرگی ایجاد شده که توسط دیوارچههای کوتاهی به سه بخش تقسیم میشدهاست. در بخش شمالی هفت اسکلت قرار داشته، بخش میانی که کوچکتر از دو بخش دیگر است، بدون اسکلت و بخش جنوبی دارای دو یا سه اسکلت بودهاست. در پای سکو در جنوبیترین قسمت آرامگاه، مجاور درب ورودی تعداد ده اسکلت بصورتی بی نظم بر روی هم قرار داشتند. به این ترتیب مجموعاً حدود ۲۱ یا ۲۲ اسکلت در معبد پیدا شدهاند. تقسیم بندی سکوی آرامگاه به بخشهای مختلف خود گواه اینست که این مقبره برای تدفین اشخاص متعددی ساخته شده و احتمالاً یک آرامگاه شاهی نمیباشد. وجود اسکلتهای متعدد بر روی سکو و انباشته کردن اسکلتهای قدیمی در گوشه آرامگاه نیز این مسئله را تأیید میکند. با توجه به اکتشافاتی که در نقاطِ مختلفِ منطقه انجام شدهاست، درب ورودی آرامگاه پس از هر تدفین با سنگ یا آجر بسته و در هنگام تدفینهای بعدی مجدداً باز میشدهاست. مشاهداتی که در هفت تپه شده، نیز حاکی از این مسئله میباشد. موزه هفت تپه حاوی تمامی اکتشافات فوق است.
چغازنبیل
زیگورات
زیگورات نیایشگاهی باستانی است که در زمان ایلام (عیلامیها) و در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شدهاست. چغازنبیل بخش بهجامانده از شهر دوراونتش است و در نزدیکی شوش (شهر باستانی)قرار دارد. این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. جامعه بینالمللی برای آن ارزش استثنائی و جهانی قایل است. خاورشناسان زیگورات شوش را نخستین ساختمان مذهبی ایران می دانند. این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شوش (شهر باستانی)، ساخته شدهاست. مکان جغرافیایی زیگورات چغازنبیل در ۴۵ کیلومتری جنوب شوش (شهر باستانی)،در نزدیکی منطقه باستانی هفتتپه است. دسترسی به این اثر باستانی از جاده ای انحرافی در جاده شوش به اهواز مقدور است.
کرخه
کَرخه نام رودخانهای است در جنوب باختری ایران در استان خوزستان. رودخانه کرخه از شمال به سوی جنوب جریان دارد و پس از گذر از کنار آثار شوش باستان به سوی باختر تغییر مسیر میدهد. منطقه كرخه در 5 كيلومتري غرب جاده ترانزيتي اهواز – شوش بصورت نوار سبز رنگي در حاشيه رودخانه كرخه قرار گرفته است. جنگل كرخه زيستگاه اصلي جانوران زيادي در منطقه خوزستان مي باشد كه مهمترين آنها گوزن زرد است كه از گونه هاي نادر ايران وجهان بشمار مي رود علاوه بر آن گونه هاي جانوري با ارزشي نظير انواع پرندگان شامل بلبل خرما، ليكو، دراج و... در منطقه زندگي مي نمايند. از پستانداران با ارزش منطقه رودك عسل خوار و گربه جنگلي را مي توان نام برد.
ویندی پارک شوش یا پارک میراث فرهنگی
ویندی پارک شوش فضای سبزی است در بدو ورود به شهر شوش از سمت جاده ترانزیت نمایان میشود این پارک محل اسکان رایگان مهمانان در ایام نوروز و محلی برای تفریح مردم شوش است که ساکنین شهر برای گذارندن اوقات فراغت و انجام ورزش های دلخواه خود به آنجا میرود. و در بعضی ایام در شب شبکه های تلویزیونی با ویدیو پروژکتور برای همشهریان نمایش داده میشود.
مراسم مذهبی
دید و بازدید عید فطر در خیابان میثاق شهر شوش
عید فطر یکی از اعیاد مذهبی شوش و خوزستان است. بارها استان خوزستان برای عید فطر از امتیاز تعطیلی چند روزه برخوردار بودهاست و دلیل این امر حضور مردم عرب در این استان است که عید فطر از اهمیت بالایی نزد آنها برخوردار است. براساس یک سنت دیرینه مردم خوزستان عید را در کنار اعضای خانواده، دوستان و دیگر مسلمانان با شکرگزاری به درگاه خداوند سپری کرده و یا پس از بازگشت از نماز افراد کوچکتر به خانه بزرگترهای خود میروند تا عید را به یکدیگر تبریک بگویند. این بازدیدها در محلهها به صورت دسته جمعی صورت میگیرد.
در سال ۱۳۹۰ نیز بحث افزایش عید در خوزستان مطرح بود. در خوزستان، روز عید فطر، از اهمیت و جایگاه بسیار بالاتری در فرهنگ عمومی برخوردار است؛ بدین معنا که گرامیداشت عید فطر، با هنجارها، رفتارها، رسمها و آداب و سنن بسیاری همراه است. مجموعه این آیینها از حدود یک هفته (کمتر یا بیشتر) قبل از فرارسیدن روز عید فطر آغاز و تا حداقل یک هفته پس از روز عید فطر ادامه مییابد.
در این مناطق، عید فطر، مانند عید نوروز در یک بازه زمانی چند روزه گرامی داشته میشود. برای ملموس تر شدن این موضوع میتوان این مثال را مطرح کرد که آیا میتوان عید نوروز را تنها در یک روز محدود کرد؟ قطعاً جواب منفی است چرا که این عید با آداب و رفتار و مراسم و سنن بسیاری همراه است که عمل به آنها به طور حتم بیش از یک روز تعطیلی میطلبد.
درباره عید فطر نیز وضعیت همین گونهاست. یعنی برخلاف پایتخت و مناطق مرکزی ایران که روز عید فطر هیچ تفاوتی با دیگر روزها ندارد در برخی مناطق، گرامیداشت عید فطر با آداب و سننی به حجم عید نوروزهمراه میشود.
در بخش مهمی از مناطق ایران، مردم، قبل از رسیدن عید فطر، لباس نو میخرند، خانه تکانی میکنند و با خرید شیرینی و دیگر وسایل پذیرایی، برای استقبال از مهمانان عیدآماده میشوند. روند عیددیدنی شامل همه اعضای یک خانواده بزرگ یا فامیل مستقر در مناطق و شهرهای مختلف میشود. این عیددیدنیها معمولاً تا یک هفته طول میکشد و سفرههای آجیل و شیرینی و شربت نیز در این مدت، به عنوان یک رسم پهن هستند.
هنرمندان
حسان اگزار
، نوازنده اهل منطقه شاوور از توابع شهرستان شوش تا پایان عمر در روستای میثم ثمار سکونت داشت او از ۱۲ سالگی به خوانندگی و نوازندگی روی آورد که در واژگانی بومی به آن «شاعری» میگویند. او بیت خوان حماسی خوی و بیت خوان آل اللهاست. هنر شاعری در خانواده آنان موروثی است.
چنانی زاده نزد بزرگانی نظیر «اکران شروبه» که سبک خواندن در خوزستان را تغییر داد آموزش دید. و هم به « بیتها» و هم به «سطور» آشنایی کامل داشت و آوازهای آموری که مشابهتی با امیریهای مازندران دارد را به اجرا در میآورد.
وی دو روز پس از اجرای هنرمندانه در بیست و پنجمین جشنواره موسیقی فجر در راه بازگشت به زادگاهش در اثر سکته قلبی درگذشت. چنانی زاده که شامگاه یکشنبه نهم اسفند در سالن اندیشه تهران حوزههنری و در بخش ذکر و ذاکرین و مولودی آخرین اجرای زندگی اش را در بیست و پنجمین جشنواره موسیقی فجر انجام داد در سن ۷۵ سالگی فوت کرد.
ایمانی خوشخو، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت نیز در پیامی، درگذشت حسان اگزار چنانیزاده هنرمند موسیقی نواحی را تسلیت گفت. همچنین محمدعلی خیری دبیر بیست و پنجمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر نیز در پیامی جداگانه تسلیت خود را به اهالی خوزستان رساند.
حسان اگزار چنانی زاده از دوستان درویش بود که به همراه یکدیگر در بیست و پنجمین جشنواره موسیقی فجر ملودیهای بکر نواحی را مینواختند. سازی که حسان اگزار از آن استفاده میکرد دست ساز خودش بود که از یک سیم و ساز ساده تشکیل میشد.
آداب و رسوم اقوام لر شوش
آداب ازدواج
مردم لر که بخش کوچکی از ساکنان شهر شوش و روستاهای شمالی این شهرستان را تشکیل میدهند آداب و رسومی خاص خود دارند که با منطقه با وجود نزدیکی زبانی تا حدود زیادی متفاوت است. یکی از این مراسم، مربوط به عقد نکاح است. در سنت لرهای شوش رسمی بنام بلکه برون وجود دارد که خانواده پسر دستمالی از خانواده نوزاد متولد شده میگیرند که بلکه نام دارد و آنرا به عنوان نشان نزد خود نگاه میدارند. این رسم را بلکه بَرون مینامند. در رسم دیگری بنام خرج بَران که در لهجه محلی لری شوش قرج بُرون بیان میشود خانواده عروس و داماد در کنار هم میزان مهریه و شیربها را تعیین میکنند. بعد از آن مبلغی را به عنوان ته دستمالی از میزان خرج تعیین شده به داماد برمیگردانند که برای خود لباس مناسب تهیه کند. در گذشته گاهی مهریه عروس گلولههای نمک بود که به آن آرو نمکی میگفتند.
تولد نوزادان
در میان لرهای ساکن شوش رسم است که اگر نوزاد پسر بود یکی از زنان کلاه پدر نوزاد را میرباید و اینگونه پدر میفهمد نوزادش پسر است و مژدگانی میدهد. اقوام سگوند شوش رسمی دارند که ناف نوزاد را پس از بریدن در پارچهای نگهداری میکنند تا هروقت نوزاد بیمار شد آن را کوبیده و بهمراه شیر یا آب به او بخورانند. این رسوم امروزه تقریباً رو به فراموشی است.
معماری و آثار تاریخی
دیدنیها
از مناطق دیدنی میتوان مناطق جنگی را نام برد منطقه عملیات فتح المبین و یادمان شهدای فتح المبین شوش سواحل شاوور از دیدنی های طبیعی با پوشش گیاهی بسیار جالب از دید خیلی ها مخفی مانده است
روستاها
سیدراضی (شوش)
جریه سیدمحمد
جریه سیدموسی
چغازنبیل (شوش)
حمیدآباد (شوش)
صالح مشطت
شهرک سلمان فارسی (شوش)
شهرک دانیال شوش
شهرک بهرام
عمله تیمور
عمله سیف
غیب بن علی (شوش)
قلعه نصیر (شوش)
حمزه (شوش)
حمودی (شوش)
و... میتوان اشاره کرد.
برای جزئیات بیشتر بروید به: «»
صنایع دستی
نقاشی روی سفال، نقاشی روی چوب، تذهیب، منبت چوب ، معرق چوب ، سفالگری، کپو بافی، محرق ساقه گندم و سرمه دوزی
پانویس
- . معاونت برنامه ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بازبینیشده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- scaruffi.com
- احسن التقاسیم، مقدسی، بخش دوم، ص ۶۲۰.
- روزنامه شرق، شماره ۱۵۹۸ به تاریخ ۱۸/۵/۹۱، صفحه ۱۳ (سرزمین)، نادره وائلی زاده
- روزنامه همشهری، وی÷ه نامه خوزستان، چهارشنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۱
- (فارسی). اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان. بازبینیشده در ۴ اکتبر ۲۰۱۱.
- (فارسی). اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان. بازبینیشده در ۴ اکتبر ۲۰۱۱.
منبع : ویکی پدیا
آخرین ویرایش توسط مدیر:
