Mårzï¥ē
کاربر نگاه دانلود
عقل باوری و تجربه باوری
دوسنت فلسفی در معرفت شناسی وجود دارد : یکی عقل باوری و دیگری تجربه باوری
عقل باوری :
اینان عقیده دارند که راه رسیدن به شناخت تکیه بر دومنبع عقل و منطق است . چنین استدلال هایی به داده های تجربی وابسته نیستند ،بلکه ناشی از حقایق پایه ای است که لازم نیست بر تجربه استوار باشد . این استدلال و اصولی را که آغاز گر این استدلال است ، پیشینی می نامند .چون مقدم بر تجربه اند .
(2=1+1یک گزاره پیشینی است )
عقل باوران نمی گویند که می توانیم واقعیت های خاص درباره جهان را بدون مراجعه به جهان خارج کشف کنیم ،اما اعتقاد دارند وقتی که نوبت به پایه ای ترین وجوه واقعیت می رسد ،دیگر توسل به تجربه نیاز نیست .
عقل باوری بر این فرض تکیه دارد که فقط یک برداشت از واقعیت می تواند با یافته های عقل سازگار باشد .
الگوی عقلانیت ،استدلال قیاسی است و الگوی این نوع استدلال ،ریاضیات است .
"کانت" ،"اسپینوزا "و "هگل" از جمله بزرگترین فیلسوفان عقل گرا هستند .
تجربه باوری :
این دیدگاه مخالف این نظر بود که عقل به تنهایی می تواند واقعیت را درک کند . آنان در عوض نقش اصلی در شناخت را به تجربه می دادند .
در این دیدگاه ذهن همچون لوح سفیدی است و از طریق حواس پنجگانه به تجربه مجهز می شود و ما به این به اصطلاح "مفاهیم فطری " از بدو تولد آگاهی نداریم .
جان لاک از جمله بزرگترین تجربه گرایان از اصلی کمک می گیرد که به "تیغ اوکام"مشهور است . بر طبق این اصل" اگر دو تبیین رقیب وجود داشته باشند ،در شرایط مساوی ،تبیینی ارجح است که که ساده تر است."
به نظر لاک ،این تبیین خیلی ساده تر است که فرض کنیم تمام تصورات خود را با سازو کاری قابل فهم و قابل توضیح از تجربه می گیریم ،به جای آنکه فرض کنیم برخی را به طور فطری کسب می کنیم ،آن هم از طریق سازوکارهایی که نه در میابیم و نه می توانیم توضیح شان دهیم .
جان لاک ،برکلی و دیوید هیوم بزرگترین فیلسوفان تجربه گرا می باشند .
در این دیدگاه از استدلال استقرایی بهره گرفته می شود .
دیوید هیوم اعتقاد داشت تمام دانش بشری درباره جهان بر پایه ی این نوع استدلال قرار گرفته است .
اما مکتب دیگری نیز از جانب فیلسوفان آمریکایی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ارائه شد که به "مکتب اصالت عمل "یا پراگماتیسم مشهور است .
دوسنت فلسفی در معرفت شناسی وجود دارد : یکی عقل باوری و دیگری تجربه باوری
عقل باوری :
اینان عقیده دارند که راه رسیدن به شناخت تکیه بر دومنبع عقل و منطق است . چنین استدلال هایی به داده های تجربی وابسته نیستند ،بلکه ناشی از حقایق پایه ای است که لازم نیست بر تجربه استوار باشد . این استدلال و اصولی را که آغاز گر این استدلال است ، پیشینی می نامند .چون مقدم بر تجربه اند .
(2=1+1یک گزاره پیشینی است )
عقل باوران نمی گویند که می توانیم واقعیت های خاص درباره جهان را بدون مراجعه به جهان خارج کشف کنیم ،اما اعتقاد دارند وقتی که نوبت به پایه ای ترین وجوه واقعیت می رسد ،دیگر توسل به تجربه نیاز نیست .
عقل باوری بر این فرض تکیه دارد که فقط یک برداشت از واقعیت می تواند با یافته های عقل سازگار باشد .
الگوی عقلانیت ،استدلال قیاسی است و الگوی این نوع استدلال ،ریاضیات است .
"کانت" ،"اسپینوزا "و "هگل" از جمله بزرگترین فیلسوفان عقل گرا هستند .
تجربه باوری :
این دیدگاه مخالف این نظر بود که عقل به تنهایی می تواند واقعیت را درک کند . آنان در عوض نقش اصلی در شناخت را به تجربه می دادند .
در این دیدگاه ذهن همچون لوح سفیدی است و از طریق حواس پنجگانه به تجربه مجهز می شود و ما به این به اصطلاح "مفاهیم فطری " از بدو تولد آگاهی نداریم .
جان لاک از جمله بزرگترین تجربه گرایان از اصلی کمک می گیرد که به "تیغ اوکام"مشهور است . بر طبق این اصل" اگر دو تبیین رقیب وجود داشته باشند ،در شرایط مساوی ،تبیینی ارجح است که که ساده تر است."
به نظر لاک ،این تبیین خیلی ساده تر است که فرض کنیم تمام تصورات خود را با سازو کاری قابل فهم و قابل توضیح از تجربه می گیریم ،به جای آنکه فرض کنیم برخی را به طور فطری کسب می کنیم ،آن هم از طریق سازوکارهایی که نه در میابیم و نه می توانیم توضیح شان دهیم .
جان لاک ،برکلی و دیوید هیوم بزرگترین فیلسوفان تجربه گرا می باشند .
در این دیدگاه از استدلال استقرایی بهره گرفته می شود .
دیوید هیوم اعتقاد داشت تمام دانش بشری درباره جهان بر پایه ی این نوع استدلال قرار گرفته است .
اما مکتب دیگری نیز از جانب فیلسوفان آمریکایی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ارائه شد که به "مکتب اصالت عمل "یا پراگماتیسم مشهور است .
