مابین نوآوری و سنت: کشف معماری ایران از طریق علایق خواننده ها

[*بانو بهار*]

ایران تحت تاثیر زمینه باستانی آن قرار گرفته و بنا به ویژگی های بومی گرایی و فرهنگ غنی ایران متمایز گشته است. معماری منطقه به واسطه سنت، ریاضیات و مذهب، اسطوره شناسی هدایت شده است، در حالی که ماهیت آن به طور معمول منعکس کننده اقلیم منطقه می باشد. با در نظر گرفتن تاثیرات سنتی و تشریحات مربوط به آن، معماری معاصر ایران به دنبال تاثیرات تازه نوآوری در حیطه متریال و فرم های جدید است. لذا تغییرات معماری معاصر ایران با تاثیرپذیری زیادی از بخش مهمی از هویت تاریخی آن می باشد. در ادامه برخی از شاخص ترین نمونه های معماری معاصر ایران را معرفی کرده ایم که تاثیر زیادی از معماری سنتی گرفته و در بین جوامع معمار ایران شاخص اند.
رصدخانه ارگانیک و دست ساز در صحرای ایران

انجمن معماری معاصر روزهای سختی را در زمستان به واسطه ساخت یک رصدخانه در صحرای اصفهان می گذراند. این رصدخانه شامل سه دایره متمرکز می باشد. در حالی که مرکز بزرگترین دایره بیشترین ارتفاع را داشته، دو حلقه بیرونی در مجاورت هم حرکت کرده و مسیر باریک را به مرکز دایره وسط منتهی کرده اند. فضای صمیمی رصدخانه، خلوص و درونگرایی را تشویق می کند. چون زاویه های دید در هر طرف بنا محدود شده اند، اما وقتی به آسمان می نگریم محدودیتی وجود ندارد. در حالی که ساختار اصلی توسط سنگ تراشی ساخته شده، تیم طراح یک بافت غیرمعمول با چرخش 45 درجه ارائه کرده اند.
ساختمان مسکونی شماره 3 محلات با نمای آجری، از استودیو معماری کات

این پروژه در یک منطقه مسکونی در محلات، در ۲۶۲ کیلومتری جنوب غربی تهران با آب و هوای گرم و خشک واقع شده است. منطقه اطراف این شهر از سنگ تراورتن غنی است که عمدتا به دلیل وجود دو معدن مهم تراورتن به نامهای حاجی آباد و عباس آباد در این ناحیه است. این پروژه در حین ساخت و زمانی که صفحات کف از قبل ساخته شده بود به معمار منتقل گردید و همچنین مشتری نیاز به یک پروژه مقرون به صرفه نیز داشت. الگوی نوسانی آجرهای نما با چرخشی ساده، محل اقامت ساکنین را تحت تاثیر خود قرار داده است. چرخش آجرهای نما نه تنها یک جنبش مفهومی برای پروژه بود، بلکه یک راه خلاقانه برای استفاده از سنگ به عنوان یک بخش زیست محیطی به شمار رفته که به ما کمک می کرد تا یک پروژه با ارزش و سازگار با محیط زیست ایجاد کنیم.

 

[*بانو بهار*]

این مجموعه بین راهی یک مجموعه خدماتی و رفاهی، به همراه فضای اقامتی با تمام امکانات یک مرکز بین جاده ای است. پروژه ای که بین جاده قزوین-رشت واقع شده و به عنوان نقطه اتصال مرکز به فلات ایران به شمار می رود. طراحی این مجتمع با نام لوونار (Lunar) توسط معماری ایرانی صاحب سبک جبیبه مجدآبادی می باشد. شکل زومورفيك (این عبارت در ساختار حروف سفالی قدیمی با طرح های انسان شناسی و فیگور حیوانات شناخته می شود) ساختمان با منظره ای از نور مهتاب و خط آسمانه منطقه لوشان ارتباط دقیق و نزدیکی را با اقلیم منطقه برقرار می کند.

مهتاب

 

[*بانو بهار*]

خانه زمینی ایران با حیاط مرکزی، طرحی از آذری و لطف الهی

خانه خصوصی "حیاط زمینی" توسط جعفر لطف اللهی و امید آذری طراحی شده است. پروژه واقع در استان کرمان، از متریال های بوم آورد بهره بـرده تا با اقلیم گرم و خشک مرکز ایران همپوشانی داشته باشد. خاک رس به عنوان متریال تبادل کننده برای هر دو سمت دیوار (داخلی و خارجی) در نظر گرفته شده تا هوای خنک و مناسب را به صورت متداوم برای اتاق ها فراهم گردد. شفافیت پروژه به واسطه سقف نورگیر آن یک ترفند بی نظیر برای ایجاد تهویه مناسب در داخل و کاهش ظاهر بصری مات دیوارها بوده است. سنگ مات در محیط بسته از جلوه زیبایی برخوردار نمی باشد و ایجاد یک نورگیر با نرده هایی از جنس سنگ به شفافیت و زیبایی داخل خانه کمک کرده است.

کانسپت برج مسکونی فرمانیه از استودیو معماری ZAAD و مرز دیزاین

برج مسکونی فرماینه یک کانسپت زنده می باشد که با همکاری استودیو معماری ZAAD و مرز دیزاین طراحی شده است. فرم استوانه ای و بلندپروازانه پروژه باعث شد تا این کانسپت به لیست ما اضافه شود. شعاع هندسی رو به بالای ساختمان که به سطوح یکنواخت افقی متصل شده، مرزی برای تعیین متراژ آپارتمان ها بود. واحد های منفرد با این ایده ساخته شده که بر روی سطوح افقی حرکت کنند و نمای ساختمان را به واسطه جابجایی متحرک سازند. متحرک بودن واحد ها یک قابلیت ویژه است تا نور مناسب برای هر واحد تکمیل گردد.

تأثیرپذیری از کهن الگوی یک خانه ایرانی و تبدیل آن به خانه ای به عنوان استخر خارج از تهران، نقطه عطف مهمی در آخرین طرح حبیبه مجدآبادی به شمار می رود. طرح مفهومی دگرگون شده "خانه استحمام" (حمام خانه) نمونه ای است که به لحاظ عملکردی و کاربردی جهش یافته و به نوعی تحول ساختمان سازی در آینده ای نامشخص را به نمایش گذاشته است. حبیبه مجدآبادی عنوان کرده: دایره واژگان روزمره ما به کلمه خسته کننده منتهی می شود. من می خواهم فرمی خلق کنم که هم نمادین باشد، هم استثنایی." وی وظیفه یک معمار را تبدیل ویژگی عادی به غیر عادی و فوق العاده می داند. کانسپت خانه-حمام در حومه شرقی تهران واقع شده که به نوعی با خاطره ما از تصویر یک خانه گره خورده است. این طرح دارای فرمی مکعبی شکل است که سقف شیب داری به آن الصاق شده است.

مهتاب