خراسان رضوی مسجد گوهرشاد

KIMIA_A

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2016/06/01
ارسالی ها
3,446
امتیاز واکنش
25,959
امتیاز
956
سن
23
محل سکونت
تهران
مسجد گوهرشاد، در جنوب حرم علی بن موسی (رضا) در شهر مشهد ساخته شده‌ است. این مسجد در سال 821 ه. ق به دستور گوهرشادآغا همسر شاهرخ از پادشاهان تیموری بنا شده‌ است به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی‌ کاری و خط و اسلوب معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد از نفیس‌ ترین شاهکارهای معماری ایرانی در دوره تیموری به شمار می‌ رود.

مهد علیا گوهرشاد آغا یا گوهر شاد بيگم امیرزاده ای بود که در دوران تیموری زندگی می کرد. پدرش امير غياث الدين ترخان، لقب ترخان را وقتی از چنگيزخان گرفت که در جنگ هاي مختلف شرکت کرده و از خود شجاعت نشان داده بود. ترخان به ترک ها و مغول ها یا بزرگانی گفته می شد که مزایای موروثی را به ارث می بردند، از پرداخت مالیات معاف بودند و آنقدر در حکومت اعتبار داشتند که هر وقت می خواستند، می توانستند به دیدن سلطان بروند. ترخان همچنین واسطه ای ميان سلطان و رعيت بود و گوهرشاد بیگم، یک ترخان زاده بود.

اسم گوهرشاد در دو محل با کاشی معرق نگاشته شده، یکی در قسمت بالای در نقره‌ای که به دارالسیاده می‌رود و دیگری بر کتیبه ایوان مقصوره که به خط زیبای شاهزاده بایسنقر می‌باشد. در قسمت وسط نیز کتیبه‌ای به نام محمد رضا امامی وجود دارد. شیوه معماری این مسجد به سبک معماری مساجد چهار ایوانی ایران است و در طی سا‌ل‌ها گنبد آن چهار بار مورد مرمت قرار گرفته‌است.

بنای مسجد شامل 8 ایوان بزرگ و هفت شبستان است. گنبد خانه پشت ایوان مقصوره، با شبستان‌‌های یك طبقه، بخش‌‌های مختلف مسجد را به هم ربط می‌دهد.

ایوان جنوبی، ایوان مقصوره نام دارد و ایوان شمالی، معروف به ایوان دار السیاده است. ایوان شرقی، ایوان اعتكاف نامیده می‌شود و ایوان غربی، ایوان شیخ بهاء الدین نامگذاری شده است.

نام بانو گوهرشاد، بانی مسجد، در ایوان شمالی مسجد (ایوان دارالسیاده) بر كاشی معرق به رنگ زرد و خط ثلث نوشته شده است. این ایوان با معرق‌كاری زیبایی تزیین شده و بر سر در ورودی آن به رواق دارالسیاده، پنجره‌ای نقره از آثار عهد قاجاریه نصب شده است.

دو ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، با معرق‌كاری ممتاز و كتیبه‌‌هایی به خط ثلث، مسجد را به رواق امام خمینی (قدس سره) و بست شیخ بهاء الدین مرتبط می‌كند.



این مسجد در طول زمان بر اثر عوامل طیبعی و انسانی صدمات زیادی دیده است؛ از جمله در زمین لرزه سال 1084، ایوان مقصوره صدماتی دید كه مورد بازسازی قرار گرفت.

مرمت‌‌های دیگر مسجد پس از گلوله باران روس‌‌ها در سال 1330 هـ.ق بود كه به صدمه دیدن گنبد و ایوان‌‌های مسجد انجامید. گنبد و ایوان مقصوره و ایوان‌‌های شرقی و غربی مسجد در سال 1339 قمری مورد بازسازی اساسی قرار گرفت.


-مشهد-زیارتگاه-1389728523.jpg


-زیارتگاه%20های-مشهد-1389728523.jpg

 
  • پیشنهادات
  • آدم برفی

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2016/11/28
    ارسالی ها
    4,013
    امتیاز واکنش
    9,544
    امتیاز
    746
    مسجد گوهرشاد، یكی از بناهای باشكوه و باستانی عهد تیموری است كه در اوایل قرن نهم قمری بنا شده است .این بنای تاریخی در جنوب حرم مطهر رضوی قرار دارد و به رواق‌‌های دارالسیاده و دار الحفاظ متصل است.این مسجد به دستور بانو گوهرشاد، دختر امیر غیاث الدین ترخان، از امرای جغتایی، همسر شاهرخ تیموری در سال 821 قمری توسط معمار معروف ایرانی، قوام الدین شیرازی، با به‌كارگیری سبك معماری دوران تیموری ساخته شد.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    كاشی‌كاری مسجد، نمونه‌ای از شاهكارهای عهد تیموری است. طاق‌‌های گنبدی شكل مسجد و مناره‌‌های آن با ویژگی و تزیینات خاص و با استفاده از سبك مقرنس، همچنین نقوش و خطوط دیواری بر روی زمینه‌ گچی و معرق‌كاری ممتاز عصر تیموری، جلوه‌‌های بی‌نظیری را به نمایش گذاشته است.

    این بنای باستانی، نمونه كامل و برجسته هنر ایرانی به شمار می‌رود كه تمام خصوصیات و ویژگی‌‌های معماری سنتی در آن به‌كار رفته است.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    به‌ویژه ایوان جنوبی مسجد به نام ایوان مقصوره، با حدود 500 متر مربع مساحت، 37 متر طول و 5/25 متر ارتفاع، از باشكوه‌ترین ایوان‌‌های مسجد است.ضلع‌های مسجد، همه با كاشی‌‌های معرق نفیس آراسته شده و در تمام دیوارها و غرفه‌‌های آن اسماء الله و آیات قرآن و احادیثی كه بعضی مربوط به مسجد است، وجود دارد.

    كتیبه ممتاز و تاریخی بایسنقر (فرزند گوهرشاد) كه از بهترین ثلث‌نویسان عهد تیموری بوده، با زیباترین خطوط ثلث بر پیشانی ایوان مقصوره خودنمایی می‌كند و تاریخ بنای مسجد بر كاشی معرق، در این كتیبه به چشم می‌خورد.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    محراب، یك پارچه از سنگ مرمر با تزیینات و كنده‌كاری و كتیبه‌ای در میان مقرنس‌كاری‌‌های آن، نمایانگر هنر آن دوران است.منبر صاحب الزمان (عج) واقع در كنار محراب ایوان مقصوره، از لحاظ قدمت حائز اهمیت است.

    این منبر نفیس، از چوب گردو و گلابی با شیوه منبت‌كاری بدون به كار رفتن میخ در آن، به دست پر توان استاد محمد نجار خراسانی، منبت كار معروف عصر فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است.منبر صاحب الزمان (عج) در سال 1325 شمسی توسط مرحوم استاد حیدر نیكنام گلپایگانی مرمت شد.

    گنبد رفیع مسجد بر فراز ایوان مقصوره، بر عظمت این بنا افزوده است. ارتفاع گنبد حدود 41 متر و فضای خالی بین دو پوشش گنبد، 10 متر است. سطح خارجی آن با آجر لعاب‌دار و یك كتیبه با خط كوفی تزیین شده است.

    در دو طرف این ایوان، دو مناره هر كدام به ارتفاع 43 متر از كف مسجد ساخته شده و دارای كتیبه‌‌هایی چند است. مسجد گوهرشاد صحنی به وسعت 2800 متر مربع دارد و زیربنای آن 9400 متر مربع است.بنای مسجد شامل 8 ایوان بزرگ و هفت شبستان است. گنبد خانه پشت ایوان مقصوره، با شبستان‌‌های یك طبقه، بخش‌‌های مختلف مسجد را به هم ربط می‌دهد.

    ایوان جنوبی، ایوان مقصوره نام دارد و ایوان شمالی، معروف به ایوان دار السیاده است. ایوان شرقی، ایوان اعتكاف نامیده می‌شود و ایوان غربی، ایوان شیخ بهاء الدین نامگذاری شده است.

    نام بانو گوهرشاد، بانی مسجد، در ایوان شمالی مسجد (ایوان دارالسیاده) بر كاشی معرق به رنگ زرد و خط ثلث نوشته شده است.
    این ایوان با معرق‌كاری زیبایی تزیین شده و بر سر در ورودی آن به رواق دارالسیاده، پنجره‌ای نقره از آثار عهد قاجاریه نصب شده است.

    دو ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، با معرق‌كاری ممتاز و كتیبه‌‌هایی به خط ثلث، مسجد را به رواق امام خمینی (قدس سره) و بست شیخ بهاء الدین مرتبط می‌كند.

    این مسجد در طول زمان بر اثر عوامل طیبعی و انسانی صدمات زیادی دیده است؛ از جمله در زمین لرزه سال 1084، ایوان مقصوره صدماتی دید كه مورد بازسازی قرار گرفت.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    مرمت‌‌های دیگر مسجد پس از گلوله باران روس‌‌ها در سال 1330 هـ.ق بود كه به صدمه دیدن گنبد و ایوان‌‌های مسجد انجامید. گنبد و ایوان مقصوره و ایوان‌‌های شرقی و غربی مسجد در سال 1339 قمری مورد بازسازی اساسی قرار گرفت.



    سردرها:

    سردرها برای شكل دادن به مجموعه بارگاه منور امام (علیه السلام) طراحی شده‌اند. در سه ورودی از خیابان‌‌های شیرازی، نواب صفوی و طبرسی، سردرهایی با زیربنای بیش از 70 هزار متر مربع احداث شده است.


    سردر شیرازی:

    سردر شیرازی، در مسیر ورود زائران از خیابان شیرازی واقع شده و با 24625 متر مربع مساحت و 25492 متر مربع زیربنا، در غرب اماكن متبركه ساخته شده است.


    سردر نواب صفوی:

    این سردر، در مسیر ورود زائران از خیابان نواب صفوی واقع شده است. 16164 متر مربع مساحت، 16850 متر مربع زیربنا دارد و در شرق اماكن متبركه واقع شده است.


    سردر طبرسی:

    سردر طبرسی، در مسیر ورود زائران از خیابان طبرسی و در شمال اماكن متبركه و روضه منوره واقع شده است و 26923 متر مربع مساحت و 27715 متر مربع زیربنا دارد.


    منبع: آستان قدس رضوی

    تهیه و تنظیم: زهره حضرتی
     

    مهربانوی ایرانی

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/11/30
    ارسالی ها
    6,382
    امتیاز واکنش
    14,555
    امتیاز
    898
    سن
    27
    مسجد گوهرشاد، شاهکار معماری ایرانی اسلامی
    مسجد گوهرشاد یکی از اولین مساجد شیعیان در ایران است که از دوره تیموریان تا به امروز قامت افراشته و در حال حاضر جزئی از حرم رضوی محسوب می‌شود.
    مسجد گوهرشاد در مشهد در جنوب حرم علی بن موسی الرضا به دستور گوهرشادبیگم همسر شاهرخ ساخته شد. به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی‌کاری و خط و اسلوب معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد از شاهکارهای معماری ایرانی در دوره تیموری؛ و به دلیل موقوفات بسیار و مجاورت با آرامگاه علی بن موسی الرضا از مهم‌ترین و شلوغ‌ترین مسجدهای ایران به شمار می‌رود، به طوری که برخی آن را پربازدیدترین مسجد در ایران می‌دانند.
    84819_638.jpg

    یکی از ورودیهای مسجد گوهرشاد

    تاریخچه مسجد گوهرشاد
    احداث این مسجد در سال ۷۹۴ ش با همت گوهرشاد خانم، دختر امیر غیاث الدین ترخان، همسر شاهرخ بن تیمور گورکانی و در دوران استانداری پسرش بایسنقر میرزا، در ضلع جنوبی حرم رضوی آغاز شد و در سال ۷۹۷ ش به اتمام رسید.
    از نظر استحکام بنا و ویژگی‌های معماری اسلامی و زیبایی در طراحی، اسلوب، خط، کاشی‌کاری‌های معرق و غیرمعرق، مرقم و غیرمرقم، مقرنس، گچ‌کاری و دیگر تزئینات هنری و مشخصه‌های معماری سنتی بی‌نظیر و ممتاز دارد.
    بنای مسجد با گذشت ۶۰۰ سال همچنان مستحکم و ماندگار، چون آیینه‌ای است که عظمت و قدمت و زیبایی معماری و هنر اسلامی در عهد تیموری را به نمایش می‌گذارد.
    84820_407.jpg

    یکی از صحن‌های مسجد گوهرشاد

    جایگاه مسجد گوهرشاد
    این مسجد در جنوب آرامگاه رضوی جای دارد و به رواق‌های دارالسیاده و دارالحفاظِ آن پیوسته است. یک صحن به گستردگی ۲۸۰۰ متر مربع دارد و زیربنای آن ۹۴۰۰ متر مربع است. بنای مسجد دربرگیرندهٔ ۴ ایوان بزرگ و ۷ شبستان است. گنبدخانه پشت ایوان مقصوره، با شبستان‌های یک طبقه، بخش‌های مختلف مسجد را به هم پیوند می‌دهد. ایوان جنوبی، ایوان مقصوره نام دارد و ایوان شمالی، معروف به ایوان دارالسیاده است. ایوان شرقی، ایوان اعتکاف نامیده می‌شود و ایوان غربی، ایوان شیخ بهاء الدین نامگذاری شده است.
    84822_854.jpg

    آیینه کاری داخل مسجد گوهرشاد

    معماری مسجد گوهرشاد
    مسجد گوهرشاد مسجدی کلاسیک و به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده‌است. صحن مسجد تقریباً به شکل مربع و در اطراف آن چهار ایوان بزرگ تاریخی و در فواصل ایوان‌ها هفت شبستان وسیع و شش در ورودی و خروجی است.
    طول صحن مسجد حدود ۵۶.۱۳ متر و عرض ۵۱.۱۸ متر و مجموعاً حدود ۲۸۷۳ مترمربع مساحت دارد. ایوان‌های مجلل و مرتفع در اضلاع مسجد به قرینه یکدیگر ساخته شده است.
    کتیبه‌ ممتاز و تاریخی بایسنقر، فرزند گوهرشاد که از بهترین ثلث‌نویسان عهد تیموری بوده، با زیباترین خطوط ثلث بر پیشانی ایوان مقصوره خودنمایی می‌کند و تاریخ بنای مسجد بر کاشی معرق، در این کتیبه به چشم می‌خورد. محراب، یکپارچه از سنگ مرمر با تزئینات و کنده‌کاری و کتیبه‌ای در میان مقرنس‌کاری‌های آن و نمایان‌گر هنر آن دوران است.
    منبر صاحب الزمان (عج) واقع در کنار محراب ایوان مقصوره، از لحاظ قدمت حائز اهمیت است. این منبر نفیس، از چوب گردو و گلابی با شیوه‌ منبت‌کاری و قلم‌زنی بدون به‌کاررفتن میخ در آن، به دست پرتوان استاد محمد نجار خراسانی، منبت‌کار معروف عصر فتحعلی‌شاه قاجار ساخته شده و دارای ۵.۷ مترارتفاع و چهارده پله است.
    گنبد رفیع مسجد بر فراز ایوان مقصوره، بر عظمت این بنا افزوده است. ارتفاع گنبد حدود ۴۱ متر و فضای خالی بین دو پوشش گنبد، ۱۰ متر است. سطح خارجی آن با آجر لعاب‌دار و یک کتیبه با خط کوفی تزئین شده است. در دو طرف این ایوان، دو مناره هر کدام به ارتفاع ۴۳ متر از کف مسجد ساخته شده و دارای کتیبه‌هایی چند است. مسجد گوهرشاد صحنی به وسعت ۲۸۰۰ مترمربع دارد و زیربنای آن ۹۴۱۰ متر مربع است.
    نام بانو گوهرشاد، بانی مسجد، در ایوان شمالی مسجد یعنی ایوان دارالسیاده بر کاشی معرق به رنگ زرد و خط ثلث نوشته شده است. این ایوان با معرق‌کاری زیبایی تزئین شده و بر سردَر ورودی آن به رواق دارالسیاده، پنجره‌ای از نقره از آثار عهد قاجاریه نصب شده است.دو ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، با معرق‌کاری ممتاز و کتیبه‌هایی به خط ثلث، مسجد را به رواق امام خمینی(ره) و بست شیخ بهاءالدین مرتبط می‌کند.
    84823_145.jpg

    کاشیکاری مسجد گوهرشاد

    موقوفات مسجد گوهرشاد
    مسجد جامع گوهرشاد مشهد از محل موقوفات، دارای درآمد است که صرف تعمیرات و هزینه‌های جاری مسجد می‌گردد. علاوه بر موقوفات خاص که توسط گوهرشادبیگم و در هنگام تأسیس مسجد وقف گردیده، چندین فقره املاک مزروعی و باغات و اراضی و مستغلات شهری نیز بعدا توسط افراد نیکوکار وقف شده است که عبارت‌اند از: که شامل چندین پارچه روستا، زمین، باغ مثمر و مشجر، قنات، دکان، منزل و... در روستاها و شهرهای مختلف است. این موقوفات شامل روشنایی، ترمیم و مرمت مسجد، تلاوت قرآن، روضه خوانی، فرش و... برای مجموعه مسجد بوده است.
    84821_396.jpg

    نمایی از گنبد مسجد گوهرشاد

    اسم گوهرشاد در دو جا با کاشی معرق نگاشته شده‌است: یکی در قسمت بالای در نقره‌ای که به دارالسیاده می‌رود و دیگری بر کتیبه ایوان مقصوره که به خط زیبای شاهزاده بایسنقر می‌باشد. سعی کنید در دیدار خود از این مسجد این کاشی‌ها را پیدا کنید.

    منبع:گروه گردشگری ستاره
     

    برخی موضوعات مشابه

    پاسخ ها
    0
    بازدیدها
    157
    پاسخ ها
    0
    بازدیدها
    128
    پاسخ ها
    0
    بازدیدها
    136
    بالا