آذربایجان غربی معرفی شهر خوی

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
مقاله های مرتبط:

• در سفر به خوی، از کجا دیدن کنیم؟
• راهنمای سفر به آذربایجان غربی (قسمت اول)
• راهنمای سفر به آذربایجان غربی (قسمت دوم)

خوی یکی از شهرهای مهم و تاریخی استان آذربایجان غربی است که در نزدیکی مرز ترکیه قرار دارد. خوی را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز مهم تمدن در شمال غرب ایران دانست که حوادث مهم تاریخی زیادی در آن رخ داده است.

در این مطلب به سراغ شهر خوی رفته‌ایم تا این شهر تاریخی را بهتر بشناسیم و در اوقات فراغت سری به این شهر تاریخی بزنیم:


خوی در دشت وسیعی واقع شده است که اطراف آن را کوه‌ها محاصره کرده‌اند. شهر خوی در ۱۴۱ کیلومتری شهر ارومیه (مرکز استان آذربایجان غربی) و ۱۴۳ کیلومتری شهر تبریز قرار دارد. فاصله خوی تا ماکو چیزی حدود ۱۴۷ کیلومتر است. در شهر خوی، کوه‌ها، تالاب‌ها، چشمه‌ها و دشت‌های فراوانی قرار دارد. جمعیت خوی ۱۹۸.۸۴۵ نفر است و ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۱۴۸ متر است.

در رابـ ـطه با وجه‌تسمیه شهر خوی نقل‌قول‌های زیادی وجود دارد که ما به مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم. بر اساس دیدگاه برخی محققان نام شهر اولخو و دژ ساردویفبا نام شهر خوی در ارتباط است. شهر اولخو، شهری است که ۲۷۰۰ سال پیش در خوی امروزی قرار داشت و ساردوی هم دژی است که یکی از پادشاهان اورارتو در کنار شهر اولخو ساخته بود.


[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
پیشینه خوی به ۳ هزار سال پیش می‌رسد. در عصر باستان، این منطقه تحت حکومت مادها بود و پس‌ازآن به ساسانیان رسید. قبل از مادها، اورارتوها بر منطقه خوی حکومت داشتند و در این ناحیه زندگی می‌کردند. شهر خوی در مسیر جاده ابریشم قرار داشت، به همین دلیل در دوره‌های باستانی ایران یکی از شهرهای مهم به شمار می‌رفته است.

خوی یکی از شهرهای مرزی ایران است و همین ویژگی باعث می‌شود که به شهری مهم در رویدادهای سیـاس*ـی تبدیل شود. در عصر صفوی خوی به دلیل نزدیکی با مرز امپراتوری عثمانی، اهمیت زیادی داشت و شاه اسماعیل صفوی، در جلگه چالدران در فاصله ۹۰۰ کیلومتری خوی، از سلطان سلیم شکست سنگینی خورد.

خوی در عصر قاجار و جنگ جهانی اول هم اهمیت زیادی داشت. این شهر به دلیل نزدیکی با مرز روسیه، از اهمیت بالایی برخوردار بود. در قرن سیزدهم، به دستور فتحعلی شاه‌دیوار دفاعی در دور شهر خوی بنا شد که هنوز هم بقایای آن برجاست.

حکومت خودمختار آذربایجان، با نام رسمی حکومت ملی آذربایجان، یک حکومت مورد پشتیبانی اتحاد شوروی بود که در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ در منطقه آذربایجان ایران به پایتختی تبریز توسط فرقه دمکرات آذربایجان به رهبری «جعفر پیشه‌وری» تشکیل شد. ماجرای تأسیس و نابودی این حکومت به بحران ایران که یکی از نشانه‌های اولیه آغاز جنگ سرد بود، معروف است که شهر خوی جزو شهرهای مهم آن حکومت و از شهرهای آذربایجان مرکزی ایران بود که بعدها استان آذربایجان غربی تأسیس و به استان آذربایجان غربی انتقال داده شد.
جاذبه‌های گردشگری
جاذبه‌های تاریخی

ازجمله آثار تاریخی خوی می‌توان به مزار شمس تبریزی و برج شمس تبریز، دروازه سنگی، بقعه شیخ نوایی، مسجد مطلب خان، بازار خوی،کلیسای سورپ سرکیس، آرامگاه پوریای ولی و مسجد ملا حسن اشاره کرد.

آرامگاه شمس تبریزی یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر خوی است که به اعتقاد بسیاری از افراد شمس تبریزی در این محل مدفون شده است. همه‌ساله علاقه‌مندان شمس تبریزی از خوی و دیگر شهرهای ایران و حتی کشورهای همسایه در مراسمی در شهر خوی یاد شمس را گرامی می‌دارند.

جاذبه‌های طبیعی
ازجمله جاذبه‌های طبیعی خوی می‌توان به منطقه حفاظت‌شده مراکان، منطقه شکارممنوع زرآباد و آبشار بدلان اشاره کرد.


[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
سیاری از افراد، خوی را به واسطه‌ی تخمه‌ی آفتابگردان معروفش می‌شناسند. این شهر تاریخ غنی و آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد که شاید به اندازه‌ی کافی شناخته نشده‌اند. خوی در نزدیکی مرز ترکیه قرار دارد و بسیاری از گردشگران در سفر به این کشور، از خوی عبور می‌کنند. در این مقاله می‌خواهیم دیدنی‌های این شهر را به شما معرفی کنیم تا در سفر بعدی خود به این منطقه، چند روزی را صرف گشت و گذار در این شهر کرده و از دیدن زیبایی‌های طبیعی و تاریخی آن لـ*ـذت ببرید.

منطقه حفاظت شده مراکان

منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی مراکان در نزدیکی شهر خوی قرار دارد و یکی از مناطق چهارگانه‌ی حفاظت‌شده‌ی حیات وحش ایران است. این منطقه به دلیل داشتن زیستگاه‌های مختلف، میزبان گونه‌های مختلف جانوری است. البته چون منطقه‌ی مراکان ارتفاعات، صخره‌ها، دشت‌ها و تپه‌ ماهورهای متعددی دارد، دارای پوشش گیاهی متنوع استپی است. قوچ و میش ارمنی، کل و بز از گونه‌های علفخوار بزرگ جثه‌ی این منطقه است. البته گونه‌های دیگری مانند گرگ، خرگوش و سیاه‌گوش نیز در آن زندگی می‌کنند.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
گیاهان و درختانی مثل پوا، آگروپیرون، گون، چوبک، کلاه میرحسن، میخک، انواع لگومینوز و درختچه‌هایی مانند تنگرس، شیرخشت و گلابی وحشی پوشش گیاهی منطقه‌ی مراکان را تشکیل می‌دهد. اگر به دنبال طبیعتی بکر هستید، حتما سری به این منطقه بزنید.

پل قطور

پل قطور در نزدیکی خوی(۲۵ کیلومتری جنوب غربی خوی، در ناحیه‌ی سرحدی بخش قطور) قرار دارد و در مسیر راه‌آهن ایران و ترکیه قرار گرفته است. کسانی که از مرز رازی عازم ترکیه می‌شوند، در مسیرشان این پل را می‌بینند. این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدت‌ها بزرگ‌ترین دهانه‌ی قوسی را بین پل‌های ایران داشت.

گفته می‌شود سازنده‌ی این پل زنی آلمانی بود و در سال ۱۳۴۹ شمسی، ساخت آن به پایان رسید. در زمان جنگ ایران و عراق، پل قطور مورد اصابت راکت‌های عراقی قرار گرفت اما به خود بدنه‌ی پل اصابت نکرد و آسیبی به آن نرسید. پل هوایی و ریلی قطور تنها پل ارتباطی ریلی ایران به اروپا در این شهرستان در فهرست آثار ملی و میراث مدرن به ثبت رسید.

مسجد سیدالشهدا

مسجد سیدالشهدای خوی در بخش مرکزی و بافت قدیمی شهر، ضلع شمالی خیابان انقلاب و رو به روی بازار قدیمی قرار دارد. با یک و نیم قرن قدمت، یکی از مساجد تاریخی این شهر است. طبق اسناد تاریخی این مسجد در سال ۱۲۲۶ هجری قمری (دوران قاجار) با ۸۰۰ متر مربع زیر بنا ساخته شده است و ویژگی‌های معماری منحصر به فردی دارد.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
در گذشته به این مسجد مسجد جامع می‌گفتند و امروزه نیز جزو مساجد فعال شهر است. در شرق و غرب این مسجد دو در ورودی قرار دارد و دارای یک شبستان و صحن نسبتا وسیعی است که آجرکاری‌های زیبا با طرح لوزی، مدور و رسم هندی زینت‌دهنده‌ی آن است.

کلیسای سورپ سرکیس

کلیسای سورپ سرکیس در شمال غربی خوی، در میدان قمسال و محله‌ی امامزاده قرار دارد. برخی از محققان قدمت این بنا را به قرن نهم و برخی دیگر به قرن چهارم میلادی نسبت می‌دهند. اگر بخواهیم سبک معماری، طرح بنا، شکل ستون‌ها و طرز دیوارسازی و نورگیرها را در نظر بگیریم، احتمال این که کلیسا در قرن چهارم ساخته شده باشد، بیشتر می‌شود.

در دوران صفوی نیز کلیسا مورد بازسازی قرار گرفت و شکل امروزی آن، حاصل آن مرمت‌ها است. از سال ۱۲۹۷ شمسی (۱۹۱۸ میلادی) حوادثی در خوی رخ داد که منجر به مهاجرت ارامنه شد؛ از آن دوران به بعد کلیسای سورپ سرکیس متروکه مانده است. متاسفانه این بنا علی‌رغم قدمت زیاد، کمتر مورد توجه گردشگران و حتی مسئولین مربوطه قرارگرفته است.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
مقبره تاریخی علمدار

مقبره‌ی تاریخی علمدار در امتداد شمال غرب خوی، در روستای بدل‌آباد قرار دارد. این مقبره روی تپه کوه کوچکی قرار گرفته است و باستان‌شناسان معتقدند قبل از اسلام و دوران ساسانیان احداث شده است. این بنا در آن زمان آتشکده بوده اما بعدها تخریب و در دوران شاه عباس صفوی، بنای فعلی ساخته می‌شود. قبر فعلی متعلق به یکی از شهیدان جنگ چالدران است که سیدی بزرگوار بود.

گفته می‌شود در سال ۱۱۵۸ شمسی، زنی به نام فاطمه مرشدی بنای فعلی را ساخته است و بنای خود او نیز در کنار مقبره قرار دارد. علمدار زمانی گورستان ارامنه بود و در سال ۱۳۵۱ شمسی، زمانی که می‌خواستند جاده قرخ یاشار را احداث کنند، اشیای عتیقه‌ی زیادی از این محل استخراج و تحویل موزه‌ی خوی شد. محققان احتمال می‌دهند شهید مدفون در این زیارتگاه، علمدار و پرچمدار شاه عباس در جنگ چالدران بود و به همین علت این آرامگاه را علمدار می‌نامند.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
پل خاتون

پل خاتون در سه کیلومتری جنوب خوی و روی رودخانه‌ی قطور قرار دارد. این پل پایه‌ها و موج‌شکن‌هایی به شکل پشت ماهی دارد که از سنگ‌های نسبتا بزرگ و منظم، ملاط ماسه و آهک ساخته شده است. در گذشته کاروان‌هایی که از عثمانی می‌آمدند از این پل عبور می‌کردند؛ تا چند سال پیش نیز پل خاتون محل رفت وآمد مردم بود اما اخیرا پل جدیدی احداث شده و عبور و مرور از روی آن صورت می‌گیرد.

گفته می‌شود پل خاتون در سال‌های ۱۱۷۰ تا ۱۲۰۰ هجری قمری، به دستور احمد خان دنبلی ساخته شده است. به علت ارزش باستانی پل، میراث فرهنگی از آن حفاظت کرده و در دهه‌های گذشته آن را مرمت کرده‌اند.

امامزاده سید بهلول

امامزاده سید بهلول در محله‌ای به همین نام در خوی قرار دارد. این امامزاده بزرگ‌ترین مکان زیارتی این شهر است و بسیاری از افراد سیـاس*ـی، مذهبی و مشهور شهر، در این امامزاده دفن شده‌اند. اینجا قدیمی‌ترین مزار خوی است اما از تاریخ دقیق فوت سید بهلول (از نوادگان امام علی‌النقی) اطلاعاتی در دست نیست. مردم این شهر احترام بسیار زیادی برای این امامزاده قائل هستند و برای زیارت و رفع مشگلات و گرفتاری‌های خود، به این مکان مقدس می‌آیند.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
مقاله‌های مرتبط:

• راهنمای سفر به آذربایجان غربی
• سوغات آذربایجان غربی چیست؟
• پوشاک سنتی ترک؛ تداعی گر بهار

خوی شهری است که در گذشته به دلیل موقعیت جغرافیایی آن، گردشگران، جهانگردان و تجار بسیاری به آن رفت و آمد داشتند؛ حتی در سفرنامه‌ی ناصر خسرو هم به شهر خوی اشاره شده و در مورد آن مطالبی را می‌توانید بخوانید. این موقعیت امروزه هم برقرار است و به دلیل قرارگیری این شهر در مرز ایران وترکیه، مسافران زیادی از آن عبور می‌کنند. در ادامه‌ی معرفی دیدنی‌های این شهر زیبای تاریخی، می‌خواهیم به جاذبه‌های کمتر شناخته‌ی خوی اشاره کرده و شما را به سفر به این مقصد تاریخی ترغیب کنیم.

آبشار بدلان

آبشار بدلان در ۳۵ کیلومتری خوی و ۱۰ کیلومتری روستای بدلان، در مسیر کوه‌های اورین قرار دارد. این آبشار را به نام آبشار قزل چیر نیز می‌شناسند. ارتفاع این آبشار به بیش از ۵۰ متر می‌رسد. آب آبشار بدلان از یک گودال غارمانند سرچشمه می‌گیرد و از سمت همین گودال، امکان دسترسی به بالای آبشار وجود دارد. در اطراف این آبشار درختچه‌های کوچکی وجود دارد و طبیعت بکر منطقه، همواره میزبان گردشگران عاشق طبیعت است.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
جهنم دره

جهنم دره در نزدیکی خوی، به سمت چالدران، در نزدیکی روستای قریس قرار دارد. جهنم دره منطقه‌ای کوهستانی با کوه‌های بلند، دره‌های خطرناک و صخره‌های سنگی بسیار تیز است. طول این دره ۱۳ کیلومتر و عمق آن بین ۱۷۰۰ تا ۲۸۰۰ متر متغیر است. در کف این دره همواره رودی جریان دارد. این دره شیب تند ۷۰ درجه‌ای دارد و فقط گروه‌های کوهنوردی خاص با تجهیزات کامل توانسته‌اند به آن بروند. افرادی نیز برای رفتن به این دره تلاش کرده‌اند که متاسفانه سقوط کرده و در برخی موارد به علت صعب‌العبور بودن دره، جنازه‌ی آن‌ها نیز پیدا نشده است.

شاید علت نامگذاری این دره نیز همین خطرناک بودن آن است. در طول تاریخ، به علت اقلیم خشن این منطقه، جهنم دره مرکز تجمع گروه‌های مخالف حکومت‌های منطقه بوده است. همان طور که گفته شد، مسیر جهنم دره صعب‌العبور است و به همین علت طبیعت بسیار بکری دارد. همچنین در این منطقه حیواناتی همچون خرس، قوچ، آهو، گراز، کفتار، شاهین، عقاب و ... وجود دارد.

آرامگاه پوریای ولی

پوریای ولی یکی از پهلوانان ایرانی است و نسبت به موقعیت آرامگاه دو نظریه وجود دارد. برخی می‌گویند آرامگاه او در شهر خیوه کشور

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

قرار دارد. برخی نیز معتقد هستند وی در خوی مدفون است. در آرامگاهی که در شهر خوی قرار دراد، نام پوریای ولی حک شده و مردم آن را «پیر ولی» می‌نامند.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
در چندین سند و کتاب قدیمی، آمده است که پوریای ولی در خوی زندگی می‌کرد و در این شهر دفن شده است. طبق این اسناد، احتمال این که قبر موجود در خوی، متعلق به پوریای ولی باشد، قوت می‌گیرد.

مسجد حاجی بابا

مسجد حاجی بابای خوی، در ضلع شرقی بازار قدیمی این شهر قرار دارد. قدمت این مسجد به سال ۱۲۵۶ هجری قمری می‌رسد که توسط علی اصغر حاجی بابا ساخته شده است. این مسجد دو در دارد که به طرف بازار حاجی بابا باز می‌شود. یکی از این درها را با کتیبه‌ای از آیات قرآن کریم آراسته‌اند و به صحن مسجد باز می‌شود؛ کاشی‌های لاجوردی آذین‌دهنده‌ی حاشیه‌های آن است. درب دوم طاق نمایی ساده دارد و رو به حیاط مسجد است. در دوران انقلاب اسلامی، این مسجد یکی از سنگرهای مردم این شهر بود.
[/HIDE-THANKS]

دانلود رمان و کتاب های جدید