مناره خسروگرد واقع در ۱۰ کیلومتری غرب شهر سبزوار، و در حاشیه دو محور اصلی تهران – مشهد و در فاصله 1 کیلومتری جنوب روستای خسروگرد واقع شده است. این بنای كم نظیر و بسیار دیدنی به میل خسروگرد ، مناره خسروجرد، منار خسروجرد، میل خسروجرد معروف است.
میل یا مناره خسروگرد مهمترین و بزرگترین اثر تاریخی و جاذبه گردشگری خسروگرد و حتی سبزوار و اطراف آن است.این مناره تاریخی كه در جنوب روستای خسروجرد واقع شده در كنار جاده قدیم ابریشم قرار دارد و مربوط به قرن ششم هجری قمری و دوران سلجوقیان است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۷۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ارتفاع آن به ۳۸ متر میرسد و در بالای آن دو رشته کتیبه کوفی و تزئینات لوزی شکل دیده میشود. تاریخ کتیبه به سال ۵۰۵ هجری قمری است. ابتدا تصور می شد که این مناره تنها باقیمانده مسجد جامع بزرگ خسروگرد است اما کاوشهای باستان شناسی اخیر در کنار برخی شواهد نشان می دهد که این مناره هیچ ارتباطی به مسجد جامع بزرگ خسروگرد نداشته و کاربری آن به عنوان میل راهنمای مسافران بوده است.
گرد در اصل كرد بوده ، كرد مصدر مرخم كردن است و كردن به معنی ساختن، پس خسروگرد یعنی خسرو ساخت یعنی ساخت خسر، خسرو نام عمومی پادشاهان ساسانی است همانگونه كه قیصر نام عمومی پادشاهان روم است . به هنگام بررسی شناسایی آثار تاریخی – باستانی سبزوار به دلیل نزدیكی این میل به روستای خسروگرد نام آن را میل خسروگرد گذاشته اند.
سازنده مناره خسروگرد “تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید” بوده و مصالح بكار رفته برای ساخت این بنا آجر، گچ، ماسه و آهك است.
اولین مرمت مستند در سال 1135 هجری قمری به دستور نادرشاه افشار بر روی این میل انجام شده است و همچنین در سال 1300 هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه قاجار این میل مورد مرمت قرار گرفته است. یک دوره مرمت نیز در دوره پهلوی دوم انجام پذیرفته اما آخرین اقدامات مرمتی مربوط به سال 1375 هجری شمسی است که طی آن بام سکو و پایه میل مرمت شده است.
میل یا مناره خسروگرد مهمترین و بزرگترین اثر تاریخی و جاذبه گردشگری خسروگرد و حتی سبزوار و اطراف آن است.این مناره تاریخی كه در جنوب روستای خسروجرد واقع شده در كنار جاده قدیم ابریشم قرار دارد و مربوط به قرن ششم هجری قمری و دوران سلجوقیان است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۷۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ارتفاع آن به ۳۸ متر میرسد و در بالای آن دو رشته کتیبه کوفی و تزئینات لوزی شکل دیده میشود. تاریخ کتیبه به سال ۵۰۵ هجری قمری است. ابتدا تصور می شد که این مناره تنها باقیمانده مسجد جامع بزرگ خسروگرد است اما کاوشهای باستان شناسی اخیر در کنار برخی شواهد نشان می دهد که این مناره هیچ ارتباطی به مسجد جامع بزرگ خسروگرد نداشته و کاربری آن به عنوان میل راهنمای مسافران بوده است.
گرد در اصل كرد بوده ، كرد مصدر مرخم كردن است و كردن به معنی ساختن، پس خسروگرد یعنی خسرو ساخت یعنی ساخت خسر، خسرو نام عمومی پادشاهان ساسانی است همانگونه كه قیصر نام عمومی پادشاهان روم است . به هنگام بررسی شناسایی آثار تاریخی – باستانی سبزوار به دلیل نزدیكی این میل به روستای خسروگرد نام آن را میل خسروگرد گذاشته اند.
سازنده مناره خسروگرد “تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید” بوده و مصالح بكار رفته برای ساخت این بنا آجر، گچ، ماسه و آهك است.
اولین مرمت مستند در سال 1135 هجری قمری به دستور نادرشاه افشار بر روی این میل انجام شده است و همچنین در سال 1300 هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه قاجار این میل مورد مرمت قرار گرفته است. یک دوره مرمت نیز در دوره پهلوی دوم انجام پذیرفته اما آخرین اقدامات مرمتی مربوط به سال 1375 هجری شمسی است که طی آن بام سکو و پایه میل مرمت شده است.
![250px-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF.jpg](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF.jpg/250px-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF.jpg)