darya asli
کاربر نگاه دانلود
سه ناحیه حرکتى در قشر مغز, روى کنترل حرکتى اثر می گذراند که عبارتند از: ناحیه حرکتى اولیه، ناحیه پیش حرکتى(ناحیه حرکتى ثانویه) و ناحیه حرکتى تکمیلى (SMA) (تصویر ذیل):
در این قسمت به توضیح هر یک از نواحى فوق می پردازیم.
1- ناحیه حرکتى اولیه(Primary Motor Area):
معادل ناحیه 4 برودمن، واژه اى که توسط فیزیولوژیستها به کار بـرده می شود،می باشد. همانطور که قبلاً بیان شد این ناحیه از لحاظ هیستولوژیک توسط سلولهاى هرمى غول پیکر Betz مشخص می شود. فیبرهاى وابران این ناحیه وارد مسیرهاى حرکتى می شوند.
تحـریـ*ک قشر حرکتى اولیه عمدتا موجب انقباض عضلات اسکلتى طرف مقابل می شود. ارتباط نقطه به نقطه بین مناطق بدن و قشر اولیه اى که آن را کنترل می کند وجود دارد که به آن سازمان بندى Somatotopic می گویند. شکل بدن روى قشر حرکتى اولیه به صورت انسان وارونه اى که همونکولوس حرکتى نامیده می شود،می باشد که در آن سر در بالاى شیار سیلویوس و ناحیه ران و کفل در جلوى شیار رولاندو تصویر می شود.
قطع ناحیه بسیار کوچکى از قشر حرکتى اولیه یعنى ناحیه اى که محتوى سلولهاى هرمى غول پیکر Betz است در میمون موجب درجات متغیرى از فلج در عضلات مربوطه می شود. هر گاه هسته کودیت و ناحیه حرکتى ارتباطى مجاور سالم باشند حرکات وضعى و تثبیتى اندامها کماکان قابل انجام است اما کنترل ارادى حرکات ظریف قسمت هاى انتهایى اندامها به ویژه دستها و انگشتان دست از بین می رود.البته این بدان معنى نیست که عضلات نمی توانند منقبض شوند بلکه توانایى حیوان براى کنترل حرکات ظریف از بین می رود.
از روى این اطلاعات می توان چنین نتیجه گیرى کرد که ناحیه هرمى براى ایجاد حرکات ارادی کنترل شده ظریف به ویژه دستها و انگشتان دست ضرورى است.
2- ناحیه پیش حرکتى(Premotor Area):
این ناحیه در قدام ناحیه حرکتى اولیه قرار گرفته و معادل ناحیه 6 برودمن است به جزء اینکه سلولهاى درشت Betz در آن وجود ندارد. رشته هاى وابران از آن به قشر حرکتى اولیه و سایر قسمت هاى ساختمان هاى زیر قشرى می روند. فیبرهاى ناحیه پیش حرکتى عمدتا مربوط به کنترل حرکات مهارتى هستند، یعنى این فیبرها ناحیه حرکتى اولیه را کنترل می کنند.
ضایعات یک طرفه قشر پره موتور (که توسط CT اسکن نشان داده می شوند)منجر به ضعف عضلات شانه و هیپ طرف مقابل می گردند. در شانه، ضعف درعضلاتى که به طور طبیعى جهت بالا آوردن بازو در ضمن فعالیت هاى روتین به کار می روند، ایجاد می گردد. خود دست اختلالى پیدا نمی کند. اندامها اسپاستیک نیستند، هر چند که تون عضلانى اندکى افزایش یافته است. اختلال در حفظ وضعیت بدن، به دنبال ضایعات دو طرفه، ایجاد می گردد. اختلال مذکور با ناتوانى و عدم ثبات راه رفتن و ایستادن نشان داده می شود.
3- ناحیه حرکتى تکمیلى(Supplementary Motor Area):
ناحیه حرکتى تکمیلى(SMA)در طرف داخلى نیمکره هاى مخ در ناحیه 6 قرار گرفته است. تحـریـ*ک الکتریکى در این ناحیه برخلاف ناحیه حرکتى اولیه موجب انقباض عضلانى در دو طرف بدن می شود. ضایعات یک طرفه منجر به اختلال شدید فعالیت حرکتى خود به خودى (غیرارادى) و عمدتا در طرف مقابل، اختلال در سهولت تکلم و هماهنگى دستها می شود. ضایعات دو طرفه موجب آکینزى و موتیسم (از دست دادن تکلم) طویل المدت می گردند.
پیشنهاد ارتباط اثرات ضایعات ناحیه پیش حرکتى و ناحیه حرکتى تکمیلى(SMA) (به غیر از اثرات روى تکلم) با بیمارى پارکینسون آشکار و واضح است. این دو ناحیه اطلاعات ورودى فراوانى را از عقده هاى قاعده اى و از طریق هسته قدامى شکمى (V.A.N) تالاموس دریافت می کنند. هر چند نحوه عملکرد این هسته روى این مناطق در جریان بیمارى پارکینسون و حتى در افراد سالم مشخص نیست، اما به نظر می رسد که احتمالاً اختلال و آشفتگى پیامهاى ورودى از آن در اختلال حفظ و تثبیت وضعیت بدن در بیمارى پارکینسون و نیز در مشکلات آنها جهت آغاز حرکات ارادى دخالت دارد.
در این قسمت به توضیح هر یک از نواحى فوق می پردازیم.
1- ناحیه حرکتى اولیه(Primary Motor Area):
معادل ناحیه 4 برودمن، واژه اى که توسط فیزیولوژیستها به کار بـرده می شود،می باشد. همانطور که قبلاً بیان شد این ناحیه از لحاظ هیستولوژیک توسط سلولهاى هرمى غول پیکر Betz مشخص می شود. فیبرهاى وابران این ناحیه وارد مسیرهاى حرکتى می شوند.
تحـریـ*ک قشر حرکتى اولیه عمدتا موجب انقباض عضلات اسکلتى طرف مقابل می شود. ارتباط نقطه به نقطه بین مناطق بدن و قشر اولیه اى که آن را کنترل می کند وجود دارد که به آن سازمان بندى Somatotopic می گویند. شکل بدن روى قشر حرکتى اولیه به صورت انسان وارونه اى که همونکولوس حرکتى نامیده می شود،می باشد که در آن سر در بالاى شیار سیلویوس و ناحیه ران و کفل در جلوى شیار رولاندو تصویر می شود.
قطع ناحیه بسیار کوچکى از قشر حرکتى اولیه یعنى ناحیه اى که محتوى سلولهاى هرمى غول پیکر Betz است در میمون موجب درجات متغیرى از فلج در عضلات مربوطه می شود. هر گاه هسته کودیت و ناحیه حرکتى ارتباطى مجاور سالم باشند حرکات وضعى و تثبیتى اندامها کماکان قابل انجام است اما کنترل ارادى حرکات ظریف قسمت هاى انتهایى اندامها به ویژه دستها و انگشتان دست از بین می رود.البته این بدان معنى نیست که عضلات نمی توانند منقبض شوند بلکه توانایى حیوان براى کنترل حرکات ظریف از بین می رود.
از روى این اطلاعات می توان چنین نتیجه گیرى کرد که ناحیه هرمى براى ایجاد حرکات ارادی کنترل شده ظریف به ویژه دستها و انگشتان دست ضرورى است.
2- ناحیه پیش حرکتى(Premotor Area):
این ناحیه در قدام ناحیه حرکتى اولیه قرار گرفته و معادل ناحیه 6 برودمن است به جزء اینکه سلولهاى درشت Betz در آن وجود ندارد. رشته هاى وابران از آن به قشر حرکتى اولیه و سایر قسمت هاى ساختمان هاى زیر قشرى می روند. فیبرهاى ناحیه پیش حرکتى عمدتا مربوط به کنترل حرکات مهارتى هستند، یعنى این فیبرها ناحیه حرکتى اولیه را کنترل می کنند.
ضایعات یک طرفه قشر پره موتور (که توسط CT اسکن نشان داده می شوند)منجر به ضعف عضلات شانه و هیپ طرف مقابل می گردند. در شانه، ضعف درعضلاتى که به طور طبیعى جهت بالا آوردن بازو در ضمن فعالیت هاى روتین به کار می روند، ایجاد می گردد. خود دست اختلالى پیدا نمی کند. اندامها اسپاستیک نیستند، هر چند که تون عضلانى اندکى افزایش یافته است. اختلال در حفظ وضعیت بدن، به دنبال ضایعات دو طرفه، ایجاد می گردد. اختلال مذکور با ناتوانى و عدم ثبات راه رفتن و ایستادن نشان داده می شود.
3- ناحیه حرکتى تکمیلى(Supplementary Motor Area):
ناحیه حرکتى تکمیلى(SMA)در طرف داخلى نیمکره هاى مخ در ناحیه 6 قرار گرفته است. تحـریـ*ک الکتریکى در این ناحیه برخلاف ناحیه حرکتى اولیه موجب انقباض عضلانى در دو طرف بدن می شود. ضایعات یک طرفه منجر به اختلال شدید فعالیت حرکتى خود به خودى (غیرارادى) و عمدتا در طرف مقابل، اختلال در سهولت تکلم و هماهنگى دستها می شود. ضایعات دو طرفه موجب آکینزى و موتیسم (از دست دادن تکلم) طویل المدت می گردند.
پیشنهاد ارتباط اثرات ضایعات ناحیه پیش حرکتى و ناحیه حرکتى تکمیلى(SMA) (به غیر از اثرات روى تکلم) با بیمارى پارکینسون آشکار و واضح است. این دو ناحیه اطلاعات ورودى فراوانى را از عقده هاى قاعده اى و از طریق هسته قدامى شکمى (V.A.N) تالاموس دریافت می کنند. هر چند نحوه عملکرد این هسته روى این مناطق در جریان بیمارى پارکینسون و حتى در افراد سالم مشخص نیست، اما به نظر می رسد که احتمالاً اختلال و آشفتگى پیامهاى ورودى از آن در اختلال حفظ و تثبیت وضعیت بدن در بیمارى پارکینسون و نیز در مشکلات آنها جهت آغاز حرکات ارادى دخالت دارد.
