نکات مهم فصل اول زیست دوم

[ABAN dokht]

محمد ماهفروزی:
نکات مهم فصل سوم زیست سوم

گیرنده های حس سلول های تمایز یافته ای هستند که اثر محرک را دریافت می کنند.
برای ایجاد پیام عصبی باید محرک به اندازه ی کافی قوی باشد تا بتواند فعالیت الکتریکی گیرنده را تغییر دهد.
گیرنده های حس در سرتاسر بدن یافت می شوند .
گیرنده ی درد در بیشتر بافت ها و اندام ها وجود دارد .( مغز گیرنده ی درد ندارد .)
تنوع گیرنده های حس در پوست از بقیه اندام ها بیشتر است .
هر یک از گیرنده های پوست دندریت هایی از یک یا چند نورون هستند.که اثر محرک را به پیام عصبی تبدیل می کنند .
گیرنده های فشار بیشتر در عمق پوست قرار دارند . و در اطراف آن چند لایه پوشش پیوندی قرار دارد.
هر محرکی نمی تواند سبب ایجاد پتانسیل عمل شود .
آکسون در سلول های مخروطی بلند تر از سلول های استوانه ای می باشد.
مایع شفاف زلالیه فضای جلو و پشت عنبیه را پر می کند.

 

[ABAN dokht]

چ
نکات مهم فصل دوم زیست سوم

در هنگام تشریح بعد از برش جسم پینه ای بطن های جانبی ( بطن 1 و 2) و درون بطن ها اجسام مخطط دیده می شوند .
با برش رابط سه گوش یک بخش قیفی شکل باز به نام بطن 3 دیده می شود که در جلوی ان تالاموس ها !! دیده می شوند.
بطن 3 از طریق مجرایی به نام سیلویوس با بطن 4 در ارتباط است .
در لبه ی پایینی بطن 3 اپی فیز ( غده ی پینه ال ) و در عقب اپی فیز برجستگی های 4 گانه دیده می شود .
پرده ای شفاف به نام سپتوم بطن 1 و 2 را از یکدیگر جدا می کند . در وسط این پرده مجرایی به نام مانرو قرار دارد که دو بطن از طریق آن به یکدیگردر ارتباط هستند.
اندازه ی نسبی مغز به بدن :پستاندار>پرنده> خزنده > دوزیست > ماهی
طناب عصبی در پلاناریا گره عصبی ندارد یعنی فاقد جسم سلولی می باشد .
دو طناب عصبی در پلاناریا فاقد جسم سلولی می باشند و در سطح شکمی ان قرار دارند .
در دستگاه عصبی هیدر بخش مرکزی و محیطی وجود ندارد اما نورون وجود دارد.
در جشرات طناب عصبی در سطح شکمی بدن قرار دارد و دارای گره عصبی می باشد.

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

انعکاس های نخاعی فقط در مهره داران دیده می شود .
در انعکاس زردپی زیر زانو در مجموع 5 سیناپس مشاهده می شود که 3 تای آن تحریکی ، یکی مهاری و یکی بی تاثیر است .
در انعکاس زردپی زیر زانو در مجموع 4 نورون از 3 نوع ( حرکتی - حسی و رابط) دیده می شود .
در انعکاس ماهیچه های اسکلتی دستگاه عصبی پیکری و در انعکاس های ماهیچه های صاف دستگاه عصبی خود مختار دخالت دارند .
انعکاس تخلیه ی ادرار یک انعکاس نخاعی است اما در انجام آن مغز نیز دخالت دارد .( باز کردن دریچه ی دوم)
انعکاس ها چون رفتارهای غریزی هستند معمولا آموخته نمی شوند .
اعصاب سمپاتیک با اثر بر غده های فوق کلیوی موجب تحـریـ*ک ترشح هورمون های اپی نفرین و نوراپی نفرین از این غده می شوند . اعصاب پاراسمپاتیک بر این غده اثری ندارند .
اعصاب سمپاتیک از قسمت میانی نخاع منشا میگیرند و اعصاب پاراسمپاتیک از قسمت بالا( زیر مغز) و پایین نخاع منشا می گیرند .
در هنگام تشریح در سطح پشتی مغز لوب بویایی ، نیمکره های مخ ، قسمت هایی ازبصل النخاع و مخچه و کرمینه و ابتدای نخاع دیده می شود .
در سطح شکمی مغز نیمکره های مخ ، کیاسمای بینایی ، بخشی از هیپوتالاموس ( جسم خاکستری) ، محل اتصال هیپوفیز ، پایک های مغزی ، پل مغزی، بصل النخاع ، نیمکره های مخچه و قسمتی از نخاع دیده می شود .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

تمام اعصاب نخاعی مختلط هستند.
یک عصب نخاعی شامل دندریت نورون حسی و آکسون نورون حرکتی است .
جسم سلولی نورون حسی در خارج از نخاع در محلی به نام گره ی نخاعی قرار دارد.
جسم سلولی و دندریت نورون حرکتی به همراه نورون رابط در بخش خاکستری نخاع قرار دارند .
دستگاه عصبی محیطی دارای 31 جفت عصب نخاعی و 12 جفت عصب مغزی است .
در انسان 124 ریشه ی نخاعی داریم که 62 تای آن ریشه پشتی (حسی) و 62 تای ان ریشه ی شکمی ( حرکتی ) است .
پرده ی مننژ فقط در پستانداران وجود دارد.
مویرگ های مغزی نفوذپذیری کمی دارند . گلوکز ، اکسیژن ، دی اکسید کربن ، نیکوتین ، آمینواسیدها و املاح از آن عبور می کنند .
سد خونی -مغزی همانند گلومرول کلیه و کیسه های هوایی و کپسول بومن دارای بافت پوششی سنگفرشی تک لایه هستند.
عنکبوتیه در زیر سخت شامه قرار دارد و در بعضی از قسمت ها در دو طرف سخت شامه قرار می گیرد .( در محل چین خوردگی ها)

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

جسم پینه ای فاقد جسم سلولی و هسته می باشد .
مخچه در پشت ساقه ی مغز قرار دارد و بین انها بطن 4 مشاهده می شود .
مغز و نخاع هم اطلاعاتی را به مخچه ارسال می کنند ( اطلاعات مربوط به حرکت)و هم اطلاعاتی را از مخچه دریافت می کنند .
ساقه در قسمت پایینی مغز قرار دارد از پایین با نخاع و از بالا با مخچه و نیمکره های مخ در ارتباط است .
تمام اطلاعات حسی رسیده از اندام ها و نواحی بدن ( بجز بویایی) قبل از رسیدن به قشر مخ ابتدا وارد تالاموس می شوند . در انجا پردازش و تقویت می شوند.
پیام های حس بویایی بر خلاف حواس دیگر وارد تالاموس نمی شوند . بلکه لوب بویایی به دستگاه لیبیک ارتباط دارد . و از طریق ان اطلاعات خود را به مغز ارسال میکند.
مرکز بیشتر انعکاس های بدن مغز می باشد.
مرکز برخی انعکاس های بدن نخاع می باشد .
هر سلول غیر عصبی که توسط یک سلول عصبی تحـریـ*ک شود ، آن سلول نورون حرکتی است .
نخاع مغز را به دستگاه عصبی محیطی متصل می کند .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

نخاع به همراه معز از مراکز نظارت بر اعمال بدن محسوب می شود .
به آکسون یا دندریت بلند تار عصبی گویند.
به مجموعی از آکسون ها ، دندریت ها یا هر دوی آنها عصب گویند .
تار عصبی توسط غلاف میلین ( بیشتر تارها) و عصب توسط یک غلاف پیوندی احاطه می شود .
مغز مرکز اصلی پردازش اطلاعات در بدن است .(مراکری مانند تالاموس نیزدر پردازش اطلاعات حسی نقش دارند.)
سه بخش مخ ، لیمبیک و مخچه در یادگیری نقش دارند .
دو بخش مخ و لیمبیک در حافظه نقش دارند .
رابط اول دو نیمکره ی مخ دسته ای تار عصبی سفید رنگ( به خاطر میلین) به نام جسم پینه ای می باشد.
رابط دوم دو نیمکره ی مخ مثلث سه گوش ( رابط سه گوش) می باشد .
بیشتر پردازش اطلاعات حسی و حرکتی در قشر خاکستری مخ انجام می گیرد .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

ورود و خروج یون های سدیم و پتاسیم در هنگام پتانسیل ارامش ازطریق کانال های همیشه باز یا نشتی انجام می گیرد .
پمپ سدیم - پتاسیم علاوه بر غشای سلول عصبی در غشای سلول های عیر عصبی ( ماهیچه و .... ) نیز وجود دارد .
در هنگام پتانسیل عمل ورود و خروج یون های سدیم و پتاسیم از طریق کانال های دریچه دار ( انتشار تسهیل شده) انجام می گیرد.
انتقال پیام عصبی فقط از انتهای پایانه ی آکسون صورت می گیرد .
در محل سیناپس اعصاب سمپاتیک با ماهیچه ی های صاف انتقال دهند ی اصلی نوراپی نفرین است .
هر نورون یک اکسون دارد و هر آکسون چند پایانه ی سیناپسی دارد بنابراین هر نورون با سلول بعدی می تواند چندین سیناپس !! برقرار کند .
خروج انتقال دهده ی عصبی از پایانه ی آکسون از طریق اگزوسیتوز انجام می گیرد به همین دلیل در پایانه ی آکسون میتوکندری فراوان است .
انتقال دهنده های عصبی پس از رسیدن به نورون پس سیناپسی ، سبب تغیر پتانسیل الکتریکی ان می شوند .
در غشائ نورون پس سیناپسی گیرنده هایی شامل انواع کانال و پمپ ها وچود دارند . این گیرنده ها مشخص می کنند که نوع سیناپس تحریکی باشد یا مهاری.!!
همه ی مواد مخـ ـدر موجب وابستگی روانی و بیشتر آنها موجب وابستگی جسمی می شوند .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل اول زیست سوم

در افرادی که عضو پیوندی دریافت کرده اند احتمال بروز بیماری های خود ایمنی و واکنش های آلرژیک( مانند آسم ، کهیر و ....) کمتر از افراد عادی است .
داروهای مشتق شده از کورتیزول می توانند فعالیت دستگاه ایمنی را تا حد ی کاهش دهند .
در ایجاد بیماری خود ایمنی هم لنفوسیت B و هم لنفوسیت T نقش دارند .
هر آنتی ژنی آلرزن محسوب نمی شود .
در برخورد آلرژن به پادتن سطح ماستوسیت( برخورد دوم) ماستوسیت علاوه بر هیستامین موادی دیگری نیزآزاد می کند .
هیستامین موجب گشاد شدن رگها و افزایش نفوذپذیری ان می شود . که این دو عامل موجب افزایش دیاپدز می شوند .
آزاد شدن هیستامین از ماستوسیت از طریق اگزوسیتوز انجام می گیرد .
کودکان 1 تا 4 سال چون کمتر در معرض عامل بیماری مالاریا قرار دارند .واکسیناسیون در انها موثرتر بوده است.
چون پشه ی عامل مالاریا در آب های راکد تخمگذاری می کند شیوع بیماری در ماه های پر باران ( مهر تا اسفند) بیشتر است .
ویروس HIV از طریق اشک ، بزاق ، ادرار منتقل نمی شود اما از طریق شیر (پس از زایمان) منتقل می شود .

نکات مهم فصل دوم زیست سوم

در حرکت گربه به سمت بوی گوشت مراکز مغزی و نخاعی نقش دارند .
در ساختمان غلاف میلین همانند غشاء ، پروتئین ، فسفولیپید ، کلسترول و قند وجود دارند.
در دو رشته عصبی هم قطر سرعت پیام عصبی در رشته ی میلین دار بیشتر است .
در دو رشته ی عصبی یکی قطور تر (بدون میلین) و دیگری با قطر کمتر اما دارای میلین ، سرعت هدایت پیام عصبی در رشته ی قطور تر بیشتر است .
نورون رابط چون فاقد غلاف میلین است ، سرعت هدایت پیام عصبی در آن کم است .
نورون های رابط ر بیماری MS آسیب نمی بینند .
غلاف میلین سطح تماس سلول عصبی با محیط را کاهش می دهد که نتیجه ی آن افزایش سرعت هدایت پیام عصبی در طول رشته ی عصبی می باشد .
سلول های پشتیبان غیر عصبی هستند ، قدرت تقسیم دارند ، تعداد آنها از سلول های عصبی بیشتر اما اندازه ی انها از سلول های عصبی کوچکتر است .
پمپ سدیم - پتاسیم همواره فعال است . منتهی سرعت فعالیت آن کم یازیاد شود .
عامل اصلی ایجاد پتانسیل آرامش فعالیت پمپ سدیم - پتاسیم می باشد .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل اول زیست سوم

با فعالیت پروتئین های مکمل تعداد زیادی منافذ ریز در عشای سلول مهاجم ایجاد می شود .
پروتئین پرفورین تعداد کمتری منفذ اما بزرگتر در غشای سلول های سرطانی و آلوده به ویروس ایجاد می کند .
پروتئین های مکمل بر روی عامل بیماری های آبله مرعان ، زگیل ، هرپس تناسلی ، آنفلوآنزا ، هاری ، HIV و باکتریوفاژ ، بی تاثیرند. چون ویروس ها غشا ندارند .
ماکروفاژ ها با آنکه داخل بافت وجود دارند اما در مبارزه با میکرب های داخل خون نقش دارند .( به صورت غیر مستقیم از طریق پروتئین ها مکمل)
پروتئین های مکمل بر قار چ های بیمایزایی که به صورت انگل خارجی به سر می برند ، مانند عامل بیماری پوستی لای انگشتان پا، عامل برفک دهان و .... بی تاثیر است .
هر لنفوسیت تنها بر یک نوع خاص از میکرب اثر می گذارد .
تعدادی از لنفوسیت های بالغ در گره های لنفی ، طحال ، لوزه ها و آپاندیس مستقر شده و در آنجا با عوامل بیگانه مبارزه می کنند .
تعدادی از لنفوسیت ها بین خون و لنف در گردش هستند .( خاصیت دیاپدر)
بخش میانی استخوان های مچ دست مغز قرمز و بخش خارجی ان مغز زرد دارند . ( استخوان کوتاه)
در سطح باکتری ها ، ویروس ها ، سم باکتری ها ، دانه ی گرده و سلول های سرطانی آنتی ژن وجود دارد.

نکات مهم فصل اول زیست سوم

لنفوسیت B در نخستین برخورد با انتی ژنی خاص ابتدا رشد کرده ، سپس تقسیم می شود و پس از تغییراتی (تمایز) تعدای سلول به نام پلاسموسیت و B خاطره را به وجود می آورد.
پلاسموسیت ها فاقد گیرنده ی انتی ژن هستند.
پلاسموسیت ها دارای تعداد زیادی شبکه ی اندوپلاسمی زبر و دستگاه گلژی هستند .
ماکروفاژ ها دارای گیرنده ی انتی ژن هستند.
در ایمنی سلولی پس از برخورد لنفوسیت T با آنتی ژنی خاص چندین نوع سلول T ( بیش از دو نوع) از جمله T کشنده و T خاطره تولید می شود .
ایمنی حاصل از سرم غیر فعال ، مصنوعی و موقتی اما ایمنی حاصل از واکسن در بیشتر موارد دائمی است .
برخی از واکسن ها مانند واکسن کزاز را باید چندین باربه یک فرد تزریق کرد تا دستگاه ایمنی فرد بتواند سلول خاطره تولید کند .
توانایی تشخیص سلول های خودی از بیگانه همواره مطلوب نیست .( موقع پیوند عضو)
بیماری های MS ، رماتیسم قلبی ، میاستنی گراویس و دیابت نوع I از جمله بیماری های خود ایمنی محسوب می شوند .
در افرادی که در آنها پیوند عضو صورت گرفته احتمال بروز سرطان و عفونت ها بیشتر از افراد عادی است .

 

[ABAN dokht]

نکات مهم فصل اول زیست سوم


در عرق ، اشک، بزاق و مخاط آنزیم لیزوزیم وجود دارد.
آنزیم لیزوزیم جزو آنزیم های برون سلولی محسوب می شود .
هر نوع آسیب بافتی منجر به بروز پاسخ التهابی می شود.
در پاسخ التهابی سلول های آسیب دیده علاوه بر هیستامین مواد شیمیایی دیگری نیز به محل آسیب دیده آزاد می کنند.
با ترشح هیستامین و گشاد شدن رگها ، جریان خون در محل آسیب دیده افزایش اما فشار خون کاهش می یابد .
نوتروفیل ها ، ماکروفاژ ها ، مونوسیت ها و به مقدار کمتر آئوزینوفیل ها سلول های فاگوسیت کننده هستند .
لنفوسیت ها فاگوسیتوز ندارند .
گرمای حاصل از تب جلوی رشد بسیاری از میکرب ها را می گیرد.
مهمترین بخش دومین خط دفاع غیر اختصاصی بدن فاگوسیت ها می باشند .
آئوزینوفیل ها در بهبودی عفونت های انگلی و آلرژی ها ( مانند تب یونجه ، آسم ، کهیر و حساسیت به گزنه ) نقش مهمی دارند .