الف) مقدمه: عبارت حقوق تکنولوژی، در ادبیات حقوقی ایران و جهان، واژه ی نسبتا تازه ای است. حقوق تکنولوژی، می تواند تعاریف و معانی متعددی داشته باشد. در واقع معنای اراده شده از حقوق تکنولوژی بسته به مکان و نحوه ی کاربرد آن، متفاوت است. در بعضی از موارد، عبارت حقوق تکنولوژی، به معنای حقوق کامپیوتر به کار می رود. در این مفهوم، کلیه مسائل مرتبط با کامپیوتر که به حقوق افراد، ارتباط دارد مورد نظر است. حقوق تکنولوژی گاهی به معنای حقوق ارتباطات، به کار گرفته می شود. در این عبارت مسائل حقوقی پیرامون ارتباطات افراد از طریق ابزار تکنولوژی، بررسی می شود. در نهایت، حقوق تکنولوژی، گاهی به مفهوم حقوق مالکیت معنوی است. یعنی حمایت از حق اختراع و امثال آن.
ب) مسائل مهم حقوق تکنولوژی: حقوق تکنولوژی در معنای عام آن، مسائل گوناگونی رو پوشش می دهد. در حقیقیت، حقوق تکنولوژی به دنبال آن است تا مانند سایر جنبه های حقوق، زوایای قانونی مربوط به انضباط تکنولوژیکی را با تعیین حدود مشخص شده در قوانین، تعیین کرده و از این طریق حقوق افراد را مورد حمایت قرار دهد. در این راستا، حقوق تکنولوژی، به طور مشخص به موضوعاتی مانند:
- حقوق هوافضا
- حقوق نانوتکنولوژی
- حقوق سایبر
- حقوق ارتباطات از راه دور
- حقوق انتقال فناوری
- حقوق ماکیت معنوی در تکنولوژی
و مانند این ها می پردازد. که هر کدام از آن ها، موضوع بحث جداگانه ای خواهد بود.
ج) قوانین ایران در خصوص حقوق تکنولوژی: با توجه به رشد فناوری های نوین، در سراسر جهان، قوانینی در خصوص جنبه های مختلف تکنولوژی، نگاشته و تصویب شد. در حال حاضر ایران، نظام حقوقی ایران نیز در خصوص تکنولوژی قوانینی دارد، من جمله قانون تجارت الکترونیک و قانون مجازات جرایم رایانه ای. هم چنین در خصوص ماکیت معنوی، قوانینی در جهت حمایت از آن به تصویب رسیده است. با این مفهوم، حقوق تکنولوژی در ایران شناخته شده و مورد حمایت است با این حال، قوانین موجود در زمینه حقوق تکنولوژی، هنوز کافی به نظر نمی رسند.
د) جنبه نوین حقوق تکنولوژی: یکی از جنبه های نوین حقوق تکنولوژی که در جهان تازگی دارد و در ایران، به دلیل ضعف فناوری و عدم موضوعیت، هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است، هوش مصنوعی است. مسئولیت ناشی از استفاده از هوش مصنوعی در هر دو حالت آن، یعنی هدایت شده توسط انسان و هوش مصنوعی خودمختار، موضوعی است که به دلیل برخی مسائل مانند تصادف ماشینهای خودران گوگل و تسلا، مورد بحث قرار گرفته است. مسئولیت مدنی ناشی از استفاده از به کارگیری تکنولوژی های پیشرفته، به زودی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ه) ضرورت استفاده از وکیل حقوق تکنولوژی: حقوق تکنولوژی به دلیل تازگی، ضعف قوانین و عدم آموزش جامع کارشناسان و قضات دادگستری در این خصوص، از جمله پرونده های پیچیده و بسیار تخصصی هستند. بهره گیری از خدمات تخصصی وکیل در زمینه حقوق تکنولوژی که با ظرایف آن آشنا بوده و بتواند ترجمان مناسب حقوقی-قضایی از از موضوع ارائه کند، بسیار حائز اهمیت است.
خدمات وکیل تخصصی حقوق تکنولوژی، در دو دسته کلی جا می گیرد: نخست، مشاور در جلسات مذاکره و عقد قراردادهای مرتبط با حقوق تکنولوژی به نحوی که قرارداد جنبه های فنی و حقوقی را به طور همزمان و مطابق منافع طرفین، پوشش دهد؛ و دوم اینکه وکیل حقوق تکنولوژی، در پرونده های قضایی مرتبط ورود کرده و ارتباط معقولی میان مسائل حقوق تکنولوژی به عنوان بخش نوینی از حقوق و مسائل سنتی قضایی، برقرار نماید.
و) موخره: حقوق تکنولوژی، به عنوان بخش نسبتا تازه ای از حقوق، می تواند شامل موضوعات متنوعی باشد. موضوعات اساسی که فعالان عرصه تکنولوژی از منظر حقوقی در ایران درگیر آن هستند، بیشتر شامل مسائل مرتبط با حقوق ماکیت معنوی، مسئولیت مدنی ناشی از تکنولوژی و جرایم مرتبط با بهره گیری از تکنولوژی است. در این راستا بهره گیری از مشاوره تخصصی وکیل حقوق تکنولوژی می تواند بسیار راهگشا باشد.
تکنولوژی جزء لاینفک زندگی بشر امروزی است. تکنولوژی که امروز در قالب های گوناگون مانند تلفن همراه، اینترنت، تبلت و غیره وابستگی ایجاد و زندگی را متحول کرده است. لذا شناخت مفهوم تکنولوژی به تنهایی نگاه ما نسبت به آن را بینا و عمل مان را پاک می کند.
حال به تیتر پاسخ دهیم. تکنولوژی چیست؟ تکنولوژی یا فناوری شیوه و شگرد ساخت و کاربرد ابزار، دستگاهها، مادهها و فرایندهایی است که معضل های انسان را برطرف می کند به عبارتی، تکنولوژی فعالیتی انسانی است و از همین رو کهن تر از دانش و مهندسی است.
Technology از دو لغت یونانی techne و logia تشکیل شده است که اولی به معنی هنر و دومی به معنی علم و دانش است.
استفاده از اصطلاح تکنولوژی به میزان قابل توجهی بیش از ۲۰۰ سال گذشته تغییر کرده زیرا قبل از قرن بیستم این اصطلاح در زبان انگلیسی نیز غیر معمول بود و معمولا به توصیف و یا مطالعه هنرهای سودمند اشاره داشت. این اصطلاح اغلب به آموزش های فنی، در موسسه تکنولوژی ماساچوست متصل است. اما تکنولوژی با مفهوم امروزی با انقلاب صنعتی دوم افزایش یافت. [ویکی پدیا]
سازمان ملل متحد، تکنولوژی را به عنوان مجموعه اطلاعات، مهارتها، روش ها و ابزار لازم برای ساختتن محصولات مورد نیاز و کاربرد آنها و یا تامین خدمات مفید و مورد نیاز پذیرفته است.
از منظر فن سالاران، تکنولوژی ابزار یا فرآیندی است که برای ساختن محصولات بهتر به کار گرفته می شود. اما از نظر اهل علم، تکنولوژی محصول نهایی تحقیقات یا همان دانش فنی و اطلاعاتی است که می تواند به محصولی تجاری تبدیل شود.
اما سوال این است که تکنولوژی و ابزارهای آن به خودی خود مهم است؟ یا تاثیر اجتماعی آن؟ چه کسی باید تکنولوژی به مفهوم فنی را بررسی کند؟ و چه کسانی تاثیرات تکنولوژی را بررسی کنند؟ و آیا بهتر نیست در کنار بررسی فنی تاثیرات اجتماعی آن نیز بررسی شود؟
بسیاری از تعاریفی که از تکنولوژی ارایه شدهاند، تعاریفی چون «تکنولوژی عبارت است از دانش فنی» یا «تکنولوژی مجموعۀ آفرینندهگیهای انسانی است که میکوشد تا طبیعت را در مهمیز ارادۀ خودش قرار بدهد» یا… دربارۀ ابزارسازی بشر در گذشته نیز صادق دانست. بنابراین هنوز این پرسش بیپاسخ مانده است: به راستی چرا «نسبت میان دین و تکنولوژی» برای ما مساله شده است؟ آیا پرسش از «نسبت میان دین و تکنولوژی» همان پرسش از «نسبت میان دین و قدرت ابزارسازی بشر» است؟ چرا ما از «نسبت میان دین و قدرت ابزارسازی بشر» پرسش نمیکنیم، اما «نسبت دین و تکنولوژی» را مورد پرسش قرار میدهیم؟ به تعبیر سادهتر، چه چیز «تکنولوژی جدید» را از «قدرت ابزارسازی بشر در گذشته» متمایز میکند؟ مگر «تکنولوژی جدید» چه چیزی بیشتر از قدرت ابزارسازی بشر در گذشته دارد؟
یک پاسخ ساده به این پرسش، این است: آنچه سبب ضرورت شکلگیری پرسش از «نسبت دین و تکنولوژی» برای ما شده است، نه وصف صرف «قدرت ابزارسازی بشر» است که از دیرباز وجود داشته، بلکه آنچه در این میان «نو ظهور» است، یعنی همان چیزی که سبب ظهور پرسش از نسبت میان دین و تکنولوژی میشود، شبکه و افق مفهومی و معنایی گستردهیی است که همراه با تکنولوژی جدید خود را «نمایان» کرده و از شبکه و افق مفهومی و معنایی ابزارسازی بشر در گذشته بسیار متفاوت است. به تعبیر سادهتر، آنچه تکنولوژی جدید را از ابزارسازی بشر در گذشته متفاوت کرده و سبب ظهور پرسش از نسبت دین و تکنولوژی جدید میشود، «تفکر تکنولوژیک» است و نه خود تکنولوژی. به بیان دیگر، پرسش ما در واقع پرسش از نسبت میان «تفکر دینی» با «تفکر تکنولوژیک» است و نه پرسش از نسبت میان دین و تکنولوژی.
اما آیا در اینجا، یعنی در تامل بر پرسش از نسبت میان دین و تکنولوژی و تامل بر دلایل ضرورت شکلگیری پرسش از این نسبت، ما دوباره به سرجای اول خود نرسیدیم؟ یعنی مگر «تفکر»، درست همچون استعداد و قدرت ابزارسازی، در گذشته و از همان نخستین لحظات آغاز حیات بشر و در همهجا و در میان همه اقوام، از جمله میان اصحاب تکنولوژی و جامعۀ تکنولوژیک و در میان دینداران و اصحاب ایمان وجود نداشته و سرشت آن یکی نیست که ما میکوشیم با دو پسوند «دینی» و «تکنولوژیک»، آن دو را از یکدیگر متمایز کنیم؟ به بیان سادهتر، مگر «تفکر»، امری ثابت، کلی و جهانشمول نیست؟ اگر چنین است، پس آوردن قیود «دینی» و «تکنولوژیک» برای تفکر و از تمایز «تفکر دینی» و «تفکر تکنولوژیک» سخن گفتن به چه معناست؟ اگر نسبت میان «دین» و «تکنولوژی» برای ما مساله شده است، به این دلیل است که هر یک از آن دو به شبکۀ مفهومی، افق معنایی، یا به تعبیر هایدگر «عالمیت» تاریخییی خاص و به تعبیر توماس کوهن به پارادایمی خاص تعلق داشته، هر یک از نظام معرفت شناختی (اپیستمیک) ویژۀ خود برخوردارند. بنابراین، ضروری است که بپذیریم اموری چون «تفکر»، «عقل» یا «عقلانیت» اموری ثابت، جهانی، ازلی و ابدی نبوده، بلکه پدیدارهایی تاریخی هستند که با پسوندهایی چون «دینی»، «متافیزیکی»، «سنتی»، «جدید»، «تکنولوژیک» یا غیره از یکدیگر متمایز میشوند. به همین دلیل وصف «تاریخیت» این امور است که امروز، در روزگار ما نسبت میان دین و تکنولوژی به یک مساله تبدیل شده است. تکنولوژی به منزله رویدادهگی
در مورد تکنولوژی بحثهای بسیار متعددی شکل گرفته است. برای نمونه: آیا تکنولوژی بشر را به رفاه، سعادت و رهایی رسانده است یا نه؟ آیا تکنولوژی امری شیطانی است یا رحمانی؟ تکنولوژی با پدیدارهایی چون جنگ، از بین رفتن زمین، تعـ*رض به طبیعت، مشکل آلودهگیهای زیست محیطی، پاره شدن لایۀ ازن، افزایش فقر و تضادهای طبقاتی و… چه رابـ ـطهیی دارد؟ آیا باید نسبت به تکنولوژی شیفته و تعظیمگر بود یا به آن، کینه و بیمهری ورزید؟
توجه داشته باشیم وقتی دربارۀ «تکنولوژی» میاندیشیم، نمیتوانیم از تکنولوژی به منزلۀ صرفاً مجموعهیی از ابزارها، به منزلۀ امری صرفاً علمی و تکنیکی، به مثابه امری صرفاً اجتماعی، سیـاس*ـی یا امری دارای تاثیرات روانشناختی، یا… سخن بگوییم. تکنولوژی همۀ اینها هست و هیچ یک از اینها نیست.
تکنولوژی یک «پدیدار» است. بیتردید، اعتراض خواهد شد که این سخن بسیار کلی و قابل صدق بر هر چیزی است؛ درست مثل این است که بگوییم «درخت یک پدیدار است»، «دریا یک پدیدار است»، و… . گفتن این سخن با ناگفتنش چه تفاوتی دارد؟ این نقد از منظر علمی ـ مثل همه نقدهای علمی به گزارههای فلسفی ـ کاملاً درست است. معنی سادۀ این عبارت که «تکنولوژی یک پدیدار است» درست مثل گفتن این گزاره است که «تکنولوژی هست»، «تکنولوژی وجود دارد.» آری! به لحاظ علمی این سخن با ناگفتنش تفاوت چندانی ندارد، اما آیا در پس همین عبارت ساده «تکنولوژی یک پدیدار است» یا «تکنولوژی هست»، هیچ معنا و بصیرت اصیلتر و حقیقیتری وجود ندارد؟ آیا همین گزارۀ ساده، نگاه ما را از ساحتی به ساحتی دیگر سوق نمیدهد؟
با تفکر در باب تکنولوژی، وصفی بر ما آشکار میشود که با اندیشیدن بر هر «پدیدار» دیگری هویدا میشود و آن تعریفناپذیری، سیطرهناپذیری و غنای سرشار و خوفبرانگیزی است که همۀ پدیدارها، از جمله «پدیدار تکنولوژی» از آن برخوردار اند. ما میتوانیم از تکنولوژی درست مثل هر پدیدار دیگری به منزلۀ یک امر فنی، اجتماعی، سیـاس*ـی، اقتصادی، تاریخی و یک «خیلی چیزهای دیگر» سخن بگوییم. اما تکنولوژی «صرفاً یک امر فنی»، «صرفاً یک امر اقتصادی» و «صرفاً» خیلی چیزهای دیگر یا حتا مجموعۀ همۀ این عناصر برشمرده شده نیست. تکنولوژی مثل هر پدیدار دیگری، همواره از اوصافی ناشناخته و از وجوهی بیشمار برخوردار است. بنابراین، ما به سهولت نمیتوانیم بگوییم که میدانیم تکنولوژی چیست. پدیدار تکنولوژی، به منزلۀ یک پدیدار و غنای سرشار آن، ما را با یک رویدادهگی مواجه میسازد.
مرادم از کاربرد وصف رویدادهگی برای تکنولوژی این است که هرچند تصمیمها و برنامهریزیهای جامعۀ تکنولوژیک و اصحاب تکنولوژی، بخشی از پدیدار تکنولوژیاند؛ اما این پدیدار نیز، با تمامی اوصاف و ویژهگیهایش، درست همچون همۀ دیگر پدیدارها، حاصل صرف تصمیمها، برنامهریزیها، سیاستها و سیاستگذاریها نیست. پدیدار تکنولوژی، درست همچون همه پدیدارها، حاصل نوعی «رویدادهگی» است و این رویدادهگی وصفی از جهان، وصفی از هستی و وصفی از حقیقت است.
تکنولوژی، یکی از پدیدارها و جلوههای دوران مدرنیته است و مثل هر پدیدار تاریخی دیگری، ربطی بسیار وثیق با شبکۀ گستردهیی از معانی، نشانهها، مناسبات و نهادهای دوران خویش دارد. تکنولوژی را درست همچون بسیاری دیگری از پدیدارهای مدرن مثل تکنولوژی، رسانه، ژورنالیسم، فناوری نوین اطلاعات و ارتباطات، آزادیهای مدنی، حقوق بشر، و… با هیچ نیرویی نمیتوان از جهان کنونی حذف کرد؛ چرا که هر پدیداری در این جهان با یک کلیت شبکهیی مرتبط است. قدرتهای سیـاس*ـی، اجتماعی و اقتصادی دربارۀ خیلی چیزها نمیتوانند مقاومت کنند، همانگونه که در برابر تکنولوژی نمیتوانند مقاومت کنند. پدیدارها فراسوی خیر وشرها، پسندوناپسندها، مفروضات و تیوریسازیها و جهت گیریهای سیـاس*ـی، ایدیولوژیک و تیولوژیک ما هستند. واقعیتها حاصل تصادم و رویدادهگی خود پدیدارها هستند؛ درست همانگونه که واقعیت تکنولوژی چنین است. نمیتوانیم بگوییم تکنولوژی زیباست؛ زیرا واقعیتهای زشت (مثل استثمار، افزایش فقر و فاصلۀ طبقاتی، جنگ، یورش به طبیعت و…) در آن وجود دارد. نمیتوانیم بگوییم تکنولوژی، زشت است؛ زیرا واقعیتهای زیبایی (چون رفاه، کاستن فشار سنگین زندهگی و…) با آن شکل میگیرد. تکنولوژی فراسوی خیروشرها و پسندوناپسندهای ماست. تکنولوژی را به تمامی نمیتوان به منزلۀ ابزار سرمایهداری و نظام سلطه تلقی کرد، در عین حال که بیتردید تکنولوژی با نظام اقتصاد سرمایهداری و نظام سلطه نسبتی دارد. تکنولوژی فراسوی تیوریسازیهای ماست. تکنولوژی بخشی از زندهگی و جهان کنونی و یکی از عناصر بنیادین قوامبخش و تعینبخش عالم کنونی ماست. در پدیدۀ تکنولوژی نیز، درست همچون خود زندهگی و همۀ رویدادهای آن و درست همچون خود جهان و همۀ پدیدارهای آن، امری تبیینناپذیر وجود دارد، امری که صرفاً خود را در نوعی رویدادهگی آشکار میسازد.
تکنولوژی را می توان تمام دانش، کالاها، فرایندها، ابزارها، روش ها و سیستم هایی تعریف کرد که در جهت خلق و ساخت کالاها و ارائه خدمات به کار گرفته می شوند. تکنولوژی عبارتست از روش انجام کارها به وسیله ما. تکنولوژی ابزاری است که به وسیله آن می توانیم به اهداف خود دست یابیم. تکنولوژی، اجرای عملی دانش است، ابزاری است که به کمک تلاش و سعی آدمی می آید.
تکنولوژی چیزهای بسیار بیش تری از ماشین را در بر می گیرد. چند هویت تکنولوژیک دیگر غیر از سخت افزار وجود دارد که از جمله به نرم افزار و مهارت های انسانی می توان اشاره کرد. زلنی (۱۹۸۶) این مطلب را با بیان اینکه هر تکنولوژی از سه جزء وابسته به یکدیگر ، با هم تعیین کننده و به یک اندازه مهم تشکیل می شود، آشکار و برجسته کرد:
سخت افزار: ساختار فیزیکی و آرایش منطقی تجهیزات یا ماشین آلاتی که قرار است برای انجام وظایف لازم مورد استفاده قرار گیرد.
نرم افزار: دانش نحوه استفاده از سخت افزار برای انجام وظایف لازم.
مغز افزار: دلایل استفاده از تکنولوژی به شیوه ای خاص. این را می توان توجیه فنی نیز نامید.
علاوه بر سه جزء فوق جزء چهارمی را نیز می باید به طور مستقل مورد توجه و بررسی قرار داد، زیرا این جزء تمام سطوح موفقیت های تکنولوژیک را در بر می گیرد:
دانش فنی: دانش یا مهارت فنی فراگرفته شده یا کسب شده درباره نحوه انجام درست کارها.دانش فنی می تواند نتیجه تجربه، انتقال دانش یا تمرین عملی باشد.
۱۵ شغل پردرآمد در زمینه تکنولوژی؛ مهندسی نرم افزار در صدر
اکثر کارفرمایان در آگهیهای استخدام صحبتی در مورد میزان حقوقی که میخواهند به کارمند بپردازند، به میان نمیآورند، اما وب سایت Glassdoorr، این مسئله را برای کارجویان در آمریکا راحت کرده است. این وب سایت با استفاده از دادههای جمع آوری شده از سوی کارمندان با پستهای مشابه، توانسته میزان حقوق را برای هر سمت شغلی تخمین بزند.
به گزارش کلیک، این وبسایت با استفاده از همین آمار گفته است که ارزش تقریبی پستهای شغلی خالی در آمریکا، در مجموع ۲۷۲ میلیارد دلار است. طبق آماری که از سوی این وب سایت منتشر شده است، اکثر پستهای شغلی خالی در این کشور مربوط به حوزهی پزشکی میشود. حدود۸۰۰ هزار فرصت شغلی خالی در این زمینه وجود دارد، که مجموع حقوق آنها ممبلغی معادل ۲/ ۴۵ میلیارد دلار در هر سال است. صنعت تکنولوژی، رتبهی پنجم را از نظر مجموع میزان حقوق پستهای شغلی خالی دارد (چهار رتبهی بالاتر عبارتست از: حوزه پزشکی، تجارت، خرید و فروش، حمل و نقل و تدارکات).
بیشترین پست شغلی خالی مربوط است به مهندسی نرمافزار (از مبتدی تا ارشد). برای این سمت بیش از ۱۳ هزار فرصت شغلی بدون تصدی وجود دارد و این حاکی از نیاز روزافزون بازار تکنولوژی در امریکا به متخصصان نرمافزار است. این تعداد زیاد سمت خالی در حالی است که تعداد زیادی هر ساله در رشته مهندس از دانشگاههای مختلف به بازار کار این کشور وارد میشوند و افراد زیادی نیز از طریق مهاجرت (البته تا قبل از قوانین مهاجرتی اخیر) جذب بازار کار این کشور میشوند. سمت توسعه دهنده سیستمهای کامپیوتری نیز با بیش از ۶ هزار تقاضا در بازار کار توانسته رتبه دوم را در این لیست به خود اختصاص دهد. نکته درخور توجه در این گزارش این است که یکی از مورد نیازترین مشاغل حوزه تکنولوژی فوق تخصص در زمینه بیگ دیتا (بزرگ داده) است. این مسئله به خصوص بعد از بحثهای زیاد دربارهی استفاده از بزرگدادهها به منظور پیادهکردن ایدههای تجاری جدید و جمعآوری دادههای مختلف از کاربران (به ویژه پیرو فراهم شدن فضاهای رشد ابزارهای اینترنت اشیا) اهمیت بسزایی برای شرکتهای مختلف پیدا کرده است. این پست بالاترین میزان متوسط حقوق پرداختی را داشته که احتمالا ناشی از کمبود متخصص در این عرصه و حساسیت بالای این شغل است.
از دست ندهید
هیچ مطلبی موجود نیست
نکته جالب در این لیست حضور سمت برنامهنویس موبایل در انتهای آن است و این برخلاف آن چیزی است که در این سالها انتظار داشتیم. این سالها همه تصور داشتند که برنامهنویسی موبایل یکی از مورد نیازترین مشاغل عرصه تکنولوژی در یک دهه اخیر باشد اما به نظر میرسد حضور تعداد زیاد برنامهنویسان در این عرصه و سادهتر شدن پلتفرمهای برنامهنویسی میزان تقاضا برای این شغل را به شدت کاهش داده است. در ادامه مقاله به ۱۵ سمت شغلی برتر و پردرآمد در حوزه تکنولوژی اشاره خواهیم کرد که بیشترین تعداد پستهای خالی را دارند. طبق لیست اعلام شده از سوی سایت Glassdoor، هم اکنون ۵۸۶٫۲۶۳ جایگاه شغلی خالی در صنعت تکنولوژی آمریکا موجود است که بطور کلی حقوق سالانهای معادل ۲۱ میلیارد دلار را دارند.
رتبه ۱۵: برنامهنویس موبایل
سمت: برنامهنویس موبایل که برنامههای مخصوص موبایل را طراحی و تولید مینماید.
تعداد پستهای خالی: ۱۹۳۰
میانگین دستمزد سالانه: ۹۱٫۱۶۷ دلار
ارزش اقتصادی شغل: ۱۷۵٫۹۵۱٫۸۶۵ دلار
رتبه ۱۴: متخصص IT
سمت: متخصص IT، وظیفهی طراحی سیستمهای شرکتهای بزرگ فناوری را دارد.
تعداد پستهای خالی: ۱۶۱۸
میانگین دستمزد سالانه: ۱۱۵٫۳۳۲ دلار
ارزش اقتصادی: ۱۸۶٫۶۰۷٫۷۳۸ دلار
رتبه ۱۳: مهندس امنیت اطلاعات
سمت: مهندس امنیت اطلاعات، امنیت تکنولوژی یک شرکت را فراهم میکند.
تعداد پستهای خالی: ۲۱۳۳
میانگین دستمزد سالانه: ۹۲٫۸۹۹ دلار
ارزش اقتصادی: ۱۹۸٫۱۵۴٫۳۹۱ دلار
رتبه ۱۲: مدیریت سیستم
سمت: مدیر سیستم کسی است که سیستمهای کامپیوتری شرکتهای بزرگ را مدیریت میکند.
تعداد پستهای خالی: ۲۹۰۲
میانگین دستمزد سالانه: ۷۰٫۴۱۵ دلار
ارزش اقتصادی: ۲۰۴٫۳۴۳٫۸۴۰ دلار
رتبه ۱۱: معمار راهکارهای تکنولوژیک
سمت: معمار راهکارهای تکنولوژیک (آرشیتکت سولوشن) میتواند سیستمهای پیچیده کامپیوتری که معمولا تلفیقی از چند تکنولوژی مختلف است را طراحی کند.
تعداد پستهای خالی: ۱۹۷۹
میانگین دستمزد سالانه: ۱۰۸٫۷۳۸ دلار
ارزش اقتصادی: ۲۱۵٫۷۹۳٫۴۸۵دلار
رتبه ۱۰: مهندس امنیت
سمت: مهندس امنیت که در زمینه طراحی نرمافزارهای حفاظتی در مقابل هکرها و ویروسها تخصص دارد.
تعداد پستهای خالی: ۲۲۲۵
میانگین دستمزد سالانه: ۱۰۳٫۰۰۰ دلار
ارزش اقتصادی: ۲۲۹٫۱۷۵٫۷۴۵دلار
رتبه ۹: برنامهنویس وب
سمت: مهندس و برنامهنویس وب، در حوزه برنامهنویسی تحت وب بهخصوص بخشهایی از وبسایت که در ارتباط با کاربران است، تخصص دارد.
تعداد پستهای خالی: ۲۹۴۸
میانگین دستمزد سالانه: ۹۰٫۶۷۶ دلار
ارزش اقتصادی: ۲۶۷٫۳۱۴٫۲۶۴ دلار
رتبه ۸: مهندسی توسعه نرمافزار آزمایشی
سمت: مهندس توسعه نرمافزار آزمایشی، وظیفه تست کردن نرمافزارها را به عهده دارد تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.
تعداد پستهای خالی: ۳۵۷۳
میانگین دستمزد سالانه: ۸۶٫۵۵۳دلار
ارزش اقتصادی: ۳۰۹٫۲۵۴٫۸۵۹ دلار
رتبه ۷: برنامهنویس جاوا
سمت: برنامهنویس جاوا، وی توانایی برنامهنویسی با زبان جاوا را دارد.
تعداد پستهای خالی: ۳۷۸۴
میانگین دستمزد سالانه: ۸۳٫۰۰۹دلار
ارزش اقتصادی: ۳۱۴٫۱۰۴٫۸۹۵دلار
رتبه ۶: مهندسی داده
سمت: مهندس داده، وظیفهی طراحی ساختارهای دادهای را برای دیتابیسها و پروژههای عظیم دادهای به عهده دارد.
تعداد پستهای خالی: ۳۰۷۳
میانگین دستمزد سالانه: ۱۰۴٫۵۵۱دلار
ارزش اقتصادی: ۳۲۱٫۲۸۶٫۱۵۹دلار
رتبه ۵: مهندس شبکه
سمت: مهندس شبکه، که طراحی و مدیریت شبکههای کامپیوتری را انجام میهد.
تعداد پستهای خالی: ۳۸۸۲
میانگین دستمزد سالانه: ۸۳٫۸۷۳ دلار
ارزش اقتصادی: ۳۲۵٫۵۹۴٫۷۵۳ دلار
رتبه ۴: دانشمند در حوزه بیگدیتا
سمت: دانشمند داده با تکنولوژیهای مختلف دادهای بزرگ سر وکار دارد و حجم زیادی از دادهها را تحلیل میکند.
تعداد پستهای خالی: ۳۵۰۸
میانگین دستمزد سالانه: ۱۱۴٫۰۳۵ دلار
ارزش اقتصادی: ۴۰۰٫۰۳۳٫۱۰۱ دلار
رتبه ۳: مدیر محصول
سمت: مدیر محصول، در واقع رابط بین مهندسان، برنامهنویسان با کاربران و مصرفکنندگان محصولات است.
تعداد پستهای خالی: ۳٫۸۷۴
میانگین دستمزد سالانه: ۱۰۴٫۲۷۴ دلار
ارزش اقتصادی: ۴۰۳٫۹۵۶٫۴۳۷دلار
رتبه ۲: مهندسی سیستمها
سمت: مهندس سیستم، وظیفه طراحی و توسعه سیستمهای پیچیده کامپیوتری را به عهده دارد.
تعداد پستهای خالی: ۶٫۷۶۹
میانگین دستمزد سالانه: ۸۹٫۵۸۸ دلار
ارزش اقتصادی: ۶۰۶٫۴۲۴٫۴۶۱دلار
رتبه ۱: مهندسی نرمافزار
سمت: مهندس نرمافزار، در واقع یک برنامهنویس کامپیوتر است. بطور معمول مهندسی نرمافزار سطوح مختلفی از مبتدی تا ارشد دارد.
ساختار زنجیره بلوکی زنجیرهٔ بستکی[۱] یا زنجیرهٔ بلوکی[۲] (به انگلیسی: Blockchain)[۳][۴] پایگاه داده توزیع شده و مبتنی بر اجماع است که به صورت مستمر فهرستی از رکوردها (ردهها) را که هرکدام به گزینههای قبلی فهرست ارجاع میدهند را حفظ میکند و بدین وسیله در مقابله با تضعیف یا بازنگری غیرمجاز تقویت میشود. زنجیره بلوکی خود زیربخشی از فناوریهای دفترکل توزیع شده (Distributed Ledger) است.[۵] زنجیره بلوکی گونه ای از معماریهای داده مورد استفاده در فناوری دفاترکل توزیع شده است که در آن سوابق تراکنشها در زنجیرههای متصل به یکدیگر ذخیره میشوند.[۶]
در این فناوری با وجود کاربران متعددی که بهطور همزمان دادههایی را ثبت و اصلاح میکنند و ممکن است که آن دادهها با هم تداخل داشته باشند، شبکه قادر به حفظ یکپارچگی محتوای پایگاه داده است. با توجه به ساختار دادهای رمزنگاری شده که بلاک چین دارا میباشد یکپارچگی بدون هیچ کنترلکننده مرکزی حفظ میشود.[۷]در دفاتر کل توزیع شده مربوط به بیتکوین برای مرتب کردن تراکنشها و ممانعت از تناقض یک مسئله ریاضی مطرح میشود که حل کردنش سخت است اما پس از حل مسئله تأیید درست بودن راه حل آسان است به این سازوکار، «اثبات کارکرد»(Proof of work) میگویند. در روش زنجیرهٔ بلوکی بیتکوین کسی میتواند تراکنشهای هر مرحله را مرتب کند که جواب این سؤال سخت را پیدا کرده باشد و همزمان تغییراتی که قصد اعمال آن را دارد (بلوک جدید) با مراحل قبلی زنجیره تناقض نداشته باشد.[۲]
تاریخچه
مبادلات بیتکوین (ژانویه ۲۰۰۹ تا سپتامبر ۲۰۱۷)
اولین کار روی زنجیره بلوک رمزنگاری شده امن در سال ۱۹۹۱ توسط استوارت هابر و اسکات استورنتا توصیف شد.[۸] در سال ۱۹۹۲، بایر، هابر و استورنتا درخت درهمسازی را به طراحی متصل ساختند، که باعث بهبود کارایی آن شده و اجازه میداد که چندین سند در یک بلوک جمعآوری شوند.[۹][۱۰]
یک پایگاه داده زنجیره بلوکی که بهطور خودمختار مدیریت میشود از یک شبکه همتابههمتا و یک سرور زمانبندی توزیع شدهاستفاده میکند. اولین زنجیره بلوک توسط یک فرد ناشناس یا گروهی شناخته شده به نام ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ معرفی شد. یک سال بعد به عنوان یک جزء اصلی از بیتکوین (ارز دیجیتالی) اجرا شد، جایی که آن به عنوان سرفصل عمومی برای همه معاملات در شبکه عمل میکرد.[۱۱] با استفاده از یک زنجیره بلوکی، بیت کوین اولین ارز دیجیتال بود که برای حل مشکل دوجانبه بدون نیاز به یک سرپرست قابل اطمینان و الهام بخش بسیاری از برنامههای اضافی بود.[۱۲][۱۳]
توصیف
زنجیره بلوکی معاملات آنلاین امن را تسهیل میکند.[۱۴] زنجیره بلوکی یک کتابخانه دیجیتالی غیر متمرکز و توزیع شدهاست که برای ضبط معاملات در میان رایانههای بسیاری استفاده میشود تا بتوان بدون تغییر تمام بلوکهای بعدی و بدون همکاری شبکه مقادیر ثبت شده را با استفاده از پسانداز تغییر داد.[۱۱][۱۵] این امر به شرکت کنندگان اجازه میدهد تا به بررسی و حسابرسی معاملات ارزان بپردازند.[۱۶]اصالتسنجی آنها توسط همکاری جمعی توسط اشتراک منافع جمعی خود تأیید میشوند.[۱۷] نتیجه، یک گردش کار قوی است که عدم قطعیت شرکت کنندگان در مورد امنیت دادهها یک امر حاشیهای است. استفاده از یک زنجیره بلوکی ویژگی مشخصه تکثیر بینهایت از یک دارایی دیجیتال را حذف میکند. این تأیید میکند که هر واحد ارزش تنها یک بار منتقل میشود، و مشکل دیرینه هزینههای دوگانه را حل کردهاست. زنجیره بلوکی به عنوان یک پروتکل رمزنگاری ارزشگذاری تعریف شدهاست.[۱۸] این مبادله بر مبنای زنجیره بلوکی میتواند سریع تر، با خیال راحت و ارزانتر از سیستمهای سنتی تکمیل شود.[۱۹] زنجیره بلوکی میتواند حقوق عنوان را اختصاص دهد، زیرا رکوردی را فراهم میکند که باعث ارائه و پذیرش میشود.[۱۱][۲۰]
تمرکززدایی
با ذخیره دادهها در سراسر شبکه، زنجیره بلوکی خطراتی را که با ذخیره دادهها بهطور مرکزی نگه داشته میشوند حذف میکند.[۱۱] زنجیره بلوکی غیر متمرکز ممکن است از ارسال پیام اَد هاک و شبکه توزیع شدهاستفاده کند.
شبکه آن دارای نقاط متمرکز آسیبپذیری است که کراکرهای کامپیوتر میتوانند از آن استفاده کنند؛ به همین ترتیب، هیچ نقطه مرکزی از شکست وجود ندارد. روشهای امنیتی زنجیره بلوکی شامل استفاده از رمزنگاری کلید عمومی است.[۱۲]
کاربردهای فناوری زنجیره بلوکی
اولین و معروفترین استفاده از فناوری زنجیره بلوکی در دفتر کل تراکنشهای بیتکوین اتفاق افتادهاست که الهام بخش ایجاد دیگر ارزهای رمز پایه (cryptocurrencies[۲۱]) و پایگاههای داده توزیع شده مستحکم شدهاست[۲۲]
فناوری زنجیره بلوکی خدمات مبتنی بر تراکنش را دگرگون خواهد کرد و در زمینههای زیر بکار گرفته خواهد شد:[۲۳]
پول دیجیتال (Digital Currency)
قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)
اوراق بهادار (Securities)
ثبت و نگهداری سوابق (Record Keeping)
اینترنت اشیا (Internet of thnigs)
این فناوری در گستره وسیعی از کاربردهای مالی و غیر مالی قابل استفاده است برای استفاده از زنجیره بلوکی در صنعت، بورس اوراق بهادار، بیمه و بانکداری، پزشکی، مطالعات و پروژههای متعددی در جریان است. اینترنت اشیا توزیع شده، زیرساخت امنیتی بدون کلید، خادمهای نام توزیع شده، دفاتر اسناد رسمی، ذخیرهسازی توزیع شده بعضی از کاربردهای این فناوری بهشمار میآیند.[۲][۲۴]
ایستگاههای شارژ خودروهای برقی با استفاده از زنجیره بلوکی
ایستگاههای شارژ خودروهای برقی عمدتاً در کنار خانههای افراد قرار گرفتهاست؛ بنابراین وقتی خانه را به سمت محل کار ترک میکنند، شارژر بلااستفاده میماند. با استفاده از فناوری زنجیره بلوکی میتوان یک پلتفرم بدون واسطه طراحی کرد که به صاحبان خودروهای برقی امکان کسب درآمد میدهد. رانندگان از طریق این فناوری دستگاههای شارژر را از صبح تا عصر به اشتراک میگذارند و از این طریق کسب در آمد میکنند. به این شکل تعداد ایستگاههای شارژ خودروهای برقی در کالیفرنیا از چند عدد به چند صد عدد رسیدهاست.[۲۵]
مدیریت زنجیره تأمین
برای مدیریت زنجیره تأمین، فناوری بلاک چین مزیتهای مانند قابلیت ردیابی و به صرفه بودن را به همراه دارد. بلاک چین میتواند برای دنبال کردن حرکت کالاها، مبدأ آنها، تعداد و … به کار رود. در نتیجه سطح جدیدی از شفافیت را برای اکوسیستم B2B به ارمغان میآورد. همچنین ساده کردن فرایندهایی مانند انتقال مالکیت، بیمه، فرایند تولید و پرداخت از دیگر مزایای استفاده از زنجیره بلوکی است.[۲۶]
مسائل حقوقی فناوری زنجیره بلوکی
مراکز سیاست پژوهی مختلف دنیا در تلاش برای درک فرصتها و تهدیدهای فناوری زنجیره بلوکی برای منافع ملی خودشان هستند. همه کشورهای عضو شورای امنیت منجمله، روسیه، چین، فرانسه، ایالات متحده آمریکا و انگلیس در مراکز سیاست پژوهی پارلمانی و دولتی خود در حال ارزیابی این فناوری هستند. ارزیابی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران نشان میدهد که بسیاری از قوانین و مقررات مصوب در ایران که زمانی نسبت به فناوری خنثی تصور میشدند امروزه به صورتهای متنوعی قابل اجرا خواهند بود، یعنی قانون گذاران از یک طریقه اجرای قانون که با فناوری آن عصر قابل اجرا بودهاست حمایت کردهاند و فناوری زنجیره بلوکی در صورت عملیاتی شدن میتواند تغییر بسیاری از قوانین کشور ایران را ممکن سازد. تغییر ساختار از متمرکز به توزیع شده یکی روندهایی است که این فناوری در اجرایی سازی آن کمک خواهد کرد. استفاده از این فناوری در انتخابات و رایگیری که نیازمند همکاری دو دستگاه شورای نگهبان و وزارت کشور است نیز قابل بررسی ذکر شدهاست.[۲]
پیشبینیها
گزارش مجمع جهانی اقتصاد از سپتامبر ۲۰۱۵ پیشبینی کرد که تا سال ۲۰۲۵، ده درصد تولید ناخالص داخلی جهان بر روی تکنولوژی زنجیره بلوکی ذخیره خواهد شد.