هویتی که خاکستر شد-معماری

[*بانو بهار*]

هفته ای که گذشت برای جامعه فرهنگ و معماری بی نهایت دشوار بود. آتش سوزی موزه ملی برزیل، مرکز فرهنگ و هنر 200 ساله ای که روز دوشنبه هفته گذشته در آتش سوخت، نه تنها مصنوعات تاریخی ارزشمند را نابود کرد، بلکه ساختمان مهم این کشور از بین برد که جزئی از نماد تاریخی برزیل محسوب میشد. پاک شدن چشم انداز شهری به مسابه از بین رفتن هویت شهری و فرهنگی است. قابل توجه است که اغلب در چنین مواردی، ساخت و ساز جدید راهی برای تبلیغ احیای محله ها و ساخت و ساز شهری مورد استفاده قرار میگیرد که در این مورد بخصوص نمی توان ساخت و ساز جدید را راه حل معضل این حادثه عنوان کرد. به عنوان مثال آسمانخراش یک نماد برای شهرها و حتی کشورهای بزرگ محسوب می شود. مثلا نیویورک را بدون برج امپایراستیت، پاریس را بدون برج ایفل و یا کوالالامپور را بدون برج های پتروناس تصور کنید، غیرممکن است.

آتش سوزی در Museo Nacional (موزه ملی برزیل) یک خسارت غیرقابل جبران برای معماران، مورخان و شهروندان دنیا به شمار می رفت. دقیقاً مشخص نیست که جرقه این اتفاق از کجا آغاز شد، اما گزارشی مبنی بر کاهش بودجه دستگاه های ایمنی مراکز فرهنگی وجود دارد. بیش از 2 میلیون شیء تاریخی و کهن در آتش سوزی نابود شدند. لذا موسسه معماری برزیل (IAB) طی یک فراخوان جهانی، درخواستی برای دریافت کمک های مالی جهت بازسازی، مرمت و ساخت موزه داده است.

نابودی موزه برزیل عنوان کننده کاهش هزینه های ارائه شده توسط دولت برای نگهداری ساختمان می باشد. حال این موضوع به عنوان یک فرد ایرانی بررسی کنید: آیا امکانات امنیتی و تجهیزات نگهداری موزه های ایران کامل است؟ آیا دولت جمهوری اسلامی ایران حداقل بودجه لازم برای نگهداری یا تعمیر ساختمان های تاریخی کشور را ارائه میدهد؟
موزه ملی ایران

مانند موزه ملی برزیل بسیاری از ساختمان های موزه در ایران قدیمی بوده و از امکانات کافی برای تعمیر و نگهداری بهره نمی برند. علاوه بر مسئله نگهداری، مرمت ساختمان های قدیمی خود چالش دیگری است. در طول سالیان گذشته فقدان منابع برای نگهداری ساختمان نمادین افزایش یافته است. این سناریو در مورد بسیاری از کشورها صدق می کند. در طول یک دهه گذشته فقدان مالی و عملکردی کشورهای جهان دوم و سوم نسبت به امر مدیریت مراکز فرهنگی و تاریخی بسیار افزایش یافته است. برخی از این کشورها با مشکلات مالی و اقتصادی زیادی درگیرند. سوال اینجاست کشورهایی که از منابع و افراد کافی برای کنترل فضاهای تاریخی فرهنگی خود بهره می برند (مثل ایران)، تا کنون چه کار کرده اند؟