اصفهان ورزنه؛ شهر زنان سپیدپوش

[ATENA_A]

لـ*ـذت قدم زدن در زمین‌های پفكی كنار تالاب، كویرنوردی در تلماسه‌‌هایی به وسعت ۱۷ هزار هکتار یا قایقرانی در مصب و دلتای زاینده‌رود یا دیدن آثار تاریخی‌ای چون مسجد جامع دوره تیموریان، خانه میرمیران با سقف زیبای گچی، رباط عباسی، امامزاده شاه زین‌العابدین در ورزنه، شهری با جمعیت هزار نفر و با مساحتی حدود ۲۳۰۰ كیلومترمربع در ۱۱۰ كیلومتری جنوب شرقی اصفهان كنار هم گرد آمده‌اند؛ شهری كوچک اما با طبیعتی بی‌نظیر، جذاب و متنوع و شرایط زیستی- اقلیمی خارق‌العاده. خاطره دیدن كبوترخانه، لـ*ـذت گفت‌وگو با مردمان سفیدپوش و صدها جاذبه گردشگری دیگر را تنها در شهر فرشتگان تجربه خواهید كرد؛ شهری كه همه خیابان‌های آن به زاینده‌‌رود راه دارد. در بدو ورود، هم‌نشینی بناهای خشتی و آجری و سفیدی چادر زنان هنرمند آن، به دل هر بازدیدکننده‌ای می‌نشیند.

خبرگزاری مهر

شهر ورزنه از لحاظ جغرافیای در جنوب غربی شهرستان نائین، شرق استان اصفهان، غرب تالاب گاوخونی و خط مرزی استان یزد قرار دارد. مردان این شهر بیشتر كشاورز هستند و زنان آن به پارچه‌بافی و قالیبافی مشغول هستند.

انتخاب مسیر با شما است؛ اصفهان یا نائین. برای گشت و گذار در شهر اصفهان شاید چند روزی وقت لازم باشد، اما اگر مبدأ حركت تهران باشد، گذشتن از نائین، هم مسیر را برایتان كوتاه می‌کند و هم امكان دیدن شهری با جاذبه‌های توریستی‌ای چون مسجد جامع، خانه پیرنیا (موزه مردم شناسی) و بافت قدیمی شهر نائین را در یک نیمروز فراهم می‌کند؛ چرا که تمام این اماكن در یک جا جمع‌اند.

با اتومبیل شخصی یك ساعت از نائین تا ورودی اصلی شهر ورزنه و رسیدن به آخرین پل تاریخی زاینده‌رود راه است. درباره اینکه پل تاریخی ورزنه دقیقا در چه زمانی ساخته شده، اطلاع دقیقی در دست نیست؛ عده‌ای آن را متعلق به زمان سلجوقیان و برخی هم متعلق به دروه صفویهمی‌دانند. این پل که در لیست آثار ملی قرار دارد از سنگ، آجر و ساروج ساخته شده و ۶ متر ارتفاع، ۷۰ متر طول و ۷ متر عرض دارد.

در ایام نوروز كلیه مدارس ورزنه برای پذیرایی از مهمانان آماده‌اند. كافی است با آموزش و پرورش شهر ورزنه تماس گرفته تا آدرس دقیق هر یک از آن‌ها را در اختیارتان قرار دهند.

می‌توانید در مهمان پذیر یا یک رستوران محلی طعم غذاهای سنتی ورزنه مثل گداخته، هفت مغز، نان جوش، ماستینه، كمه شوربا، كوفته پیازی و گزری را هم بچشید.

اگر عدسی و نان کنجد دار محلی ورزنه را نوش جان كردید و آماده‌اید، بد نیست گشتی در شهر بزنید. شهر ورزنه كوچک است و باور دیدن این همه آثار تاریخی در آن دشوار است. مسجد جامع ورزنه شاخص‌ترین اثر تاریخی ورزنه و در قلب شهر با کاشی‌كاری‌های منحصر به فردش قرار دارد. دور تا دور هلال محراب با خط ثلث و آیاتی از سوره آل‌عمران تزیین شده است. مناره جلوی مسجد با ارتفاعی حدود ۲۰ متر، دارای راه‌پله آجری مارپیچی است كه دسترسی به قسمت بالای مناره را آسان كرده است. از این ارتفاع تمام شهر ورزنه قابل رویت است.

persistour

دیدن خانه میرمیران، آب‌انبارهای صفوی، موزه مردم‌شناسی، تنها آهنگری سنتی ورزنه و مسجد تك‌مناره متعلق به عصر تیموری همه و همه در كنار مردمان سفیدپوش با گویش پهلوی ساسانی (در اصطلاح محلی زردشتی) لذتی است وصف‌ناپذیر كه تنها در یک نیمروز می‌توانید آن را تجربه كنید.

داشتن یک راهنمای مطلع و مطمئن بومی این امكان را برایتان فراهم می‌کند كه سری هم به خانه زنان هنرمند ورزنه بزنید تا علاوه بر خرید پارچه‌های زیبای دستباف برای سوغات، از نزدیک با هنر پارچه‌بافی سنتی هم آشنا شوید.

از صنایع دستی ورزنه می‌توان به کاربافی و سفره‌بافی اشاره کرد. کاربافی هنری است که از دوره تیموریان وجود داشته و زمانی در شهر ورزنه رونق قابل توجهی داشته است، اما با ورود پارچه‌های صنعتی این هنر زیبا در حال فراموشی است.

از کار بافته‌شده در ورزنه به‌عنوان سفره نان یا بقچه جهاز عروس، بقچه حمامی، چادر سفید، کفن و چادرشب استفاده می‌شود. در حال حاضر، در این منطقه شانزده کارگاه نیمه‌فعال خانگی بافت کار وجود دارد که بافندگان آن همگی زنان مسن هستند. کار ورزنه درصورت نقشدار بودن، بیش از پنج رنگ ندارد و با نخ پنبه‌ای مرسریزه و آهارخورده با چربی حاصل از مغز گوسفند بافته می‌شود.

 

[ATENA_A]

اگر قصد خرید پارچه‌های پنبه‌ای، سفید و دستباف را دارید كافی است سراغ یكی از زنان بافنده ورزنه‌ای را بگیرید تا علاوه بر خرید سوغات، از نزدیک کاربافی و سفره‌بافی را هم دیده باشید امکان خرید پارچه‌های دستباف در گاوچاه نیز برایتان مهیا است.

بعد از خرید سوغات حتما سری هم به آخرین قطعه تاریخی دارای سكنه كشور در كیلومتر نه جاده اصفهان- ورزنه بعد از چهارراه قورتان بزنید. وسعتی كه پیش روی شما است، قلعه قورتان نام دارد. قلعه قدیمی قورتان با حصارهای کنگره‌دار از خشت خام، محکم و استوار، عظمتش را به رخ می‌کشد.

با پیمودن راهی كوتاه و گذشتن از مزارع پنبه در حاشیه جاده از دور بنایی آجری و عظیم خودنمایی می‌کند كه روزگاری نه چندان دور و در دل مزارع، كبوتران بی‌شماری (حدود ۲۵ هزار كبوتر) در دل خود جای داده بود تا به ازای این خانه امن، حاصلخیزی را با كود خود به زمین كشاورزان هدیه كنند. اینجا كبوترخانه است و از بام آن می‌توانید بار دیگر شهر را از این منظر ببینید.

اگر می‌خواهید با طبیعت‌گردان ورزنه همراه شوید و از تنوع زیستی و اقلیمی آن لـ*ـذت ببرید، بد نیست قبل از حركت مایحتاج خود را تهیه كنید. در مسیر پیش رو اثری از زندگی شهری نیست؛ هر چه هست زیبایی است.

از ورزنه كه خارج می‌شویم، در كیلومتر یک جاده ورزنه- جرقویه كم نیستند دوستداران تاریخ این مرز و بوم كه برای دیدن اولین گاوچاه احیا شده و مراسم ویژه آب رسانی به شیوه سنتی توقف کرده‌اند. برای دیدن این مراسم باید بلیت تهیه كنید.

در این مكان علاوه بر خرید سوغات می‌توانید دوغ محلی، نان مالک و گندم و شادونه داغ نوش جان كنید.

كویر ورزنه قابل دسترس‌ترین كویر به شهر اصفهان است كه فاصله آن از سمت پل بزرگمهر- سه راه پینارت -برسیان- اژیه، ۱۰۵ كیلومتر و از سمت خیابان جی به كوهپایه- هزند- قورتان، ۱۱۳ كیلومتر است. اگر قصد رفتن به كویر از شهر نائین را دارید، در كیلومتر ۳۰ جاده نائین-اصفهان و بعد از گردنه ملااحمد تنها با طی ۴۵ كیلومتر در مقصد خواهید بود. بعد از گذشتن از گاوچاه نیم ساعتی تا ابتدای تلماسه‌ها كه بومیان ورزنه آن را ریگسرا می‌نامند، راه باقی است.