Mårzï¥ē
کاربر نگاه دانلود
#وضعیت_جامعه_شناسی در ایران
وضعیت جامعه شناسی در دانشگاه های ایران، اگر نگوییم افتضاح، دست کم نامناسب و ناخوشایند است. از یک سو، تعداد کمی از این همه دانشجوی جامعه شناسی، ذوق و انگیزه کافی برای فعالیت و پی گیری این رشته دارند و بیشتر آنها اصلاً دغدغه اجتماعی یا دغدغۀ علم و شناخت ندارند و به نوعی به این رشته پرتاپ شده اند. به عبارتی دیگر، خیلی از دانشجویان جامعه شناسی در دانشگاه های ایران حتی نمی توانند جامعه شناسی را آنچنان که باید تعریف کنند و درکی درست از این رشته ندارند. اندک دانشجویان جدی در این فضای کالایی شده و مدرک گرا نیز عمدتاً با انگیزه ای درونی و با آرمان های شخصی خویش دوام آورده اند. از سوی دیگر، وضعیت اساتید این رشته نیز ناامیدکننده است. جز تعداد اندکی از اساتید متعهد و دانا، بیشتر اساتید جامعه شناسی در ایران، در بهترین حالت آن، تدریس می کنند و نه تنها به دانشجویان انگیزه نمی دهند بلکه شور و شوق اولیه آنها را نیز سرکوب می کنند. دانشگاه های ایران، پُر از به اصطلاح اساتید جامعه شناسی ای است که یا سواد و بینش کافی در این زمینه ندارند و یا اگر دانشی هم دارند آن را آنچنان که باید به کار نمی برند و در اختیار علاقه مندان قرار نمی دهند. شاید حق با برخی باشد که اساتید جامعه شناسی در ایران را نه استاد جامعه شناسی، بلکه تنها، کارمند دانشگاه می نامند. اساتیدی که القاب و درجه آکادمیک شان، تنها درون خالی آنها را پنهان کرده است. هر علمی برای رشد خود به تعهد عوامل آن نیازمند است؛ تعهدی اخلاقی و حرفه ای. البته، مسلماً وجود چنین وضعیتی در وهلۀ اول به شرایطی برمی گردد که این وضعیت در آن به وجود آمده است. وقتی که در یک جامعه مدرک گرایی حالتی اینچنین کالایی و ابزاری به خود گرفته است و نیز وقتی که در همان جامعه، ارزش پیگیری علم تنها به دست یابی به یک شغل ختم می شود. و در جامعه ای که نظام دانشگاهی آن معیوب است، دیگر چه انتظاری می رود که عده ای برای علم و اندیشه ورزی اهمیتی قائل شوند؟ در چنین وضعیتی، شاید امیدواری به بهتر شدن وضعیت جامعه شناسی، دست کم در مدتی کوتاه، ساده اندیشانه باشد. ولی این موجب نمی شود که دست از تلاش در این رشته، حال در هر سطحی، برداریم. اساساً این وظیفه ماست که اگر در این رشته هستیم، چراغ رو به خاموشی آن را ،ولو در حد یک شعله کوچک، روشن نگه دارد.
وضعیت جامعه شناسی در دانشگاه های ایران، اگر نگوییم افتضاح، دست کم نامناسب و ناخوشایند است. از یک سو، تعداد کمی از این همه دانشجوی جامعه شناسی، ذوق و انگیزه کافی برای فعالیت و پی گیری این رشته دارند و بیشتر آنها اصلاً دغدغه اجتماعی یا دغدغۀ علم و شناخت ندارند و به نوعی به این رشته پرتاپ شده اند. به عبارتی دیگر، خیلی از دانشجویان جامعه شناسی در دانشگاه های ایران حتی نمی توانند جامعه شناسی را آنچنان که باید تعریف کنند و درکی درست از این رشته ندارند. اندک دانشجویان جدی در این فضای کالایی شده و مدرک گرا نیز عمدتاً با انگیزه ای درونی و با آرمان های شخصی خویش دوام آورده اند. از سوی دیگر، وضعیت اساتید این رشته نیز ناامیدکننده است. جز تعداد اندکی از اساتید متعهد و دانا، بیشتر اساتید جامعه شناسی در ایران، در بهترین حالت آن، تدریس می کنند و نه تنها به دانشجویان انگیزه نمی دهند بلکه شور و شوق اولیه آنها را نیز سرکوب می کنند. دانشگاه های ایران، پُر از به اصطلاح اساتید جامعه شناسی ای است که یا سواد و بینش کافی در این زمینه ندارند و یا اگر دانشی هم دارند آن را آنچنان که باید به کار نمی برند و در اختیار علاقه مندان قرار نمی دهند. شاید حق با برخی باشد که اساتید جامعه شناسی در ایران را نه استاد جامعه شناسی، بلکه تنها، کارمند دانشگاه می نامند. اساتیدی که القاب و درجه آکادمیک شان، تنها درون خالی آنها را پنهان کرده است. هر علمی برای رشد خود به تعهد عوامل آن نیازمند است؛ تعهدی اخلاقی و حرفه ای. البته، مسلماً وجود چنین وضعیتی در وهلۀ اول به شرایطی برمی گردد که این وضعیت در آن به وجود آمده است. وقتی که در یک جامعه مدرک گرایی حالتی اینچنین کالایی و ابزاری به خود گرفته است و نیز وقتی که در همان جامعه، ارزش پیگیری علم تنها به دست یابی به یک شغل ختم می شود. و در جامعه ای که نظام دانشگاهی آن معیوب است، دیگر چه انتظاری می رود که عده ای برای علم و اندیشه ورزی اهمیتی قائل شوند؟ در چنین وضعیتی، شاید امیدواری به بهتر شدن وضعیت جامعه شناسی، دست کم در مدتی کوتاه، ساده اندیشانه باشد. ولی این موجب نمی شود که دست از تلاش در این رشته، حال در هر سطحی، برداریم. اساساً این وظیفه ماست که اگر در این رشته هستیم، چراغ رو به خاموشی آن را ،ولو در حد یک شعله کوچک، روشن نگه دارد.
