چند نوع سوختگی داریم؟

[آدم برفی]

برای تشخیص سوختگی خفیف تا شدید، اولین قدم تعیین وسعت تخریب بافت بدن (پوست و عضله) است. سه نوع سوختگی داریم: سوختگی درجه 1، سوختگی درجه 2 و سوختگی درجه 3.

سوختگی درجه 1

در این نوع سوختگی، فقط لایه خارجی پوست یا اپیدرم تخریب می شود و دارای علائم زیر است:

- پوست قرمز می شود.

- پوست ورم می کند.

- برخی مواقع درد هم وجود دارد.

اگر این نوع سوختگی بخش هایی از دست، پا، صورت، کشاله ران، باسـ ـن و یا مفاصل بزرگ را درگیر کند، نیاز به درمان پزشکی دارد.



سوختگی درجه 2

هنگامی که اولین و دومین لایه پوست (اپیدرم و درم) تخریب شوند، سوختگی درجه 2 نام دارد. علائم آن عبارت است از:

- تاول پوستی بروز می کند.

- پوست به شدت قرمز و لکه لکه می شود.

- درد و ورم شدیدی وجود دارد.

از یخ برای محل سوختگی استفاده نکنید. استفاده از یخ بر روی محل سوختگی باعث می شود که بدن فرد بسیار سرد شود و موجب تخریب بیشتر زخم شود


اگر وسعت این نوع سوختگی بیشتر از هفت و نیم سانتیمتر نباشد، به صورت سوختگی درجه یک درمان می شود.



اگر منطقه سوختگی بیشتر از هفت‌ونیم سانتیمتر باشد و یا اگر سوختگی در دست ها، پاها، صورت، کشاله ران و یا باسـ ـن و یا مفاصل بزرگ باشد، درمان باید فورا انجام شود.

سوختگی درجه 3

در این نوع سوختگی، تمام لایه های پوست تخریب می شوند و باعث آسیب دائمی بافت می شود. بافت چربی، ماهیچه و حتی استخوان نیز ممکن است درگیر شوند.

منطقه سوختگی ممکن است سیاه و خشک شود.

اگر همراه با سوختگی، دود هم استنشاق شود، مشکلات تنفسی، مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن و یا دیگر مسمومیت ها ممکن است رخ دهد.



درمان سوختگی درجه 1 و 2

- سرد کردن : محل سوختگی را زیر شیر آب سرد به مدت 10 تا 15 دقیقه بگیرید تا درد فروکش کند. اگر این کار برایتان سخت است، می توانید محل سوختگی را در ظرف آب سرد قرار دهید. سرد کردن محل سوختگی باعث دور شدن گرما از پوست و کاهش ورم پوست می شود. لازم به ذکر است که باید از قرار دادن یخ بر روی محل سوخته خودداری کنید.

- محل سوختگی را با گاز استریل بپوشانید. از پارچه های کرکی و پرزدار و یا پارچه هایی که ممکن است الیاف آن جدا شده و به دورن زخم فرو برود یا بچسبد، خودداری کنید. گاز استریل را سفت نبندید و محل سوختگی را فشار ندهید.

با باندپیچی کردن، از ورود هوا به محل سوختگی جلوگیری می کنید، درد را کاهش می دهید و از تاول زدن پوست محافظت می کنید.



- داروهای ضد درد مصرف کنید. این داروها از قبیل: آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و یا استامینوفن می باشد. از مصرف آسپیرین برای کودکان خودداری کنید. کودکان و نوجوانانی که در دوره نقاهت آبله مرغان و یا علائم شبه آنفلوانزا می باشند، نباید آسپرین مصرف کنند. بهتر است با پزشک خود راجع به مصرف داروها مشورت کنید.



نکات مهم در درمان سوختگی درجه 1 و 2

سوختگی های کوچک معمولا بدون درمان، بهبود می یابند. این سوختگی ها معمولا موجب تغییر رنگ پوست می شوند.

برخی سوختگی ها همراه با عفونت می باشد. نشانه های عفونت شامل: درد زیاد، قرمزی، تب، ورم و یا ترشح می باشد. اگر عفونت رخ دهد، باید به پزشک مراجعه کنید.



- از یخ استفاده نکنید. استفاده از یخ بر روی محل سوختگی باعث می شود که بدن فرد بسیار سرد شود و موجب تخریب بیشتر زخم شود.

از مالیدن سفیده تخم مرغ، کره و یا خمیردندان بر روی محل سوختگی خودداری کنید، زیرا این ها باعث عفونت می شوند
- تاول ها را نترکانید. ترکاندن تاول ها باعث گسترش عفونت می گردد.



- از برنزه کردن پوستی که کمتر از یک سال از سوختگی آن می گذرد، اجتناب کنید، زیرا ممکن است باعث تغییر شدید رنگ پوست شود



- حداقل به مدت یک سال، کرم ضدآفتاب را به محل سوختگی بمالید.



نکات مهم در سوختگی درجه 3

برای این نوع سوختگی ها به پزشک مراجعه کنید و این کارها را انجام دهید:

- لباس های سوخته را درنیاورید.

- فرد سوخته را از دود و آتش و یا گرما دور کنید.

- محل سوختگی را در آب سرد فرو نکنید. اگر منطقه سوخته را سرد کنید، دمای بدن به یکباره افت می کند و فشار خون و جریان خون بدتر می شوند و شوک رخ می دهد.



- نشانه های گردش خون (تنفس، سرفه و یا حرکت) را بررسی کنید. اگر این نشانه ها وجود ندارد، CPR (احیای قلبی ریوی) را شروع کنید.



- اگر امکان داشته باشد، محل سوختگی را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.



- منطقه سوختگی را بپوشانید. با گاز استریل و یا با حوله مرطوب و تمیز، منطقه سوخته را بپوشانید.



- واکسن کزاز بزنید. سوختگی می تواند باعث ابتلا به کزاز شود. پزشکان توصیه می کنند که هر 100 سال یک‌بار، واکسن کزاز بزنید.

مریم سجادپور