گنبد پیر محله رودسر در دهکده پیر محله رانکوه در ۱۰ کیلومتری جنوب رودسر واقع شده است گنبد پیر محله بنای آجری مربوط به اوایل دوره صفویه از دوره كیائیان می باشد بنای مورد بحث با توجه به ساختار كه در علم معماری بسیار جالب است بعنوان یكی از عجایب گیلان شناخته شده است.
گنبد پیر محله دارای یک ایوان کوچک در سمت ورودی و دو اتاق کوچک در طرفین آن است. گنبد خانه به شکل هشت ضلعی و ساده ساخته شده، سطح آن را گچ اندود کرده اند. قطر دیوارها حدود ۶۵ و قطر دیوار گنبد حدود ۱۱۵ سانتی متر است . از مشخصات بنا، گنبد دو لا یه آن است. در داخل اتاق میانی، محرابی با دهنه ای به عرض ۹۰ و بلندی ۱۷۰ سانت تعبیه شده است. این بنا فاقد عناصر تزئینی و نمونه یک معماری اصیل و سنتی گیلان است.
طاق نماهایی در بیرون بنا در کادرهایی چهارگوش و مستطیل جای گرفته و دارای طاق جناقی است. در داخل بنا نیز طاق نماهایی به ارتفاع ۳۰/۳ متر دیده می شود . آجرکاری خارجی بقعه، ساده و در قسمت فوقانی دیوارها، قرنیزهایی متمایل به خارج وجود دارد. با توجه به معماری بقعه از جمله استفاده از قوس های جناقی تیز، پیش آمدگی قرنیزهای فوقانی و نوع گورسازی که شبیه سردابه است، این بنا شباهت به معماری دوره ایلخانی دارد. همچنین در زیر این گنبد خانه سردابی قرار دارد که گویی محل برداشت آب بوده است.
در اتاق غربی، پلکانی است که با هیجده پله بیست و پنج سانتیمتری به بام اتاقها و راهرو می رود. عظمت گنبد از بام بیشتر محسوس است. بلندی کمربند گنبد 185 سانتیمتر و محیط دایرهی این کمربند بیست متر تمام است. بلندی گنبد بیرونی 550 سانتیمتر و قطر طاق آن 70 سانتی متر و فاصلهی میان گنبد درونی و بیرونی50 سانتیمتر است. اگر برای بناهای تاریخی گیلان عجایب هفتگانهای در نظر بگیریم، گنبد پیرمحله بیشک یکی از آنها خواهد بود.
متاسفانه این بنا برعکس بناهای باستانی دیگر مورد توجه مردم قرار نگرفته و متروک است که همین موضوع یکی از عوامل مصون ماندن بنا وعدم مرمت های بی اساس از طرف مردم می باشد.
گنبد پیر محله رودسر در سال ۱۳۵۶ توسط سازمان میراث فرهنگی کشور با شماره ۱۵۴۲در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
گنبد پیر محله دارای یک ایوان کوچک در سمت ورودی و دو اتاق کوچک در طرفین آن است. گنبد خانه به شکل هشت ضلعی و ساده ساخته شده، سطح آن را گچ اندود کرده اند. قطر دیوارها حدود ۶۵ و قطر دیوار گنبد حدود ۱۱۵ سانتی متر است . از مشخصات بنا، گنبد دو لا یه آن است. در داخل اتاق میانی، محرابی با دهنه ای به عرض ۹۰ و بلندی ۱۷۰ سانت تعبیه شده است. این بنا فاقد عناصر تزئینی و نمونه یک معماری اصیل و سنتی گیلان است.
طاق نماهایی در بیرون بنا در کادرهایی چهارگوش و مستطیل جای گرفته و دارای طاق جناقی است. در داخل بنا نیز طاق نماهایی به ارتفاع ۳۰/۳ متر دیده می شود . آجرکاری خارجی بقعه، ساده و در قسمت فوقانی دیوارها، قرنیزهایی متمایل به خارج وجود دارد. با توجه به معماری بقعه از جمله استفاده از قوس های جناقی تیز، پیش آمدگی قرنیزهای فوقانی و نوع گورسازی که شبیه سردابه است، این بنا شباهت به معماری دوره ایلخانی دارد. همچنین در زیر این گنبد خانه سردابی قرار دارد که گویی محل برداشت آب بوده است.
در اتاق غربی، پلکانی است که با هیجده پله بیست و پنج سانتیمتری به بام اتاقها و راهرو می رود. عظمت گنبد از بام بیشتر محسوس است. بلندی کمربند گنبد 185 سانتیمتر و محیط دایرهی این کمربند بیست متر تمام است. بلندی گنبد بیرونی 550 سانتیمتر و قطر طاق آن 70 سانتی متر و فاصلهی میان گنبد درونی و بیرونی50 سانتیمتر است. اگر برای بناهای تاریخی گیلان عجایب هفتگانهای در نظر بگیریم، گنبد پیرمحله بیشک یکی از آنها خواهد بود.
متاسفانه این بنا برعکس بناهای باستانی دیگر مورد توجه مردم قرار نگرفته و متروک است که همین موضوع یکی از عوامل مصون ماندن بنا وعدم مرمت های بی اساس از طرف مردم می باشد.
گنبد پیر محله رودسر در سال ۱۳۵۶ توسط سازمان میراث فرهنگی کشور با شماره ۱۵۴۲در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
![-رودسر-1389549713.jpg](http://www.makanbin.com/gilan/files/2014/01/-رودسر-1389549713.jpg)