افرادی که پای خود را میکشند

[آدم برفی]

افرادی که دچار مشکل افتادگی پا (foot drop) هستند، هنگام بلند کردن پای خود با مشکل روبرو می باشند و هنگام راه رفتن، نوک پای خود را روی زمین می کشند.



افتادگی پا، یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از یک مشکل اساسی عصبی یا عضلانی است. افتادگی پا می تواند موقتی یا دائمی باشد.



اگر شما دارای افتادگی پا هستید، باید مچ پای خود را محکم با آتل مخصوصی ببندید.



علائم افتادگی پا

افتادگی پا در هنگام راه رفتن، فرد را دچار مشکل می کند و ممکن است نوک پای خود را روی زمین بکشد.



برای مقابله با این مشکل، فرد در هنگام راه رفتن باید ران پای خود را بالا ببرد، درست مانند آنکه می خواهد از پله بالا برود. با این کار باعث می شود که کف پا روی زمین قرار بگیرد ونوک پا روی زمین نکشد.

در افراد دچار افتادگی پا، به دلیل کشیده شدن پا روی زمین ممکن است نوک پا و انگشتان پا بی‌حس شوند

علل افتادگی پا

افتادگی پا به دلیل وجود ضعف و یا فلج عضلات در هنگام بالا بردن نوک پا رخ می دهد. علل افتادگی پا عبارتند از:

1- آسیب عصبی

شایع ترین علت افتادگی پا، آسیب عصبی به نام پرونئال است که شاخه ای از عصب سیاتیک می باشد. عضلاتی که پاها را بالا می برند، توسط عصب پرونئال کنترل می شوند.

این آسیب عصبی در ناحیه زانو و یا در پایین ستون فقرات رخ می دهد.

همچنین در حین عمل جراحی تعویض مفصل ران و یا زانو نیز این عصب صدمه می بیند.

تخریب اعصاب در بیماران دیابتی نیز یکی از علل افتادگی پا می باشد.

صدمات ورزشی، چمباتمه زدن به مدت طولانی، زایمان و کاهش زیاد وزن نیز باعث آسیب عصب پرونئال می شوند.

آسیب ریشه عصب در نخاع نیز یکی از علل افتادگی پا می باشد.





2- بیماری های عصبی یا عضلانی

انواع مختلفی از بیماری دیستروفی عضلانی (بیماری ارثی که باعث ضعیف شدن ماهیچه های بدن می شود) منجر به افتادگی پا می گردد.

بیماری های دیگر مانند فلج اطفال و یا بیماری شارکو ماری توث (بیماری عصبی ارثی) نیز باعث این عارضه می گردد.



3- اختلالات مغز و نخاع

اسکلروز آمیوتروپیک جانبی (بیماری سلول های عصبی در مغز و نخاع که حرکات عضلات را کنترل می کنند)، MS (ام اس)، اختلالات دماغی (مانند اختلال در گفتار) و یا سکته مغزی باعث افتادگی پا می شوند.



عوامل خطر افتادگی پا

- عضلاتی که پاها را بالا می برند، توسط عصب پرونئال کنترل می شوند. این عصب در نزدیکی زانو قرار دارد. فعالیت هایی که باعث اعمال فشار بر این عصب می شوند، خطر افتادگی پا را زیاد می کنند.



- قرار دادن پاها روی هم: افرادی که عادت دارند، یک پای خود را بر روی پای دیگر قرار دهند، باعث فشار بر عصب پرونئال می شوند.



- خم کردن زانو: مشاغلی که باعث خم کردن طولانی‌مدت زانو می شوند مانند سنگ فرش کردن، می توانند در ایجاد افتادگی پا تاثیر داشته باشند.



- گچ گرفتن پا: گچ گرفتن مچ پا و پایین زانو می تواند بر عصب پرونئال فشار وارد کند.

در افتادگی پا، مچ پا را محکم ببندید و یا از آتل مخصوص استفاده کنید

را های تشخیص افتادگی پا

در طی معاینه بدنی توسط پزشک، مشکل افتادگی پا مشخص می شود.

برخی مواقع، پزشک آزمایشاتی را توصیه می کند که عبارتند از:

- عکسبرداری: برای مشاهده ضایعه استخوانی در مجرای نخاع و یا تومور و یا کیستی که بر عصب زانو و نخاع فشار وارد می کند.



- سونوگرافی: برای بررسی کیست و یا تومورهایی که اعصاب را تحت فشار قرار می دهند.



- ام آر آی: با استفاده از MRI می توان ضایعات بافت نرم را که موجب فشار بر عصب می شوند، مشاهده کرد.



- آزمایش های عصبی: الکترومیوگرافی ( EMG) و هدایت عصبی، میزان فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات را اندازه گیری می کند.



درمان افتادگی پا

- محکم بستن و یا آتل بستن مچ پا: مچ پا را محکم ببندید و یا از آتل مخصوص استفاده کنید (تصویر کناری).



- درمان فیزیکی: ورزش کنید تا عضلات پای خود را تقویت کنید و طیف وسیعی از حرکات زانو و مچ پا را انجام دهید. ورزش های کششی نیز برای جلوگیری از خشکی کف پا پیشنهاد می شود.



- تحـریـ*ک عصب: اعصابی را که پا را بالا می برند، تحـریـ*ک کنید.



- جراحی: اگر این عارضه نسبتا شدید است، جراحی عصب مفید می باشد.



توصیه ها

از آنجا که مشکل افتادگی پا باعث زمین خوردن فرد و یا پیچ خوردن پا می شود، لذا رعایت موارد زیر ضروری است:

- سر راه وسیله ای قرار ندهید.

- از انداختن قالیچه ای که لیز می خورد، خودداری کنید.

- سیم برق را سر راه نگذارید.

- راه پله ها را روشن نگه دارید.

مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان