بافت عصبی

[SAYEH79]

بافت عصبی


از اکتودرم منشاء می‌گیرند.


سلولهای سازنده آن نوروبلاست است.


واحد ساختمانی آن نورون نام دارد.


بافت عصبی از دو قسمت تشکیل شده است:


- بافت اصلی عصبی


- بافت پشتیبان عصبی


بافت اصلی عصبی:


نورون از دو قسمت تشکیل شده است :


- رشته عصبی


- جسم سلولی


شکل آن کروی ، بیضی، چند ضلعی و گلابی


به تنه نورون پری کاریون گفته می‌شود.

سیتوپلاسم آن نوروپلاسم و غشای آن نورولما می‌گویند.

در سیتوپلاسم رنگدانه، نوروفیبریل و اجسام نیسل وجود دارند.

اجسام نیسل از جنس آندوپلاسمیک رتیکولوم خشن است

 

[SAYEH79]

رشته عصبی :


زوایدی از پری کاریون خارج می‌شود.


زوائد کوتاهتر دندریت و بلندتر آکسون نام دارد.


ساختمان اکسون و دندریت یکسان است.


اکسون اجسام نیسل ندارند.

انتهای اکسون و دندریت انشعاباتی وجود دارد بنام تلودندریا

 

[SAYEH79]

انواع نورون:


نورون یک قطبی کاذب – جسم سلولی شبیه حرف T . مانند نورون عقده جمجمه‌ای – نخاعی


نورون دو قطبی– جسم سلولی دوکی است. دندریت کوتاه و


اکسون بلند است مانند نورونهای مخاط بویایی


نورون چند قطبی : تنه این نورونها چند ضلعی ،‌یک آکسون و چند دندریت هستند. مانند نورونهای




دستگاه عصبی مرکزی


نورونهای پورکنژ: گلابی شکل هستند مانند نورون قشر مخچه

غلافهای رشته عصبی : بر روی اکسون دو نوع غلاف قرار دارد

 

[SAYEH79]

الف: غلاف مییلین:


از جنس لیپوپروتیئن است.


مقدار لیپوپروتئین ارتباط مستقیم با سرعت هدایت تحریکات دارد.


از دوایر متحدالمرکز پلاسمالمای سلول شوآن ساخته شده است.


شکافهایی بر روی شوآن وجود دارد بنام شکاف اشمیت لانترمن


اگر غلاف مییلین از بین برود شوآن دراعصاب محیطی و الیگودندروسیتها در اعصاب مرکزی آنرا ترمیم می‌کنند




ب: غلاف شوآن :


اکسون اعصاب محیطی بوسیله یک لایه ساده از سلولهای شوآن احاطه شده است.


این سلولها غلاف شوآن را می‌سازند و از سللهای هلال عصبی بوجود آمده‌اند.


به غلاف شوآن نورولما می‌گویند.


یک اکسون ممکن است با هر دو غلاف و یا یکی از دو غلاف پوشیده شده باشد

 

[SAYEH79]

به این ترتیب چهار نوع رشته عصبی وجود دارد




1 -رشته عصبی مییلین دار با شوآن : مانند اعصاب محیطی جمجمعه‌ای – نخاعی


2 -رشته عصبی مییلین دار بدون شوآن مانند: بخش سفید مغز و نخاع


3 -رشته عصبی بدون مییلین با شوآن مانند : عقده‌های خودکار


4 -رشته عصبی مییلین‌دار بدون شوآن مانند : بخش خاکستری مغز و نخاع


انواع رشته‌های عصبی بر حسب طول اکسون


سلولهای دسته I گلژی دارای اکسون‌های بلندند


مانند سلولهای شاخ جلویی نخاع


سلولهای دسته II گلژی دارای اکسون‌های کوتاهند

مانند شاخ عقبی نخاع

 

[SAYEH79]

بافت پشتیبان عصبی:


این بافت در اعصاب مرکزی بنام نوروگلیهای مرکزی است که از اکتودرم عصبی منشاء گرفته است.


این بافت در اعصاب محیطی بنام نوروگلیهای محیطی است که از هلال عصبی منشاء گرفته است.

نوروگلیهای مرکزی دارای 4 سلول است

 

[SAYEH79]

آستروسیتها


سلولهای ستاره‌ای شکلند.


دو نوع آستروسیت وجود دارد:


- آستروسیتهای پروتوپلاسمی

- آستروسیتهای رشته‌ای

 

[SAYEH79]

الیگوندروسیتها :

سلولهای بسیار کوچک‌اند بازواید کمتر از آستروسیتها

در اعصاب مرکزی غلاف مییلین را می‌سازند.


3-میکروگلی‌ها :

این سلولها از مزودرم منشا می‌گیرند.

خاصیت ماکروفاژی دارند.

ممکن است از تغییرشکل منوسیتهای خون بوجود آمده باشند.


4-سلولهای اپاندیم :

این سلولها بطن‌های مغزی و حفره داخلی نخاع را می‌پوشاند.

از اکتودرم عصبی مشتق گرفته‌اند