در منابع طب سنتی ایران آمده است که سلامتی و پایداری آن با رعایت اصول شش گانهی سلامتی ممکن است. به عبارت دیگر، آلودگی هوا، ساعت نامناسب خواب و بیداری، تجمع مواد زائد و عدم دفع آن، سکون و عدم فعالیت می توانند باعث بروز انواع بیماری ها شوند. در این میان اعراض نفسانی (حالتهای روحی و روانی) بیشترین تاثیر را روی اخلاط و ساختار جسمی بدن دارد و قدرت و سرعت تاثیرش از غذا و هرچیز دیگری بیشتر است. در این جا تاثیر اعراض نفسانی بر سلامت مزاج را برایتان آوردهایم. با گیاه یاب همراه باشید.
تمام بدن انسان از سلولها تشکیل شده است. اساس عملکرد سلولهای بدن بسته به عملکرد غشای سلولی و پمپهای سدیم و پتاسیم سطح سلولهاست و عملکرد این پمپها نی زبسته به انرژی سلولی است. انرژی سلولی نیز از سوخت و ساز مواد غذایی به خصوص قندها و چربیها تامین میشود. اگر فردی به طور ژنتیکی متابولیسم قویتری در سلولهای خود داشته باشد، درنتیجه در واکنشهای داخل سلولی نیز سریعتر خواهد بود، چنین فردی به دلیل داشتن انرژی سلولی بیشتر، عملکرد بهتری در فعالیتهای جسمی و روحی خواهد داشت. نکتهی مهم این است که نیازهای سلولی در افراد نیز با هم متفاوت هستند، یعنی فردی که بیشترین انرژی سلولی را در واحد زمان تولید میکند، به طور طبیعی نیاز به مصرف مواد غذایی بیشتری دارد و فردی که سلولهایش متابولیسم پایینتری دارد معمولا کم اشتهاست و دیرتر گرسنه میشود.
نیمی از فرآیندهای سلولی براساس ژنتیک و نیم دیگر تحت تاثیر محیط یعنی شش اصل سلامتی (ستهی ضروریه) است. هر فردی دارای مزاج خاصی است؛ یعنی گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک که براساس یک توجیه علمی است. نکتهی مهم، تاثیر شش اصل سلامتی بر مزاجهاست که کیفیت آنها باعث حفظ تندرستی یا بروز بیماری میشود.
اعراض نفسانی یکی از اصول موثر بر سلولهای بدن است و حالتهای روحی و روانی مثل شادی، غم، لـ*ـذت، خشم، امید، عشق و مانند آنهاست که در میزان و نحوهی ترشح هورمونهای مختلف روی سلولها اثر میگذارند و میتوانند موجب سلامت یا بیماری سلولها و در نهایت بدن انسان شوند. گرچه اگر تغذیهی سلولی مناسب و متعادل باشد تحمل فرد در برابر استرسها که به نحوی برای پختگی، تعالی و تکامل انسان لازم هستند، بهتر خواهد بود و به قول معروف با هر بادی به لرزه در نمیآیند!
حالتهای روحی مثل عصبانیت، اندوه، شرم و ترس میتواند در جسم انسان تغییرات مهمی ایجاد کند. به عنوان مثال میزان ترشح هورمونهای مختلف را تغییر دهد، متابولیسم سلولی را بیشتر یا کمتر از حالت طبیعی کند، روی گردش خون، تعداد و عمق تنفس تاثیر بگذارد و ترشح اسید معده را بیشتر کند.
اعراض نفسانی به طور مستقیم روی ضربان قلب، قدرت و عملکرد آن تاثیر میگذارد، برای مثال یک حرف نامناسب از سوی یک فرد میتواند ضربان قلب را از ۷۰ ضربان در دقیقه تا ۱۵۰ ضربان در دقیقه افزایش دهد یا دیدن یک صحنهی خاص ممکن است با افزایش ضربان قلب و در نتیجه نرسیدن موقت خون به سلولهای قلبی و درد همراه شود. از جمله این عوامل محرک میتوان به گوش دادن به موسیقیهای خاص و دیدن عکسها یا تماشای فیلمها اشاره کرد که همهی اینها میتوانند اثر منفی روی قلب داشته باشند.
از نظر طب سنتی، بیشترین اثر منفی روی قلب از طریق دیدن اتفاق میافتد. مهمترین موضوعی که میتواند استرسها و احساسات و اعراض نفسانی را در جهت مثبت برای انسان به کار بگیرد، ایمان به خدای یگانه، مهربان، قادر، عالم، شنوا و اجابت کنندهی دعاهاست که هر لحظه از تمام امورات خرد و کلان تمام این عالم آگاه است و تدبیر میکند و پشتیبان و یاور بندگان خود است، بنابراین یکی از ارکان طب که همان معنویت و اعتقاد و ایمان به خداوند است میتواند به بیمار یاری برساند. اصولا روح انسان بر جسم احاطه دارد و داشتن آرامش و نشاط روحی موجب سلامت جسم انسان میشود. با تاثیر برخی از حالتهای روحی بر جسم آشنا شوید:
شادی و لـ*ـذت در حد اعتدال
– مزاج را گرم و تر میکند.
– حرارت غریزی را تقویت میکند.
– باعث افزایش نیروی جسمانی میشود.
– بدن بهرهی بیشتری از غذا میبرد و چاق میشود.
– رنگ صورت تازه و شاداب میشود.
– مواد زائد و بیماریها از بدن دفع میشود.
– پیری را به تاخیر میاندازد.
غم، اندوه و ترس
– مزاج را سرد و خشک میکند.
– خون و حرارت غریزی را به داخل بدن میبرد.
– رنگ صورت را زرد میکند و شادابی پوست را میبرد.
– همهی قوتها را ضعیف میکند.
– موجب پیری میشود.
– گاهی غم و اندوه کم میتواند در مزاجهای بسیار گرم ایجاد اعتدال کند.
افرادی که دچار درون ریزی هستند یا بدون دلیل خاص احساس غم و اندوه زیاد دارند، معمولا مزاج یا سومزاج سردی داشته و باید در کنار تمرینهای ذهنی( تنفس عمیق وآرامش) از مصرف عدس، قارچ، بادمجان، کلم خام، گوشت گاو، سوسیس و کالباس، غذاهای آماده و حاوی مواد نگهدارنده، پنیرهای مانده و کهنه و غذاهای سوخته پرهیز کنند، اما مصرف گوشت گوسفند جوان، زردهی تخم مرغ عسلی، حریرهی بادام، شربتها و دمنوشهای مفرح مناسب مزاج مثل فالودهی سیب، شربت به لیمو، شربت زعفران، شربت بیدمشک و … توصیه میشود.
خشم و غضب
– برای افراد گرم و خشک زیان دارد، زیرا در اثر افزایش حرارت باعث تولید مواد سمی و پراکنده شدن آنها در بدن میشود.
– بروز خشم زیاد در طولانی مدت باعث کاهش حرارت غریزی و سرد شدن غیر طبیعی مزاج بدن میشود.
– خشم به اعتدال برای افراد سرد مزاج و کسانی که حرارت غریزیشان ضعیف و قوتشان کم شده سود دارد.
– جریان خون را در بدن افزایش میدهد و حرارت را به ظاهر بدن میرساند.
– باعث افزایش حرارت بدن میشود.
افرادی که در برخورد با مشکلات بیشتر حالات پرخاشگرانه بروز میدهند معمولا مزاج یا سومزاج گرمی دارند و علاوه بر تمرینهای کنترل ذهنی باید از مصرف ادویههای تند، غذاهای بسیار گرم و چرب، ترشیهای شدید، فست فودها و غذاهای آماده و حاوی مواد نگهدارنده و شب زنده داری بپرهیزند. به این افراد توصیه میشود غذاهای لطیف و نوشیدنیهای خنک( نه یخ) به خصوص هنگام بروز عصبانیت میل کنند.
عطرهای خوشبو را انتخاب کنید
حس بویایی نزدیکترین ارتباط را با مغز و سیستم عصبی انسان دارد، به همین دلیل در بسیاری از منابع طب سنتی بسیاری از داروها از طریق بینی به طور مستقیم وارد مغز شده و اثر سریع و قوی بروز میدادند، درنتیجه باید در انتخاب عطر مصرفی خود بسیار دقت کنید.
بوییدن عطرهای ملایم و خنک مثل سیب تازه برای تمام افراد به ویژه اشخاصی که به افسردگی، استرس و وسواس ذهنی مبتلا هستند بسیار مفید خواهد بود. بوی نرگس، اسطوخودوس، مریم، یاس و میخک و در موارد خاص عنبر و مشک برای افراد افسرده و و بوی گلاب بنفشه، نیلوفر و صندل برای افراد پرخاشگر با سومزاج گرم مناسب است.
رنگ درمانی کنید
رنگها نیز دارای مزاج هستند و بر مزاج انسان تاثیر میگذارند. به عنوان مثال افرادی که احساس بیقراری، اضطراب یا پرخاشگری دارند، بهتر است بیشتر از رنگهای ملایم مثل آبی، سبزکمرنگ، بنفش ملایم یا صورتی و افرادی که احساس کسالت، خستگی و افسردگی دارند از رنگهای پر انرژی مثل زرد، نارنجی، قرمز و طلایی در محیط پیرامون خود استفاده کنند.
موسیقی مناسب گوش کنید
گوش دادن به موسیقی طبیعت مثل صدای دریا یا آب روان و موسیقیهای شاد مناسب بر سلامت روح و روان موثر است. متخصصان طب سنتی معتقدند هر فردی متناسب با ویژگیهای مزاجی و شخصیتی به نوعی از موسیقی نیاز دارد، مثلا فردی که دچار غلبهی گرمی و خشکی و در نتیجه پرخاشگری است باید از موسیقیهای ملایم و آرام بخش بهره ببرد و کسی که دچار حزن و اندوه است، در کنار سایر درمانها باید از موسیقیهای شاد و فرح بخش استفاده کند.
مسافرت بروید
سفر به طبیعت و تغییر آب و هوا و محیط زندگی میتواند در بهبودی بیماریهای جسمی و روحی موثر باشد. ابوعلی سینا در کتاب” قانون” در بحث استفاده از دارو برای درمان مینویسد:(( بدان که کمک جستن از چیزهایی که نیروهای روانی را تقویت میکنند مانند شادی و دیدار با مناظر خوشایند و همنشینی با نشاطآورها برای بیمار بسیار نافع است، سفر بیمار از شهری به شهر دیگر و از هوایی به هوایی دیگر نیز از این قبیل معالجات است.))
سحرخیز باشید
جالب است بدانید زاویهی خاص تابش آفتاب در زمان طلوع و شرایط جوی حاکم در این زمان نیز تاثیر خاصی بر ترشح هورمونها و فعالیت ذهنی و سلامت مغز دارد، بنابراین توصیه میشود سحرخیز باشید و طلوع آقتاب را تماشا کنید.
باغبانی کنید
هوای سالم ، زندگی در فضای سبز، مصرف غذاهای ارگانیک و … باعث ایجاد آرامش، حفظ سلامتی و طول عمر کمک میکند. کاشتن گل و گیاه و باغبانی کردن باعث ایجاد این حس مثبت است. وقتی فرد در طبیعت قرار میگیرد به طور غیر ارادی توجه و افکارش به طرف گل و گیاه کشیده شده و با دور شدن فکر از نگرانیها فرد احساس راحتی و رهایی می کند.
عمیق نفس بکشید
هر دو ساعت یک بار در طول روز چشمها را ببندید و چند دقیقه نفس عمیق بکشید، زیرا تاثیر مهمی در ایجاد حس آرامش و نشاط خواهد داشت. هوا را داخل ریهها نگه دارید و بعد از چند دقیقه به آرامی از راه بینی خارج کنید.
ورزش کنید
ورزش کردن باعث تغییر در سیستم عصبی بدن و حفظ سلامتی میشود. همچنین از فشارهای روحی – روانی شما میکاهد و باعث احساس شادی میشود.
از تکنولوژی دور شوید
استفادهی طولانی مدت از تلویزیون، رایانه، تلفن همراه و … باعث بروز خستگی ذهنی، احساس نگرانی، افسردگی و تندخویی میشود بنابراین از استفادهی طولانی مدت از تکنولوژی بپرهیزید.
روزه خبری بگیرید!
افرادی که در اثر تنشهای محیط پیرامون دچار عوارضی مثل استرس، اضطراب و… مشوند سعی کنند یک هفته در ماه، از هر نوع عامل تنشزا و غیر ضروری از جمله تماشای اخبار و فیلمهای خشونت بار و خواندن روزنامه پرهیز کنند.
نیک و نو
تمام بدن انسان از سلولها تشکیل شده است. اساس عملکرد سلولهای بدن بسته به عملکرد غشای سلولی و پمپهای سدیم و پتاسیم سطح سلولهاست و عملکرد این پمپها نی زبسته به انرژی سلولی است. انرژی سلولی نیز از سوخت و ساز مواد غذایی به خصوص قندها و چربیها تامین میشود. اگر فردی به طور ژنتیکی متابولیسم قویتری در سلولهای خود داشته باشد، درنتیجه در واکنشهای داخل سلولی نیز سریعتر خواهد بود، چنین فردی به دلیل داشتن انرژی سلولی بیشتر، عملکرد بهتری در فعالیتهای جسمی و روحی خواهد داشت. نکتهی مهم این است که نیازهای سلولی در افراد نیز با هم متفاوت هستند، یعنی فردی که بیشترین انرژی سلولی را در واحد زمان تولید میکند، به طور طبیعی نیاز به مصرف مواد غذایی بیشتری دارد و فردی که سلولهایش متابولیسم پایینتری دارد معمولا کم اشتهاست و دیرتر گرسنه میشود.
نیمی از فرآیندهای سلولی براساس ژنتیک و نیم دیگر تحت تاثیر محیط یعنی شش اصل سلامتی (ستهی ضروریه) است. هر فردی دارای مزاج خاصی است؛ یعنی گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک که براساس یک توجیه علمی است. نکتهی مهم، تاثیر شش اصل سلامتی بر مزاجهاست که کیفیت آنها باعث حفظ تندرستی یا بروز بیماری میشود.
اعراض نفسانی یکی از اصول موثر بر سلولهای بدن است و حالتهای روحی و روانی مثل شادی، غم، لـ*ـذت، خشم، امید، عشق و مانند آنهاست که در میزان و نحوهی ترشح هورمونهای مختلف روی سلولها اثر میگذارند و میتوانند موجب سلامت یا بیماری سلولها و در نهایت بدن انسان شوند. گرچه اگر تغذیهی سلولی مناسب و متعادل باشد تحمل فرد در برابر استرسها که به نحوی برای پختگی، تعالی و تکامل انسان لازم هستند، بهتر خواهد بود و به قول معروف با هر بادی به لرزه در نمیآیند!
حالتهای روحی مثل عصبانیت، اندوه، شرم و ترس میتواند در جسم انسان تغییرات مهمی ایجاد کند. به عنوان مثال میزان ترشح هورمونهای مختلف را تغییر دهد، متابولیسم سلولی را بیشتر یا کمتر از حالت طبیعی کند، روی گردش خون، تعداد و عمق تنفس تاثیر بگذارد و ترشح اسید معده را بیشتر کند.
اعراض نفسانی به طور مستقیم روی ضربان قلب، قدرت و عملکرد آن تاثیر میگذارد، برای مثال یک حرف نامناسب از سوی یک فرد میتواند ضربان قلب را از ۷۰ ضربان در دقیقه تا ۱۵۰ ضربان در دقیقه افزایش دهد یا دیدن یک صحنهی خاص ممکن است با افزایش ضربان قلب و در نتیجه نرسیدن موقت خون به سلولهای قلبی و درد همراه شود. از جمله این عوامل محرک میتوان به گوش دادن به موسیقیهای خاص و دیدن عکسها یا تماشای فیلمها اشاره کرد که همهی اینها میتوانند اثر منفی روی قلب داشته باشند.
از نظر طب سنتی، بیشترین اثر منفی روی قلب از طریق دیدن اتفاق میافتد. مهمترین موضوعی که میتواند استرسها و احساسات و اعراض نفسانی را در جهت مثبت برای انسان به کار بگیرد، ایمان به خدای یگانه، مهربان، قادر، عالم، شنوا و اجابت کنندهی دعاهاست که هر لحظه از تمام امورات خرد و کلان تمام این عالم آگاه است و تدبیر میکند و پشتیبان و یاور بندگان خود است، بنابراین یکی از ارکان طب که همان معنویت و اعتقاد و ایمان به خداوند است میتواند به بیمار یاری برساند. اصولا روح انسان بر جسم احاطه دارد و داشتن آرامش و نشاط روحی موجب سلامت جسم انسان میشود. با تاثیر برخی از حالتهای روحی بر جسم آشنا شوید:
شادی و لـ*ـذت در حد اعتدال
– مزاج را گرم و تر میکند.
– حرارت غریزی را تقویت میکند.
– باعث افزایش نیروی جسمانی میشود.
– بدن بهرهی بیشتری از غذا میبرد و چاق میشود.
– رنگ صورت تازه و شاداب میشود.
– مواد زائد و بیماریها از بدن دفع میشود.
– پیری را به تاخیر میاندازد.
غم، اندوه و ترس
– مزاج را سرد و خشک میکند.
– خون و حرارت غریزی را به داخل بدن میبرد.
– رنگ صورت را زرد میکند و شادابی پوست را میبرد.
– همهی قوتها را ضعیف میکند.
– موجب پیری میشود.
– گاهی غم و اندوه کم میتواند در مزاجهای بسیار گرم ایجاد اعتدال کند.
افرادی که دچار درون ریزی هستند یا بدون دلیل خاص احساس غم و اندوه زیاد دارند، معمولا مزاج یا سومزاج سردی داشته و باید در کنار تمرینهای ذهنی( تنفس عمیق وآرامش) از مصرف عدس، قارچ، بادمجان، کلم خام، گوشت گاو، سوسیس و کالباس، غذاهای آماده و حاوی مواد نگهدارنده، پنیرهای مانده و کهنه و غذاهای سوخته پرهیز کنند، اما مصرف گوشت گوسفند جوان، زردهی تخم مرغ عسلی، حریرهی بادام، شربتها و دمنوشهای مفرح مناسب مزاج مثل فالودهی سیب، شربت به لیمو، شربت زعفران، شربت بیدمشک و … توصیه میشود.
خشم و غضب
– برای افراد گرم و خشک زیان دارد، زیرا در اثر افزایش حرارت باعث تولید مواد سمی و پراکنده شدن آنها در بدن میشود.
– بروز خشم زیاد در طولانی مدت باعث کاهش حرارت غریزی و سرد شدن غیر طبیعی مزاج بدن میشود.
– خشم به اعتدال برای افراد سرد مزاج و کسانی که حرارت غریزیشان ضعیف و قوتشان کم شده سود دارد.
– جریان خون را در بدن افزایش میدهد و حرارت را به ظاهر بدن میرساند.
– باعث افزایش حرارت بدن میشود.
افرادی که در برخورد با مشکلات بیشتر حالات پرخاشگرانه بروز میدهند معمولا مزاج یا سومزاج گرمی دارند و علاوه بر تمرینهای کنترل ذهنی باید از مصرف ادویههای تند، غذاهای بسیار گرم و چرب، ترشیهای شدید، فست فودها و غذاهای آماده و حاوی مواد نگهدارنده و شب زنده داری بپرهیزند. به این افراد توصیه میشود غذاهای لطیف و نوشیدنیهای خنک( نه یخ) به خصوص هنگام بروز عصبانیت میل کنند.
عطرهای خوشبو را انتخاب کنید
حس بویایی نزدیکترین ارتباط را با مغز و سیستم عصبی انسان دارد، به همین دلیل در بسیاری از منابع طب سنتی بسیاری از داروها از طریق بینی به طور مستقیم وارد مغز شده و اثر سریع و قوی بروز میدادند، درنتیجه باید در انتخاب عطر مصرفی خود بسیار دقت کنید.
بوییدن عطرهای ملایم و خنک مثل سیب تازه برای تمام افراد به ویژه اشخاصی که به افسردگی، استرس و وسواس ذهنی مبتلا هستند بسیار مفید خواهد بود. بوی نرگس، اسطوخودوس، مریم، یاس و میخک و در موارد خاص عنبر و مشک برای افراد افسرده و و بوی گلاب بنفشه، نیلوفر و صندل برای افراد پرخاشگر با سومزاج گرم مناسب است.
رنگ درمانی کنید
رنگها نیز دارای مزاج هستند و بر مزاج انسان تاثیر میگذارند. به عنوان مثال افرادی که احساس بیقراری، اضطراب یا پرخاشگری دارند، بهتر است بیشتر از رنگهای ملایم مثل آبی، سبزکمرنگ، بنفش ملایم یا صورتی و افرادی که احساس کسالت، خستگی و افسردگی دارند از رنگهای پر انرژی مثل زرد، نارنجی، قرمز و طلایی در محیط پیرامون خود استفاده کنند.
موسیقی مناسب گوش کنید
گوش دادن به موسیقی طبیعت مثل صدای دریا یا آب روان و موسیقیهای شاد مناسب بر سلامت روح و روان موثر است. متخصصان طب سنتی معتقدند هر فردی متناسب با ویژگیهای مزاجی و شخصیتی به نوعی از موسیقی نیاز دارد، مثلا فردی که دچار غلبهی گرمی و خشکی و در نتیجه پرخاشگری است باید از موسیقیهای ملایم و آرام بخش بهره ببرد و کسی که دچار حزن و اندوه است، در کنار سایر درمانها باید از موسیقیهای شاد و فرح بخش استفاده کند.
مسافرت بروید
سفر به طبیعت و تغییر آب و هوا و محیط زندگی میتواند در بهبودی بیماریهای جسمی و روحی موثر باشد. ابوعلی سینا در کتاب” قانون” در بحث استفاده از دارو برای درمان مینویسد:(( بدان که کمک جستن از چیزهایی که نیروهای روانی را تقویت میکنند مانند شادی و دیدار با مناظر خوشایند و همنشینی با نشاطآورها برای بیمار بسیار نافع است، سفر بیمار از شهری به شهر دیگر و از هوایی به هوایی دیگر نیز از این قبیل معالجات است.))
سحرخیز باشید
جالب است بدانید زاویهی خاص تابش آفتاب در زمان طلوع و شرایط جوی حاکم در این زمان نیز تاثیر خاصی بر ترشح هورمونها و فعالیت ذهنی و سلامت مغز دارد، بنابراین توصیه میشود سحرخیز باشید و طلوع آقتاب را تماشا کنید.
باغبانی کنید
هوای سالم ، زندگی در فضای سبز، مصرف غذاهای ارگانیک و … باعث ایجاد آرامش، حفظ سلامتی و طول عمر کمک میکند. کاشتن گل و گیاه و باغبانی کردن باعث ایجاد این حس مثبت است. وقتی فرد در طبیعت قرار میگیرد به طور غیر ارادی توجه و افکارش به طرف گل و گیاه کشیده شده و با دور شدن فکر از نگرانیها فرد احساس راحتی و رهایی می کند.
عمیق نفس بکشید
هر دو ساعت یک بار در طول روز چشمها را ببندید و چند دقیقه نفس عمیق بکشید، زیرا تاثیر مهمی در ایجاد حس آرامش و نشاط خواهد داشت. هوا را داخل ریهها نگه دارید و بعد از چند دقیقه به آرامی از راه بینی خارج کنید.
ورزش کنید
ورزش کردن باعث تغییر در سیستم عصبی بدن و حفظ سلامتی میشود. همچنین از فشارهای روحی – روانی شما میکاهد و باعث احساس شادی میشود.
از تکنولوژی دور شوید
استفادهی طولانی مدت از تلویزیون، رایانه، تلفن همراه و … باعث بروز خستگی ذهنی، احساس نگرانی، افسردگی و تندخویی میشود بنابراین از استفادهی طولانی مدت از تکنولوژی بپرهیزید.
روزه خبری بگیرید!
افرادی که در اثر تنشهای محیط پیرامون دچار عوارضی مثل استرس، اضطراب و… مشوند سعی کنند یک هفته در ماه، از هر نوع عامل تنشزا و غیر ضروری از جمله تماشای اخبار و فیلمهای خشونت بار و خواندن روزنامه پرهیز کنند.
نیک و نو
دانلود رمان های عاشقانه
دانلود رمان و کتاب های جدید