°º¸кยzɠยภº°
کاربر نگاه دانلود
تاناتوز، یا خود را به مردن زدن
بعضی از جانوران برای این که از خود در برابر حمله دشمنان محافظت کنند خود را به مردن می زنند. به این رفتار «تاناتوز» می گویند که از واژه یونانی thanatos به معنای «مرگ» گرفته شده است. به این واکنش در انگلیسی Tonic Immobility (TI)می گویند. این رفتار دفاعی در برخی از جانوران شامل خشک یا سفت کردن تمامی بدن در حضور عامل خطر است که در واقع نوعی واکنش تظاهر به مرگ در مواجهه با جانور شکارگر محسوب می شود. این رفتار اغلب در تعداد زیادی از حشرات قاب بال و برخی از خزندگان و پستانداران مشاهده می شود.
البته این رفتار فقط جنبه دفاعی ندارد و با توجه به شرایط برای حمله نیز بروز می کند؛ یعنی اگر جانور طعمه واقع شود تاناتوز جنبه دفاعی دارد و در صورتی که قصد شکار داشته باشد جنبه تهاجمی دارد. در حالت نخست جانور شکارشده به عنوان آخرین راه نجات تظاهر
می کند که مرده است، یعنی در حالتی که جانور شکارگر هیچ راه فراری برایش باقی نگذارد. در نتیجه با تظاهر به مردن تلاش می کند دشمن خود را از کشتن و خوردن خود منصرف کند، چرا که بسیاری از حیوانات لاشه طعمه را که ممکن است گوشتش در حال فساد باشد
نمی خورند. سرانجام جانور شکارگر طعمه به ظاهر مرده را رها می کند و دور می شود. درست در همین لحظه است که طعمه زیرک بر می خیزد و به سرعت فرار می کند.
با این حال این استراتژی همیشه هم نتیجه مثبت نمی دهد، چرا که برخی جانوران از شدت گرسنگی ناگزیر از لاشه نیز تغذیه می کنند. در مورد خزندگان بعضی از مارها مانند مارهای غیر سمی در به کار بردن استراتژی تاناتوز جهت دفاع از خود شناخته شده هستند. اگر خود را در وضعیت نامساعد ببینند روی زمین پهن
می شوند، به صورتی که ناحیه شکمی رو به بالا قرار می گیرد، دهان را باز نگه می دارند و از مقعد خود مایعی بدبو که شبیه به بوی لاشه است خارج می کنند. ولی مارمولک ها فقط به این بسنده می کنند که روی زمین بیافتند و
بی حرکت باقی بمانند.
در میان پرندگان نیز چنین رفتاری دیده
می شود؛ از آن جمله می توان به ماهی خورک اشاره کرد. این پرنده هنگامی که احساس ترس یا خطر می کند ماهیچه های خود را به حد گرفتگی عضلات یا اسپاسم بی حرکت می کند و چنین وانمود می کند که از مدتی پیش مرده است.
روباه نیز واکنش تاناتوز را از خود نشان
می دهد. رفتار روباه نیز مشابه دیگر جانورانی است که این حقه را به کار می برند، با این تفاوت که هدف آن نه برای نجات جان خود، بلکه برای حمله و شکار است. روباه با بی حرکت ماندن کاری می کند که طعمه اش (معمولاً خرگوش صحرایی) هر چه بیشتر به آن نزدیک شود؛ بدین ترتیب بدون این که مجبور شود مسافتی را به دنبال آن بدود می تواند به راحتی آن را شکار کند.
صاریغ نیز این واکنش را از خود نشان
می دهد تا بتواند جانور شکارگر را از خوردن خود منصرف کند و در فرصت مناسب بگریزد. صاریغ از خانواده Didelphidaeبه شمار می روند که پستاندار کیسه دار هستند. این جانوران در حال حاضر تنها گونه از راسته Didelphimorphiaهستند و به طور کلی ۹۲ گونه دارند. واکنش خود را به مردن زدن در میان صاریغ ها بسیار متداول است. آنها طوری خود را بی حرکت می کنند که تشخیص زنده یا مرده بودنشان واقعاً دشوار است. با این حال پژوهشگرها با کمک دستگاه موج نگار مغز دریافته اند که این جانور در وضعیت تاناتوز به هوش است و همه عملکردهای فیزیکی و حسی آنها به طور نرمال فعال هستند. با این حال همان طور که «دانیل لوپز٫ ام» در کتاب هایش گفته است در میان صاریغ ها گونه هایی وجود دارند که به حدی خود را بی حرکت می کنند که حتی ضربان قلبشان نیز حس نمی شود و فقط با کمک دستگاه ثبت ضربان قلب می توان ضربان قلب آن را تشخیص داد. این واکنش اختیاری و ارادی نیست و به نظر می رسد که مکانیسمی دفاعی در شرایط بسیار اضطراری باشد.
در بعضی کوسه ها نیز این رفتار که به بیانی جانور را به حالت فلج در می آورد دیده می شود. در مورد کوسه های ببری که طول بدن آنها به ۳ تا ۴ متر می رسد تظاهر به مردن می تواند با قرار دادن دو دست در دو طرف دهان کوسه در ناحیه نزدیک به چشم ها ایجاد شود. هنگامی که کوسه در وضعیت تاناتوز قرار می گیرد، باله های پشتی آنها سیخ می شود و نفس کشیدن و انقباض عضلات آن پایدارتر و سست تر صورت می گیرد. این وضعیت به طور میانگین ۱۵ دقیقه طول می کشد.
در اسطوره شناسی یونان تاناتوز خدای مرگ است که به معنای مرگ، مردن و جان دادن به کار می رود. از این واژه مفاهیم دیگری نیز مشتق شده اند؛ برای مثال واژه «تاناتوفوبیا» (Thanatophobia) به معنی ترس از چیزهایی است که مرگ را تداعی می کنند یا مرگ را به خاطر می آورند مانند جسد یا قبر. این واژه به «نکروفوبیا» (Necrophobia )هم مرتبط است که به نوع مشخصی از ترس نسبت به اجساد مردگان و نه از ترس به خود مفهوم کلی مرگ اشاره دارد. واژه «تاناتولوژی»(Thanatology) نیز به مفهوم مطالعه علمی و آکادمیک مرگ است.
«اتانازی» (Euthanasia )نیز به معنای مرگ خوب است و عملی است که در آن به زندگی کسی که در صورت زنده ماندن در اثر بیماری درد و ناراحتی بسیاری را تحمل می کند پایان داده می شود که معمولاً با تزریق یا قطع دارو انجام می شود.
بعضی از جانوران برای این که از خود در برابر حمله دشمنان محافظت کنند خود را به مردن می زنند. به این رفتار «تاناتوز» می گویند که از واژه یونانی thanatos به معنای «مرگ» گرفته شده است. به این واکنش در انگلیسی Tonic Immobility (TI)می گویند. این رفتار دفاعی در برخی از جانوران شامل خشک یا سفت کردن تمامی بدن در حضور عامل خطر است که در واقع نوعی واکنش تظاهر به مرگ در مواجهه با جانور شکارگر محسوب می شود. این رفتار اغلب در تعداد زیادی از حشرات قاب بال و برخی از خزندگان و پستانداران مشاهده می شود.
البته این رفتار فقط جنبه دفاعی ندارد و با توجه به شرایط برای حمله نیز بروز می کند؛ یعنی اگر جانور طعمه واقع شود تاناتوز جنبه دفاعی دارد و در صورتی که قصد شکار داشته باشد جنبه تهاجمی دارد. در حالت نخست جانور شکارشده به عنوان آخرین راه نجات تظاهر
می کند که مرده است، یعنی در حالتی که جانور شکارگر هیچ راه فراری برایش باقی نگذارد. در نتیجه با تظاهر به مردن تلاش می کند دشمن خود را از کشتن و خوردن خود منصرف کند، چرا که بسیاری از حیوانات لاشه طعمه را که ممکن است گوشتش در حال فساد باشد
نمی خورند. سرانجام جانور شکارگر طعمه به ظاهر مرده را رها می کند و دور می شود. درست در همین لحظه است که طعمه زیرک بر می خیزد و به سرعت فرار می کند.
با این حال این استراتژی همیشه هم نتیجه مثبت نمی دهد، چرا که برخی جانوران از شدت گرسنگی ناگزیر از لاشه نیز تغذیه می کنند. در مورد خزندگان بعضی از مارها مانند مارهای غیر سمی در به کار بردن استراتژی تاناتوز جهت دفاع از خود شناخته شده هستند. اگر خود را در وضعیت نامساعد ببینند روی زمین پهن
می شوند، به صورتی که ناحیه شکمی رو به بالا قرار می گیرد، دهان را باز نگه می دارند و از مقعد خود مایعی بدبو که شبیه به بوی لاشه است خارج می کنند. ولی مارمولک ها فقط به این بسنده می کنند که روی زمین بیافتند و
بی حرکت باقی بمانند.
در میان پرندگان نیز چنین رفتاری دیده
می شود؛ از آن جمله می توان به ماهی خورک اشاره کرد. این پرنده هنگامی که احساس ترس یا خطر می کند ماهیچه های خود را به حد گرفتگی عضلات یا اسپاسم بی حرکت می کند و چنین وانمود می کند که از مدتی پیش مرده است.
روباه نیز واکنش تاناتوز را از خود نشان
می دهد. رفتار روباه نیز مشابه دیگر جانورانی است که این حقه را به کار می برند، با این تفاوت که هدف آن نه برای نجات جان خود، بلکه برای حمله و شکار است. روباه با بی حرکت ماندن کاری می کند که طعمه اش (معمولاً خرگوش صحرایی) هر چه بیشتر به آن نزدیک شود؛ بدین ترتیب بدون این که مجبور شود مسافتی را به دنبال آن بدود می تواند به راحتی آن را شکار کند.
صاریغ نیز این واکنش را از خود نشان
می دهد تا بتواند جانور شکارگر را از خوردن خود منصرف کند و در فرصت مناسب بگریزد. صاریغ از خانواده Didelphidaeبه شمار می روند که پستاندار کیسه دار هستند. این جانوران در حال حاضر تنها گونه از راسته Didelphimorphiaهستند و به طور کلی ۹۲ گونه دارند. واکنش خود را به مردن زدن در میان صاریغ ها بسیار متداول است. آنها طوری خود را بی حرکت می کنند که تشخیص زنده یا مرده بودنشان واقعاً دشوار است. با این حال پژوهشگرها با کمک دستگاه موج نگار مغز دریافته اند که این جانور در وضعیت تاناتوز به هوش است و همه عملکردهای فیزیکی و حسی آنها به طور نرمال فعال هستند. با این حال همان طور که «دانیل لوپز٫ ام» در کتاب هایش گفته است در میان صاریغ ها گونه هایی وجود دارند که به حدی خود را بی حرکت می کنند که حتی ضربان قلبشان نیز حس نمی شود و فقط با کمک دستگاه ثبت ضربان قلب می توان ضربان قلب آن را تشخیص داد. این واکنش اختیاری و ارادی نیست و به نظر می رسد که مکانیسمی دفاعی در شرایط بسیار اضطراری باشد.
در بعضی کوسه ها نیز این رفتار که به بیانی جانور را به حالت فلج در می آورد دیده می شود. در مورد کوسه های ببری که طول بدن آنها به ۳ تا ۴ متر می رسد تظاهر به مردن می تواند با قرار دادن دو دست در دو طرف دهان کوسه در ناحیه نزدیک به چشم ها ایجاد شود. هنگامی که کوسه در وضعیت تاناتوز قرار می گیرد، باله های پشتی آنها سیخ می شود و نفس کشیدن و انقباض عضلات آن پایدارتر و سست تر صورت می گیرد. این وضعیت به طور میانگین ۱۵ دقیقه طول می کشد.
در اسطوره شناسی یونان تاناتوز خدای مرگ است که به معنای مرگ، مردن و جان دادن به کار می رود. از این واژه مفاهیم دیگری نیز مشتق شده اند؛ برای مثال واژه «تاناتوفوبیا» (Thanatophobia) به معنی ترس از چیزهایی است که مرگ را تداعی می کنند یا مرگ را به خاطر می آورند مانند جسد یا قبر. این واژه به «نکروفوبیا» (Necrophobia )هم مرتبط است که به نوع مشخصی از ترس نسبت به اجساد مردگان و نه از ترس به خود مفهوم کلی مرگ اشاره دارد. واژه «تاناتولوژی»(Thanatology) نیز به مفهوم مطالعه علمی و آکادمیک مرگ است.
«اتانازی» (Euthanasia )نیز به معنای مرگ خوب است و عملی است که در آن به زندگی کسی که در صورت زنده ماندن در اثر بیماری درد و ناراحتی بسیاری را تحمل می کند پایان داده می شود که معمولاً با تزریق یا قطع دارو انجام می شود.
