Mårzï¥ē
کاربر نگاه دانلود
تبیین و تفهم
...............
مفهوم تبیین( Explication ) در جامعه شناسی کلاسیک آلمانی در چرخش قرن نوزدهم به بیستم از مفاهیم مهم مباحث روش شناسی بود. هدف بحث ها این بود که مشخص کند آیا "علوم روح " (بخوانیم علوم انسان ) به طور عام و جامعه شناسی به طور خاص ، برای فهم مو ضوعشان باید از روش های متمایز از روش های "علوم طبیعت " استفاده کنند یا نه؟ پوزیتیویست های (تجربه گرایان ) فرانسوی از جمله امیل دورکیم ( در قواعد روش جامعه شناسی، 1895) از دیدگاه یگانه انگاری (مونیستی) دفاع می کردند و نظرشان این بود که جامعه شناسی تنها به سبب پیچیده تر بودن موضو عش از علوم طبیعت متمایز است. در مقابل پدیدار شناسان آلمانی ، مثل ویلهلم دیلتای ، گئورگ
زیمل و ماکس وبر از دیدگاه دوگانه انگار (دوئالیستی) دفاع می کردند.
برای زیمل ( مسایل فلسفه تاریخ ،1892) یا وبر ( رساله در باره نظریه علم،1922) هدف علوم طبیعت تبیین کردن (بیان رابـ ـطه علت و معلولی ) پدیده های طبیعی است، در حالی که هدف علوم انسان فهمیدن معنای رفتار انسانی است.
فیزیکدان علت (های) پدیده های طبیعی را جستجو می کند؛ جامعه شناس وظیفه اش بیشتر بازسازی معنای پدیده های اجتماعی است. این رویکرد جامعه شناسی را عموما با اصطلاح جامعه شناسی تفهمی (ُSociologie compréhensiive) مشخص می کنند.
در واقع ، علوم اجتماعی مانند علوم طبیعت ، اغلب در صدد تبیین کردن پدیده های موضوع مطالعه شان ،یعنی شناختن علت هایشان هستند. آن جه علوم انسان را از علوم طبیعت متمایز می کند این است که علت های پدیده های اجتماعی در باورها و در کنش های انسانی بازنمایی شده اند. بنابراین، در جامعه شناسی تبیین (در معنای وسیع کلمه) عموما عبارتست از ترکیب دو مرحله ( moment )
1. یک مرحله تبیینی (در معنای محدود) که در آن علت های فردی پدیده (مثل رای دادن) معلوم می شود (بدیهی است که منافاتی با وابستگی افراد به اجتماعات و به گروه ها ندارد )؛
2. یک مرحله تفهمی که در آن پژوهشگر در صدد بر می آید دلایل رفتارهای فردی موثر در پدیده های موضوع تحقیق را تعیین کند.
...............
مفهوم تبیین( Explication ) در جامعه شناسی کلاسیک آلمانی در چرخش قرن نوزدهم به بیستم از مفاهیم مهم مباحث روش شناسی بود. هدف بحث ها این بود که مشخص کند آیا "علوم روح " (بخوانیم علوم انسان ) به طور عام و جامعه شناسی به طور خاص ، برای فهم مو ضوعشان باید از روش های متمایز از روش های "علوم طبیعت " استفاده کنند یا نه؟ پوزیتیویست های (تجربه گرایان ) فرانسوی از جمله امیل دورکیم ( در قواعد روش جامعه شناسی، 1895) از دیدگاه یگانه انگاری (مونیستی) دفاع می کردند و نظرشان این بود که جامعه شناسی تنها به سبب پیچیده تر بودن موضو عش از علوم طبیعت متمایز است. در مقابل پدیدار شناسان آلمانی ، مثل ویلهلم دیلتای ، گئورگ
زیمل و ماکس وبر از دیدگاه دوگانه انگار (دوئالیستی) دفاع می کردند.
برای زیمل ( مسایل فلسفه تاریخ ،1892) یا وبر ( رساله در باره نظریه علم،1922) هدف علوم طبیعت تبیین کردن (بیان رابـ ـطه علت و معلولی ) پدیده های طبیعی است، در حالی که هدف علوم انسان فهمیدن معنای رفتار انسانی است.
فیزیکدان علت (های) پدیده های طبیعی را جستجو می کند؛ جامعه شناس وظیفه اش بیشتر بازسازی معنای پدیده های اجتماعی است. این رویکرد جامعه شناسی را عموما با اصطلاح جامعه شناسی تفهمی (ُSociologie compréhensiive) مشخص می کنند.
در واقع ، علوم اجتماعی مانند علوم طبیعت ، اغلب در صدد تبیین کردن پدیده های موضوع مطالعه شان ،یعنی شناختن علت هایشان هستند. آن جه علوم انسان را از علوم طبیعت متمایز می کند این است که علت های پدیده های اجتماعی در باورها و در کنش های انسانی بازنمایی شده اند. بنابراین، در جامعه شناسی تبیین (در معنای وسیع کلمه) عموما عبارتست از ترکیب دو مرحله ( moment )
1. یک مرحله تبیینی (در معنای محدود) که در آن علت های فردی پدیده (مثل رای دادن) معلوم می شود (بدیهی است که منافاتی با وابستگی افراد به اجتماعات و به گروه ها ندارد )؛
2. یک مرحله تفهمی که در آن پژوهشگر در صدد بر می آید دلایل رفتارهای فردی موثر در پدیده های موضوع تحقیق را تعیین کند.
