دلایل بروز سیاتیک چیست؟

[آدم برفی]

عملکرد نادرست عصب سیاتیک (Sciatica) موجب بروز یک بیماری به نام سیاتیک می گردد. سیاتیک با درد، ضعف، بی حسی و یا سوزن سوزن شدن پا همراه است. این علائم در اثر آسیب و یا وارد آمدن فشار به عصب سیاتیک، بروز می کنند.



عصب سیاتیک از قسمت پایین کمر یا نخاع شروع شده و تا انتهای هر پا ادامه دارد. عصب سیاتیک یکی از بلندترین عصب ها در بدن می باشد.



این عصب از قسمت پایین کمر شروع شده و تا پشت باسـ ـن، ران و ساق و انتهای پا ادامه دارد.



این عصب، عضلات پشت زانو و پایین پا را کنترل می کند و حس را در پشت ران، قسمتی از پایین پا و کف پا ایجاد می کند.



دلایل سیاتیک

- آسیب و ناراحتی در قسمت پایین کمر و ستون فقرات

- شکستن دیسک های کمر (دیسک ها همانند یک بالش بین مهره های ستون فقرات عمل می کنند)

- لغزیدن و خارج شدن دیسک از جای خود

- درد در عضلات باریک باسـ ـن

- شکستگی و یا آسیب لگن خاصره

- تومور

- خونریزی داخلی

- عفونت

- فتق دیسک (بیرون زدگی دیسک)

- رشد بیش از اندازه استخوان

شغل های که نیاز به چرخیدن پشت دارند و یا فرد باید بار سنگینی را حمل کنید و یا نیاز به رانندگی و نشستن طولانی‌مدت دارند، ممکن است باعث درد سیاتیک شوند

- آسیب عصب در اثر دیابت (نوروپاتی دیابتی)

- استئوآرتریت

- استئوپروز (پوکی و شکستگی استخوان)

- فشار به عصب سیاتیک

- تنگی کانال نخاع

- بارداری

- لخته خون

- ایجاد آبسه (ورم چرکی)

- افزایش وزن

- عدم انجام فعالیت ورزشی منظم

- پوشیدن کفش های پاشنه بلند

- خوابیدن روی تشک خیلی نرم



عوامل خطر سیاتیک

1- سن: با افزایش سن ممکن است تغییراتی در نخاع ایجاد شود، مانند فتق دیسک و رشد بیش از اندازه استخوان که اینها باعث سیاتیک می شوند.

2- اضافه وزن: چاقی باعث افزایش فشار بر ستون فقرات و بدتر شدن درد سیاتیک می گردد.



3- نوع شغل: شغل های که نیاز به چرخیدن پشت دارند و یا فرد باید بار سنگینی را حمل کنید و یا نیاز به رانندگی و نشستن طولانی‌مدت دارند، ممکن است باعث درد سیاتیک شوند.



4- نشستن طولانی مدت و یا زندگی بدون تحرک

5- دیابت و افزایش آسیب عصب

6- آرتریت (ورم مفاصل)



علائم سیاتیک

درد سیاتیک بسیار گسترده است و ممکن است طول یک پا و یا انگشتان پا را درگیر کند.

- احساس گزگز خفیف، درد خفیف و یا احساس سوزش. در برخی افراد، این درد آنقدر شدید است که شخص را از فعالیت روزانه باز می دارد.

- در اغلب مواقع، درد در یک طرف بدن می باشد.

- برخی افراد دارای دردی کشنده در یکی از پاها و یا مفصل ران و همچنین بی حسی در پای دیگر می باشند. درد و بی حسی ممکن است در پشت ساق پا، پشت زانو و یا در کف پا نیز احساس شود.

- پای دچار سیاتیک ضعیف می باشد.

- در ابتدا درد سیاتیک آرام است و با گذشت زمان و در اثر عوامل زیر بدتر می شود: بعد از ایستادن و نشستن، در شب، هنگام عطسه کردن و سرفه کردن و خندیدن، هنگامی که به پشت خم می شوید و یا به مدت طولانی راه می روید و یا اگر دچار تنگی کانال نخاع باشید.

محل درد را سرد و گرم کنید. برای 48 تا 72 ساعت اول، کمپرس سرد (مثل کیسه یخ) و بعد از آن کمپرس گرم (حوله گرم) را قرار دهید. البته می توانید از داروخانه بسته های کمپرس سرد و گرم را تهیه کنید

راه های تشخیص سیاتیک

پزشک در ابتدا معاینه بدنی از بیمار انجام می دهد و در طی این معاینه، موارد زیر خود را نشان می دهند:

- ضعف در خم کردن زانو و حرکات پا

- خم کردن پا به سختی

- عکس العمل ضعیف و یا غیرطبیعی در پاها

- بی حسی پاها

- درد در هنگام بالا بردن پا



آزمایشات پزشکی زیر در صورتی باید انجام شود که شدت و مدت درد زیاد باشد:

- آزمایش خون

- تصویربرداری با اشعه X

- MRI



درمان سیاتیک

اغلب درد سیاتیک به خودی خود از بین می رود، اما احتمال برگشت آن زیاد است.

درد کمر و پاها ممکن است در اثر یک بیماری دیگر باشد، لذا باید ابتدا علت دقیق این درد را بدانید و سپس درمان را شروع کنید.

برخی موارد، هیچ درمانی مورد نیاز نیست و بهبودی به خودی خود انجام می شود.

اگر درمان های زیر برایتان موثر واقع نشود، پزشک برای کاهش درد عصب، دارو تجویز می کند.





درمان خانگی سیاتیک

- محل درد را سرد و گرم کنید. برای 48 تا 72 ساعت اول، کمپرس سرد (مثل کیسه یخ) و بعد از آن کمپرس گرم (حوله گرم) را قرار دهید. البته می توانید از داروخانه بسته های کمپرس سرد و گرم را تهیه کنید.

همچنین برای کمپرس گرم می توانید یک حوله را در زیر آب داغ بگیرید، سپس آن را بچلانید تا آبش خارج شود و آن را در قسمت کمر خود قرار دهید. برخی محققان بر این باورند که گرمای مرطوب بهتر درد را تسکین می دهد.

- داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و یا استامینوفن مصرف کنید.

- خوابیدن در رختخواب بیشتر از دو روز توصیه نمی شود.

- بر روی صندلی نرم ننشینید، خم نشوید و پای خود را بالا نبرید.

- به پشت روی یک محل سفت دراز بکشید و یک بالشت را زیر زانوهای خود قرار دهید، و یا روی یک طرف بدن دراز بکشید و یک بالش را بین زانوهای خود قرار دهید.

- چند روز اول بیماری، فعالیت خود را کم کنید. بعد از آن، به آرامی فعالیت های روزانه خود را شروع کنید.

- تا شش هفته بعد از شروع درد، از بلند کردن اجسام سنگین و یا چرخش پشت خودداری کنید.

- بعد از 2 تا 3 هفته، شروع به ورزش کردن کنید و شامل ورزش های تقویت‌کننده شکم و بهبوددهنده انعطاف پذیری ستون فقرات باشد.



درمان های مکمل و جایگزین سیاتیک

- طب سوزنی: برخی از مطالعات نشان می دهند طب سوزنی تسکین‌دهنده درد پشت می باشد.

- کایروپراکتیک: برای این نوع درمان، ستون فقرات دستکاری می شود. باکایروپرکتیک، حرکت و بهبود عملکرد و کاهش درد در ستون فقرات دیده می شود.

اگر برای مدت طولانی می ایستید، یک پای خود را بر روی سطحی بالاتر مثل چهارپایه قرار دهید و بعد از مدتی، جای پاهای خود را عوض کنید

عوارض ناشی از سیاتیک

- لغزش دیسک

- تنگی کانال نخاع

- عدم احساس و ضعف در پای درگیر

- از دست دادن عملکرد روده ای و یا مثانه ای



پیشگیری از سیاتیک

- اجتناب از نشستن طولانی مدت

- دراز کشیدن با فشار بر روی باسـ ـن

- منظم ورزش کردن و بیشتر ورزش های شکم و کمر برای درست ایستادن و نشستن

- برای نشستن، صندلی دارای دسته و چرخ را انتخاب کنید. در پشت کمر خود، یک بالشت قرار دهید تا گودی طبیعی کمر حفظ شود. موقع نشستن روی صندلی، باید زانوها و باسـ ـن در یک خط قرار بگیرند.

- اگر برای مدت طولانی می ایستید، یک پای خود را بر روی سطحی بالاتر مثل چهارپایه قرار دهید و بعد از مدتی، جای پاهای خود را عوض کنید.

- هنگامی که می خواهید جسم سنگینی را از روی زمین بلند کنید، بنشینید و زانوها را خم کنید، در حالیکه پشتتان صاف باشد. جسم سنگین را نزدیک بدنتان حمل کنید. از بلند کردن و چرخیدن همزمان خودداری کنید و از یک نفر کمک بخواهید.

مریم سجادپور