زندگی نامه راضیه بیگم همسر نادرشاه افشار

[RASHA]

راضیه بیگم، دختر سوم شاه سلطان حسین از فِردا سلطان بیگم بود که در سال ۱۷۰۰ میلادی در اصفهان به‌دنیا آمد. او خواهرناتنی و بزرگتر شاه طهماسب دوم و عمه شاه عباس سوم و هم‌چنین همسر نادرشاه افشار و ملکه او به مدت ۱۲ سال بود.

زندگی‌نامه
راضیه بیگم در سال ۱۷۰۰ میلادی در اصفهان به‌دنیا آمد و از همان سنین کودکی درنزد بهترین عالمان آن‌زمان تعلیم دید. او ازهمان کودکی به مسائل سیـاس*ـی علاقه‌مند بود و به‌دلیل زیرکی و هوش زیاد درنزد پدرش بسیار عزیز بود.

ملکه‌ایران
درسال ۱۷۱۸ پادشاه گرجستان سربه شورش برداشت و شاه برای کنترل بر روی سرزمین گرجستان راضیه بیگم را به‌عقد داوودخان، شاهزاده ولیعهد گرجستان درآورد. در سال ۱۷۲۲ افغان‌ها اصفهان، پایتخت صفویان را فتح کردند. راضیه در اواخر همین سال همسرخود را ازدست داد. راضیه بهقزوین پایتخت برادرش شاه طهماسب دوم رفت و به‌عنوان مشاور او، وی را راهنمایی کرد. در سال ۱۷۲۶ شاه جوان با نادرقلی، رئیس ایل افشار هم‌پیمان شد. نادر در سال ۱۷۲۹ اصفهان را فتح کرد و مرزهای ازدست رفته امپراتوری صفویه را مانند سابق بازگرداند. در سال ۱۷۲۹ راضیه بافرمان برادرش با نادر ازدواج کرد. ثمره این ازدواج یک دختر بود که در سال ۱۷۳۰ به‌دنیا آمد. در سال ۱۷۳۲ به‌فرمان نادر شاه طهماسب دوم از سلطنت برکنار شد و پسر شیرخواره‌اش شاه عباس سوم به سلطنت رسید و نادر نایب‌السلطنه شاه جوان شد و راضیه اداره حرم‌سرا را برعهده داشت اما شاهپوری بیگم مادرشاه قصد داشت که‌خود نایب‌السلطنه پسرش شود و اداره حرم را دردست داشته باشد اما موفق نشد و نادر سرانجام شاه عباس را در سال ۱۷۳۶ ازسلطنت برکنار کرد و دولت افشاریه را تأسیس کرد.

راضیه بیگم ازسال ۱۷۳۶ تا سال ۱۷۴۷ به‌مدت تقریباً ۱۲ سال ملکه‌ایران و دربار افشاریان بود، نادرشاه نیز به‌او علاقه‌مند بود و او عامل ارتباط میانخاندان صفوی و افشاریان بود. در سال ۱۷۴۷ نادرشاه کشته شد و عادل‌شاه برادرزاده‌اش به سلطنت رسید و راضیه فرمانروای مشترک افشاریه شد اما راضیه که ترس کشته‌شدن شاهرخ میرزا خواهرزاده خود را داشت، با حمایت از شاهرخ عادل شاه را از سلطنت برکنار کرد و شاهرخ به‌ سلطنت رسید اما حکومت او نیز دوامی نیاورد و یک‌ سال بعد با شورش سلیمان میرزا عمه‌زاده راضیه از سلطنت برکنار و نابینا شد ولی دوماه بعد به‌فرمان راضیه بیگم او ازسلطنت برکنار شد و چندماه بعد ابوطراب میرزا فرزند مریم بیگم خواهر کوچک راضیه بیگم با حمایت وی و کریم‌خان زند، ابوالفتح‌خان بختیاری و علی مرادخان بختیاری به‌سلطنت رسید[۶]، اما در سال ۱۷۵۲ شاه حسین دوم، که فرزند کوچک شاه طهماسب دوم بود، ادعای سلطنت کرد و راضیه بیگم نیز از او حمایت کرد اما وی یک سال بعد به‌دست علی مرادخان کور شد.

راضیه بیگم سرانجام درسال١٧٧٦ میلادی درسن ۷۵ سالگی در کربلا ازدنیا رفت و در حرم امام حسین دفن گردید. وی در طول زندگانی خود ازمهم‌ترین شاهزاده‌خانم‌های دودمان صفویان به‌شمار می‌رفت. راضیه بیگم هم‌چنین در کربلا و حرم امام حسین وقف‌های بسیار زیادی انجام داد.