در سیلیکاتهای زنجیرهای (Inosilicates)، چهاروجهیها بصورت زنجیر باز یا روبان مانند پشت سر هم واقع شدهاند که چهاروجهی بوسیلهٔ دو گوشه با چهاروجهیهای قبل و بعد خود مربوط میگردد. فرمول عمومی آنها به شکل SiO3 با نسبت ۱ به ۳ است و اگر این زنجیر دوتایی (مضاعف) باشد به شکل Si4O11 با نسبت ۴ به ۱۱ خواهد بود.
سیلیکاتهای زنجیرهای به دو زیرشاخهٔ سیلیکاتهای زنجیرهای ساده و سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف تقسیم میشوند.
سیلیکاتهای زنجیرهای ساده
ویرایش
در سیلیکاتهای زنجیرهای ساده، چهاروجهیها به صورت زنجیر ساده به دنبال هم قرار دارند. مثال عمدهٔ این گروه پیروکسنها و پیروکسنوئیدها است:
خانوادهٔ پیروکسن
ویرایش
انستاتیت - سری اورتوفروسیلیت:
انستاتیت
فروسیلیت
پیژئونیت
دیوپسیت - سری هدنبرژیت
دیوپسید - CaMgSi۲O۶
هدنبرژیت
اوژیت - (Ca,Na)(Mg,Fe,Al)(Si,Al)۲O۶
سری پیروکسن سدیم:
سنگ قولنج (ژادئیت) - NaAlSi۲O۶
ائوژیرین (آکمیت) - NaFe۳+Si۲O۶
اسپودومن - LiAlSi۲O۶
خانوادهٔ پیروکسنوئید
ویرایش
ولاستونیت - CaSiO۳
رودونیت - MnSiO۳
پکتولیت - NaCa۲(Si۳O۸)(OH)
سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف
ویرایش
سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف به این معنی است که در این کانیها دو رشته چهاروجهیها بصورت زنجیرهٔ مضاعف پشت سرهم واقع شدهاند و با پلهای اکسیژن به یکدیگر وصل شدهاند. مثال عمدهٔ این گروه آمفیبولها میباشند.
خانوادهٔ آمفیبول
ویرایش
آنتوفیلیت
سری کومینگتونیت
کومینگتونیت
گرونریت
سری ترمولیت
ترمولیت
اکتینولیت
هورنبلند
گروه آمفیبول سدیم
گلوکوفان
ریبکیت
آرفودسونیت
سیلیکاتهای زنجیرهای به دو زیرشاخهٔ سیلیکاتهای زنجیرهای ساده و سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف تقسیم میشوند.
سیلیکاتهای زنجیرهای ساده
ویرایش
در سیلیکاتهای زنجیرهای ساده، چهاروجهیها به صورت زنجیر ساده به دنبال هم قرار دارند. مثال عمدهٔ این گروه پیروکسنها و پیروکسنوئیدها است:
خانوادهٔ پیروکسن
ویرایش
انستاتیت - سری اورتوفروسیلیت:
انستاتیت
فروسیلیت
پیژئونیت
دیوپسیت - سری هدنبرژیت
دیوپسید - CaMgSi۲O۶
هدنبرژیت
اوژیت - (Ca,Na)(Mg,Fe,Al)(Si,Al)۲O۶
سری پیروکسن سدیم:
سنگ قولنج (ژادئیت) - NaAlSi۲O۶
ائوژیرین (آکمیت) - NaFe۳+Si۲O۶
اسپودومن - LiAlSi۲O۶
خانوادهٔ پیروکسنوئید
ویرایش
ولاستونیت - CaSiO۳
رودونیت - MnSiO۳
پکتولیت - NaCa۲(Si۳O۸)(OH)
سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف
ویرایش
سیلیکاتهای زنجیرهای مضاعف به این معنی است که در این کانیها دو رشته چهاروجهیها بصورت زنجیرهٔ مضاعف پشت سرهم واقع شدهاند و با پلهای اکسیژن به یکدیگر وصل شدهاند. مثال عمدهٔ این گروه آمفیبولها میباشند.
خانوادهٔ آمفیبول
ویرایش
آنتوفیلیت
سری کومینگتونیت
کومینگتونیت
گرونریت
سری ترمولیت
ترمولیت
اکتینولیت
هورنبلند
گروه آمفیبول سدیم
گلوکوفان
ریبکیت
آرفودسونیت