شعر شعر ایرانی | مرگ | عطار نیشابوری

White Moon

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2018/05/13
ارسالی ها
4,744
امتیاز واکنش
20,639
امتیاز
863
به نام خدا
مرگ در اشعار عطار (شعر عطار در مورد مرگ)
شعر عطار در مورد مرگ همانند دیگر اشعار عطار رنگ و بوی عرفانی دارد. عطار از شاعران و عارفان پرکار ایرانی است که در پایان سده ششم و آغاز سده هفتم می‌زیست و مرگ نزد او حق است. شعر عطار در زمینه مرگ را به تفکیک کتاب شعری در ستاره بخوانید.
عطار نیشابوری (۵۴۰ - ۶۱۸ قمری) شعر درباره مرگ را چنان فخیم و گیرا می‌سراید که در زیبایی به پایه بهترین اشعار عطار می‌رسند. عطار از عارفان و شاعران ایرانی بلندنام ادبیات فارسی قرن ششم و هفتم است و یکی از پرکارترین شاعران ایرانی به شمار می‌رود و بنا به نظر عارفان در زمینه عرفانی مرتبه‌ای بالا دارد. از آثار او می‌توان به دیوان اشعار، منطق‌الطیر، تذکرة الأولیاء، الهی‌نامه، اسرارنامه، خسرونامه، مختارنامه (رباعیات)، هیلاج نامه، مظهر، جوهرالذات، مظهرالعجایب، مصیبت‌نامه، وصلت‌نامه، نزهت‌الاحباب، پندنامه، اشترنامه و فتوت‌نامه اشاره کرد. در مطلبی که پیش رو دارید، اشعار منتخب عطار درباره مرگ را به تفکیک دفتر شعری خواهید خواند.


مرگ در اشعار عطار (شعر عطار در مورد مرگ)

نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

منبع: ستاره
Please, ورود or عضویت to view URLs content!
 
آخرین ویرایش:
  • پیشنهادات
  • White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863
    دو غزل از عطار درباره مرگ

    دلا چون کس نخواهد ماند دایم هم نمانی تو
    قدم در نه اگر هستی طلب‌کار معانی تو

    گرفتم صد هزاران علم در مویی بدانستی
    چو مرگت سایه اندازد سر مویی چه دانی تو

    چو کامت بر نمی‌آید به ناکامی فرو ده تن
    که در زندان ناکامی نیابی کامرانی تو

    به چیزی زندگی باید که نبود زین جهان لابد
    که تا چون زین جهان رفتی بدان زنده بمانی تو

    وگر زنده به دنیا باشی ای غافل در آن عالم
    بمانی مرده و هرگز نیابی زندگانی تو

    اگر تو پر و بال دنیی و عقبی بیندازی
    خطابت آید از پیشان که هرچ آن جستی آنی تو

    بلی هر دم پیامت آید از حضرت که ای محرم
    چو حی‌لایموتی تو چرا بر خود نخوانی تو

    چو گشتی زین خطاب آگاه جانت را یقین گردد
    که سلطان جهان‌افروز دارالملک جانی تو

    زهی عطار کز بحر معانی چون مدد داری
    توانی کرد هر ساعت بسی گوهرفشانی تو

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    خواجه تا چند حساب زر و دینار کنی
    سود و سرمایه دین بر سر بازار کنی

    شب عمرت بشد و صبح اجل نزدیک است
    خویشتن را گـه آن نیست که بیدار کنی

    چیست این عجب و تفاخر به جهان ساکن باش
    چند با صد من و من سیم و زر اظهار کنی

    پنج روزی همه کامی ز جهان حاصل گیر
    عاقبت هم سر پر کبر نگونسار کنی

    آن نه کام است که ناکام بجا بگذری
    وان نه برگ است که بر جان خودش بار کنی

    جمع تو بار گنه باشد و دیوان سیاه
    نه هم آخر تو خوشی نام سیه بار کنی

    چون همی دانی کت خانه لحد خواهد بود
    خانه را نقش چرا بر در و دیوار کنی

    سهو کارا به تک خاک همی باید خفت
    طاق و ایوان به چه تا گنبد دوار کنی

    مرگ در پیش و حساب از پس و دوزخ در راه
    به چه شادی خرفا خنده بسیار کنی

    تو که بر روبه مسکین بدری پوست چو سگ
    عنکبوتانه کجا پرده احرار کنی

    این همه دانی و کارت همه بی وجه بود
    خود ستم کم کن اگر منع ستمکار کنی

    به فصاحت ببری گوی ز میدان سخن
    لیک خود را به ستم بیهده رهوار کنی

    خویش و همسایه تو گرسنه وز پر طمعی
    نفروشی به کسی غله در انبار کنی

    جامه در تنگ و دلت تنگ و در اندیشه آن
    تا دگر ره ز کجا جامه و دستار کنی

    بر ضعیفان نکنی رحم به یک قرص جوین
    وانگه از ناز به مرغ و بره پروار کنی

    مستراحی است جهان و اهل جهان کناسند
    به تعزز سزد ار در همه نظار کنی

    نافه داری بر هر خشک دمانی مگشا
    اول آن به که طلبکاری عطار کنی

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863

    تک بیت‌های منتخب از غزلیات عطار با موضوع مرگ

    گر بمیری در میان زندگی عطاروار
    چون درآید مرگ عین زندگانی باشدت

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    رخنه می‌جویی خلاص خویشتن
    رخنه‌ای جز مرگ ازین زندان که یافت

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    روی زمین گر همه ملک تو شد
    در پی تو مرگ چه سود ای غلام

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    همه اسباب خوشـی‌ هست ولیک
    مرگ تیغ از قراب می‌آرد

    عالمی خوشـی‌ با اجل هیچ است
    این سخن را که تاب می‌آرد

    ای دریغا که گر درنگ کنم
    عمر بر من شتاب می‌آرد

    در غم مرگ بی‌نمک عطار
    از دل خود کباب می‌آرد

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    خود تو یقین دان که نیرزد ز مرگ
    جمله جهان نیم درم ای غلام

    عاقبت الامر چو مرگ است راه
    عمر تو چه بیش و چه کم ای غلام

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    من این دانم که مویی می ندانم
    بجز مرگ آرزویی می ندانم

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863

    برشی از یک قصیده درباره مرگ

    چرخ مردم خوار اگر روزی دو مردم‌پرور است
    نیست از شفقت مگر پرواری او لاغر است

    زان فلک هنگامه می‌سازد به بازی خیال
    کاختران چون لعبتانند و فلک چون چادر است

    عاقبت هنگامه او سرد خواهد شد از آنک
    مرگ این هنگامه را چون وامخواهی بر در است

    در جهان منگر اگرچه کار و باری حاصل است
    کاخرین روزی به سر باریش مرگی درخور است

    دل منه بر سیم و بر سیمین بران دهر از آنک
    جمله زیر زمین پر لعبت سیمین بر است

    بنگر اندر خاک و مگذر همچو باد ای بیخبر
    کین همه خاک زمین خاک بتان دلبر است

    ملک عالم را نظامی نیست در میزان مرگ
    سنجدی سنجد اگر خود فی‌المثل صد سنجر است

    صد هزاران سروران را سر درین ره گوی شد
    در چنین ره‌ای سلیم‌القلب چه جای سر است

    در چنین ره گر نداری توشه بر عمیا مرو
    کین رهی بس مهلک است و وادیی بس منکر است

    دم مزن دم درکش و همدم مجوی از بهر آنک
    تا ابد یک‌یک دم عمر تو یک‌یک گوهر است

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863

    تک بیت‌های برگزیده از قصاید عطار درباره مرگ

    تو خفته‌ای ز دیرگه و عمر در گذر
    تو غافلی ز کار خود و مرگ در قفا

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    هان ای دل گمراه چه خسبی که درین راه
    تو مانده‌ای و عمر تو از پیش دویده است

    اندیشه کن از مرگ که شیران جهان را
    از هیبت شمشیر اجل زهره دریده است

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چون مرگ در رسید مقامات خوف رفت
    وز بیم مرگ لرزه بر اعضا دراوفتاد

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    دستگیرت کرده زیر دار مرگ آرند زود
    وانگه آنجا کی خزند از چون تویی این کار و بار

    نیستی در پنجه مرگ ار ز سنگ و آهنی
    گردتر از رستم و روئین تر از اسفندیار

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    هزار بار خم و کوزه کرده‌اند مرا
    هنوز تلخ مزاجم ز مرگ شیرین کار

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چو مرگ از راه جان آید نه از راه حواس تو
    ز خوف مرگ نتوان رست اگر در جوف سندانی

    مرگ در اشعار عطار (شعر عطار در مورد مرگ)



    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863
    بیت‌هایی از منطق الطیر عطار درباره مرگ

    گلخنست این جمله دنیای دون
    قصر تو چندست ازین گلخن کنون

    قصر تو گر خلد جنت آمدست
    با اجل زندان محنت آمدست

    گر نبودی مرگ را بر خلق دست
    لایق افتادی درین منزل نشست

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    گرچه این قصرست خرم چون بهشت
    مرگ بر چشم تو خواهد کرد زشت

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    زنده دل شو زانک مرگت در قفاست
    من زفان و نطق مرغان سر به سر

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863


    مرگ در وادی عشق
    حکایت عاشقی که قصد کشتن معشوق بیمار را کرد


    بود عالی همتی صاحب کمال
    گشت عاشق بر یکی صاحب جمال

    از قضا معشوق آن دل داده مرد
    شد چو شاخ خیزران باریک و زرد

    روز روشن بر دلش تاریک شد
    مرگش از دور آمد و نزدیک شد

    مرد عاشق را خبر دادند از آن
    کاردی در دست می‌آمد دوان

    گفت جانان رابخواهم کشت زار
    تا به مرگ خود نمیرد آن نگار

    مردمان گفتند بس شوریده‌ای
    تو درین کشتن چه حکمت دیده‌ای

    خون مریز و دست ازین کشتن بدار
    کو خود این ساعت بخواهد مرد زار

    چون ندارد مرده کشتن حاصلی
    سر نبرد مرده را جز جاهلی

    گفت چون بر دست من شد کشته یار
    در قصاص او کشندم زار زار

    پس چو برخیزد قیامت، پیش جمع
    از برای او بسوزندم چو شمع

    تا شوم زو کشته امروز از هـ*ـوس
    سوخته فردا ازو اینم نه بس

    پس بود آنجا و اینجا کام من
    سوخته یا کشته‌ای او نام من

    عاشقان جان باز این راه آمدند
    وز دو عالم دست کوتاه آمدند

    زحمت جان از میان برداشتند
    دل به کلی از جهان برداشتند

    جان چو برخاست از میان بی‌جان خویش
    خلوتی کردند با جانان خویش

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    گر کنندم خم هزاران بار نیز
    نیست جز تلخی مرگم کار نیز

    دایم از تلخی مرگم این چنین
    آب من زانست ناشیرین چنین

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    نیست درمان مرگ را جز مرگ بوی
    ریختن دارد بزاری برگ و روی

    ما همه از بهر مردن زاده‌ایم
    جان نخواهد ماند و دل بنهاده‌ایم...

    مرگ بنگر تا چه راهی مشکل است
    کاندرین ره گورش اول منزل است

    گر بود از تلخی مرگت خبر
    جان شیرینت شود زیر و زبر


    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863


    ابیات الهی نامه عطار درباره مرگ

    اگر پیش از اجل مرگیت باشد
    ز مرگ جاودان برگیت باشد

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    ز دست مرگ نتواند امان یافت
    نباشد مرگ را عامی و خاصی




    ابیات اسرارنامه درباره مرگ

    بقای ما بلای ماست ما را
    که راحت در فنای ماست ما را

    اگر شادیست ما گر غم از ماست
    که بر ما هرچ می‌آید هم ازماست

    چه بودی گر وجود ما نبودی
    دریغا کز دریغا نیست سودی

    وجود جان بمرگ تن نیرزد
    که عمری زیستن مردن نیرزد

    بلاشک هستی ما پستی ماست
    که ما را نیستی از هستی ماست

    اگر هستی ما نابوده بودی
    ز چندین نیستی آسوده بودی

    من حیران کزین محنت حزینم
    شبان روزی ز دیری گـه چنینم

    همه کام دلم از خود فنانیست
    که در عین فنا عین بقانیست

    دلم خوانی ای ساقی تو دانی
    مرا فانی مکن باقی تو دانی

    ز رشک برق جانم دود گیرد
    که دیر آمد پدید و زود میرد

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    همه عمرت غمست و عمر کوتاه
    بمرگ تلخ شیرین کرد آنگاه

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    اگر طاعت کنی اکنون نه زانست
    که می‌ترسی که مرگت ناگهانست

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چرا خفتی تو چون در عمر بسیار
    نخواهی شد ز خواب مرگ بیدار

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    کسی کش مرگ نزدیکی رسیدست
    چنین گویند کو رگ برکشیدست

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    بگوش خود شنودستم ز هر کس
    که موری را بسالی دانه بس

    ز حرص خود کند در خاک روزن
    گهی گندم کشد گـه جوگه ارزن

    اگر بادی برآید از زمانه
    نه او ماند نه آن روزن نه دانه

    چو او را دانه سالی تمام است
    فزون از دانه جستن حرام است

    مثال مردم آمد حال آن مور
    که نه تن دارد و نه عقل و نه زور

    شده در دست حرص خود گرفتار
    بنام و ننگ و نیک و بد گرفتار

    همی ناگاه مرگ آید فرازش
    کند از هرچ دارد خوی بازش

    هر آن چیزی که آنرا دوست تر داشت
    دلش باید ازو ناکام برداشت

    چو بستاند اجل ناگاه جانش
    سر آرد جمله کار جهانش

    نه او ماند نه آن حرصش که بیش است
    کدامین خواجه صد درویش پیش است


    مرگ در اشعار عطار (شعر عطار در مورد مرگ)


    بیت برگزیده خسرونامه عطار درباره مرگ

    کسی کو را موکّل مرگ باشد
    کجا ملک جهان پر برگ باشد

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     
    آخرین ویرایش:

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863


    ابیات برگزیده اشترنامه عطار با موضوع مرگ

    مرگ حقست و قیامت هم حق است
    این یقین است از خدا و مطلقست

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    آورید اقرار اندر گور و مرگ
    ملک ومال و جسم و جان گویند ترک

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    در ازل حکمی که رفته آن بود
    مرگ را آخر درین تاوان بود



    بیت برگزیده پندنامه عطار با موضوع مرگ


    پر مخور اندوه مرگ ای بوالهوس
    چونکه وقت آید نگردد پیش و پس





    ابیات وصلت‌نامه عطار درباره مرگ

    تا کی به نظاره جهان خواهی زیست
    فارغ ز طلسم جسم و جان خواهی زیست

    یک ذره به مرگ خویشتن برگت نیست
    پنداشته ای که جاودان خواهی زیست

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    تا چند ز مرگ غمناک شوی
    آن به که ز اندیشه خود پاک شوی

    یک قطره آب بوده ای اول کار
    تا آخر کار یک کف خاک شوی

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    هر رنگ که ممکن است آمیخته گیر
    هر فتنه که ساکن است انگیخته گیر

    وین روی چو ماه آسمانت بدریغ
    از صرصر مرگ باز در ریخته گیر

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    آنکه دایم در پی جاهست و برگ
    کی خبر دارد ز حال برگ و مرگ

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     

    White Moon

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/05/13
    ارسالی ها
    4,744
    امتیاز واکنش
    20,639
    امتیاز
    863

    بیت‌های مصیبت نامه با موضوع مرگ


    چون همی افتاد مرگی هر زمان
    خرقه شد در بخیه صد پاره نهان

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    کار خود در زندگانی کن به برگ
    زانکه نتوان کرد کاری روز مرگ

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    زنده بی مرگ بسیاری بود
    گر بمیری زنده این کاری بود

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    هرکه او یکدم ز مرگ اندیشه داشت
    چون تواند ظلم کردن پیشه داشت

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چون ترا مرگست و آتش پیش در
    ظلم تا چندی کنی زین بیشتر

    مرگ گوئی نیست جانت را تمام
    کاتشیش از ظلم در باید مدام

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    عمر چیست از مرگ بیرون زیستن
    مرگ از پس کردن اکنون زیستن

    خوشـی‌ چیست از زندگی مرده شدن
    پیش هر دردی پس پرده شدن

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    هرچه در دنیا خیالت آن بود
    تا ابد راه وصالت آن بود

    کار بر خود از امل کردی دراز
    بند کن پیش از اجل از خویش باز

    ورنه در مردن نه آسان باشدت
    هر نفس مرگی دگر سان باشدت

    جمله در باز و فرو کن پای راست
    گر کفن را هیچ نگذاری رواست​

    تک بیت‌های مظهرالعجائب عطار درباره مرگ


    مرد آن دان کو به پیش از مرگ مرد
    گوی معنی اندر این عالم ببرد

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    من صفای خود در این دین یافتم
    ز آن سبب در مرگ تلقین یافتم



    مرگ در اشعار عطار (شعر عطار در مورد مرگ)

    رباعیات مختارنامه عطار با مضمون مرگ


    دانی تو که مرگ چیست از تن رستن
    یعنی قفس بلبل جان بشکستن

    برخاستن از دو کون و خوش بنشستن
    از خویش بریدن و بدو پیوستن

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    عمری که ز رفتنش چنین بیخبرم
    بگذشت چو باد و پیری آمد به سرم

    شد روز جوانی و درآمد شب مرگ
    وز بیم شب نخست خون شد جگرم

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چندان که ز مرگ می بگویم دل را
    تنبیه نمی‌اوفتد این غافل را

    مشکل سفری است ای دل غافل در پیش
    چه ساخته‌ای این سفر مشکل را

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    ای مانده به جان این جهانی زنده
    تا کی باشی به زندگانی زنده

    چون زیستن تو مرگ تو خواهد بود
    نامرده بمیر تا بمانی زنده

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    مرگ است خلاص عالم فانی را
    درهم چه کشی ز مرگ پیشانی را

    گر مزبله تن تو را مرگ رسید
    با مرگ چکار جان تو با جانی را

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    گفتی تو که مرگ چیست ای بینایی
    مرگ آینه فضیحت و رسوایی

    یک ذره گر این حدیث برجانت تافت
    با خویش ببردت که نبود آنجایی

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چون بسیارست ضعف در ایمانت
    هرگز نبود حدیث مرگ آسانت

    چندین مگری ز مرگ اگر جان داری
    کان می‌باید که باز خندد جانت

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    چون مرگ در افکند به غرقاب ترا
    با خاک برد با دل پرتاب ترا

    چون گور ز پیش داری ومرگ از پس
    چون می‌آید درین میان خواب ترا

    ~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

    در عالم مرگ زندگانی دور است
    در رنج جهان گنج معانی دور است

    خوش باش که دور مرگ نزدیک رسید
    ناکامی کش که کامرانی دور است

    نوشته شده توسط: اکرم ادیبی

    منبع: ستاره
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     

    برخی موضوعات مشابه

    بالا