*ROyA
کاربر نگاه دانلود
گر در جستجوی زندگی بیگانه در کیهان خودمان به نتیجه ای نرسیم، شاید بد نباشد به جایش در کیهان‌های همسایه به جستجو بپردازیم.
بر اساس دو پژوهش تازه در مجله‌ی اطلاعیه‌های ماهانه‌ی انجمن سلطنتی نجوم (Monthly Notices of the Royal Astronomical Society)، نشان داده که وجود سیارات قابل سکونت در جهان موازی از احتمال نسبتاً خوبی برخوردار است، حتی اگر این جهان‌ها توسط انرژی تاریک از هم پاشیده باشند.
این موضوع که کیهان ما فقط یکی از بسیار، شاید بی‌شمار کیهان موجود است، به نام نظریه‌ی «چندجهانی» معروف است. تا پیش از این، دانشمندان گمان می‌کردند که چنین جهان‌هایی، اگر وجود داشته باشند، می‌توانند مجموعه‌ی مشخصی از قوانین را دارا باشند که منجر به تشکیل ستاره‌ها، کهکشان‌ها و سیارات قابل سکونتی همانند ستاره‌ها و سیاره‌هایی که در کیهان خود شاهد آن هستیم، شوند.
محققان در این پژوهش تازه، با شبیه‌سازی گسترده‌ی رایانه‌ای، کیهان‌های جدیدی را با شرایط اولیه‌ی گوناگون ساختند. آن‌ها کشف کردند که احتمال تشکیل زندگی در این جهان‌ها می‌تواند کمی بیشتر از چیزی باشد که قبلاً تصور می‌کردند، به خصوص زمانی که پای جاذبه‌ی اسرارآمیز انرژی تاریک در میان باشد.
انرژی تاریک
انرژی تاریک، نیرویی اسرارآمیز و نامرئی است که گمان می‌رود در فضاهای تهی جهان ما وجود دارد. می‌توان این نیرو را مخالفنیروی گرانش در نظر گرفت؛ درحالی که گرانش مواد را به یکدیگر نزدیک می‌کند، انرژی تاریک آن‌ها را از هم دور می‌کند. اگر بین گرانش و انرژی تاریک مسابقه‌ای برگزار شود، انرژی تاریک به راحتی برنده می‌شود.
علاوه بر این که جهان ما پیوسته به دلیل رانش نادیدنی انرژی تاریک گسترش می‌یابد، میزان انبساط نیز هرروز بیشتر و بیشتر می‌شود. به نظر می‌رسد که هرچه فضاهای تهی بیشتری در جهان پیدا می‌شود، انرژی تاریک بیشتری برای پر کردن آن فضاها پدیدار می‌گردد. (انرژی تاریک همان ماده تاریک نیست که نوعی ماده نامرئی و فراوان است و گمان می‌رود مسئول ایجاد برخی از پدیده‌های بسیار عجیب گرانشی در فضا است.)
دانشمندان نمی‌دانند که انرژی تاریک چیست و چگونه عمل می‌کند. بعضی از دانشمندان فکر می‌کنند که انرژی تاریک یکی از ویژگی‌های فضا است، چیزی که اینشتین آن را ثابت کیهان‌شناسی نامید، در صورتی که برخی دیگر از دانشمندان آن را نیروی پنجم می‌دانند که قوانین پویایی مربوط به خودش را دارد. دیگر دانشمندان حتی موافق نیستند که انرژی تاریک وجود دارد. اما در هر صورت همه می‌توانند موافق این نظریه باشند: مطابق بهترین ارزیابی‌های اخیر، نزدیک به ۷۰ درصد انرژیِ جرمی جهان ما می‌تواند از انرژی تاریک ساخته شده باشد.
این مقدار، بنا به هر دلیلی، در محدوده‌ی درستی واقع شده که به کهکشان‌ها اجازه می‌دهد زندگی را به وجود آورده و پرورش دهند. عقیده‌ها بر این است که اگر ما در جهانی با مقدار بسیار زیادی از انرژی تاریک زندگی می‌کردیم، فضا چنان به سرعت گسترش می‌یافت که امکان تشکیل کهکشان‌ها وجود نمی‌داشت. با مقدار بسیار کم انرژی تاریک و گرانش مهار نشدنی، کهکشان‌ها پیش از آن که زندگی حتی فرصت شکل‌گیری پیدا کند، بر روی خود فرو می‌ریزند.
اما این پرسش که چه مقدار از انرژی تاریک «بیش از حد زیاد» یا «بیش از حد کم» است، موضوع بحث‌های بسیاری است و موضوع این کمیت و مقدار چیزی است که مسئولان این پژوهش های جدید سعی در یافتنش دارند.
زندگی راهش را پیدا می‌کند
تیمی بین‌المللی از محققان انگلستان، استرالیا و هلند طی چندین و چند آزمایش، برنامه‌ای به نام تکامل (Evolution) و تشکیل کهکشان‌ها (Assembly of Galaxies) و محیط آن‌ها (Environments) را به کار بردند تا تولد، حیات و مرگ احتمالی جهان‌های مختلف فرضی را شبیه‌سازی کنند. محققان در هر شبیه‌سازی، مقدار انرژی تاریک حاضر را از صفر تا چندصد برابر میزان انرژی تاریک در جهان ما بررسی کردند.
اخبار خوبی از این شبیه‌سازی حاصل آمد: حتی در جهان‌هایی با ۳۰۰ برابر انرژی تاریک همانند جهان ما، زندگی راهش را پیدا می‌کند.
پاسکال الاهی (Pascal Elahi) مؤلف پژوهش و محقق دانشگاه استرالیای غربی (University of Western Australia) در این باره گفت: «شبیه‌سازی‌ها نشان دادند که افزایش شتاب انبساط که توسط انرژی تاریک سرعت می‌گیرد، روی تولد ستاره‌ها، که خود مکانی برای تشکیل حیات هستند هیچ تأثیری ندارد. حتی افزایش چندصد برابر انرژی تاریک آن قدر نیست که منجر به مرگ یک جهان شود.»
این خبر خوبی برای طرفداران زندگی فرازمینی و نظریه‌ی چندجهانی است. اما سؤال بزرگ‌تری همچنان مطرح است که: اگر کهکشان‌ها هنوز هم می‌توانند انرژی تاریک فوق‌العاده فراوانی را در خود داشته باشند، چرا جهان ما به مقدار به ظاهر اندکی به این انرژی دسترسی دارد؟
ریچارد بور (Richard Bower) مؤلف و پروفسور مؤسسه‌ی دانشگاه دورهام (Durham University) در زمینه‌ی کیهان‌شناسی محاسباتی (Computational Cosmology) در این باره اظهار داشت:«به عقیده‌ی من، باید به دنبال قوانین جدید فیزیک بگردیم که تا این ویژگی عجیب جهان ما را توضیح بدهد.»
البته یافتن قوانین جدید فیزیک به حرف بسیار آسان‌تر از عمل است. دانشمندان به آسانی تسلیم نخواهند شد اما شاید برای تضمین شرط‌بندی‌هایشان، بهتر باشد به دنبال جهانی موازی بگردند که در آن نوعی موجود هوشمند این مسئله را برایشان حل کند!
