تعریف غلظت خون
شاید همه نکاتی که پیش از این در مورد غلظت خون شنیده بودید اشتباه باشد!
رنگ خونم خیلی تیره شده، فکر میکنم غلیظ شده است. جمله بسیار شایعی که حتما شما هم از دیگران شنیدهاید و اغلب مردم زمانی آن را بر زبان میآورند که میبینند برای آزمایشی ساده روی صندلی آزمایشگاه نشستهاند و خونشان را درون لولهآزمایش میبینند. معمولا در این شرایط، اولین فکری که به ذهن این افراد میرسد، حجامت و تصفیهخون است.
اما اگر شما هم با چنین علائمی روبهرو شدهاید، پیش از آنکه خوددرمانی را آغاز کنید یا برای خارج کردن خون تیره از بدنتان سراغ حجامت بروید، باید بدانید که میان خون تیره و خون غلیظ چه تفاوتهایی وجود دارد. در این مطلب، ما به شما میگوییم که غلظت خون چیست و چه علائمی دارد. دکتر غلامرضا توگه، فوق تخصص خون و دکتر قدیر محمدی، متخصص طبسنتی راههای درمان این مشکل را برایتان مشخص میکنند.
هرآنچه لازم است درباره غلظت خون بدانید
غلظت خون چیست؟
بسیاری از بیماران زمانیکه به متخصص مراجعه میکنند، اصطلاح غلیظ شدن خون را به کار میبرند که درست نیست و غلظت خون تعریف خاص خود را دارد. به لحاظ پزشکی، غلظت خون یعنی بخش گلبولهای قرمز، چند درصد از خون کامل را اشغال کرده است. نحوه کار نیز به این شکل است که از فردی 2 سیسی خون گرفته میشود. سپس این خون در دستگاه سانتریفیوژ با دور زیادی به چرخش درمیآید و بر اثر این چرخش، بخشهای مختلف خون از هم جدا میشوند.
در ادامه یک ستون که به گلبولهای قرمز اختصاص داده شده است، از سایر بخشهای خون جدا میشود و درصد را اعلام میکند. اما چه زمانی هموگلوبین خون در حد طبیعی است؟ در زنان، اگر میزان هموگلوبین بین 16-12 (48- 36 درصد) و در مردان بین 18- 14 (56-42 درصد) باشد، طبیعی است. اصطلاح غلظت خون را ما زمانی به کار میبریم که میزان گلبولهای قرمز خون، از عدد 52 در زنان و از عدد 56 در مردان تجـ*ـاوز کند. در اینصورت بیمار دچار پرفشاری و غلظت خون شده است.
چرا خون غلیظ میشود؟
تنها راهی که نشان میدهد فردی غلظت خون دارد یا نه، دادن آزمایش خون و اندازهگیری (اچ.تی.سی) هماتوکریت است. بعد از اینکه جواب آماده شد، پزشک دو دسته علت اولیه و ثانویه پیش رو دارد:
1. علت اولیه: مغز استخوان بدون هیچ محرکی از بیرون، خود به خود رفتار آنارشیستی نشان داده و شروع به تولید گلبول قرمز میکند که به آن پلیستمی میگویند و افزایش غلظت اولیه نامیده میشود بدون وجود علت ثانویه. درصد کمی از غلظت خون شامل علت اولیه میشود.
2. علت ثانویه: بین 95-90درصد از کسانیکه با غلظت خون به متخصص مراجعه میکنند، افرادی هستند که غلظت خون ثانویه دارند و این موضوع زمانی اتفاق میافتد که اکسیژن کافی به بافتهای بدن نرسد. با کمبود اکسیژن در بدن، هورمونی بهنام اریتروپویتین از کلیه ترشح میشود که این هورمون، مغز استخوان را برای ساخت بیشتر گلبول قرمز تحـریـ*ک میکند تا بتواند کمبود اکسیژنرسانی به بافتهای بدن را با افزایش تولید گلبول قرمز جبران کند. نمونه کسانیکه با این مشکل مواجه میشوند، افرادی هستند که در ارتفاعات بلند و کوهستانی زندگی میکنند و چون با کمبود اکسیژن روبهرو هستند، دچار بیماری غلظت خون میشوند.
گاهی اوقات اکسیژن محیط مناسب است، اما به دلیل مشکلات ریوی، فرد دچار غلظت خون میشود یا ممکن است اکسيژن از ریه وارد خون شود، اما بهدلیل مشکلات خونی، بین خون شریانی و وریدی، مشکلی وجود داشته باشد و خونی که در ریه پر از اکسیژن شده، بلافاصله با خون کم اکسیژن مخلوط شده و همین مساله سبب بروز غلظت خون شود. علت بعدی، هموگلوبین مادرزادی است که در آن افراد فامیل پرخون هستند و به علل مختلفی، مغز استخوان به گلبولسازی تحـریـ*ک شود. یکی دیگر از علل مهم غلظت خون، کشیدن سیگار و مسمومیت با مونوکسیدکربن است که در نتیجه آنها اکسیژنرسانی به خون کم شده و غلظت خون ثانویه ایجاد میشود.
شاید همه نکاتی که پیش از این در مورد غلظت خون شنیده بودید اشتباه باشد!
رنگ خونم خیلی تیره شده، فکر میکنم غلیظ شده است. جمله بسیار شایعی که حتما شما هم از دیگران شنیدهاید و اغلب مردم زمانی آن را بر زبان میآورند که میبینند برای آزمایشی ساده روی صندلی آزمایشگاه نشستهاند و خونشان را درون لولهآزمایش میبینند. معمولا در این شرایط، اولین فکری که به ذهن این افراد میرسد، حجامت و تصفیهخون است.
اما اگر شما هم با چنین علائمی روبهرو شدهاید، پیش از آنکه خوددرمانی را آغاز کنید یا برای خارج کردن خون تیره از بدنتان سراغ حجامت بروید، باید بدانید که میان خون تیره و خون غلیظ چه تفاوتهایی وجود دارد. در این مطلب، ما به شما میگوییم که غلظت خون چیست و چه علائمی دارد. دکتر غلامرضا توگه، فوق تخصص خون و دکتر قدیر محمدی، متخصص طبسنتی راههای درمان این مشکل را برایتان مشخص میکنند.
هرآنچه لازم است درباره غلظت خون بدانید
غلظت خون چیست؟
بسیاری از بیماران زمانیکه به متخصص مراجعه میکنند، اصطلاح غلیظ شدن خون را به کار میبرند که درست نیست و غلظت خون تعریف خاص خود را دارد. به لحاظ پزشکی، غلظت خون یعنی بخش گلبولهای قرمز، چند درصد از خون کامل را اشغال کرده است. نحوه کار نیز به این شکل است که از فردی 2 سیسی خون گرفته میشود. سپس این خون در دستگاه سانتریفیوژ با دور زیادی به چرخش درمیآید و بر اثر این چرخش، بخشهای مختلف خون از هم جدا میشوند.
در ادامه یک ستون که به گلبولهای قرمز اختصاص داده شده است، از سایر بخشهای خون جدا میشود و درصد را اعلام میکند. اما چه زمانی هموگلوبین خون در حد طبیعی است؟ در زنان، اگر میزان هموگلوبین بین 16-12 (48- 36 درصد) و در مردان بین 18- 14 (56-42 درصد) باشد، طبیعی است. اصطلاح غلظت خون را ما زمانی به کار میبریم که میزان گلبولهای قرمز خون، از عدد 52 در زنان و از عدد 56 در مردان تجـ*ـاوز کند. در اینصورت بیمار دچار پرفشاری و غلظت خون شده است.
چرا خون غلیظ میشود؟
تنها راهی که نشان میدهد فردی غلظت خون دارد یا نه، دادن آزمایش خون و اندازهگیری (اچ.تی.سی) هماتوکریت است. بعد از اینکه جواب آماده شد، پزشک دو دسته علت اولیه و ثانویه پیش رو دارد:
1. علت اولیه: مغز استخوان بدون هیچ محرکی از بیرون، خود به خود رفتار آنارشیستی نشان داده و شروع به تولید گلبول قرمز میکند که به آن پلیستمی میگویند و افزایش غلظت اولیه نامیده میشود بدون وجود علت ثانویه. درصد کمی از غلظت خون شامل علت اولیه میشود.
2. علت ثانویه: بین 95-90درصد از کسانیکه با غلظت خون به متخصص مراجعه میکنند، افرادی هستند که غلظت خون ثانویه دارند و این موضوع زمانی اتفاق میافتد که اکسیژن کافی به بافتهای بدن نرسد. با کمبود اکسیژن در بدن، هورمونی بهنام اریتروپویتین از کلیه ترشح میشود که این هورمون، مغز استخوان را برای ساخت بیشتر گلبول قرمز تحـریـ*ک میکند تا بتواند کمبود اکسیژنرسانی به بافتهای بدن را با افزایش تولید گلبول قرمز جبران کند. نمونه کسانیکه با این مشکل مواجه میشوند، افرادی هستند که در ارتفاعات بلند و کوهستانی زندگی میکنند و چون با کمبود اکسیژن روبهرو هستند، دچار بیماری غلظت خون میشوند.
گاهی اوقات اکسیژن محیط مناسب است، اما به دلیل مشکلات ریوی، فرد دچار غلظت خون میشود یا ممکن است اکسيژن از ریه وارد خون شود، اما بهدلیل مشکلات خونی، بین خون شریانی و وریدی، مشکلی وجود داشته باشد و خونی که در ریه پر از اکسیژن شده، بلافاصله با خون کم اکسیژن مخلوط شده و همین مساله سبب بروز غلظت خون شود. علت بعدی، هموگلوبین مادرزادی است که در آن افراد فامیل پرخون هستند و به علل مختلفی، مغز استخوان به گلبولسازی تحـریـ*ک شود. یکی دیگر از علل مهم غلظت خون، کشیدن سیگار و مسمومیت با مونوکسیدکربن است که در نتیجه آنها اکسیژنرسانی به خون کم شده و غلظت خون ثانویه ایجاد میشود.