فعل هاي گذرا يا نگذرا

dr.javaheri

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2015/11/27
ارسالی ها
2,378
امتیاز واکنش
6,458
امتیاز
636
محل سکونت
TEHRAN
سلام نگاهيا بالخره مي خوام پست بزارم
اول با يك سوال تستي كنكوري ٩٥ شروع مي كنم
سوال
عبارت زير چند جمله است و جملات سوم و پنجم ان به ترتيب چند جزئي است ؟!
در بهشت به رو يم باز شده بود از وجد در خود نمي گنجيدم سرخوش به هرسو مي رفتم و دلم مي خواست اين نغمه اسماني را همه از بهشتيان بشنوند و به جان بسپارند
١) هفت -سه جزئي گذرا به متمم -دو جزئي (ناگذزرا)
٢) شش-سه جزئي گذرا به متمم -سه جزئي گذرا به مسند
٣)هفت -دو جزئي (ناگذرا)-چهارجزئي گذرا به مفعول و مسند
٤)شش-دو جزئي (ناگذرا)-چهار جزئي گذرا به مفعول

خوب و اما جواب
اول فعلها رو ميشماريم .٦ تافعل داريم پس در نتيجه ٦تاهم جمله داريم و گزينه هاي ١و٣ خط مي خورن :) موند ٢و٤
به مي رفتم فعل شماره سه توجه كنيد
ناگذراست درحالي كه گزينه دو گفته گذراست پس گزينه دو هم خط خورد به همين راحتي به جواب رسيديم

گزينه ٤
وحالا جزوه
فعل های گذرا و ناگذر
به جدول زیر توجّه کنید .
نهاد
فعل
‫پرندگانِ مهاجر‬
‫عمو و بچّه ها‬
‫دوستم‬
‫نشستند.‬
‫آمدند.‬
‫رفت.‬




‫ )‬

‫به فعلی که با نهاد کامل می شود و نیازی به چیز دیگری ندارد فعل ناگذرا می گوییم .‬

*به جمله ی زیر توجّه کنید . آیا فعل این جمله ناگذر است ؟
ما در کنار دیگر بچّه ها ، زیر سایبان ایستگاه اتوبوسنشستیم .
به نظر شما کوتاه ترین شکل این جمله چگونه خواهد بود ؟
( کدام قسمت های این جمله را می توانیم حذف کنیم ؟ )
ما در کنار دیگر بچّه ها ، نشستیم .
ما زیر سایبان ایستگاه اتوبوس نشستیم .
ما نشستیم .
نتیجه : فعل این جمله ناگذرا است.

* فعل های ناگذر می توانند جمله های دو جزئی ( نهاد + فعل ) بسازند .
* فعل گذرا فعلی است که علاوه بر نهاد به چیز دیگری مثل مفعول ، مسند یا متمم نیاز داشته باشد .
الف ) فعل های گذرا به مفعول :
فعلی که علاوه بر نهاد به مفعول نیاز داشته باشد،گذرا به مفعول است.
نهاد + مفعول + فعلِ گذرا به مفعول .
نهاد
مفعول
فعلِ گذرا به مفعول
پرویز
بچه ها
مادرِ زهرا
روزنامه ها ی ورزشی را
توپ
غذایِ خوشمزه ای
می خواند.
دارند .
پخته بود.







ب ) فعل های گذرا به مسند :
فعل هایی که از مصدر های ( استن ، بودن ، شدن ، گشتن ، گردیدن ) به دست بیایند جمله های سه جزئی می سازند :
« نهاد + مسند + فعل اسنادی »
نهاد
مسند
فعل اسنادی
‫دوستان برادرم‬
‫کیف های مرغوب‬
‫خوشحال و شادمان‬
‫بسیار گران‬
‫بودند .‬
هستند .
* نکته : در یک جمله ی طولانی که فعل اسنادی دارد ، مسند را چگونه پیدا کنیم ؟
اگر میان نهاد و فعل اسنادی ، با کمک واژه های ( چه یا که ) پرسشی بسازیم ، پاسخ پرسش ما مسند خواهد بود .
یعنی : نهـــاد + چـه یا کـه + فعل اسنادی ؟ مسند
هوای بسیاری از مناطق کشور ، این روزها ، پس از باران های نوازش گر بهاری ،جذاب وفراموش نشدنی شده است .
( هوا چه شده است ؟ جذاب و فراموش نشدنی )

آسمانِ شب چادر سیاه بزرگی است که بزرگترین سوراخش ماه است .
گشت غمناک دل و جان عقاب
تمام حاضران در جلسه ی روز سه شنبه اولیایِ دانش آموزانِ پایه یِ سوم بودند .
ج) فعل های گذرا به متمم:
می دانیم که ( حرف اضافه + متمم ) در بسیاری از جمله ها دیده می شود . امّا در بیشتر این جمله ها متمم ها قابل حذف هستند .
متمم های قابل حذف را متمم قیدی می گوییم . مثل

ما درکنار دیگر بچّه ها، زیر سایبان ایستگاه اتوبوس نشستیم .
‫* این جمله،گذرا به متمم نیست چون متممِ آن قابل حذف است .‬

‫
‬
* اگر نتوانیم متمم را از جمله حذف کنیم ، متممِ جمله متمم اجباری یا متمم فعل است . نهاد + متممِ اجباری + فعل گذرا به متمم .
پیرمرد ازسخنِ من رنجید .
تو به گل می مانی .
حر به سپاه امام حسین (ع ) پیوست .
این موضوع درذهن بچّه ها نمی گنجد .
* تمرین : ده جمله ی متنوّع از کتاب انتخاب کنید و آن ها را ازنظر گذرا یا ناگذرا بودن فعل بررسی کنید
* بعضی فعل ها به فعل های آشپزخانه ای معروف هستند .
مثل ( شکست ، ریخت ، پخت ، سوخت ، برید و ... ) این فعل ها گاهی به شکل ناگذر و گاهی به شکل گذرا به کار می روند . مثل :
غذا پخت . ( فعل ناگذر )
مادر غذا را پخت . ( فعل گذرا به مفعول )
به این گونه فعل ها فعل های دو وجهی می گوییم .
پیروز باشید!.

 
بالا