قارچ یال شیر یکی از قارچ های خوراکی است که دارای ارزش دارویی نیز می باشد. این قارچ از گروه قارچ های دندانه دار می باشد. و بومی شمال آمریکا، اروپا و آسیا است. دارای پایه های بلند و باریکی (بیش از یک سانتیمتر طول) است که تقریباً هماهنگ با هم رشد کرده و روی درختان چوب سخت مانند بلوط، ماهون و غیره ظاهر می شوند. قارچ یال شیر ممکن است با انواع دیگر قارچ های این جنس (Hericium) اشتباه گرفته شود. همه ی گونه های این جنس خوراکی می باشند.
در نواحی جنگلی، این قارچ ها عموماً در اواخر تابستان و پاییز روی درختان به خصصوص درختان راش آمریکایی تشکیل می شوند. در شرایط اب و هوای گرم در بهار و زمستان نیز تولید صورت می گیرد. اندام میوه دهنده ی ان حدود 8 تا 40 سانتیمتر عرض دارد. و به صورت آویزان از یک بستر سفت و محکم دیده می شود.
این قارچ به رنگ سفید است که با افزایش سن به رنگ ها زرد یا مایل به قهوه ای تغییر رنگ می دهد. کمی معطر بوده و دارای مزه ای ملایم می باشد. اسپورهای این قارچ حدود 4-5.5 × 5-6.5 میکرومتر، بیضی شکل یا نیمه گرد، آمیلوئید، صاف یا کمی زبر می باشند. در تولید تجاری این قارچ، آن را روی کنده های درختان یا خاک اره استریل پرورش می دهند. این قارچ به صورت تازه یا خشک شده در فروشگاه های آسیایی در دسترس می باشد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
قارچ یال شیر زمانی که جوانه است دارای مصارف خوراکی بوده و به صورت پخته نیز مصرف می گردد که در این صورت از نظر ارزش غذایی با غذاهای دریایی برابری می کند. در چین اغلب به جای گوشت خوک و گوسفند از این قارچ به عنوان یک غذای گیاهی برای گیاهخواران استفاده می گردد. در طب سنتی چین، از این قارچ به عنوان یک قارچ دارویی استفاده می شد.
طبق مطالعه ای که در سال 2005 انجام شد مشخص گردید که این قارچ حاوی ترکیباتی مانند تریتول (Threitol)، دی آرابینیتول (D-arabinitol) و پالمیتیک اسید (Palmitic acid) است که می تواند خواص آنتی اکسیدانی داشته باشد و همچنین میزان چربی خون و گلوکز خون را نیز کاهش داده و تنظیم کند. داروها و قرص هایی که از این قارچ تهیه می شوند برای درمان زخم های معده و سرطان های مری مفید می باشد.
دانشمندان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که این قارچ حاوی ترکیبات ضد زوال عقلی (ضد دیوانگی) است. تحقیقات اولیه ثابت کرده که این قارچ: سلول های عصبی حیوانات را تحـریـ*ک می کند. و نیز سبب تحـریـ*ک رشد عصب در محیط درون شیشه ای شده است. این فاکتورهای رشدی با استفاده از phenol-analogus Hericenone تحـریـ*ک شدند.
برای درمان آماس پانکراس نیز کاربرد دارد. همچنین این قارچ به کاهش هموروئید (بواسیر) نیز کمک می کند. این قارچ به عنوان یک داروی مفید برای مبارزه با انواع سرطان ها نیز شناخته شده است.