ATENA_A
کاربر نگاه دانلود
- عضویت
- 2018/02/17
- ارسالی ها
- 23,992
- امتیاز واکنش
- 29,350
- امتیاز
- 1,104
کتیبه‌ی گنجنامه
موقعیت جغرافیایی: استان همدان، شهرستان همدان
مختصات: ۳۴.۷۶۰۸° شمالی ۴۸.۴۳۸۴° شرقی
کتیبه یا سنگ‌نبشته‌های گنجنامه نوشته‌هایی از دوران داریوش و خشایارشاه هخامنشی است که بر دل یکی از صخره‌های کوه الوند در پنج کیلومتری غرب همدان و در انتهای دره‌ی عباس‌آباد حک شده است. این کتیبه‌ها هر کدام در سه ستون بیست خطی به زبان‌های پارسی باستان، عیلامی و بابلی نو، نوشته شده‌اند. در سمت چپ هر دو لوح، متن پارسی باستان به پهنایی معادل ۱۱۵ سانتیمتر، وسط آنها متن عیلامی و در سمت راست، متن بابلی نو، حک شده است.
نام‌گذاری
این کتیبه‌ها از قدیم‌الایام، اسامی متفاوتی داشته‌اند. ابن فقیه همدانی، در سال ۲۹۰ هجری، در کتاب اخبار البلدان از این کتیبه‌ها با عنوان تب تابر یاد کرده است. تا قرن ششم هجری، این کتیبه‌ها نام‌های گوناگونی از جمله سنگ‌نبشته، نبشت خدایان، دادمهان یا دادبهان، تنبابر، ینبابر، ببنایه، کتیبه‌های الوند، جنگ‌نامه و گنجنامه داشته‌اند. دو نام «جنگ‌نامه» و «گنجنامه» در قرن‌های اخیر مصطلح شده‌اند. دکتر محمد معین، آن را به صورت اسم مرکب «بنیاد هرمز دادمهان» نیز نامیده است. درباره‌ی علت نام‌گذاری این کتیبه‌ها می‌توان گفت که گنجنامه در زبان فارسی به معنای حکایاتی از گنج است و عامه‌ی مردم تصور می‌کردند که این کتیبه‌ها راز گنجی پنهان را بازگو می‌کنند. اسم جنگ‌نامه هم به نظر می‌رسد که تحت تاثیر جنگاوری پادشاهان گذشته روی این کتیبه‌ها گذاشته شده و یا به مرور در زبان عامه، واژه‌ی جنگ جای گنج را گرفته است.
موقعیت جغرافیایی
کتیبه‌های باستانی گنجنامه در جنوب غربی شهر همدان و در فاصله‌ی پنج کیلومتری از شهر واقع شده‌اند. این کتیبه‌ها در انتهای دره‌ی سرسبز عباس‌آباد و در ابتدای جاده‌ی همدان به تویسرکان روی یکی از صخره‌های الوند قرار گرفته‌اند.
این جاده همان مسیر کاروان‌رویی است که در زمان هخامنشیان نیز وجود داشته و داریوش و خشایارشاه با لشکریان و همراهان خود از آنجا عبورکرده‌اند. از آنجایی که این مسیر یکی از شعبات اصلی راه شاهی بوده که هگمتانه پایتخت تابستانی هخامنشیان را به بابل وصل می‌کرده، از راه‌های پر رفت‌و‌آمد و امن آن دوران بوده است. به همین دلیل پادشاهان هخامنشی این مکان را جای مناسبی برای حکاکی این کتیبه‌ها و یادآوری عظمت نیاکان خود و نشر باورها و اندیشه‌های خود دیده‌اند.
ویژگی کتیبه‌ها
موقعیت این صخره به گونه‌ای است که روی کتیبه‌ها به سمت شرق قرار دارد. فرورفتگی‌ها به شکل مستطیل‌هایی با طول ۹.۲ متر و عرض ۹.۱ متر و با عمق ۳۰ سانتیمتر ایجاد شده‌اند. روی این دو لوح، متن‌هایی به سه زبان پارسی قدیم، ,بابلی و عیلامی نقش بسته است.
در سمت چپ هر دو لوح در سطحی به پهنای ۱۱۵ سانتیمتر متن به زبان پارسی نوشته شده است. متن بابلی در هر دو لوح در وسط قرار گرفته و پهنای آن کمتر از متن پارسی است. متن عیلامی نیز در سمت راست هر دو لوح حکاکی شده و پهنای آن از همه کمتر است.
لوح سمت چپ که کمی بالاتر قرار گرفته است به نام داریوش کبیر و لوح سمت راست پایین‌تر قرار دارد و متعلق به خشایارشاه است و هر کدام از این متن‌های سه‌گانه در بیست سطر نوشته شده‌اند و مضمون آنها در هر دو لوح یکی است. این نوشته‌ها به خط میخی نگاشته شده‌اند. در اطراف این دو کتیبه، سوراخ‌های منظمی روی سنگ‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد در گذشته، درها و پوشش‌هایی فلزی برای حفاظت از آنها در برابر باد و باران و آفتاب وجود داشته است.
موقعیت جغرافیایی: استان همدان، شهرستان همدان
مختصات: ۳۴.۷۶۰۸° شمالی ۴۸.۴۳۸۴° شرقی
کتیبه یا سنگ‌نبشته‌های گنجنامه نوشته‌هایی از دوران داریوش و خشایارشاه هخامنشی است که بر دل یکی از صخره‌های کوه الوند در پنج کیلومتری غرب همدان و در انتهای دره‌ی عباس‌آباد حک شده است. این کتیبه‌ها هر کدام در سه ستون بیست خطی به زبان‌های پارسی باستان، عیلامی و بابلی نو، نوشته شده‌اند. در سمت چپ هر دو لوح، متن پارسی باستان به پهنایی معادل ۱۱۵ سانتیمتر، وسط آنها متن عیلامی و در سمت راست، متن بابلی نو، حک شده است.
نام‌گذاری
این کتیبه‌ها از قدیم‌الایام، اسامی متفاوتی داشته‌اند. ابن فقیه همدانی، در سال ۲۹۰ هجری، در کتاب اخبار البلدان از این کتیبه‌ها با عنوان تب تابر یاد کرده است. تا قرن ششم هجری، این کتیبه‌ها نام‌های گوناگونی از جمله سنگ‌نبشته، نبشت خدایان، دادمهان یا دادبهان، تنبابر، ینبابر، ببنایه، کتیبه‌های الوند، جنگ‌نامه و گنجنامه داشته‌اند. دو نام «جنگ‌نامه» و «گنجنامه» در قرن‌های اخیر مصطلح شده‌اند. دکتر محمد معین، آن را به صورت اسم مرکب «بنیاد هرمز دادمهان» نیز نامیده است. درباره‌ی علت نام‌گذاری این کتیبه‌ها می‌توان گفت که گنجنامه در زبان فارسی به معنای حکایاتی از گنج است و عامه‌ی مردم تصور می‌کردند که این کتیبه‌ها راز گنجی پنهان را بازگو می‌کنند. اسم جنگ‌نامه هم به نظر می‌رسد که تحت تاثیر جنگاوری پادشاهان گذشته روی این کتیبه‌ها گذاشته شده و یا به مرور در زبان عامه، واژه‌ی جنگ جای گنج را گرفته است.
موقعیت جغرافیایی
کتیبه‌های باستانی گنجنامه در جنوب غربی شهر همدان و در فاصله‌ی پنج کیلومتری از شهر واقع شده‌اند. این کتیبه‌ها در انتهای دره‌ی سرسبز عباس‌آباد و در ابتدای جاده‌ی همدان به تویسرکان روی یکی از صخره‌های الوند قرار گرفته‌اند.
این جاده همان مسیر کاروان‌رویی است که در زمان هخامنشیان نیز وجود داشته و داریوش و خشایارشاه با لشکریان و همراهان خود از آنجا عبورکرده‌اند. از آنجایی که این مسیر یکی از شعبات اصلی راه شاهی بوده که هگمتانه پایتخت تابستانی هخامنشیان را به بابل وصل می‌کرده، از راه‌های پر رفت‌و‌آمد و امن آن دوران بوده است. به همین دلیل پادشاهان هخامنشی این مکان را جای مناسبی برای حکاکی این کتیبه‌ها و یادآوری عظمت نیاکان خود و نشر باورها و اندیشه‌های خود دیده‌اند.
ویژگی کتیبه‌ها
موقعیت این صخره به گونه‌ای است که روی کتیبه‌ها به سمت شرق قرار دارد. فرورفتگی‌ها به شکل مستطیل‌هایی با طول ۹.۲ متر و عرض ۹.۱ متر و با عمق ۳۰ سانتیمتر ایجاد شده‌اند. روی این دو لوح، متن‌هایی به سه زبان پارسی قدیم، ,بابلی و عیلامی نقش بسته است.
در سمت چپ هر دو لوح در سطحی به پهنای ۱۱۵ سانتیمتر متن به زبان پارسی نوشته شده است. متن بابلی در هر دو لوح در وسط قرار گرفته و پهنای آن کمتر از متن پارسی است. متن عیلامی نیز در سمت راست هر دو لوح حکاکی شده و پهنای آن از همه کمتر است.
لوح سمت چپ که کمی بالاتر قرار گرفته است به نام داریوش کبیر و لوح سمت راست پایین‌تر قرار دارد و متعلق به خشایارشاه است و هر کدام از این متن‌های سه‌گانه در بیست سطر نوشته شده‌اند و مضمون آنها در هر دو لوح یکی است. این نوشته‌ها به خط میخی نگاشته شده‌اند. در اطراف این دو کتیبه، سوراخ‌های منظمی روی سنگ‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد در گذشته، درها و پوشش‌هایی فلزی برای حفاظت از آنها در برابر باد و باران و آفتاب وجود داشته است.
