اورارتو نام تمدنی است که در غرب آذربایجان امروز، شرق آناتولی، و شمال کردستان،احتمالاً اجداد ارامنه وگرجیهای کنونی بودهاند و از حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد،تا ششصد قبل از میلاد بر منطقه حکمرانی داشتند.
نام
نام اورارتو سرچشمهای آشوری دارد: شاه آشوری به نام شاه شالمانسر (۱۲۶۳-۱۲۴۳ پیش از میلاد) کارزاری را گزارش کرده است که در آن سرزمین "اوروآتری" به زیر فرمان او درآمده بود.
از نوشته ی شالمانِسِر از اورارتو به نام یک منطقه ی جغرافیایی نه یک پادشاهی یاد شده است و هشت سرزمین را درون اورارتو نام می برد. (در زمان لشگرکشی این سرزمین ها از هم جدا بوده اند)
در آن زمان شاه اورارتو بیاینِلی بود (از نام او جای نام ارمنی "وان" برگرفته شده است). اما در پایان قرن نهم پیش از میلاد، ایشان نام پادشاهی یگانه ی خود را نایری گذاشته بودند. دانشمندان باور دارند که اورارتو گونه ی اکدی نام آرارات در کتاب روزگار عتیق می باشد. کوههای آرارات نیز در قلمرو باستانی اورارتو است که نزدیک به ۱۲۰ کیلومتر دورتر از شمال پایتخت پیشین اورارتو قرار گرفته اند. افزون بر این که آنها همان کوههای مشهور انجیل می باشند، نام آرارات نام یک پادشاهی در یرمیه است که میننی و اشکناز به آن اشاره کرده اند.
دانشمندانی چون کارل فردریک لهمان-هاپوت باور داشت که مردم اورارتو خودشان را به دنباله روی از خدای خود خالدی، خالدینی می نامیدند. گاهی تمدن نایری را که تمدن مردم "وان" در عصر آهن هست، با آنها دارای پیوند و یکسان می پندارند.
در سده ی ششم پیش از میلاد، پادشاهی اوراتویی با دودمان ارمنی اورونتید جایگزین شد. در سنگ نوشته ی سه زبانه ی بیستون که ۵۲۱ سال پیش از میلاد به فرمان داریوش بزرگ پارسی کنده شده است، کشوری را که به زبان بابلی اورارتو نوشته اند، در پارسی باستان آرمینیا و در ایلامی هارمی نویا خوانده اند. هرودوت تاریخدان یونانی آنان را آلارودیان نامیده و از آنان، جزء سپاهیان خشایارشا در لشکر کشی به یونان نام میبرد.
شوبریا بخشی از اتحاد اورارتویی بود که پس از زمانی به بخشی گفته می شد که در منطقهای به نام آرمه یا اورمی قرار داشت که برخی از دانشمندان نامش را با نام آرمنیا در پیوند دانسته اند.
موقعیت استقرار
منشاء دولت اورارتو اطراف دریاچه وان بود و پایتخت آنان شهر توشپه در ساحل شرقی این دریاچه قرار داشت.
سایر اطلاعات
بیشتر اطلاعات ما از تمدن اورارتو، از نوشتههای آشوری است. قدرت اورارتو آنها را قادر به در اختیار گرفتن تجارت قفقاز و حوزه اطراف دریای خزر میکردهاست. شهرهای اورارتو معماری خاص و شاهانهای دارند که باقیمانده بعضی از آنها در شمال کردستان، حکایت از پیشرفته بودن آن و تأثیرش بر معماری ماد و هخامنشیمیکند. زبان اورارتو احتمالاً از زبانهای «هورانی» بوده (که از زبانهای مرده، قفقازی هستند) و نزدیکترین زبان مدرن به آنها، زبان گرجی است.
پادشاهان اورارتو در زمان فترت آشور، با گسترش حوزه قدرت خود به شمال بین النهرین و شرق سوریه، عملاً نبض تجارت در منطقه آناتولی و بین النهرین را در دست گرفتند و قدرت گیری آنها تا حدی سبب کاهش قدرت امپراتوری مقتدر و جنگجوی «هیتی» در مرکز آناتولی شد. کلمه اورارتو، ریشه نام کوه آرارات است.
سلطنت اورارتو بعد از سالها جنگ و رقابت با آشور، بعد از حمله کیمریها، در اثر حمله قوم ایرانی «سکاها» در قرن ششم قبل از میلاد،[۷] از بین رفت و باقیمانده آن، به زیر قدرتمادها در آمد.
نام
نام اورارتو سرچشمهای آشوری دارد: شاه آشوری به نام شاه شالمانسر (۱۲۶۳-۱۲۴۳ پیش از میلاد) کارزاری را گزارش کرده است که در آن سرزمین "اوروآتری" به زیر فرمان او درآمده بود.
از نوشته ی شالمانِسِر از اورارتو به نام یک منطقه ی جغرافیایی نه یک پادشاهی یاد شده است و هشت سرزمین را درون اورارتو نام می برد. (در زمان لشگرکشی این سرزمین ها از هم جدا بوده اند)
در آن زمان شاه اورارتو بیاینِلی بود (از نام او جای نام ارمنی "وان" برگرفته شده است). اما در پایان قرن نهم پیش از میلاد، ایشان نام پادشاهی یگانه ی خود را نایری گذاشته بودند. دانشمندان باور دارند که اورارتو گونه ی اکدی نام آرارات در کتاب روزگار عتیق می باشد. کوههای آرارات نیز در قلمرو باستانی اورارتو است که نزدیک به ۱۲۰ کیلومتر دورتر از شمال پایتخت پیشین اورارتو قرار گرفته اند. افزون بر این که آنها همان کوههای مشهور انجیل می باشند، نام آرارات نام یک پادشاهی در یرمیه است که میننی و اشکناز به آن اشاره کرده اند.
دانشمندانی چون کارل فردریک لهمان-هاپوت باور داشت که مردم اورارتو خودشان را به دنباله روی از خدای خود خالدی، خالدینی می نامیدند. گاهی تمدن نایری را که تمدن مردم "وان" در عصر آهن هست، با آنها دارای پیوند و یکسان می پندارند.
در سده ی ششم پیش از میلاد، پادشاهی اوراتویی با دودمان ارمنی اورونتید جایگزین شد. در سنگ نوشته ی سه زبانه ی بیستون که ۵۲۱ سال پیش از میلاد به فرمان داریوش بزرگ پارسی کنده شده است، کشوری را که به زبان بابلی اورارتو نوشته اند، در پارسی باستان آرمینیا و در ایلامی هارمی نویا خوانده اند. هرودوت تاریخدان یونانی آنان را آلارودیان نامیده و از آنان، جزء سپاهیان خشایارشا در لشکر کشی به یونان نام میبرد.
شوبریا بخشی از اتحاد اورارتویی بود که پس از زمانی به بخشی گفته می شد که در منطقهای به نام آرمه یا اورمی قرار داشت که برخی از دانشمندان نامش را با نام آرمنیا در پیوند دانسته اند.
موقعیت استقرار
منشاء دولت اورارتو اطراف دریاچه وان بود و پایتخت آنان شهر توشپه در ساحل شرقی این دریاچه قرار داشت.
سایر اطلاعات
بیشتر اطلاعات ما از تمدن اورارتو، از نوشتههای آشوری است. قدرت اورارتو آنها را قادر به در اختیار گرفتن تجارت قفقاز و حوزه اطراف دریای خزر میکردهاست. شهرهای اورارتو معماری خاص و شاهانهای دارند که باقیمانده بعضی از آنها در شمال کردستان، حکایت از پیشرفته بودن آن و تأثیرش بر معماری ماد و هخامنشیمیکند. زبان اورارتو احتمالاً از زبانهای «هورانی» بوده (که از زبانهای مرده، قفقازی هستند) و نزدیکترین زبان مدرن به آنها، زبان گرجی است.
پادشاهان اورارتو در زمان فترت آشور، با گسترش حوزه قدرت خود به شمال بین النهرین و شرق سوریه، عملاً نبض تجارت در منطقه آناتولی و بین النهرین را در دست گرفتند و قدرت گیری آنها تا حدی سبب کاهش قدرت امپراتوری مقتدر و جنگجوی «هیتی» در مرکز آناتولی شد. کلمه اورارتو، ریشه نام کوه آرارات است.
سلطنت اورارتو بعد از سالها جنگ و رقابت با آشور، بعد از حمله کیمریها، در اثر حمله قوم ایرانی «سکاها» در قرن ششم قبل از میلاد،[۷] از بین رفت و باقیمانده آن، به زیر قدرتمادها در آمد.
دانلود رمان و کتاب های جدید