- عضویت
- 2015/10/08
- ارسالی ها
- 2,337
- امتیاز واکنش
- 19,020
- امتیاز
- 783
- سن
- 26
شهرستان دلیجان در منتهی الیه جنوب شرق استان واقع گردیده است. این شهرستان از شمال به قم از جنوب با شاهین شهر (استان اصفهان) از شرق با کاشان و از غرب با شهرستان محلات مجاورت دارد. مساحت آن 2141 کیلومتر مربع و مرکز آن شهر دلیجان در ارتفاع 1530 متری از سطح دریا قرار گرفته است. فاصلة شهرستان دلیجان تا اراک (مرکز استان) ــ125ـ کیلومتر می باشد .
شهرستان دلیجان دارای 2 شهر دلیجان و نراق، 1 بخش و 4 دهستان به مرکزیت شهر دلیجان می باشد . جمعیت شهرستان در سال 1375 برابر 40761 نفر بوده است از این تعداد 60 درصد در مناطق شهری (دلیجان و نراق) ساکن بوده اند .
دلیجان دارای زمستان سرد و تابستان نسبتاً گرم است. هرچند در شمال شرقی و در منطقة جاسب در فصل تابستان آب و هوای معتدل، دارد. گرمترین ماه خرداد و سردترین ماه بهمن است. میزان بارندگی متوسط شهرستان عموماً 250 میلی متر و میانگین دمای حداقل سالانه 5 درجه و میانگین دما حداکثر سالانه 257 درجه سانتی گراد است. به طور کلی شهرستان دلیجان قلمروی با آب و هوای نیمه خشک دامنه است.
رودخانه های قمرود و شور با سرشاخه های خود (ازنا و کال ها بند) از نقاط این شهرستان سرچشمه می گیرد . قسمت عمده شهرستان را نقاط هموار و دشت تشکیل می دهند که عموماً بین 1000 تا 1500 متر ارتفاع دارند. کم ارتفاع ترین ناحیه شهرستان را حوضة آبریز رودخانة قمرود تشکیل می دهد . ارتفاعات منطقه در قسمت های شرقی بوده که حداکثر ارتفاع در شمال شرقی در شهرستان با 3330 متر قرار دارد.
در رابـ ـطه با موقعیت اقتصاد شهرستان دلیجان باید گفت : دلیجان در مسیر محور اصلی تهران، قم، اصفهان و استانهای جنوبی کشور قرار دارد و در حقیقت پل ارتباطی بین استانها به شمار می رود . و در گذشته نیز در مسیرها کاروانسرهایی برای کاروانیان مهیا شده بود. به خاطر شاهراه بودن و در مسیر قرار گرفتن جاده ترانزیتی دلیجان، باعث رونق اقتصادی اهالی و بهتر بودن وضع معیشتی دلیجان گردیده است.
از مشاغل رایج در این شهرستان می توان به کشاورزی- دامداری- قالیبافی- نجاری- آهنگری اشاره کرد. در منطقه ای از دلیجان به نام (رز) زنبور داری و تولید عسل فعالیت عمدة اهالی محسوب می شود ، ولی بیشترین فعالیتهای اداری و خدماتی، گندم و جو و غلات و حبوبات است.
فعالیتهای اداری و خدماتی، کار در معادن و بخش صنایع و کارخانجات، کسب و پیشه، تجارت …… از جمله مشاغلی هستند که در این شهرستان مشاهده می گردد .
برخی مکانهای تاریخی و باستانی شهرستان دلیجان :
در گذشته برخی از روستاها و توابع شهرستان دلیجان قدومت بیشتری نسبت به شهر دلیجان داشته اند . بنا اکثر روستاهای و توابع این شهرستان را منتسب به اردشیر ساسانی یا شاهان دیگر این سلسله منسوب می دانند . یکی از نکات قابل توجه که را اسلام را در شهرستان دلیجان وجود بقعه ها و مکان های مذهبی و سادات فراوان در این منطقه است.
کاروانسرای شاه عباسی – قلعه – قلعه گبری – کوزة آجرپزی- قلعة کیخسرو- میل نراق – درخت علی زینل – سد زمان سلجوقیان- زیارتگاه بابا پیر- مسجد جامع – قلعه ورکانی ها _ میدان قلعه آجری- امجد بزرک (مسجد التبی)- بازار شمس السلطنه در نراق- مسجد جامع نراق – امامزاده شاه سلیمان- امام زاده یحیی- کاروانساری- نخل چوبی- آسیابهای آبی- امامزاده بی بی زبیده (زبیده خاتون) و … .
جغرافیای سیـاس*ـی:
شهرستان دلیجان که به مساحت 25/2141 کیلومتر مربع، یکی از شهرستان های استان مرکزی است که در مسیر جاده اصلی کشور از مرکز به جنوب و فاصله قم- اصفهان قرار گرفته است، این شهر از شمال به فاصله 80 کیلومتری به قم و از جنوب به فاصله 180 کیلومتری به اصفهان منتهی می گردد. از شمال غرب در 50کیلومتری آن اراک ( مرکز استان ) و از جنوب غرب به فاصله 25 کیلومتری محلات قرار دارد و از سمت شرق ( 70 کیلومتری ) کاشان، حدود و ثغور منطقه را تشکیل می دهد. شهرستان دلیجان دارای دو شهر 1 بخش، 4 دهستان می باشد که بخش مرکزی شامل 4 دهستان به اسامی ، دهستان جاسب (با 7 روستا)، دهستان دو دهک ( با 19 روستا ) دهستان مشهرد اردهال ( با 12 روستا ) و دهستان هستیجان ( با 17 روستا ) است. شهرستان دلیجان در سال 1320 شمسی به صورت بخش و سپس در سال 1358 شمسی به صورت شهرستان درآمده است.
جغرافیای طبیعی:
ناهمواریها و عوارض مهم طبیعی شهرستان دلیجان عبارتند از :
کوه دره دندونه، کوه آله شکنه، کوه مراد ، کوه سخت حصار، کوه بنخواب ، کوه گرگو، کوه تخت نراق، کوه ولجیا، کوه ال، کوه رزبیده، کوه سیاتیر، کوه قبله، کوه آبکرم، کوه لاشدر و کوه تخت امام ولی.
پوشش گیاهی :
پوشش گیاهی شهرستان دلیجان دارای تنوع بسیار خوبی بوده و گیاهان خودروی زیادی به واسطه اقلیم خاص این شهرستان می رویند که اهم آنها عبارتند از:
تیغال7 گزنه، گز، گون، چای صحرایی، زیره، زیر بیابانی، باریج، نخود صحرایی، سولمه ، خارشتر، زنجیر خوار، بادیون، بالنگ، درمبه، زوال، زرشک آبی ، خر و شیراوره.
جغرافیای اقلیمی:
دلیجان بین 30/50 درجه طول شرقی و 45/33-4/30 درجه عرض شمالی واقع و منطقه ای است صحرائی و نیمه صحرائی و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 1530 متر است. این شهر در زمینی هموار واقع شده و رشته کوههایی در سمت مشرق گستره ای از هستیجان و رباط ترک تا قالهر در جنوب و شرق و از آن جا تا گردنه نراق در مشرق را در بر گرفته است و به هنگام بارندگی بویژه رگبارهای بهاری و تابستانی و گاهی بارش باران درزمستان بر روی برفها خطر پیدایش سیل را به همراه داشته و سیلاب تمامی منطقه را در بر می گرفته است ولی در مجموع ایت منطقه دارای آب و هوای خشک و اصولا" کم بارندگی بوده و تابستن های گرم و زمستان های خیلی سرد دارد وبعلت مسطح بودن در معرض وزش بادهای موسمی و غیر موسمی بنجو قابل در ایام سال بویژه در اوایل پاییز و اواخر زمستان و اوائل بهار می باشد باد عمدتا" توام با گرد و غبار و بصورت توفان های شدید در وزش است.
شرایط اجتماعی :
شهر دلیجان از نظر راههای ارتباطی، گلوگاه استان های تهران ، اصفهان، لرستان ، فارس و کرمان محسوب می گردد و در حقیقت پل ارتباطی بین استان ها می باشد جمعیت آن طبق آخرین سرشماری موجود (1370 ) 38561 نفر ( 19962 نفر مرد و 18689 نفر زن ) با نسبت جنـ*ـسی 81/106 در صد بوده است، که از این تعداد 23467 نفر در نقاط شهری و 15184 نفر در نقاط روستائی زندگی می کرده اند . ضریب رشد سالانه جمعیت در طی سالهای 70-65 برابر با 71/2 درصد بوده است . جمعیت شهر دلیجان ( مرکز شهرستان ) از ابتدا با توجه به موقعیت جغرافیایی آن دائما" در حال رشد و افزایش بوده است و بعد از انقلاب اسلامی با تبدیل شدن بخش دلیجان به شهرستان مقدمه توسعه این شهر با مهاجرت از سایر شهرستان ها و روستاهای اطراف آغاز شد و با وجود مراکز اشتغال زا، مثل کارخانه ها، کارگاهها، کوره پز خانه ها و سایر محیط های کارگزی کسب و تولید جذب، مهاجرین افزایش یافته بطوری که جمعیت را می توان استعدادعا و پذیرش منطقه از نظر وجود زمین مسطح، آب وهوا ، برخورد مناسب با مهاجرین و افراد غریب موقعیت جغرافیایی و جاده ای ذکر نمود. ضمنا" مهاجرت از روستاها و کاهش جمعیت روستاها در سال های اخیر به علت مشکلات اقتصادی ، پایین بودن درآمد خانواده ها، بیکاری و تورم موجود بوده است، بیشتر مهاجرت مردم این روستاها به تهران ، کاشان، قم و دلیجان صورت گرفته است
موقعیت معیشتی :
کشاورزی و دامپروری و میزبانی از مسافرین عابر از این گذرگاه و پل ارتباطی پایه های اقتصاد این شهرستان تشکیل می دهد.
شهرستان دلیجان دارای 2 شهر دلیجان و نراق، 1 بخش و 4 دهستان به مرکزیت شهر دلیجان می باشد . جمعیت شهرستان در سال 1375 برابر 40761 نفر بوده است از این تعداد 60 درصد در مناطق شهری (دلیجان و نراق) ساکن بوده اند .
دلیجان دارای زمستان سرد و تابستان نسبتاً گرم است. هرچند در شمال شرقی و در منطقة جاسب در فصل تابستان آب و هوای معتدل، دارد. گرمترین ماه خرداد و سردترین ماه بهمن است. میزان بارندگی متوسط شهرستان عموماً 250 میلی متر و میانگین دمای حداقل سالانه 5 درجه و میانگین دما حداکثر سالانه 257 درجه سانتی گراد است. به طور کلی شهرستان دلیجان قلمروی با آب و هوای نیمه خشک دامنه است.
رودخانه های قمرود و شور با سرشاخه های خود (ازنا و کال ها بند) از نقاط این شهرستان سرچشمه می گیرد . قسمت عمده شهرستان را نقاط هموار و دشت تشکیل می دهند که عموماً بین 1000 تا 1500 متر ارتفاع دارند. کم ارتفاع ترین ناحیه شهرستان را حوضة آبریز رودخانة قمرود تشکیل می دهد . ارتفاعات منطقه در قسمت های شرقی بوده که حداکثر ارتفاع در شمال شرقی در شهرستان با 3330 متر قرار دارد.
در رابـ ـطه با موقعیت اقتصاد شهرستان دلیجان باید گفت : دلیجان در مسیر محور اصلی تهران، قم، اصفهان و استانهای جنوبی کشور قرار دارد و در حقیقت پل ارتباطی بین استانها به شمار می رود . و در گذشته نیز در مسیرها کاروانسرهایی برای کاروانیان مهیا شده بود. به خاطر شاهراه بودن و در مسیر قرار گرفتن جاده ترانزیتی دلیجان، باعث رونق اقتصادی اهالی و بهتر بودن وضع معیشتی دلیجان گردیده است.
از مشاغل رایج در این شهرستان می توان به کشاورزی- دامداری- قالیبافی- نجاری- آهنگری اشاره کرد. در منطقه ای از دلیجان به نام (رز) زنبور داری و تولید عسل فعالیت عمدة اهالی محسوب می شود ، ولی بیشترین فعالیتهای اداری و خدماتی، گندم و جو و غلات و حبوبات است.
فعالیتهای اداری و خدماتی، کار در معادن و بخش صنایع و کارخانجات، کسب و پیشه، تجارت …… از جمله مشاغلی هستند که در این شهرستان مشاهده می گردد .
برخی مکانهای تاریخی و باستانی شهرستان دلیجان :
در گذشته برخی از روستاها و توابع شهرستان دلیجان قدومت بیشتری نسبت به شهر دلیجان داشته اند . بنا اکثر روستاهای و توابع این شهرستان را منتسب به اردشیر ساسانی یا شاهان دیگر این سلسله منسوب می دانند . یکی از نکات قابل توجه که را اسلام را در شهرستان دلیجان وجود بقعه ها و مکان های مذهبی و سادات فراوان در این منطقه است.
کاروانسرای شاه عباسی – قلعه – قلعه گبری – کوزة آجرپزی- قلعة کیخسرو- میل نراق – درخت علی زینل – سد زمان سلجوقیان- زیارتگاه بابا پیر- مسجد جامع – قلعه ورکانی ها _ میدان قلعه آجری- امجد بزرک (مسجد التبی)- بازار شمس السلطنه در نراق- مسجد جامع نراق – امامزاده شاه سلیمان- امام زاده یحیی- کاروانساری- نخل چوبی- آسیابهای آبی- امامزاده بی بی زبیده (زبیده خاتون) و … .
جغرافیای سیـاس*ـی:
شهرستان دلیجان که به مساحت 25/2141 کیلومتر مربع، یکی از شهرستان های استان مرکزی است که در مسیر جاده اصلی کشور از مرکز به جنوب و فاصله قم- اصفهان قرار گرفته است، این شهر از شمال به فاصله 80 کیلومتری به قم و از جنوب به فاصله 180 کیلومتری به اصفهان منتهی می گردد. از شمال غرب در 50کیلومتری آن اراک ( مرکز استان ) و از جنوب غرب به فاصله 25 کیلومتری محلات قرار دارد و از سمت شرق ( 70 کیلومتری ) کاشان، حدود و ثغور منطقه را تشکیل می دهد. شهرستان دلیجان دارای دو شهر 1 بخش، 4 دهستان می باشد که بخش مرکزی شامل 4 دهستان به اسامی ، دهستان جاسب (با 7 روستا)، دهستان دو دهک ( با 19 روستا ) دهستان مشهرد اردهال ( با 12 روستا ) و دهستان هستیجان ( با 17 روستا ) است. شهرستان دلیجان در سال 1320 شمسی به صورت بخش و سپس در سال 1358 شمسی به صورت شهرستان درآمده است.
جغرافیای طبیعی:
ناهمواریها و عوارض مهم طبیعی شهرستان دلیجان عبارتند از :
کوه دره دندونه، کوه آله شکنه، کوه مراد ، کوه سخت حصار، کوه بنخواب ، کوه گرگو، کوه تخت نراق، کوه ولجیا، کوه ال، کوه رزبیده، کوه سیاتیر، کوه قبله، کوه آبکرم، کوه لاشدر و کوه تخت امام ولی.
پوشش گیاهی :
پوشش گیاهی شهرستان دلیجان دارای تنوع بسیار خوبی بوده و گیاهان خودروی زیادی به واسطه اقلیم خاص این شهرستان می رویند که اهم آنها عبارتند از:
تیغال7 گزنه، گز، گون، چای صحرایی، زیره، زیر بیابانی، باریج، نخود صحرایی، سولمه ، خارشتر، زنجیر خوار، بادیون، بالنگ، درمبه، زوال، زرشک آبی ، خر و شیراوره.
جغرافیای اقلیمی:
دلیجان بین 30/50 درجه طول شرقی و 45/33-4/30 درجه عرض شمالی واقع و منطقه ای است صحرائی و نیمه صحرائی و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 1530 متر است. این شهر در زمینی هموار واقع شده و رشته کوههایی در سمت مشرق گستره ای از هستیجان و رباط ترک تا قالهر در جنوب و شرق و از آن جا تا گردنه نراق در مشرق را در بر گرفته است و به هنگام بارندگی بویژه رگبارهای بهاری و تابستانی و گاهی بارش باران درزمستان بر روی برفها خطر پیدایش سیل را به همراه داشته و سیلاب تمامی منطقه را در بر می گرفته است ولی در مجموع ایت منطقه دارای آب و هوای خشک و اصولا" کم بارندگی بوده و تابستن های گرم و زمستان های خیلی سرد دارد وبعلت مسطح بودن در معرض وزش بادهای موسمی و غیر موسمی بنجو قابل در ایام سال بویژه در اوایل پاییز و اواخر زمستان و اوائل بهار می باشد باد عمدتا" توام با گرد و غبار و بصورت توفان های شدید در وزش است.
شرایط اجتماعی :
شهر دلیجان از نظر راههای ارتباطی، گلوگاه استان های تهران ، اصفهان، لرستان ، فارس و کرمان محسوب می گردد و در حقیقت پل ارتباطی بین استان ها می باشد جمعیت آن طبق آخرین سرشماری موجود (1370 ) 38561 نفر ( 19962 نفر مرد و 18689 نفر زن ) با نسبت جنـ*ـسی 81/106 در صد بوده است، که از این تعداد 23467 نفر در نقاط شهری و 15184 نفر در نقاط روستائی زندگی می کرده اند . ضریب رشد سالانه جمعیت در طی سالهای 70-65 برابر با 71/2 درصد بوده است . جمعیت شهر دلیجان ( مرکز شهرستان ) از ابتدا با توجه به موقعیت جغرافیایی آن دائما" در حال رشد و افزایش بوده است و بعد از انقلاب اسلامی با تبدیل شدن بخش دلیجان به شهرستان مقدمه توسعه این شهر با مهاجرت از سایر شهرستان ها و روستاهای اطراف آغاز شد و با وجود مراکز اشتغال زا، مثل کارخانه ها، کارگاهها، کوره پز خانه ها و سایر محیط های کارگزی کسب و تولید جذب، مهاجرین افزایش یافته بطوری که جمعیت را می توان استعدادعا و پذیرش منطقه از نظر وجود زمین مسطح، آب وهوا ، برخورد مناسب با مهاجرین و افراد غریب موقعیت جغرافیایی و جاده ای ذکر نمود. ضمنا" مهاجرت از روستاها و کاهش جمعیت روستاها در سال های اخیر به علت مشکلات اقتصادی ، پایین بودن درآمد خانواده ها، بیکاری و تورم موجود بوده است، بیشتر مهاجرت مردم این روستاها به تهران ، کاشان، قم و دلیجان صورت گرفته است
موقعیت معیشتی :
کشاورزی و دامپروری و میزبانی از مسافرین عابر از این گذرگاه و پل ارتباطی پایه های اقتصاد این شهرستان تشکیل می دهد.