مقدمه ای بر مفهوم شیئ گرایی در زبان های برنامه نویسی(2)

سیده آمین ارمان

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2016/05/10
ارسالی ها
1,730
امتیاز واکنش
20,744
امتیاز
795
محل سکونت
البرز
به خاطر داشته باشید
به منظور به خاطر سپردن این چهار عنصر اصلی ساخت کلاس، می توان حرف اول هر یک از چهار کلمه را گرفته و کلمه A PIE به معنی یک کلوچه را به خاطر سپرد.
یک از ویژگی های برنامه نویسی شیئ گرا، به کار گیری از مفهومی تحت عنوان Abstraction است. در اینجا ترجمه این واژه را در قالب یک مثال توضیح می دهیم. به طور مثال زمانی که شما از دوست خود خواهش می کنید که لیوان آبی که روی میز است را به شما بدهد، شما فقط نمود خارجی میز را مد نظر دارید و هرگز از دوست خود نمی خواهید تا لیوان آبی که روی میز قهوه ای رنگ با عرض دو متر و طول سه متر و ارتفاع یک و نیم متر است را به شما بدهد بلکه صرفاً مفهوم کلی میز مد نظر شما است.

در برنامه نویسی هم دقیقا همین طور است. در حین نوشتن کلاس ها دقیقاً ما می بایست یک مفهوم کلی را در نظر بگیریم. به طور مثال فرض کنیم که برنامه ای برای یک باشگاه بدنسازی می نویسیم. ما نیاز داریم تا یک کلاس ایجاد کنیم که مرتبط با ثبت نام ورزشکاران باشد و از جمله کارهایی که از طریق این کلاس می توان انجام داد می شود به ثبت نام، ویرایش اطلاعات ورزشکاران، ثبت فیش واریزی و ... اشاره کرد. در حقیقت، ما در ایجاد کلاس فقط و فقط یک مفهوم کلی را در نظر گرفته سپس شیئ هایی را به صورت Customized شده از روی آن کلاس ایجاد می کنیم تا نیاز ما را برآورده سازند.

تاکنون برای خیلی از ما پیش آمده که سرما خورده ایم. به پزشک مراجعه می کنیم و دارو می گیریم. ممکن است برخی دارو ها به شکل کپسول باشند. در حقیقت وظیفه کپسول نگهداری داروی داخل آن و محافظت از آن است. در برنامه نویسی شیئ گرا هم وظیفه Encapsulation نیز همین می باشد که Attribute ها و Behavior های موجود در یک شیئ را در کنار یک دیگر نگه دارد اما این در حالی است که موضوع به همین جا ختم نمی شود. در حقیقت وظیفه Encapsulation کمی فراتر از این است. Encapsulation این امکان را به ما می دهد تا از خصایص یک شیئ هر آنچه را که ما تمایل داریم نمایش داده شود و در معرض دید دیگر بخش های برنامه قرار گیرند. به عبارتی، دیگر بخش های برنامه ما فقط به بخش هایی از یک شیئ دسترسی خواهند داشت که ما آن ها را نمایان کرده ایم.

نکته
سوالی که در اینجا ممکن است برای برخی برنامه نویسان مبتدی پیش آید این است که چه لزومی دارد که ما چیزی را در کلاس خود ایجاد کنیم سپس خودمان را از دسترسی به آن منع کنیم. در حقیقت ما با این کار می خواهیم وابستگی مابین بخش های مختلف برنامه را به حداقل برسانیم به نحوی که ایجاد یک تغییر کوچک در بخشی از برنامه منجر به تخریب دیگر بخش ها نگردد. حال سوال دیگری که ممکن است برای برنامه نویسان مبتدی پیش آید این است که چقدر ما می بایست بخش هایی از یک کلاس را پنهان سازیم و پاسخی که می توان داد این است که هرچه بیشتر بهتر! در حقیقت ما برای این که در برنامه های نسبتاً بزرگ با سردرگمی کمتری مواجه شویم نیاز داریم تا فقط بخشی از کلاس را در معرض دید دیگر بخش های برنامه قرار دهیم که ضروری است.
Inheritanceیا وراثت این امکان را در برنامه نویسی شیئ گرایی به ما می دهد تا به جای این که یک کلاس را از اول بنویسیم، شرایطی را فراهم کنیم تا برخی ویژگی های کلاس جدیدی که می خواهیم ایجاد کنیم را از کلاس دیگری به ارث ببرد. پیش از این، مثال زدیم که در آپارتمان ده طبقه ما یک کلاس برای کلیه طبقات وجود دارد. حال اگر بخواهیم که برخی طبقات ما سه خوابه یا چهار خوابه باشند به هیچ وجه نیازی نیست که یک کلاس از پایه بنویسیم بلکه به سهولت می توانیم یک کلاس با خصوصیت سه یا چهار خوابه بنویسیم که دیگر خصوصیات خود را از کلاس اصلی یا Superclass به ارث ببرد. حال چنانچه ما تغییری در Superclass ایجاد کنیم، تغییر ایجاد شده در کلاس های سه خوابه و چهار خوابه نیز اعمال خواهد شد. نکته ای که در اینجا می بایست مد نظر قرار دهیم این است که در زبان برنامه نویسی جاوا ما فقط می توانیم از یک کلاس اصلی چیزی را به ارث ببریم.

اصطلاح Polymorphism به معنی چند فرمی است و برای روش شدن این مطلب به ذکر مثالی اکتفا می کنیم. به طور مثال حیوان سگ را در نظر بگیریم. این حیوان چنانچه داده ای از جنس بوی آدم غریبه به حس بویایی اش منتقل شود «واق واق» می کند. چنانچه داده ای از جنس گوشت به حس بویایی اش منتقل شود بزاق دهانش ترشح می شود و چنانچه داده ای از جنس بوی صاحبش به حس بویایی اش منتقل شود دم تکان می دهد. در هر سه حالت این حس بویایی سگ است که فعالیت می کند و تنها تفاوت در نوع داده ای است که به حس بویایی سگ منتقل می شود. در زبان برنامه نویسی جاوا علامت + دقیقاً چنین ویژگی دارا است. چنانچه ما دو متغییر از جنس عددی را با علامت + جمع کنیم حاصل جمع آن دو عدد را به ما خواهد داد. مثلاً 12 = 7 + 5 اما اگر دو متغییر از جنس String یا رشته را با یکدیگر جمع کنیم آن دو کلمه را در کنار یکدیگر قرار خواهند گرفت مثل Hello + World = HelloWorld.
 

برخی موضوعات مشابه

بالا