نوروفیدبک (Neurofeedback) یا بازخورد عصبی (NFB) که با نام نوروتراپی یا نوروبیو فیدبک هم شناخته میشود؛ نوعی بیوفیدبک است که در آن فعالیتهای مغزی به صورت لحظهای روی نمایشگر به فرد نشان داده میشود. در این روش با ثبت امواج الکتریکی مغز و بازخورد دادن به افراد تلاش میکنیم تا خوتنظیمی را به افراد آموزش دهیم. این بازخوردها معمولاً دیداری یا شنیداری هستند.
پیشینه نوروفیدبک
در سال ۱۹۲۴ روانپزشک آلمانی، هانس برگر چند الکترود به پوست سر بیمار وصل کرد و با یک گالوانومتر بالستیک توانست جریان کوچکی را شناسایی کند. یافتههای برگر به کشف امواج آلفا انجامید که به امواج برگر نیز شهر دارد. او توانست نوار مغزی یا EEG را اختراع کند. این سرآغاز راه بیوفیدبک بود. او برای سالها به تجزیه و تحلیل پیرامون کارایی EEG پرداخت. پس از او جو کامیا در دهه ۱۹۶۰ مقالهای پیرامون آزمایشهایش دربارهٔ موج مغزی آلفا منتشر کرد و به توسعهٔ نوروفیدبک پرداخت. پس از او مارتین اورن و دیگر پژوهشگران ادعا کردند که با بیوفیدبک آلفا میتوان به فرد کمک کرد تا به طور داوطلبانه فعالیت امواج مغزی را کنترل کند که این فرآیند نیازمند آموزش است. پس از این جیمز هاردت و جو کامیا در موسسهٔ عصبی روانی UC San Francisco’s Langley Porter مقالهای منتشر کردند که از بیوفیدبک پشتیبانی میکرد. در اواخر دهه ۶۰ میلادی باربارا براون چند کتاب پیرامون بیوفیدبک نوشت. نوروفیدبک کماکان یکی از زمینههای پژوهشی در جهان است که بسیاری از روانشناسان و روانپزشکان را به خود مشغول کرده است.