نوری که پس از ۸۰۰ سال در آسمان درخشید
مشتری و زحل در پدیدهای که آخرین بار حدود ۸۰۰ سال قبل رخداده بود و با فاصله ظاهری بسیار نزدیک از یکدیگر در آسمان شب گذشته قرار گرفتند. این دو سیاره از ۲۶ آذر تا ۵ دی در شرایط مقارنه قرار دارند و فاصله میان آنها در آسمان بهاندازه یکپنجم قطر ماه کامل در آسمان شب میرسد.
پیوند بزرگ
پیش از آغاز همهگیری جهانی بیماری کووید-۱۹، سیارههای مشتری و زحل مرتب بههم نزدیک شدهاند. نخستین بار این پدیده مهم درماه فوریه سالجاری میلادی رخ داد. گرچه از نظر جسمی این ۲ سیاره غولپیکر گازی تقریبا نیم میلیارد مایل از یکدیگر فاصله دارند، اما حرکت مداری آنها از منظر زمین بهطور دورهای آنها را به هم نزدیک میکند. مشتری هر ۱۲ سال یکبار به دور خورشید میچرخد و از زحل که سرعت کمتری دارد، سبقت میگیرد که در این زمان، به همگرایی بصری آنها، پیوند بزرگ گفته میشود. این اتفاق در هر ۲ دهه یکبار اتفاق میافتد، اگرچه گاهی اوقات جفت شدن بسیار نزدیک به خورشید شکل میگیرد که دیده نمیشود. آخرین باری که این ۲ سیاره منظومه شمسی در آسمان تاریک تا این اندازه به هم نزدیک شدند، ۸۰۰ سال پیش بوده است.
ویژگیهای مداری
مشتری پنجمین سیارهی منظومهی شمسی و بزرگترین آنهاست و زحل عنوان ششمین سیارهی منظومهی ما را از آن خود دارد. بر خلاف سیارههای خاکی عطارد، ناهید، زمین و مریخ، این دو سیارهی غولپیکر از گاز تشکیل شدهاند.
هر چرخش زحل به دور خورشید حدود ۳۰ سال زمینی و هر چرخش مشتری ۱۲ سال زمینی طول میکشد. بنابراین با سرعت چرخش متفاوت به دور خورشید، هر ۲۰ سال این دو سیاره با زمین در یک راستا قرار میگیرند و امسال مقارنهای تماشایی را به نمایش میگذارند.
دنیای مقارنه
مقارنه یا جفت شدن در ستارهشناسی به همراستا قرار گرفتن ۲ یا چند جرم آسمانی با یکدیگر از منظر زمین گفته میشود؛ بهگونهای که آنها در آسمان در کنار هم دیده شوند. باید به این موضوع توجه داشته باشیم که چنین رویدادهایی معمولا بسیار نادر هستند و به این راحتیها در آسمان شاهد چنین چیزهایی نخواهیم بود.